پنج عامل افزایش این روزها و پنج نشانه کاهش نرخ ارز در روزهای آینده، سرکشی به آسیب دیدگان حوادث آبان ماه، تفتیش عقاید در بررسی صلاحیتها؟! الان فضای نقد بازتر از سال ٨٤ نیست؟ واکنش به بیانیه نماینده اتحادیه اروپا، دستاندازی ۷ میلیارد دلاری دولت به منابع صندوق توسعه ملی، زنگنه قربانی تصمیمی اضطراری، قیمت مسکن در سال ۹۹ جهش یا رکود، بودجه ۱۳۹۹؛ آزمون مجلس، رونمایی از لایحه استیضاح ترامپ و بده بستان ایران و آمریکا بدون مذاکره از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز چهارشنبه بیستم آذرماه در حالی چاپ و منتشر شد که آخرین خبرها و گزارشها از لیستهای احتمالی جریانهای سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب، کنکاش و تحلیل ارقام بودجه ۹۹ در بخشهای مختلف و ده نشانه سیاه و سفید ارزی در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده اند.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز خود با تیتر در انتظار صدقه سوّم! نوشت: اطلاعات اجمالی از لایحه بودجه ۱۳۹۹ کل کشور حکایت از استمرار بیتوجهی دولت به اقشار ضعیف جامعه دارد. توضیحات رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره این لایحه نیز بر همین واقعیت تلخ صحه میگذارد و روزنه امیدی به روی پابرهنهها و مردم مستضعف نمیگشاید.
متاسفانه با افتخار اعلام میکنند یارانههای هدفمندی را در فلان زمان از هرماه و یارانههای معیشتی را نیز در فلان زمان از هرماه به حساب خانوارها واریز خواهیم کرد و به این نکته بدیهی فکر نمیکنند که ادامه صدقه دادن به مردم افتخار نیست. دولتمردان هنگامی میتوانند به عملکرد خود افتخار کنند که شرایط اقتصادی کشور را آنچنان بهبود ببخشند که هیچ خانوادهای نیازمند دریافت یارانهای که به صدقه بیش از هرچیز دیگری شبیهتر است، نباشد.
رئیسجمهور روحانی در تبلیغات انتخاباتی دور اول خود گفته بود و بعد از آنکه رئیسجمهور شد نیز چندبار تکرار کرد که این دولت چنان رونق اقتصادی ایجاد خواهد کرد که نهتنها هیچکس در ایران نیاز به یارانه گرفتن نداشته باشد بلکه مردم، داوطلب کمک کردن به دولت باشند.
این، وعده بسیار خوبی بود و انصاف اینست که در دور اول ریاست جمهوری آقای روحانی یعنی در دولت یازدهم اوضاع اقتصادی کشور تا حدودی رو به بهبود رفت و آرامش خوبی به جامعه داده شد و امیدهای زیادی به وجود آمد. همین وضعیت مثبت بود که موجب شد مردم برای بار دوم و این بار چند میلیون بیشتر از بار اول به او رای دادند و ریاست دولت دوازدهم را نیز برعهده وی گذاشتند.
میدانیم که دولت دوازدهم با فشارهای خارجی و داخلی زیادی مواجه شد و بخشی از تنگناهای پدیدآمده اقتصادی ناشی از همین فشارهاست، ولی نمیتوان سهم اشتباهات و تصمیمات نادرست خود دولتمردان در تشدید اوضاع نابسامان اقتصادی را نادیده گرفت. کوتاهی در حذف بودجههای غیرضروری برای دستگاههای غیرضروریتر، قصور در کوچک کردن دستگاههای دولتی و حاکمیتی، خودداری از ولخرجیهای مربوط به دستگاههای آویزان و از همه بدتر اتخاذ تصمیمات کارشناسی نشدهای مانند افزایش جهشی قیمت بنزین و دونرخیکردن آن که موجب زایش صدقه دومی به نام یارانه معیشتی شد، ازجمله عملکردهای نادرست دولت دوازدهم است که به تشدید بحران اقتصادی دامن زده است.
انتظار این بود که در بودجه ۱۳۹۹ کل کشور راهکارهائی برای حمایت از قشر مستضعف در نظر گرفته شود تا اولاً پابرهنهها نیازمند دریافت صدقهای به نام یارانه نباشند و ثانیاً گرانیها موجب نشود بعد از دریافت همین یارانهها مجبور شوند مبالغی هم از اینجا و آنجا قرض بگیرند تا بتوانند شکم اهل و عیال خود را سیر کنند. هنر این نیست که سالهای سال مردم را یارانهبگیر نگهداریم و هر سال صدقه جدیدی اختراع نمائیم و شاهد باشیم که مردم روز به روز فقیرتر میشوند و فاصله طبقاتی هر لحظه بیشتر میشود. هنر اینست که بحران اقتصادی چنان مهار شود که مردم بتوانند روی درآمدهای خود حساب کنند و محتاج یارانه نباشند.
بارها گفتهایم و باز هم تکرار میکنیم که آقای رئیسجمهور برای حل مشکلات اقتصادی و حتی سایر مشکلاتی که دولت با آنها دست به گریبان است، باید در اطرافیان خود تجدیدنظر کند و در اولین گام، با مردان اقتصادی و مشاوران خود خداحافظی کند و به جای آنها از افراد کاردانی که در میان مردم باشند و فاصله طبقاتی با مردم نداشته باشند و درد مردم را بفهمند استفاده کند. حدود دو سال که از ریاست جمهوری دولت دوازدهم مانده، زمان کمی نیست در همین مدت با این تجدیدنظر میتوان اقتصاد را متحول کرد و الا باید در انتظار صدقه سوم باشیم.
فریدون مجلسی تحلیلگر مسائل بین الملل در سرمــقــاله امروز روزنامه آرمان ملی با عنوان ژاپن و مسأله میانجیگری نوشت: نتیجه میانجیگری ژاپن میان تهران و واشـنگتن را نمی شـود پیشـگویی کرد؛ امـا نگاهی بـه نتیجـه سـفر آقـای شـینزو آبه بـه ایـران که چنـد ماه قبل اتفـاق افتاد، نشـان میدهـد که این سـفر آثـار مثبتـی در پی نداشـته و گشایشـی حاصل نشـد. شـاید در مقطع کنونی و طـی این مـدت وقایعی رخ داده و تجدید نظرهایی از سـوی دو طرف صورت گرفته کـه در نهایت تصمیم گرفته شـده رئیسجمهور ایـران به ژاپن سـفر کند؛ چـرا که معتقـدم توکیو جز نقش میانجیگری کـه این روزهـا پیگیر آن اسـت، کار دیگری از دسـتش بر نمیآید. ژاپـن از روز اول بـه تحریمهایی کـه ایالت متحـده یکجانبه علیه ایران وضع کـرده پایبند بـوده، روابط اقتصـادی خود را بـا ایران قطـع کرده و تا زمانـی که تحریم هـای آمریکا رفع نشـود نیـز نمیتوانـد کاری بـرای ایران انجام دهـد. به همیـن دلیل نیـز معتقـدم اهدافی که جـز میانجیگـری برای این سـفر مطرح میشـود، چندان دقیـق نیسـت و اصلی تریـن موضوعی که در توکیو از سـوی رئیس جمهور ایران پـی گرفته خواهد شـد، همین موضوع میانجیگری اسـت. ژاپن بسـیار علاقمند اسـت که روابط اقتصادی سودمند خود را بـا ایران از سـر بگیرد، اما مشـخص اسـت که آنهـا در شـرایط تحریمی چنین ریسـکی را نمیکنند. در نتیجـه آنها از یک سـو برای منافع خودشـان و از سـوی دیگر برای بازگشـت آرامش به منطقـه خاورمیانه تلاش میکنند این میانجیگـری به سـرانجام برسـد. درخصوص ایران نیز شـاید مسـأله این اسـت که احسـاس پدید آمده مبنـی بر اینکـه ادامه قهر بـه زیان کشـور تمام میشـود و ادامه تحریمها میتواند تبعات بدتری داشـته باشـد. در شـرایطی که همسـایگان ما با فـروش نفت و جـذب درآمدهـای سرشـار ارزی به پیش میتازند و ایـران در حصر اقتصادی از پیشـرفت باز مانده، شـاید ایـن رویکرد به وجود آمـده کـه رئیس جمهور مأموریـت پیدا کنـد راهـی آبرومندانه برای حل و فصل مسـأله بیابد و ایـران از زیر بار فشـار تحریمها خارج شـود.
تحریم صرفا مانع فروش نفت ایران نیسـت، بلکه سـاختارهای بانکـی و صنعتی ایران را نیز تحت تأثیر قرار داده اسـت. تحریم مـا را به انزوا کشـانده، از ظرفیتهای ایران بـرای حضور در بـازار جهانی کاسـته، درآمد ملـی را کاهش داده و رشـد اقتصادی ایـران را منفـی کرده؛ این مشکلات عظیم کـه هر کدام بـه تنهایی میتواند اقتصـاد را زمین گیر کنـد، باید برطرف شـود. بنابرایـن معتقدم ژاپن که خود نیـز ذینفع اسـت و میخواهد نفـت ایـران را بخرد، کالاهای خود را به ایـران صـادر کنـد و در توسـعه صنعتی شـریک باشـد، تمام تلاش خـود را بـرای موفقیت میانجیگـری بـه کار میبندد.
روزنامه کیهان در بخشی از گزارش اصلی امروز خود، که در صفحه نخست، عنوان آن هراس از رأی مردم راز رفتار انتحاری مدعیان اصلاحات را تیتر یک کرده است نوشت: با شروع ثبتنام یازدهمین دوره انتخابات مجلس نگرانیهای اصلاحطلبان بیشتر شد. ناامیدی اصلاحطلبان در همان روزهای ثبتنام به حدی بود که رئیس فراکسیون امید در مجلس دهم؛ یعنی «محمدرضا عارف» برای ثبتنام به وزارت کشور نیامد. این نیامدن چه معنایی میتواند داشته باشد؟ «صادق زیبا کلام» در واکنش به عدم ثبتنام عارف در انتخابات نوشت: «وقتی ایشان (آقای عارف) با آن رأی سنگین ۱/۵ میلیونی از تهران وارد مجلس شد، بسیار زشت خواهد بود که در این دوره از تهران حتی صد هزار رأی هم نیاورند.»
عارف نه تنها خودش نیامد بلکه بهعنوان رئیس شورای عالی اصلاحطلبان از افراد شناختهشده این جریان نیز برای ثبتنام و نامزد شدن برای مجلس یازدهم دعوت به عمل نیاورد. این یعنی ناامیدی اصلاحطلبان از انتخابات بسیار جدی است.
همین موضوع روزنامهنگار کارگزارانی و سردبیر روزنامه اصلاحطلب سازندگی (محمد قوچانی) را واداشت تا این چنین به نقد عارف و دیگر اصلاحطلبان بنشیند: «برای نخستین بار عاجز شدم از تیتر زدن برای خبر کسالتباری که ناگزیر بودم بر صفحه یک «سازندگی» بنشانم: نه اینکه به رسم این روزگار از انتخابات عبور کرده باشم بلکه بدان سبب که بیکفایتی شورای عالی اصلاحطلبان در راهبری انتخاباتی آنان را باید روایت میکردم. آقای عارف فکر کردند، چون خودشان نامزد نمیشوند نیاز نیست در مقام رئیس شورای عالی اصلاحطلبان از دیگران دعوت کنند و دیگر بزرگان... این روزها آنقدر علیه نهاد انتخابات و اصلاحات حرف زدند که خودشان هم ظاهرا از اصلاحات و انتخابات پشیمان شدند و توبه کردند و از سر بیخیالی و بیبرنامهگی و بهنظرم بریدگی ما را مقابل اصولگرایان جوان رها کردند.»
وی در ادامه نوشتار خود افزوده است: «حتی اگر فکر کنیم مردم رای نمیدهند حق نداشتیم در برابر آرمانهای اصلاحطلبی این قدر بیمسئولیت و باری به هر جهت باشیم. نمیشود هم حرفهای انقلابی زد و هم حرفهای انتخاباتی. نمیتوان هم اپوزیسیون بود و هم چشمی به حاکمیت داشت. این «آغاز یک پایان» است. «آغاز پایان اصلاحطلبانِ» خسته و نااستواری که فقط در زمین هموار میتوانند سیاستورزی کنند. ما به یک شکست نیاز داریم تا به خود آییم و اصلاحطلبی را اصلاح کنیم... ما اصلاحطلب میمانیم، حتی اگر در اقلیت باشیم... این بیتدبیری است که ما را اقلیت میکند، نه رای اکثریت.»
اگرچه سردبیر روزنامه سازندگی ضمن انتقاد خود، عارف و دعوت نکردن او از چهرههای اصلاحطلب را علت نیامدن بخشی از اصلاحطلبان برای ثبتنام معرفی کرده اما در حقیقت بهنظر میرسد که دلیل اصلی عارف نیست چرا که خود عارف نیز برای ثبتنام پیش نیامد بلکه مجموعه عملکرد اصلاحطلبان از سال ۱۳۹۲ در مجموعه دولت و سپس شورای شهر و شهرداری تهران دلیل اصلی است.
«عبداله ناصری» مشاور خاتمی و عضو شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان نیز دلیل این ناامیدی را اینگونه شرح میدهد: «آقای قالیباف به احتمال زیاد در پایتخت، منتخب اول مردم خواهد شد. با توجه به آنکه چهرههای رأیآور اصلاحطلب نامنویسی نکردند؛ در رقابت بین لیست اصلاحطلبان، لیست «جبهه پایداری» و لیست «آقای قالیباف»، باخت ۳۰ بر هیچ اصلاحطلبان دور از ذهن نیست و ترکیبی از لیست «جبهه پایداری و حامیان احمدینژاد» و لیست «اصولگرایان سنتی با نماد آقای قالیباف» از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس میشوند.»
میوه درخت ناامیدی اصلاحات
درخت ناامیدی طیف موسوم به اصلاحطلب حتما میوهای نیز دارد. ضمن آنکه آنها نمیتوانند مستقیم به جامعه بگویند که دلیل نیامدن آنها ناامیدی ایشان از اعتماد دوباره جامعه به آنها است؛ بنابراین باید بهانهای برای القا به جامعه بتراشند!
روزنامه شرق در شماره یکشنبه خود در گزارشی پیرامون روز دانشجو نوشت: «پروانه سلحشوری عضو فراکسیون امید مجلس که برای انتخابات مجلس یازدهم نامنویسی نکرده است به دانشگاه شهید بهشتی رفت که شایعه استعفای وی از مجلس دهم نیز به گوش رسیده بود دلیل استعفا ندادنش را با وجود انتقادهایی که دارد «عقب نمینشینم تا روزی که هستم» بیان کرد.»