همزمان با نخستین سالگرد امضای توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ (برجام)، این روز‌ها بحث‌های فراوانی درباره آثار و پیامدهای این توافق در محافل مختلف درگرفته است. در همین راستا، طی ساعات اخیر رئیس جمهور آمریکا و همچنین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با صدور بیانیه‌هایی جداگانه، دیدگاه‌های خود را درباره این موضوع بیان کردند.
به گزارش «تابناک»، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در بیانیه‌ای به مناسبت فرارسیدن اولین سالگرد توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵، بیانیه‌ای صادر و به مزایای این توافق برای کشورش اشاره کرد. به عقیده وی، این توافق حاصل تمایل آمریکا برای تعامل مستقیم با ایران بوده و آمریکا تا وقتی ایران به تعهداتش پایبند باشد، به مفاد برجام وفادار خواهد ماند.
در این بیانیه آمده است: «امروز اولین سالگرد حاصل شدن توافق هسته‌ای بین نمایندگان، ایالات‌متحده، ایران، فرانسه، انگلیس، آلمان، چین، روسیه و اتحادیه اروپا است. طی سال گذشته، توافق ایران با موفقیت اجرا شد و توانست برنامه هسته‌ای ایران را به عقب براند که این خود از تنش بیشتر جلوگیری کرد و امنیت ما را افزایش داد». وی درباره نحوه اقدام طرفین مذاکره در قبال برجام گفته: «در این یک سال، ایران همانطور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده، به تعهدات هسته‌ای خود پایبند بوده است».
رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه به اعمال سرزده‌ترین بازرسی‌های تاریخ از تأسیسات اتمی ایران، خروج ۹۸ درصد از اورانیوم غنی‌شده از این کشور، تخریب دو سوم سانتریفیوژ‌ها و پر شدن راکتور آب سنگین اراک با سیمان، به عنوان دستاورهای برجام برای کشورش اشاره کرده و مدعی شده که «ایالات متحده و شرکای ما در مذاکرات هم کل تعهدات برجامی خود را در زمینه برداشتن تحریم‌های هسته‌ای، اجرا کرده‌اند و ما کماکان تا وقتی ایران به توافق پایبند باشد، به تعهدات خود پایبند خواهیم ماند».
باراک اوباما در آخر نتیجه‌گیری کرده که «برجام نشان داد که با دیپلماسی اصولی و تعهد پایدار به توقف اشاعه تسلیحات هسته‌ای، چه دستاوردهایی حاصل می‌شود». وی افزوده: «تمایل آمریکا برای تعامل مستقیم با ایران، در‌ها را به سوی مذاکرات باز کرد که این روند به وحدت بین‌المللی و ارتباط مستمر منجر شد و در اوج خود باعث حصول برجام شد». البته اوباما اختلافات کشورش با ایران را از یاد نبرده و در انتها اظهار داشته: «اختلافاتی جدی با ایران داریم، ولی ایالات‌متحده، شرکایمان و جهان حالا به خاطر برجام، امنیت بیشتری دارند».
گفتنی است فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز که در چند دور پایانی مذاکرات هسته‌ای، وظیفه هماهنگی اعضای گروه ۱+۵ را بر عهده داشت، در بیانیه‌ای جداگانه برجام را یک «توافق تاریخی» خوانده و تأکید کرده که ایران برای کسب منافع ناشی از رفع تحریم‌ها، باید موانع موجود در اقتصاد خود را برطرف نماید.
در این بیانیه آمده: «اتحادیه اروپا همچنان فعالانه از اجرای موثر و کامل برجام در طول مدت توافق و همچنین قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت می‌کند. اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن بر لزوم تعهد کامل ایران به همه تعهدات برجامی خود و ادامه همکاری کامل و زمانمند با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید می‌کنند. آن‌ها همچنین از ایران می‌خواهند تا از اقداماتی که مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نیست، اجتناب کند».
به بیان وی، رعایت تعهدات از سوی همه طرف‌ها، شرط ضروری برای اعتمادسازی دوباره و حرکت مداوم و تدریجی در مسیر بهبود روابط بین اتحادیه اروپا، کشورهای عضو این اتحادیه و ایران است. موگرینی همچنین تأکید کرده که تعهدات برجامی اتحادیه اروپا در قبال برداشتن تحریم‌های مرتبط به هسته‌ای ایران انجام شده است و افزوده: «به نفع اتحادیه اروپا است که برداشتن تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط به هسته‌ای، سبب تحقق منافع و مزایایی برای مردم ایران شود».
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه اظهار داشته: «اتحادیه اروپا این موضوع را به رسمیت می‌شناسد که شفافیت در قبال برداشته شدن تحریم‌ها، موضوعی مهم برای اجازه دادن به تعامل مجدد کامل بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی در ایران است. بر این اساس، اتحادیه اروپا یک دستورالعمل راهنمایی گسترده‌ای درباره گستره تحریم‌های رفع شده و تحریم‌هایی که باقی است، ارائه کرده است».
به بیان موگرینی، «اتحادیه اروپا متعهد به تداوم تعامل فعالانه با بخش خصوصی و تشویق همه طرف‌های برجام به ادامه تلاش‌ها در این حوزه است. ایران برای آنکه کاملاً از مزایای برداشته شدن تحریم‌ها سود ببرد، مهم است که بر موانع مرتبط با سیاست اقتصادی و مالی خود، محیط کسب و کار و حاکمیت قانون غلبه کند. اتحادیه اروپا و کشورهای عضوش آماده همکاری با ایران در این زمینه‌ها و ارائه کمک فنی از جمله در قبال رعایت معیارهای گروه ویژه اقدام مالی (نهاد بین‌المللی مبارزه با پولشویی) است».
در بخش دیگری از این بیانیه، از استراتژی «تعامل تدریجی» اتحادیه اروپا با ایران سخن گفته و تاکید شده که «گستره این استراتژی جامع و مبتنی بر همکاری است و در آن اعتماد متقابل وجود دارد و وقتی اختلافاتی ایجاد می‌شود این استراتژی از اهمیت برخوردار و در عمل سازنده است».
جناب آقای رئیس‌جمهور اوباما شما چی شما هم پایبند بودید. البته بجز آن دو میلیارد دلار 