عفو ۵۰ هزار زندانی، نسخه «نمکی» برای سلامت، بهبود تراز مالی بانکها، عراق یکپارچه علیه ترامپ، پاداش فوتبال مساوی بودجه دو سال وزنهبرداری!، برافتادن پرده میکونوس، زیان دهی نیمی از خصوصی شده ها، بلای بنگاهداری خیریه ها، استمداد از سمنانیها برای نجات خزر، دوربرگردان رفیقدوست در دهه چهارم!، مصرف گل و سندرم بی انگیزگی، پاپ و قاتلان مردم یمن، خانههای کوچک نقطه تمرکز بازار، متهم و شاکی در زندان! و سونامی آلزایمر سیاسی جریان اصلاح طلبی، از عناوینی است که موضوع یادداشت ها، گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده اند.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز سه شنبه شانزدهم بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شدند که تیتر یک بیشتر آنها مربوط به خبری با عنوان عفو ۵۰ هزار زندانی به مناسبت چهلمین سالگشت پیروزی انقلاب اسلامی انتخاب شده است. رأی اعتماد به وزیر جدید بهداشت و درمان سعید نمکی دیگری خبری است که همراه با یادداشتها و تحلیلهایی درباره چالشهای پیش روزی بهداشت و درمان در پیشروی او در تعدادی از روزنامهها محل بحث و تحلیل شده است.
اینس تکس دیگر موضوع مهم این روزهای روزنامههای کشور است که با دو رویکرد متفاوت، نیمههای خالی و پر لیوان این موضوع را در روزنامههای امروز مورد دقت روزنامه نگاران و تحلیلگران قرار گرفته است. موضوع چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب نیز دیگر موضوع مناسبتی روزنامه هاست که در گزارش ها، یادداشتها و گفت وگوهایی با همین مناسبت در بخشی از صفحات آنها جای گرفته است.
روزنامه کیهان تیتر یک امروز خود را «اگر میدان بدهید سازندگان موشک و ماهواره اقتصاد را هم میسازند»، از گزارش تحلیلی امروز خود با محور بررسی موفقیتهای کشور در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی انتخاب کرده است. این روزنامه یادداشت روز امروز خود را نیز با تیتر بعثت انقلاب به قلم محمدهادی صحرایی به همین موضوع اختصاص داده است.
روزنامه ایران تیتر عفو ۵۰ هزار زندانی به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب را در صفحه نخست خود در کنار خبر رأی اعتماد سیزدهمین وزیر بهداشت و درمان و با عنوان نسخه «نمکی» برای سلامت قرار داده است. این روزنامه یادداشتهایی درباره اینس تکس و چگونگی رفع ابهامات پیرامون این کانال تجاری نیز در شماره امروز خود جای داده است.
روزنامه رسالت در گفت وگو با نمایندگان مجلس، تداوم طرح تحول سلامت را بررسی کرده و تیتر سرانجام «تحول» در وزارت بهداشت را برای گزارش خود برگزیده که در صفحه نخست امروزش برجسته شده است. سرمقاله امروز این روزنامه نیز مطلبی با تیتر سونامی آلزایمر سیاسی جریان اصلاح طلبی به قلم محمد عبداللهی است.
روزنامه اعتماد با چاپ تصویری از آیت الله آملی لاریجانی بخشهایی از سخنان او با عنوان منتقد مجرم نیست را برجسته و سرمقاله امروز خود با عنوان اگر قضاوت جناحی نباشد را ـ نوشته علی نجفی ـ در ارتباط با دستگاه قضا منتشر کرده است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
اگر انقلاب نشده بود؟!
محمدهادی صحرایی در بخشی از یادداشت روز کیهان با عنوان بعثت انقلاب نوشت: شاید اگر انقلاب نشده بود، ولیعهدی که چهل سال است از ایران فرار کرده و هنوز خرجش را «مامان شهبانو» میدهد، از ایران تنها چند روستا باقی گذاشته بود. محمدرضا با ۵۰ هزار مستشار نظامی خارجی، ارتش خود را تحقیر میکرد و در ظفار، جوانان را به جنگ بیهدف میفرستاد. به آمریکا هواپیما میداد تا ویتنام را بکوبد. ترانزیت مواد مخدر در دست دربار بود. غارت و قاچاق پارسه و تخت جمشید و میراث فرهنگی کشور به آمریکا و اروپا در آن دوران بود. سینمای ورشکسته و فروریخته و تکراری دوران پهلوی را انقلاب نجات داد و هنرمند تولید کرد. بماند از برخی بیمایگانِ آبرو گرفته از انقلابی که انگشت عسلی گاز میگیرند و ارث نداشته طلب میکنند و تکریم آنها تحقیر هنر است.
آنها که انقلاب را ندیده اید! بخوانید و بدانید که اصل و اساس انقلابمان ریشهای ملی، مذهبی و مقدس دارد. ملی نه از آن سنخ که در شبهای شعر تاریک و پردود روشنفکری جانشان را فدای ایران میکنند و در روز حادثه پیداشان نیست. ملی از سنخ شیخ فضل الله، کوچک خان، رئیسعلی، مدرس، کاشانی، نواب، اندرزگو، غفاری، سعیدی و... و خمینی و مقلدانش؛ و مذهبی بود و از میان کمونیسم و لیبرالیسم و التقاط و ارتجاع و انحراف، شعار خدا، قرآن، خمینی میگفتند. یا مرگ یا خمینی را موسفید کردهها به یاد دارند. مردم بالغ ایران حکمت امام غایب و نایب حاضر را فهمیدهاند. بینوایان درجا مانده چه میگویند؟ روح الله نیز بعد از آنکه ۱۰ سال از تحقق انقلابش گذشت، رحلت نمود و مردم، گِرد شبیهترین نفر به او جمع شدند تا مؤمنین آخرالزمان را به امام غایبشان برساند؛ و امروز این انقلاب خمینی است که با امامت خامنهای، استوار و پابرجاتر، دوران بعثتش را شروع کرده است و چهل سالگی خود، و ذلت و حقارت دشمنانش را میبیند و الگوی ۵۰ ساله پیشرفت ایران را اعلام میکند. برای زمانی که نه از صهیونیزم خبری باشد و نه از کدخدا و نه از کدخداپرستانی که بخواهند مثل گذشته، ایران را با قراردادهای نخوانده و ذلت بار، ایالت پنجاه و یکم آمریکا کنند.
فقط سر مردم منت میگذاریم
حیدر مستخدمین حسینی اقتصاددان در یادداشت روز آرمان امروز با عنوان فقط سر مردم منت میگذاریم نوشت: ما باید درخصوص بنزین چند کار کلیدی و اساسی انجام میدادیم؛ نخست حمل و نقل عمومی در سطح کلانشهرها و از جمله تهران در پیک ترافیک و رضایت مردم را بررسی کنیم. در ساعتی که مردم سعی میکنند به محل کار و تحصیل خود برسند، اوضاع برهم ریختهای وجود دارد. دوم، بحث مصرف است که به طور متوسط براساس گزارشها، بین ۱۰ تا ۱۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است. بگذریم از اینکه ماشینهایی هم هستند که حدود ۱۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف دارند، اما مصرف بنزین در سطح جهان که حتی تولیدکننده بنزین هم نیستند و نفت هم ندارند، حدود ۵ تا ۶ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است. بحث اول مربوط به حمل و نقل عمومی است و بحث دوم، خودروهای تولیدی با کیفیت پایین است. اگر در محاسباتی، بحث مربوط به ایجاد شغل را یک طرف بحث و آن را جداگانه مورد بررسی دهیم، غیر از آن، به صرفه است که اصلا خودروهای داخلی تولید نکنیم و فقط وارد کنیم که تنها به خاطر بنزین و اثراتی که خواهد داشت، است. نکته اینجاست که مجلس و دولت باید صنعت خودروسازی کشور را تعیین تکلیف کنند و اینکه مصارف بنزین ما در هر خودرو در سطح بالایی قرار دارد، به صورت جدی مورد توجه قرار بگیرد.
نکته دیگر اینکه مصارف مردم افزایش پیدا میکند و همیشه بر سر مردم منت گذاشتهایم که ما داریم به آب، برق، گاز، نفت، بنزین، گازوئیل، نان و... یارانه میدهیم. وضعیتی برای مردم پیش آوردیم که غیر از منتگذاری چیز دیگری نیست. اما آن طرف را در نظر نمیگیریم که بحث درآمد هم هست. وقتی در شهر تهران کارشناسان اقتصادی خط فقر را از سه و نیم تا ۵ میلیون تومان محاسبه میکنند و حتی مرکز پژوهشهای مجلس نیز این رقم را دو میلیون و ۷۵۰ هزار تومان در نظر میگیرد، آیا حداقل حقوق دو میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است؟ پاسخ منفی است. هرچند رقم گزارش مرکز پژوهشها با احتیاط اعلام شده و میانگین سراسری است، کف رقم سه و نیم میلیون تومان است؛ بنابراین وقتی مدل معادله درآمدی ما در حد پایین قرار دارد چرا آن طرف معادله را دائما افزایش میدهیم و منت میگذاریم؟ راهکار این است که بتوانیم درآمد مردم را هم افزایش دهیم. شاهد قیمت کالاهای اساسی مثل نان و گوشت و میوه هم هستیم و در این برهه اصلاح قیمت که با عدم اعمال مدیریت صحیح برخی از مسئولان از جیب مردم پرداخت میشود به کدامین جرم و گناه است که مصرف کننده و مردم باید یک چنین هزینههایی که ناشی از عدم اعمال مدیریت صحیح است را پرداخت کنند؟ اگر دولت علاقهمند است یارانه دهکهای بالای جامعه را که قرار بود قطع کند و مابه التفاوت آن را برای یکی از فعالیتهای مورد نیاز مردم قرار دهد را انجام دهد. هزینههای جاری خود را پایین بیاورد. اما همه آنها را اصل و ثابت فرض میکند، افزایش هم میدهد و وقتی به مردم میرسد از مردم دریافت میکند. به عبارتی جور هزینههای ناشی از عدم مدیریت صحیح را باید مردم بکشند که اشتباه بزرگی است که در حق مردم صورت بگیرد. به رغم اینکه دولت اذعان وجود پنج برنامه در شرایط تحریمی داشت، اما حتی یک برنامه هم اعلام نشد که کارشناسان ببینند و کمک حال دولت باشند. بودجه ۹۸ هم عین بودجههای عادی سنتی بسته شد، اما درمورد اینکه سرمایهگذاری و اشتغال چگونه و حفظ اشتغال چگونه باشد و مقوله تولید چگونه، در بودجه دیده نشد. در حقیقت دولت عزمی برای اصلاح امور ندارد.
«اینستکس» دریچهای که میتواند بازتر شود
فریدون مجلسی کارشناس مسائل بینالملل طی یادداشتی در روزنامه ایران درباره اینستکس نوشت: کانال ویژه مالی ایران و اروپا بعد از ماهها در حالی از سوی کشورهای اروپایی طرف توافق هستهای نهایی و ثبت شده است که در واقع هدف مقابله با تحریمهای امریکا را دنبال میکند. این سازوکار نهادی نوپاست که بی تردید برای اجرای مؤثر آن نیازمند گذر زمان است تا بعد از ایجاد اعتماد میان کشورهای دیگر بتواند به اهداف اصلی خودش یعنی تسهیل مناسبات مالی با ایران و تأمین منافع اقتصادیاش در چارچوب برجام تحقق ببخشد.
البته نباید از این نکته غافل شد که سازوکار یاد شده بر پایه توان محدود کشورهای اروپایی طراحی شده و قابلیت اجرایی پیدا خواهد کرد و در واقع راهی است تا از طریق آن اروپاییها بتوانند در عین اینکه استقلال عمل مالی خود را در برابر امریکا محقق میکنند، اجرای تعهداتشان را هم ممکن و تسهیل کنند.
اما اینها در حالی است که در داخل ایران برخی در ابتدای این مسیر همچنان بر طبل مخالفت میکوبند و این کانال مالی را هیچ میانگارند. یعنی همان کسانی که برجام را بدون دستاورد میدانستند و در حالی که این توافق باعث گشایش در مناسبات سیاسی و اقتصادی ایران و جهان، انعقاد قراردادهای مختلف در صنایع مختلف و قراردادهای خرید هواپیما و سرمایهگذاری گسترده بخشهای دولتی و خصوصی اروپاییها در ایران شد، عملاً اینها را نادیده انگاشتند و حالا با خروج امریکا از برجام معتقدند اروپاییها توان حفظ این دستاوردها را ندارند یعنی همان دستاوردهایی که خودشان آنها را انکار میکردند.
اینها همان کسانی هستند که نمیگویند اگر برجام نباشد جایگزین آن چیست؟ اگر برجام نبود اینک اروپاییها در کنار امریکا قرار گرفته بودند و بی تردید با تحریمهای همه جانبه ایران را تحت فشار قرار میدادند. یعنی بازگشت به شرایط سختی که کشور به ناحق و صرفاً به دلیل مخالفت برخی جریانها با مذاکره و گفت وگو برای حل مشکلات بینالمللی درگیر آن شده بود.
حالا در این شرایط که اروپاییها گام نخست را هر چند اندک، اما به حد توان خود برداشتهاند و از ابراز حمایت سیاسی صرف یک قدم فراتر رفتهاند، ایران باید در حالی که مطالبات خود را پیگیری میکند به دنبال ابتکار عمل برای تأمین منافع اقتصادیاش از کانالهای مختلف و همچنین تقویت روابط سیاسیاش باشد تا بتواند این دریچههای گشوده شده را بازتر کند.
در امتداد چنین مسیری است که تصویب لوایح چهارگانه «افای تی اف» باید با جدیت از سوی کشورمان در دستور کار قرار گیرد. موضوعی که با اجرای مؤثر کانال ویژه مالی ایران و اروپا ارتباط تنگاتنگ دارد و چنانچه عضویت ایران در این نهاد بینالمللی مالی عملی نشود، نمیتوان چشماندازی را برای اجرای سازوکار ویژه مالی میان ایران و اروپا و حتی در سطحی فراتر ارتباط اقتصادی ایران حتی با نزدیکترین شرکای اقتصادیاش متصور شد. اینجا دیگر فقط اراده اروپا برای رفع موانع اقتصادی تبادلات با ایران چاره ساز نیست بلکه عزمی جدی در داخل کشورمان برای رفع تنگناهای موجود جهت پیوستن به سیستم شفافیت مالی بینالمللی و تأمین منافع مالی ایران ضروری مینماید.
اینستکس بیخاصیتتر از برجام؟
سیاوش کاویانی در سرمقاله امروز روزنامه سیاست روز با عنوان اینستکس بیخاصیتتر از برجام با انتقاد از اینس تکس نوشت: اینستکس یک ساز و کار مالی برای فشار بیشتر به ایران برای پذیرفتن اف. ای. تی. اف است، در حالی که هیچ نشانهای از سخاوت بیمنت اروپا در این ساز و کار وجود ندارد، اما در مقابل خواهان پیوسیتن جمهوری اسلامی ایران به سازمانی است که در صورت پیوستن حتی همان اینستکس نیز از کارآیی خواهد افتاد.
پیوستن ایران به اف. ای. تی. اف قطعاً تبعات منفی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت، در حالی که وزیر خارجه کشورمان نیز نمیتواند تضمین بدهد که اف. ای. تی. اف اتفاق مثبتی را باعث شود و تنها بهانه را از دست آمریکا میگیرد، همین سخن خود دلیلی بر این است که جمهوری اسلامی ایران باید تا زمانی که برجام به طور کامل از سوی کشورهای باقی مانده در توافق اجرا نشده است، از اجرای تعهدات جدید پرهیز کند.
البته قید تا زمان نیز به این مفهوم نباید باشد که اروپا و دیگر کشورهای امضا کننده سالها برای اجرای برجام بدون آمریکا وقت بگذارند و ایران همچنان به توافق پایبند باشد.
جمهوری اسلامی باید برای طرف مقابل یک ضربالاجل تعیین کند تا در آن زمان مشخص تکلیف روشن شود. آیا قرار است ایران تا ابد به تعهدات خود پایبند باشد، اما طرف مقابل که از برجام خارج شده و آن را اجرا نکرده است تعهدات خود را اجرا نکند؟!
ساز و کاری که اروپا ارائه داده است بیشتر برای این است که شرکتهای اروپایی که با ایران کار خواهند کرد، زیان نبینند، این نگرانی برای اروپا وجود دارد که آمریکا دست به اقداماتی بزند که شرکتهای اروپایی دچار مشکل شوند، بروز مشکل هم به این خاطر خواهد بود که اتحادیه اروپا خود به طور مستقل وارد میدان نشده تا برجام را اجرا کند. به واقع اتحادیه اروپا خود را کنار کشیده و نظارهگر خواهد بود. مسئولین و آنهایی که به اینستکس همانند برجام خوشبین هستند، باید به این نکته توجه داشته باشند که آیا شرکتهای اروپایی برای برقراری روابط تجاری با ایران ریسک خواهند کرد و آیا فشارهای آمریکا را تحمل خواهند کرد؟