۲۰ درصد افزایش حقوق برای ۲۰۰ درصد کاهش قدرت خرید؟! /اقتصاد و رفاه مردم هم هدف انقلاب بود/مزایای ارتباط مالی و تجاری (SPV) با اروپا برای ایران چیست؟

انتخاب سخنگوی دولت زود نیست؟!، تکذیب ممنوعیت ورود ضرغامی به دو شورا، نقد به «رئیس جمهور» آداب دارد، مزایای ارتباط مالی و تجاری با اروپا، رمزگشایی از سخنان سیدحسن نصرالله، آیا ایران به ترسالی پا گذاشته؟، تغییر زمین بازی از برجام به موشک، خانه‌تکانی انتخاباتی در دستور کار، گلایه رهبر انقلاب از یکسان‌سازی قبور شهدا، دروغگویی ترامپ به روایت سیا، افزایش قیمت بنزین، استراتژی یا آستانه تحمل مردم، پالرمو بهانه سودجویان برای افزایش نرخ ارز، اجرایی شدن SPV تا دو روز دیگر، توجه به سرمایه اجتماعی در چهل سالگی انقلاب و چک سفید امضای اصلاحات به اعتدال، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز پنجشنبه یازدهم بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شدند که در آستانه دهه فجر بیشتر روزنامه‌ها با پوشش خبری حضور رهبرانقلاب درحرم امام و گلزار شهدا و نوشتار‌ها و مقالاتی درباره چهل سالگی انقلاب اسلامی، صفحات نخست متفاوتی را چیده اند. شمارش معکوس اجرای SPV، دروغگویی ترامپ به روایت سیا، بازار ارز در انتظار پالرمو و جزئیات عفو گسترده مجرمان از موضوعاتی است که در صفحه نخست بیشتر روزنامه‌ها برجسته شده است.
روزنامه ایران صفحه نخست خود را با تیتر سلام به چهل سالگی در پس زمینه تصویری از تظاهرات انقلابی مردم در سال ۵۷ با ویژه یادداشت‌ها و مقالاتی روی پیشخوان مطبوعات فرستاده است. این روزنامه ویژه نامه‌ای نیز برای دکتر حسن حبیبی کار کرده که طی آن برخی صاحب نظران درباره شخصیت و مشی او نوشته اند.

روزنامه آرمان امروز بخشی از سخنان سید حسن خمینی با عنوان «حرف دل مردم را بزنیم همه به میدان می‌آیند» را تیتر یک امروز خود کرده و در گزارشی دیگر از «فقر» به عنوان مهمترین عامل کودک همسری یاد کرده است. این روزنامه سرمقاله امروز خود را نیز به یادداشتی با تیتر یک گام مانده به پایان برجام اختصاص داده است.

روزنامه کیهان که گزارش تحلیلی امروز خود «نسخه انقلاب بن‌بست‌شکن است نسخه‌های غربی را کنار بگذارید» را با درج در صفحه نخست برجسته کرده طی آن نوشته: در چهل سالگی انقلاب، اگر نگاهی به چهار دهه گذشته بیندازیم از جنگ تحمیلی تا مقابله با تحریم‌های اقتصادی، از فرهنگ تا سیاست و اقتصاد به این نتیجه می‌رسیم تا زمانی که نسخه انقلاب و ایستادگی در برابر سختی‌ها و دشمنی دشمنان مبنای عمل بوده است بن‌بست‌ها شکسته شده. این روزنامه در سرمقاله امروز خود نیز از سخنان سید حسن نصرالله رمزگشایی کرده است.

روزنامه همدلی در صفحه نخست امروزش ضمن درج تصویری از سخنرانی فاطمه معتمد آریا در جشنواره فجر عنوان از آوازِ زن تا آوارِ «پیرزن» به بررسی حواشی به گفته همدلی عجیب افتتاحیه این جشنواره پرداخته است. این روزنامه موضوع داغ روز گذشته جدال لفظی روحانی و ضرغامی را موضوع گزارشی با تیتر نقد به «رئیس جمهور» آداب دارد قرار داده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛

مزایای ارتباط مالی و تجاری (SPV) با اروپا برای ایران چیست؟
مهدی پازوکی، اقتصاددان طی یادداشتی که در روزنامه آرمان امروز چاپ شده نوشت: سازوکار مالی اروپایی‌ها تحت عنوان SPV قرار است از چند روز آینده آغاز به کار کند که اجرای این سازوکار برای تسهیل تجارت اروپایی‌ها با ایران و فروش نفت بسیار می‌تواند مفید فایده واقع شود؛ لذا در شرایط فعلی هر چه بتوانیم ارتباطات خودمان را با کشور‌های عضو اتحادیه اروپا بیشتر کنیم این مساله به نفع ایران و به ضرر دشمنان کشور از جمله دولت دونالد ترامپ است. از این رو مقامات مسئول باید بدانند که نباید با اتخاذ برخی تصمیمات اشتباه موجبات حرکت به سمت خود تحریمی را فراهم آورند. آمریکایی‌ها به شدت دنبال این هستند که به کشور‌های اتحادیه اروپا از جمله آلمان و فرانسه فشار بیاورند تا از انجام تعهدات خود در قالب برجام دست بکشند. فلذا در این میان استراتژی ایران باید روابط تجاری بیشتر با اروپا و خصوصا آلمان و فرانسه باشد.

آلمان به جهت اینکه بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی اروپا و چهارمین قدرت اقتصادی جهان است. فرانسه نیز به جهت عضویت در شورای امنیت و تاثیر در اتحادیه اروپا؛ لذا به‌نظر می‌رسد که اگر بتوانیم فروش کالای خود را به اروپا در حسابی نگهداری کنیم و نیاز‌های خود را از اتحادیه اروپا تهیه کنیم در شرایط فعلی که تحریم‌های آمریکا به شدت اقتصاد کشورمان را دچار مشکل کرده، گشایش خوبی به بار می‌آورد. در مورد ارتباط با اروپایی‌ها نباید صرفا سپید و سیاه نگاه کرد بلکه باید منافع ملی خود را در نظر بگیریم. امروز هرچه بیشتر بتوانیم ارتباطات تجاری خود را برقرار کنیم بیشتر بر اساس منافع ملی عمل کرده‌ایم. از طرف دیگر نکته مهمی که باید منظور شود اینکه امروز ۶۵ درصد تجارت جهانی با دلار انجام می‌شود و اکثر شرکت‌های خصوصی کشور‌های اتحادیه اروپا با آمریکا ارتباط اقتصادی دارند و، چون می‌خواهند در بازار‌های بین‌المللی مبادلات دلاری انجام دهند، نمی‌خواهند در تحریم قرار بگیرند؛ لذا اروپایی‌ها از طریق همین SPV که بحث بانک‌های مرکزی کشور‌های اتحادیه اروپا است در حال تعریف مکانیزمی هستند که بتوانند با ایران ارتباط برقرار کنند. از این جهت ایران باید با گشاده‌دستی، منطق کارشناسی و استفاده از موقعیت به سمت استفاده مطلوب از این سازوکار حرکت کند نه اینکه به سوی خودتحریمی برود. به‌نظر می‌رسد که اگر این سازوکار به اجرا برسد، می‌تواند گشایشی در نیاز کالا‌های ایران از بازار‌های اروپایی درپی داشته باشد. مسلما سازوکار اروپایی‌ها می‌تواند تاثیر مثبتی بر اقتصاد ایران و روابط ایران و اروپا داشته باشد؛ لذا در شرایطی که آمریکا هر روز تحریم‌های خود را بر علیه ایران بیشتر می‌کند قطعا SPV می‌تواند موثر باشد. چرا که براساس آن می‌توانیم بخشی از نفتمان را به اتحادیه اروپا صادر کنیم. از سوی دیگر باید اذعان داشت؛ ایران دومین منابع گازی جهان را دارد، اما سهمش از صادرات گاز نزدیک به صفر است، در حالی که اگر با اتحادیه اروپا وارد مذاکره شده بودیم آن‌ها نیز بدشان نمی‌آمد که از صادرات گاز ایران بهره‌مند شوند و صادرات گاز فقط در انحصار روس‌ها قرار نگیرد و در حالی که می‌توانستیم تامین کننده عمده گاز اتحادیه اروپا باشیم، این برتری را از دست داده‌ایم. امروز کشور‌های آسیای میانه و به‌خصوص روسیه مخالفند که ایران با اتحادیه اروپا وارد مذاکره و دادوستد تجاری شود. تردید نیست که هر چه ارتباط مالی و تجاری ما با اتحادیه اروپا بیشتر باشد، به نفع کشور و منافع ملی ماست. مثلا تکنولوژی بالای آلمان و نیاز بخش‌های مختلف کشور به تکنولوژی روز می‌تواند دلیل اقتصادی برای ارتباط بوده و به عبارت دیگر می‌توانند برای کشورمان مثمر ثمر باشند.

۲۰ درصد افزایش حقوق برای ۲۰۰ درصد کاهش قدرت خرید؟!
روزنامه قانون در گزارشی با عنوان حقوق قطره‌چکانی! و با اشاره به افزایش ۲۰ درصدی دستمزد کارمندان در کمیسیون تلفیق نوشت: مشکلات معیشتی دراین بازه زمانی مردم را با معضلات فراوانی روبه‌رو کرده است. مسائلی که برگرفته از چند مؤلفه مانند ناکارآمدی مدیریتی، تحریم‌های بین‌المللی و فرهنگ اجتماعی است. مردم در این روزگار چشم انتظار لایحه دولت بودند تا مشاهده کنند که چند درصد قرار است به حقوق‌ها در این سند دخل وخرج کشور اضافه شود، ولی با درج ۲۰ درصد افزایش حقوق در لایحه، تمام رویا‌ها بر باد رفت. در همان زمان بسیاری از نمایندگان اعتراض کردند و گفتند که با وجود تورم بالا باید حقوق‌ها نیز بر اساس میزان تورم موجود در جامعه افزایش یابد ولی به نظر می‌رسد مجلس نیز قانع شده است که حقوق‌ها به همین میزان افزایش پیدا کند.

با این تصمیمی که کمیسیون تلفیق گرفته است، بی‌شک چشم امید مردم و حقوق بگیران به صحن علنی است زیرا این میزان اندک حقوق با توجه به افزایش تورم می‌تواند برای مردم مشکل ایجاد کند؛ اقدامی که بسیاری از نمایندگان به آن اعتراض دارند. در همین حال چندی پیش شهاب‌الدین بی مقدار در گفت: وگو با تابناک در این باره اظهار داشت: متاسفانه دولت امسال کاری برای افزایش دستمزد کارگران و کارمندان نکرده است، اما خبر‌های رسیده نشان می‌دهد که این بی تدبیری دولت تدبیر در سال بعد هم ادامه خواهد داشت. دولت آن‌گونه که از خبر‌ها رسیده قصد دارد، در سال آینده دستمزد کارمندان را ۲۰ درصد افزایش دهد؛ حال آنکه ۲۰ درصد در شرایط موجود هیچ است و ارزشی ندارد. به نظر من این موضوع باید در مجلس چکش کاری شود، تا میزان آن واقعی‌تر شود. در اوضاع کنونی، بر پایه آمار‌های رسمی که دولت اعلام کرده، تورم بالای ۴۵ درصد است، ولی افزایشی که برای حقوق‌ها در نظر گرفته شده، متناسب با آن نیست.

این تنها موضع نمایندگان نیست و اقتصاددانان نیز منتقد هستند و در همین راستا محمد قلی یوسفی، اقتصاددان در اظهاراتی گفته بود که اگر دولت بخواهد کاهش قدرت خرید مردم را جبران کند با یک مشکل جدی مواجه است؛ ازیک طرف باید سعی کند قدرت خرید را دو برابر کند که اگر این کار را انجام دهد با تورم مواجه خواهد شد و از طرف دیگر اگر قدرت خرید را دو برابر نکند با نارضایتی عمده مردم روبه رو خواهد شد. عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و اقتصاددان در گفتگو با جامعه ایرانی تشریح کرده بود: اگر هدف جبران قدرت خرید مردم است که به طور متوسط حقوق باید دست‌کم ۲۰۰ درصد افزایش پیدا کند. یوسفی افزود: بر اساس شاخص تورمی که امروز در علم اقتصاد خیلی شناخته شده است و بر طبق نظر پروفسور هانکه میانگین قیمت‌ها همان تورم است و بهتر از بقیه عوامل نرخ تورم را نشان می‌دهد. بر اساس میانگین قیمت‌ها امروز ارز چهار برابر سال گذشته شده؛ پس یعنی ۴۰۰ درصد تورم داشتیم که می‌توان ۲۰۰ درصد از آن را به خاطر تحریم‌ها یا مسائل روانی یا جانبی مربوط به قیمت‌ها دانست و به عبارتی دیگر قدرت خرید مردم ۲۰۰ درصد کاهش پیدا کرده است.

یوسفی افزود: اگر دولت حقوق را ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش دهد، دردی را دوا نمی‌کند؛ چراکه چه افزایش دهد و چه افزایش ندهد، نارضایتی مردم سر جای خود باقی است. افزایش حقوق کدام زخم مردم را درمان می‌کند و چه کمکی به قدرت خرید مردم خواهد کرد؟ اگر دولت با این سیاست می‌خواهد به نوعی خود را قانع کند که جبران کاهش قدرت خرید مردم را کرده که این موضوع به هیچ عنوان امکان پذیر نیست.

باید منتظر ماند و دید که نمایندگان در زمان بررسی لایحه بودجه در صحن چه تصمیماتی خواهند گرفت و آیا برای این وضعیت نامبارک معیشت مردم برنامه مناسبی دارند یا خیر، زیرا اگر قرار بر این باشد که این میزان اندک دستمزد‌ها و حقوق افزایش پیدا کند، زندگی مردم از این وضعیتی که در آن به سر می‌برند، بحرانی‌تر خواهد شد و آینده خوشی در انتظار جامعه نخواهد بود.

اقتصاد و رفاه مردم هم هدف انقلاب بود
حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز طی یادداشتی که در روزنامه ایران منتشر شده نوشت: شعار اصلی مردم در راهپیمایی‌ها علیه رژیم پهلوی «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود. معنای این شعار این است که مردم خواستار برپایی حکومت اسلامی و پیاده شدن اسلام در شقوق مختلف جامعه بوده‌اند. اما نکته اینجاست که اسلام، جدا از امور معیشتی و دنیوی مردم نیست و برای آن‌ها نیز برنامه دارد. این مهم نه تنها در دستورات و احکام دین مبین اسلام مستتر است، بلکه در سیره حضرت رسول (ص) و امیرالمومنین (ع) نیز می‌توان نشانه‌های زیادی یافت که آن بزرگواران به بهبود زندگی مردم و رفع تنگدستی‌ها یا افزایش رفاه جامعه مسلمانان اهتمامی تمام داشتند. به عنوان تنها یک مثال، حضرت علی (ع) در نامه خود به یکی از والیان سرزمین‌های اسلامی، او را به عمارت شهر یا همان آبادانی محیط زندگی مردم امر می‌کنند. همچنان که در اسلام آمده است که برای کسی که معاشی مقدر نیست، معادی هم نیست. در انقلاب اسلامی ایران نیز مردم دنبال اسلام بوده‌اند، اسلامی که برای همه نیاز‌های زندگی و جامعه راهبردی ویژه دارد؛ هم به اصلاح جامعه می‌اندیشد، هم به اصلاح فرهنگ، هم به تقویت اقتصاد فکر می‌کند و هم به تجهیز و تقویت قوه نظامی و سلاح تأکید می‌ورزد. مردمی که برای برپایی اسلام و قیام علیه رژیم شاه در خیابان‌ها حاضر بوده‌اند هم، همه این‌ها را با هم می‌خواستند. به عنوان یک فرد حاضر در جریان‌های منتهی به انقلاب، می‌توانم بگویم که مردم هم اسلام را می‌خواستند و هم دنیایی که با اسلام ساخته می‌شود. چراکه اساساً با یک اقتصاد ضعیف یا جامعه‌ای که در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی و نظامی قوی نشده باشد، نمی‌توان به واقع اعتلای اسلام را محقق کرد.

باوجود همه اینها، نمی‌توان کتمان کرد که امروز ۴۰ سال پس از گذشت انقلاب شکوهمند اسلامی همچنان مشکلاتی در جامعه وجود دارد. اما چه در جنگ ۸ ساله، چه فشار‌های هسته‌ای ۱۲ ساله و چه اکنون کارشکنی‌ها و فشار‌های دولت ترامپ، به همراه عوامل داخلی، شرایطی را فراهم کرد تا نتوانیم همه ظرفیت‌های خود را محقق کنیم. اما این امر هیچ گاه به معنای نفی پیشرفت‌ها و دستاورد‌های شگرف جمهوری اسلامی ایران نیست؛ دستاوردهایی، چون افزایش بی نظیر سطح رفاه و تحصیلات مردم که وجود میلیون‌ها دانشجو در کشور و مراکز تحقیقاتی متعدد تنها گوشه‌ای از آن است.

توضیح: اخیراً آیت‌الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم گفته است: «ماهیت انقلاب مردم کشورمان، حاکمیت اسلام و ارزش‌های دینی است و امروز هم برای بقای آن، باید به مسائل فرهنگی و معنوی بیشتر اهمیت بدهیم. وی با انتقاد از برخی نهاد‌ها که هدف اصلی انقلاب اسلامی را رفع فقر و محرومیت وانمود می‌کنند، گفت: اگر این گونه باشد، انقلاب اسلامی چه تفاوتی با انقلاب‌های مارکسیستی و لیبرالیستی دارد.»