احتمال احیای برجام / معیشت، معیشت، معیشت! / امنیت جامعه در گروی رفاه اجتماعی است

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز پنجشنبه ۲۴ آذرماه در حالی چاپ و منتشر شد که ضرورت اصلاحات جدی در صنعت خودرو، جزییات ربایش و شهادت مولوی عبدالواحد ریگی و احتمال سفر مسئولین آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:

امنیت جامعه در گروی رفاه اجتماعی است

شهراد شاهرخی‌طهرانی طی یادداشتی در شماره امروز روزنامه اعتماد با تیتر امنیت جامعه در گروی رفاه اجتماعی است نوشت: در جوامع بشری انسان‌ها نیازمند رسیدگی و تامین امنیت هستند، لذا این امنیت چگونه در جامعه نهادینه می‌شود؟ در باب امنیت باید گفت که تامین امنیت اجتماعی از ضرورت‌های یک جامعه و کشور است تا مردم آن مملکت بر اساس قانونی که بر پایه تعادل و بدون افراط و سلیقه شخصی و همراه با دموکراسی وضع شده است، بتوانند در سایه امن و آسایش زندگی کرده و زندگانی نرمالی را دارا باشند. زمانی که اقتصاد یک مملکت بیمار باشد و افراد آن جامعه نتوانند از پس مخارج اولیه زندگی خود بر آیند، زمانی که آزادی در جامعه محدود شود و انسان‌ها به درستی از این مقوله برخوردار نباشند، طوری که افراد دست به خودسانسوری بزنند، زمانی که دزدی، زورگیری، فحشا و دیگر جرایم در جامعه بیداد کند و مردم احساس امنیت و آرامش نداشته باشند، مسلما آن جامعه و مملکت به سمت آنارشی و نابسامانی رفته و شاهد بروز آشوب، هرج و مرج و اعتراض از جانب توده‌های مختلف و مردم در جامعه خواهیم بود. (البته نباید از چارچوب قانون خارج شد و دست به خشونت زد).

در واقع بایسته و شایسته است که ریشه بی‌نظمی و ناهنجاری‌هایی که در جامعه مشاهده می‌کنیم را بررسی کرده و دست به جراحی، اصلاح و تغییر وضعیت اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی در جامعه بزنیم. اگر نیازمندی‌های افراد را در نظر بگیریم و مسوولان در جست‌وجوی نیاز‌های گروه‌های مختلف اجتماعی در کشور باشند و مسوولان بلندپایه مملکت در هر جای دنیا به خواسته‌های مردم در همه جوامع بشری توجه کنند مسلما مردم در دایره قانون خواهند بود و ارزش‌های اجتماعی حفظ خواهد شد. در حقیقت رفاه جامعه تعبیری است که معطوف به وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حفظ کرامت انسانی و احترام به ارزش‌های فکری و معنوی افراد است که باید در چارچوب قانون و نظم باشد و مردم با یکدیگر با اصول انسانی رفتار کرده و هیچ فردی رای خود را در جامعه بر دیگری حاکم نکند و همه افراد از دموکراسی و آزادی و رفاه اجتماعی برخوردار باشند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که مردم در همه جای دنیا مخصوصا در کشور‌های جهان سومی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند... .

مشکلات اقتصادی و معیشت جامعه و این مشکل و ناامنی اقتصادی بر اثر عدم اقتصاد دانش‌محور است که بازار اقتصاد را در برخی جوامع دچار اختلال و نابسامانی می‌کند. اگر در هر جامعه‌ای کارشناسان اقتصادی و دلسوز به پا خیزند و با همت مدیران بلندمرتبه اقتصادی، شرایط بد وضعیت معیشت مردم را مطالعه کرده و درصدد همفکری و اصلاح برآیند قطعا به یک نتیجه مطلوب در ایجاد یک اقتصاد منظم و سالم خواهند رسید. جامعه زمانی به پختگی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و معنوی می‌رسد که فساد در آن جامعه کاهش یافته و مردم از جانب مسوولان احساس امنیت کرده و برابری اجتماعی و اقتصادی را با جان و وجود خویش احساس کنند و با امنیت خاطر و رفاه به زندگانی خود بپردازند. رفاه اجتماعی را می‌توان به اشتراک‌گذاری، توسعه و حفظ روابط معنادار با دیگران تعریف کرد. این به شما این امکان را می‌دهد که احساس واقعی بودن و با ارزش بودن داشته باشید و حس ارتباط و تعلق را ایجاد می‌کند. در جامعه‌ای که برابری‌های اجتماعی و اقتصادی حاکم باشد و تفکر صحیح برابری در نظام یک مملکت حکمفرمایی کند، قاعدتا آن جامعه به سمت پیشرفت و دستاورد‌های مهم پیش خواهد رفت. با توجه به افزایش آسیب‌های اجتماعی لازم است شاخص‌های سلامت اجتماعی به‌طور دقیق مشخص و در جهت بهبود آن‌ها تلاش شود. در واقع سلامت و رفاه اجتماعی در کنار سلامت جسم و روان از اهمیت ویژه‌ای برخورداراست و باید بدانیم که این شاخص‌ها به سه حیطه فرد، خانواده و جامعه وابسته هستند. در واقع می‌توانیم با بهبود در برنامه‌های پیشگیری و اصلاح شیوه زندگی باعث افزایش شاخص‌های سلامت و رفاه اجتماعی شویم. لازم است که دولتمردان با تمرکز بر روش‌هایی که باعث افزایش این شاخص‌ها می‌شود، توجه ویژه‌ای به افراد در طبقات پایین و گروه‌های حساس جامعه کنند.

معیشت، معیشت، معیشت!

جواد شاملو طی یادداشتی در شماره امروز رسالت با تیتر معیشت، معیشت، معیشت! نوشت: شیاطین جن و انس به دو روش سعی می‌کنند انسان‌ها یا ملت‌ها یا حکومت‌ها را از حل مهم‌ترین مسائل‌شان باز دارند؛ یا آن‌ها را به موفقیت‌ها و خوشی‌ها سرگرم می‌سازند و یا با ایجاد دغدغه‌های کم‌اهمیت، در نظام اولویت‌بندی آن‌ها خلل ایجاد می‌کنند. ایجاد التهابات سیاسی و اجتماعی یکی از این ترفندهاست که دو مشکل ایجاد می‌کند؛ هم در زمان اوج التهابات تمرکز و توجه مسئولان و دست‌اندرکاران را به خود جلب می‌کند و هم بعد از فروکش کردن التهابات با ایجاد سرخوشی و آرامش حاصل از نقاهت، باز پیگیری دغدغه‌های اصلی را به درازا می‌کشاند.

در بیش از یک دهه اخیر محور جهت‌دهی و تعیین راهبرد نظام توسط رهبر انقلاب، همواره مقوله اقتصاد بوده است؛ از دهه هشتاد و طرح شعار ضرورت اصلاح الگوی مصرف و جلوگیری از اسراف توسط مردم گرفته تا رعایت اصول اقتصاد مقاومتی و اهتمام به تولید و اشتغال توسط دولت‌ها و تا همین امروز که توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان برای بهبود تولید و اشتغال مطرح شده است رهبر انقلاب دائما در حال گوشزد کردن اهمیت مقوله اقتصاد و تجویز راه‌حل برای دوری از تله‌ها و بحران‌های اقتصادی بوده‌اند. گویی همانگونه که امام راحل اصرار داشتند جنگ تحمیلی را اولویت اصلی کشور معرفی کرده و اهمیت آن را یادآوری کنند، رهبر انقلاب هم از همواره آتش هشدار مسئله اقتصاد را روشن نگه می‌دارند. با این وجود اقتصاد یا به واقع و متناسب با میزان اهمیت آن دغدغه نخست دولت‌ها نبود و یا اگر بود آدرس آن به اشتباه دنبال می‌شد.

با بازگشت آرامش به خیابان‌ها، این مهم نباید فراموش شود صدبرابر التهابی که در برخی خیابان‌ها بود و دشمن آن را بزرگ‌نمایی می‌کرد، در دل‌های طیف وسیعی از مردم جریان دارد که نگران حال و آینده هستند و برای گذران زندگی، با دشواری جدی طرفند. این مسئله‌ای است که دشمن با اینکه سعی در بهره‌برداری از آن دارد، اما مدام آن را به محاق می‌برد؛ خصوصا در این دولت که هم اهمیت و بزرگی مسئله معیشت درک شده و هم آدرس آن به درستی شناخته شده است. امروز هیچ جهاد تبیینی بالاتر از این نیست که ضروریات معیشتی به نحو ملموس و محسوس خاصه برای اقشار آسیب‌پذیر بهبود پیدا کند؛ چه این حالت زمین حاصلخیزی که برای پذیرش دروغ‌های رسانه‌های تروریست در دل‌ها ایجاد شده را از بین می‌برد. فروکش کردن التهابات باید التهاب درونی مسئولان را برای رسیدگی به معیشت چندبرابر کند و قرار یافتن کشور باید بی‌قراری دولت و حاکمیت برای برون‌رفت کشور از تنگنای اقتصادی را بیفزاید.

احتمال احیای برجام

حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل طی یادداشتی در شماره امروز آرمان ملی با عنوان احتمال احیای برجام نوشت:
اظهارات اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیرامون بازگشت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به تهران و از سرگیری بازرسی از تاسیسات هسته‌ای، نشان از همکاری مجدد بین ایران و آژانس است. البته به نظر می‌رسد که توافق احتمالی برجام بین ایران و ۱+۴ تقریبا منتفی شده است، اما هنوز روشنایی در انتهای تونل تاریک همکاری‌های ایران و کشور‌های ۱+۴ همچنان وجود دارد. به نظر می‌رسد اگر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای بار دیگر تاسیسات ایران را مورد بازرسی قرار دهند و گزارشی مبنی بر همکاری ایران و آژانس به شورای حکام و مدیرکل آژانس ارائه دهند، طبیعتا امید‌هایی به وجود خواهد آمد که مذاکرات جدیدی بین ایران و کشور‌های ۱+۴ برگزار شود. به نظر می‌رسد که رویکرد جدیدی از سوی کشور‌های اروپایی و آمریکا به وجود آمده که مذاکرات از سرگرفته شود و یک توافق جدید بین ایران و ۱+۴ یعنی انگلستان، فرانسه، آلمان و روسیه و چین در وین صورت بگیرد. علت تاخیر در مذاکرات نیز دلایل روشنی داشت.

مساله جنگ روسیه و اوکراین موجب شد اولویت جهان به این سمت حرکت کند. زیرا قطع صادرات روسیه به اوکراین عملا موجب شد اروپایی‌ها بیشتر انرژی خود را بر روی تامین انرژی در زمستان بگذارند. همچنین دشمنان ایران حوادثی را در ایران رقم زدند تا مشاهده کنند که احتمال سقوط جمهوری اسلامی وجود دارد یا خیر. با شکست توطئه‌های مشترک کشور‌های خارجی برای برهم زدن ثبات در ایران و عبور تهران از این بحران، موجب شده کشور‌های اروپایی مجددا به توافق با ایران و استفاده از بازار نفت و گاز ایران به منظور پایین آوردن قیمت انرژی در تهران، به سمت مذاکره با ایران حرکت کنند. احتمالا بعد از بازدید بازرسان گشایشی بین ایران آژانس و بین ایران و کشور‌های اروپایی و حتی آمریکا به وجود آید و به نوعی طرفین به سمت ادامه مذاکرات برای بازگشت به برجام و یا حتی توافقی که در برگیرنده رفع تحریم‌های ایران باشد، حرکت کنند. بازگشت احتمالی بازرسان آژانس به ایران موجب خواهد شد که آژانس و شورای حکام و کشور‌های اروپایی و آمریکا در مجموع مانع از آن شوند که بار دیگر پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارسال شود و عملا آنچه تحت عنوان از سرگیری مکانیزم ماشه علیه ایران است را کنار بگذارند. اگر توافقاتی بین طرفین صورت بگیرد، آن‌ها به نتیجه برد- برد خواهند رسید. در غیر این صورت شاهد توقف همکاری بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهیم بود. در این صورت مکانیزم ماشه علیه تهران فعال خواهد شد و قطعنامه‌های فصل هفتمی علیه ایران احیا خواهد شد، اما با توجه به اینکه هم جنگ اوکراین آرام گرفته و هم در داخل هیچ حرکتی که ساختار نظام در ایران را نشانه بگیرد به موفقیت نرسیده، از این منظر اروپایی‌ها قصد دارند به آرامی به سمت احیای برجام گام بردارند و شرایطی را فراهم خواهند آورد که ایران همکاری‌های خود را با جامعه جهانی از سر گیرد.