تکرار تراژدی «آیلان» به دست ترامپ، یارگیری سیاسیون از انتخابات شورایاری، افشاگری لاوروف از توطئه اروپایی علیه ایران، مذاکره فریب برای خلع سلاح ایران، آمریکا و نوکران عربی در معامله قبر، بازداشت محسن افشانی، سخنان روحانی درباره شنود، وعده موگرینی برای عملیاتی شدن اینستکس، شناسایی فراریان مالیاتی، ۶۳ کشته تصادفات رانندگی در سه روز، معمای نفوذ در نفت و نشست مشترک برجام در وین، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز پنجشنبه ششم تیرماه در حالی چاپ و منتشر شد که بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان و کارکنان قوه قضاییه با تیترهایی همچون مبارزه سختگیرانه با فساد، وظیفه مهم قوه قضائیه (ایران) پیشنهاد مذاکره، فریب برای خلع سلاح ملت است (وطن امروز) (اعتماد) (مردمسالاری) (شرق) تحول در قوه قضائیه باید در مدت زمان قابل قبولی ملموس شود (همدلی) و ملت ایران مظلوم، اما مقتدر (رسالت) در صفحات نخست آنها برجسته شده است.
دیگر محورهایی که در صفحات نخست روزنامههای امروز مورد توجه قرار گرفته، عبارت است از: آماده شدن اینستکس برای عملیاتی شدن به روایت موگرینی، نفوذ در نفت و حواشی فشارها بر وزیر نفت و سخنان روحانی در جلسه هیأت دولت با عنوان با شنود نمیشود مردم را محاکمه کرد.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
ترامپ را از انزوا خارج نکنیم
نصرتالله تاجیک طی یادداشتی در روزنامه همدلی با عنوان ترامپ را از انزوا خارج نکنیم، نوشت: با توجه به تمام شدن مهلت دو ماهه ایران به اروپا، این سؤال طرح میشود که جمهوری اسلامی قرار است چه تصمیم جدید و پیامی را به متحدان اروپایی خود در برجام بدهد. نکته مهم که نباید به هیچوجه مورد بیتوجهی قرار بگیرد، این است که دونالد ترامپ رئیسجمهور جنجالی آمریکا به خاطر خروج از برجام در انزوای جهانی به سر میبرد که این برای کشوری که خودش داعیه آقایی در جهان دارد، اصلا شایسته نیست. شرح این شرایط ما را به این نتیجه واضح و مبرهن میرساند که نظام تحت هیچَشرایطی نباید طوری عمل کند که مسبب بههمریختگی برجام از انزوای جهانیای که در آن به نوعی گیر کرده است، خارج شود. به همین دلیل دستگاه دیپماسی یا هر نهادی که قرار است در خصوص سیاست ایران بعد از اتمام مهلت دو ماهه تصمیمگیری کند، باید این را در نظر بگیرند روشی اتخاذ نشود که همپیمانان فعلی ما قرار را بر عدم همراهی ایران بگذارند.
به عبارتی میتوان گفت، ما در شرایط فعلی حتی به همراهی بیخاصیتترین همپیمانان خود هم احتیاج داریم وبه همین باید با هوشیاری وهمچنین واقع بینی باید تصمیمی اتخاد کنیم تا هم منافع ملیمان را تأمین کنیم و هم به اروپاییها نشان بدهیم و ثابت کنیم، قرارِ جمهوریاسلامی پایبندی به برجام در هر شرایطی است.
در واقع باید فضای خطیر را طوری مدیریت کنیم تا مبادا حتی یکی از کشورهای اروپایی پشتمان را خالی کنند و به ندای آمریکاییها لبیک بگوییند. در واقع ما میدانیم، اروپاییها توان چندانی برای مقابله با ایالات متحده آمریکا را ندارند. البته این را هم میدانیم که کشورهای اروپایی میتوانستند در بحث همکاریهای اقتصادی و مبادلات بانکی میتوانستند همراهی بهتری با ایران داشته باشند. اما با این وجود ایران با پیگیریهایش درباره راهاندازی اینتکس شرایط را برای ترمیم فضای نامناسب تجاری با دنیا فراهم کند. مخصوصا لازم است، برای کاهش مشکلاتمان در امور بانکی طراحیهایی داشته باشیم و با زبان دیپلماتیک اروپاییها را مجاب کنیم تا مشخصا در امور مربوط به مبادلات بانکی با ایران همراهی داشته باشند که باید گفت، این حالت برای کشورهای اروپایی هم توام با منفعت خواهد بود.
برای اینکه هدف مهممان که چیزی جز کاهش مشکلات و ثبات در فضای مهم اقتصادی نیست را به هدفی محقق تبدیل کنیم تا بلکه جامعه و بالطبع مردم را از این شرایط دشوار و تهدیدهای پررنگ خلاص کنیم. پس، حتی باید کاهش تعهدات را با هماهنگی کشورهایی، چون روسیه و چین انجام بدهیم تا از این طریق، بتوانیم حتی در صورت منتفی شدن اینستکس هم شانس تعامل مالی داشته باشیم. با این توضیح که روسها اعلام کردهاند، در صورت برچیده شدن اینستکس، حاضر هستند، یک کانال مالی را در حد خودشان برای مبادلات تجاری ایران راهاندازی کنند که این نشانهای از فضای تعاملی در راستای منافع و اهداف ایران به شمار میرود.
هدف ترامپ از تحریمهای جدید چیست؟
محمدرضا ستاری در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار به همراه تحلیل اهداف ترامپ از تحریمهای جدید ترامپ نوشت: دولت ترامپ طی هفتههای گذشته بارها و بارها از طریق شخص رئیسجمهوری و مقامات ارشد تأکید کرده که خواستار مذاکره با ایران است و همزمان نیز اقدام به اعمال تحریمهای جدید و نیز تشدید تنشها در منطقه خلیجفارس کرده، بسیاری از تحلیلگران تحریم مقام رهبری، وزیر خارجه و ۸ فرمانده سپاه را عبور آمریکا از جنگ اقتصادی به سمت جنگ سیاسی و دیپلماتیک اعلام کردهاند.
هرچند در سال ۲۰۱۳ نیز دولت اوباما اقدام به تحریم رهبری انقلاب کرده و تحریمهای دولت ترامپ نیز تماماً بر روی پایه و اساس طراحی فشارها بر روی ایران در دولت قبل این کشور قرار دارد، این اقدام تازه از دو جهت از سوی تحلیلگران مورد بررسی قرار میگیرد. نخست، همانطور که برخی از مقامات ارشد پیشین آمریکایی بارها تصریح کردهاند، کاخ سفید از نوعی سردرگمی رنج میبرد که این موضوع در تغییر مداوم تیم رئیسجمهوری و نیز شکافهای علنی با دموکراتها و حتی برخی از جمهوریخواهان نمایان است. در همین رابطه است که منتقدان آمریکایی معتقدند که دولت ترامپ استادِ تخریب دیپلماسی بوده و حتی روز گذشته ۸۰ نماینده کنگره نیز به جرگه کسانی پیوستند که خواستار استیضاح و عزل رئیسجمهوری هستند. به این ترتیب تعداد مخالفان ترامپ در مجلس نمایندگان با رسیدن به حد نصاب ۲۳۵ نفر به بیش از یکسوم در کنگره افزایش پیدا کرده است.
در سطح دوم، اقدامات کاخ سفید در جهت تشدید فشارهای اقتصادی و سیاسی علیه ایران از سوی برخی دیگر از کارشناسان به راهبرد میانمدت این کشور در منطقه خاورمیانه بازمیگردد. در این راستا هرچند گفته میشود که دولت ترامپ با اضافه کردن به تحریمهای قبلی ایران، تمامی کارتهای خود در زمینه تحریم را استفاده کرده و در مورد تحریمهای جدید نیز باید حد و حدود و تاثیرگذاری احتمالی آن را در هفتهها و ماههای آتی سنجید، یکی از وجوه قابل ملاحظه این اقدامات گسترده کردن زمینه فشارها علیه ایران و نیز گام جدید برای به نتیجه رسیدن راهبرد کنونی کاخ سفید در منطقه خاورمیانه تعبیر میشود.
در این شرایط آنها با رونمایی از طرح معامله قرن و تشدید جنگ اقتصادی و روانی علیه ایران، قصد دارند که با یک تیر دو نشان را هدف بگیرند. اول اینکه با رونمایی از طرح معامله قرن و همراه کردن برخی از کشورهای عربی برای اجرایی کردن این طرح، نظم جدیدی در خاورمیانه پدید آید و دوم با استراتژی جای خالی از فشارها بر روی ایالات متحده به واسطه خروج یکجانبه از برجام، مقدمات اجماع جهانی دیگری را علیه ایران در جهت شکستن راهبرد مقاومتی تهران فراهم سازند.
این موضوع در طول دو سال و نیم گذشته از سوی ترامپ به کرات دیده شده، جایی که او با ابهامافکنی و سپس وارد کردن ضربه، به صورت نامتعارف و بیسابقهای در مقابل رقبای خود ظاهر میشود. به همین دلیل اقدامات اخیر کاخ سفید مبنی بر تهدید نظامی، اصرار بر روی مذاکره بدون قیدوشرط و پس از آن اعمال تحریمهای جدید همان دکترین آشوب، ابهام و ضربهای است که کاخ سفید از زمان روی کار آمدن ترامپ بارها به نمایش گذاشته است. با این تفاوت که در مورد ایران، این استراتژی اخیراً نگاه ویژهای به تحریک افکار عمومی و همراه ساختن آن در جهت ایجاد یک اجماع دوباره و گسترده علیه ایران را نیز در دل خود مستتر دارد.
رهبر انقلابی و برخی مدیران غیرانقلابی
محمد ناظمی اردکانی در سرمقاله امروز رسالت با عنوان رهبر انقلابی و برخی مدیران غیرانقلابی نوشت: در چند روز گذشته شاهد بودیم که بزرگترین پهپاد آمریکایی با بالاترین تکنولوژی در ارتفاع ۶۰ هزار پا توسط نیروی هوایی سپاه ساقط شد. این اقدام علاوه بر اینکه باعث شد، موج خبری در رسانههای مطرح جهان راه بیفتد، عامل شکستی مفتضح برای آمریکا بود و رئیس جمهور این کشور آشکارا از مواضع قبلی خود عقبنشینی کرد. اگر امروز در زمینه تسلیحات نظامی و ساخت موشکهای دوربرد نقطهزن پیشرفتهای شگرفی داشتهایم یا نیمنگاهی به گذشته داشته باشیم و پیروزیهای ۸ سال دفاع مقدس را به یاد آوریم همه و همه مدیون رهبری انقلابی هستیم. رهبری که وفق قانون اساسی در این زمینه میتواند مستقیم عمل کند و اقدام به عزل و نصب نماید. حتی در زمینه دستیابی به دانش هستهای، تولید علم، راه یافتن به فضا، توسعه منابع انسانی و سلولهای بنیادی مدیون توصیهها و نگاه انقلابی رهبری هستیم. ایشان با نگاه راهبردی و با دوراندیشی همواره جوانان و جامعه را به سمت تعالی سوق داده است و هیچگاه مقهور قدرتهای شرق و غرب و روبه زوال نشده است یا دستگاههای تحت رهبری مستقیم خود را در چنبره بوروکراسی گرفتار نساخته است. این شیوه رهبری با چنین دستاوردهایی با کمترین هزینه هم همراه بوده است و نه تنها وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش داده بلکه درآمد ارزی هم به همراه داشته است.
اما مدیریت غیرانقلابی که بر بخشهایی از نظام بهویژه در دستگاههای اجرایی و نظام اقتصادی سیطره داشته و دارد همواره با بالاترین هزینه و کمترین بازده ارزیابی است. سالهاست که مقام معظم رهبری شعار سال را در عرصه اقتصادی تعیین میکنند ولیکن به جهت وجود مشی لیبرالی و مدیریت غیرانقلابی در بدنه رسمی نظام اتفاقی نمیافتد. اگر اقتصاد مقاومتی اجرا نمیشود و کشور به سمت اشتغال کامل حرکت نمیکند و معضلات معیشتی روزبهروز بیشتر میشود و اگر فقر، فساد و تبعیض همواره نظام را تهدید میکند و از طرف دیگر رفاهزدگی و بیبندوباری در طیفی از جامعه وجود دارد و یا ترس از استکبار و استکبارستیزی باعث ذلتپذیری میشود همهوهمه ناشی از مدیریت غیرانقلابی است. این نوع مدیریت در عرصه سیاست داخلی و خارجی نیز متبلور است. به عنوان مثال همان روزیکه پهپاد آمریکایی در آسمان ایران ساقط میشود و باعث غرور ملی شده و شوق و هیجان همه ایران و همه ملتهای تحت ستم آمریکا را دربرمیگیرد، جمعی از چهرههای سیاسی اصلاحطلب در نامهای به دبیر کل سازمان ملل متحد ملتمسانه درخواست میکنند که دولت آمریکا را بر سرعقل آورده تا به برجام برگردد و تحریمها را بردارد و سایه جنگ را در منطقه محو سازد. آیا به غیر از این است که محتوای نامه برای سرپوش نهادن بر هزینههای سنگین برجام است که حاصلی جز خلع سلاح قدرت هستهای ایران دربرنداشته و یا تفسیر ذلت و زبونی میشود چرا که ساقط نمودن پهپادی با آن ویژگیهایی که در رسانههای دنیا آمد، یک پیروزی بزرگ برای ایران و منطقه و شکست همه جانبه دشمن بود. این نوع رفتار عمق تفاوت بین عنصر انقلابی و غیرانقلابی در هر عرصهای را نشان میدهد.