در هفته های اخیر، دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوری خواه آمریکا، بارها اشاره کرده که سیستم انتخاباتی آمریکا دچار فساد شده و در صورتی که وی پیروز انتخابات نباشد، به نتایج انتخابات تن نخواهد داد. در حالی که امروز انتخابات آمریکا رسما برگزار خواهد شد، یکی از سؤالات اساسی این است که در صورت عدم پیروزی دونالد ترامپ و قبول نکردن نتایج انتخابات از سوی وی، شرایط به چه ترتیب خواهد بود؟
به گزارش «تابناک»؛ پاسخ به این پرسش واضح است: هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. در قوانین عمومی و قانون اساسی آمریکا، هیچ راه قانونی برای اعتراض و ترتیب اثر دادن به اعتراض یک کاندیدا به نتایج انتخابات وجود ندارد. در واقع اعتراض به صحت نتایج انتخابات و یا عدم قبول آنها از سوی یک کاندیدا در انتخابات آمریکا، غیر عرفی و البته چالش برانگیز است، ولی به هیچ وجه این موضوع تأثیری در نتایج انتخابات نخواهد داشت.
ریک هاسن، استاد علوم سیاسی در این باره به خبرگزاری NBC گفته است: اعتراض و تن ندادن به نتایج انتخابات، قانونی نیست. وی که متخصص قوانین انتخابات در آمریکا نیز هست اشاره کرده که اعتراض به نتایج یا زیر سؤال بردن آنها هیچ تأثیر قانونی در وضعیت برنده انتخابات نخواهد داشت.
همچنین باربارا پری مدیر برنامه مطالعاتی انتخابات در دانشگاه ویرجینیا در این باره گفته است: هیچ ابزار قانونی برای بازنده انتخابات در راستای اعتراض و تن ندادن به نتایج وجود ندارد. وی بیان کرده که اقدام بازنده انتخابات به سخنرانی برای قبول نتایج و باخت خود یک موضوع عرفی است و چنانچه یک نامزد از این مسأله سرباز زند تأثیری در اصل نتایج نخواهد داشت.
به عبارت دیگر، سخنرانی طرف بازنده در انتخابات مبنی بر تصدیق باخت خود یک انتظار فرهنگی در نزد افکار عمومی آمریکاست و هیچ جنبه و وجه قانونی ندارد. در نتیجه تأکید دونالد ترامپ بر ممانعت از انجام یک چنین سخنرانی در صورت باخت در انتخابات نیز جایگاه قانونی برای وی نخواهد داشت.
اسکات فریس پژوهشگری که بر روی بازندگان انتخابات در آمریکا مطالعاتی انجام داده است، نکته اساسی را نیز در این خصوص و در رابطه با شخص دونالد ترامپ بیان می کند. از آنجا که وی احتمالا بعد از شکست در انتخابات آینده ای را نیز در حزب جمهوری خواه برای خود متصور نیست، از این نظر فریس دونالد ترامپ را متمایز می کند.
وی می گوید: از آنجا که دونالد ترامپ یک سیاستمدار متعارف در حزب جمهوری خواه نبوده و در نتیجه امیدی به بازگشت به رقابت سیاسی و انتخاباتی نیز در آینده ندارد، در نتیجه وی حساسیت کمتری هم برای به چالش کشیدن نتایج انتخابات خواهد داشت.
البته این مسأله به معنی آن نیست که سایر یا اکثر اعضای حزب نیز از ادعای ترامپ در مورد تقلب در انتخابات حمایت خواهند کرد و از عدم تصدیق پیروزی احتمالی کلینتون توسط وی استقبال می کنند.
این همه در حالی است که نظرسنجی ها اکنون نشان می دهد که 27 درصد طرفداران دونالد ترامپ در صورت شکست کاندیدای آنها در انتخابات نتایج را تصدیق نخواهند کرد و در مقابل 11 درصد از طرفداران هیلاری کلینتون نیز یک چنین وضعیتی دارند.
تحلیلگران بر این باور هستند، هرچند درصد بالای عدم تصدیق نتایج در انتخابات قانونی نیست، می تواند قبول خروجی انتخابات را برای افکار عمومی به شکل کلی دشوار کند که این امر تبعات اجتماعی و سیاسی به دنبال دارد.
پری در این باره میگوید: اگر تحت شرایطی خاص 40 تا 45 درصد از افراد نتایج انتخابات را تصدیق نکنند، در آن زمان قطعا سیستم انتخاباتی و حتی کل کشور می تواند محکوم به فنا شود.
این در حالی است که به عقیده دیگر متخصصان امر، دونالد ترامپ تا همین جا نیز به شدت سیستم و نظام انتخاباتی را به چالش کشیده و اشاره وی به عدم پذیرش نتایج در صورت باخت طی مناظره سوم ضربه مهلکی به نظام انتخاباتی بوده است. به گفته جیمز مک کین، این در حالی است که حتی اگر ترامپ به نتایج معترض باشد و از قبول آنها سر باز زند در نهایت شاهد آن خواهیم بود که مایک پنس، معاون وی رسما نتایج را خواهد پذیرفت و تصدیق می کند.
اما این همه در شرایطی است که باخت یک کاندیدا با اختلاف آرای بسیار همراه باشد. در صورتی که دو کاندیدا با یک اختلاف اندک از یکدیگر متمایز شده باشند، در این زمان راهکارهای قانونی فعال می شود.
برای مثال چنانچه دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون تنها در یک یا چند ایالت با هم اختلاف داشته باشند، در نتیجه کاندیدای بازنده ـ با اختلاف اندک آرا ـ می تواند از پذیرش نتایج خودداری کرده و این نتایج را به چالش قانونی بکشد. در این شرایط، دادرسی قانونی می تواند تأثیری مستقیم بر نتایج داشته باشد، دقیقا همانند اتفاقی که در سال 2000 در انتخابات آمریکا رخ داد؛ اما این راه بسیار محدود است.
طبق شرایط تعریف شده در یک ایالت درگیر رقابت شدید، آرا باید اختلاف بسیار نزدیکی با هم داشته باشند تا مکانیزم خودکار بازشماری آرا در آن ایالت فعال شود. برای مثال در ایالت فلوریدا، پنسیلوانیا، اوهایو و کارولینای شمالی این اختلاف آرا باید در حد نیم درصد باشد و در صورتی که اختلاف بیش از این باشد، هیچ گونه اعتراضی پذیرفته نیست.
هنوز شرایط ایالات در انتخابات آمریکا و وضعیت نهایی این انتخابات کاملا مشخص نیست و رقابت نزدیک دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات برای این انتخابات منجر به آن شده که به سادگی نتوان در مورد نتایج اظهارنظر کرد. دونالد ترامپ به رغم آنکه هنوز از رقیب خود در میانگین نظرسنجی ها عقب است، به شدت فاصله خود را کم کرده و شانس پیروزی برای وی هنوز بالاست.