جليل حسني در سرمقاله جمهوری اسلامی نوشت:
جنگ در شرق اوكراين اوج گرفته و درگيريها تاكنون به مرگ بيش از دو هزار و ششصد نفر منجر شده است.
پوروشنكو رئيسجمهور اوكراين در اجلاس ويژه سران اروپا كه اين هفته براي بررسي بحران اوكراين تشكيل شده بود، ضمن اشاره به اوضاع وخيم شرق اوكراين هشدار داد اين كشور به جنگ تمام عيار با روسيه نزديك ميشود. در همين حال، رهبران اتحاديه اروپا به روسيه يك هفته فرصت دادند تا در سياستهاي خود در قبال اوكراين تجديدنظر كند و اقدامات نظامي خود در شرق اوكراين را متوقف سازد در غير اينصورت، اين اتحاديه تحريمهاي شديدتري را عليه روسيه اعمال خواهد كرد.
روسيه نه تنها به تهديدهاي غرب اعتنايي نكرده بلكه حتي بيش از پيش بر ادامه سياستهايش در اوكراين تاكيد دارد. پوتين، رئيسجمهور روسيه ضمن هشدار به غرب كه خود را از در افتادن با روسيه هستهاي برحذر دارند، از لزوم ايجاد يك كشور مستقل در شرق اوكراين سخن به ميان آورده و با اين موضعگيري، غرب را بيش از پيش تحقير كرده است.
واقعيت اين است كه آنچه اين روزها در اوكراين اتفاق ميافتد تقابل جدي ميان شرق و غرب، حتي در سطحي بالاتر از جنگ سرد است.
روسها، اگرچه تاكنون اتهام غرب در دخالت مستقيم نظامي در اوكراين را رد كردهاند ولي ابايي ندارند كه بر حمايتهاي خود از استقلال طلبان شرق اوكراين تاكيد كنند.
اصرار مسكو بر ادامه سياستهايش در اوكراين بيانگر آن است كه روسها مصمم هستند در قبال مداخله و نفوذ آمريكا و اروپا در قلمرو سنتي و حيات خود ايستادگي كنند و اين را بارها مورد تاكيد قرار دادهاند.
كاملاً روشن است كه مسكو نه تنها تحت تأثير تهديدهاي غرب قصد عقب نشيني ندارد بلكه يك سياست تهاجمي در پيش گرفته است.
در چنين شرايطي، دولت غربگراي اوكراين تلاش ميكند ضمن اينكه از رويارويي نظامي با روسها پرهيز كند، غرب را ترغيب نمايد تا به طور جديتر به ياري كي يف بشتابند.
چند مقام اوكراين به تازگي خواستار شدهاند ناتو اين كشور را به عضويت خود در آورد هر چند اين درخواست هنوز به طور رسمي اعلام نشده است ولي غرب رغبتي ندارد به اين درخواستهاي اوكراين پاسخ دهد و دليل آن نيز روشن است، در واقع غرب نميخواهد روسيه را تحريك و عصباني كند چرا كه هرگونه تشديد تنش ميان طرفين ميتواند عوارض بسيار خطرناكي ايجاد نمايد.
سران اتحاديه اروپا در اجلاس هفته جاري خود، درحالي روسها را به تشديد تحريم اقتصادي تهديد كردند كه در ميان خودشان نيز اختلافات جدي وجود دارد. برخي از رهبران اروپايي مايل نيستند با روسيه در بيفتند و ترجيح ميدهند غرب با روسيه مذاكره كند. مسكو نيز با رد تهديدهاي غرب، اقدامات خود در اوكراين را دفاع از منافع خود و خواسته مردم شرق اين كشور ميداند.
بديهي است كه روسها نسبت به هزينه و پيامدهاي سياستشان در اوكراين آگاه هستند ولي عزم جدي آنها در تداوم سياستها و اقداماتشان بيانگر عمق خشم و عصبانيت آنها از چنگاندازي غرب به محدوده منافعشان و نفوذ غربيها تا پشت مرزهاي روسيه است.
بي اعتنايي روسها به تهديدهاي غرب اين نكته را نيز روشن ميكند كه مسكو در ارزيابيهايش به اين نتيجه رسيده است كه غرب امكان رساندن ضربه جدي به روسيه را ندارد و غربيها ابزار كارآمدي براي وادار كردن روسيه به پذيرش تهديدهايش را در اختيار ندارد.
توسل به تهديد نظامي در برابر مسكو اساساً غيرقابل طرح شدن است چرا كه تصور تبعات اين تهديد كافي است تا غربيها را از سخن گفتن درباره آن باز دارد. برخي مقامات آمريكايي در آستانه پيوستن منطقه "كريمه" با به زبان آوردن تهديد نظامي سعي داشتند مسكو را از اين اقدام باز دارند ولي با درك سريع پيامدهاي آن، از تكرار اين تهديد خودداري كردند.
روسيه علاوه بر ارتش مجهز و ميليونها نظامي، بيش از 20 هزار سلاح اتمي نيز در زرادخانه خود دارد و غربيها نميتوانند در ارزيابي خود، آنرا ناديده بگيرند.
تهديدهاي اقتصادي غرب نيز در جايگاهي نيست كه مسكو را با چالش جدي مواجه سازد. غرب اگرچه مبادلات اقتصادي گستردهاي با مسكو دارد ولي اين را نيز نبايد از نظر دور داشت كه بخش عمده انرژي اروپا را روسيه تأمين ميكند و مسكو ميتواند با اين سلاح، غرب را با دشواريهاي زيادي مواجه سازد و ابزار تحريم اقتصادي غرب را با حربه انرژي به طور جدي با دشواري مواجه كند.
تصاحب منطقه "كريمه" توسط روسيه، اين نكته را آشكار كرد كه غرب عليرغم هياهو و جنجال، نميتواند كاري انجام دهد وهمين ماجرا، آزموني بود تا روسيه به تحركات خود ادامه دهد.
اكنون به نظر ميرسد غربيها به اين نتيجه رسيدهاند كه وضع موجود را به رسميت بشناسند و ترجيح ميدهند با روسيه بگونهاي به تفاهم برسند كه بيش از اين به حيثيت آنها خدشه وارد نشود.
غرب اكنون خود را در بن بست اوكراين گرفتار ميبيند و بسيار مايل است به صورت آبرومندانه از اين مخمصه رهايي پيدا كند. بحران اوكراين، غرور و اقتدارطلبي غرب را با ترديدي جدي مواجه كرده و اين بحران به يكي از جديترين معضلات غربيها در چند دهه اخير تبديل شده است.
غربيها كه در زمستان گذشته، طرفدارانشان حكومت هوادار روس را ساقط كردند و خوشحال و ذوق زده شدند هرگز تصور نميكردند در چنين بنبستي گرفتار شوند.
اوكراين، اكنون به ميدان رويارويي منافع غرب و روسيه تبديل شده و ابعاد درگيري طرفين روز به روز درحال گسترش است و همانطور كه رئيسجمهور اوكراين نيز اشاره كرده به يك جنگ تمام عيار نزديكتر ميشود و البته آنچه در اين ميان مطرح نيست مصالح ملت اوكراين است و اين مردم اوكراين هستند كه بايد تاوان اين جنگ قدرت را بپردازند.