پیش از سه روز تعطیلی به مناسبت نیمه شعبان و سالگرد رحلت امام (ره)، روزنامههای سهشنبه از زوایای گوناگون به این موضوعات پرداختهاند. توجه اصولگرایان بیشتر به برداشت آنها از سیاست خارجی مطلوب امام (ره) است. کاسبی از مفهوم ظهور نیز عبارت جدیدی است که وارد روزنامهها شده است. مذاکرات هستهای، ناگفتههای هاشمی از پذیرش قطعنامه 598، برخوردهای اخیر با ولایتی و تحولات بازار، دیگر مطالب مهم روزنامهها را به خود اختصاص داده است.
در ادامه میتوانید روایت تابناک از مهمترین مطالب روزنامههای سهشنبه دوازدهم خرداد را مرور کنید.
سید علیرضا حسینی بهشتی در بخشی از سرمقاله شرق با عنوان «مبنای اعتماد مردم به امام (ره)» نوشته: به باور من، این مقبولیت، بیش از هر چیز ناشی از صداقتی بود که در رفتار و گفتارش آشکار بود. این، موجب «پیشبینیپذیری» رهبریاش میشد و شاید در شکلگیری رابطه مبتنی بر اعتماد میان یک رهبر و پیروانش، اهمیت هیچ چیز به پایه این عامل اثرگذار نرسد.
فرزند شهید بهشتی در پایان و پس از درج خاطرهای در این باره نوشته: او که مانند هر انسان دیگری معصوم از گناه و مصون از خطا نبود، اشتباهاتش را شجاعانه میپذیرفت و در اعتراف به خطاهایش کوچکترین تردیدی روا نمیداشت. شاید درخشانترین حرکت امام، اتفاقی بود که در سال پایانی زندگانیاش رخ داد. هنگامی که پس از هشت سال جنگ، شجاعانه قطعنامه ٥٩٨ را پذیرفت و همه مسئولیت را یکتنه برعهده گرفت. بهت عمومی ناشی از این حادثه، بسیار فراگیر بود و کوتاهآمدن از شعار «جنگ، جنگ، تا رفع فتنه از عالم» به مذاق مردمی که آنهمه هزینه داده بودند، سخت تلخ مینمود. بسیاری از تحلیلگران اعتقاد داشتند کاریزمای رهبری امام پس از آن فرومیریزد. دو پدیده تاریخی، یعنی واکنش سراسری مردم به عملیات فرصتطلبانه و ماجراجویانه طرفداران سازمان منافقین که به دامان صدام پناه برده بودند و نیز شرکت میلیونها ایرانی در تشییع پیکر امام خمینی که بهطور خودجوش، نادرستبودن آن تحلیل را اثبات کرد و نیز اثبات کرد که ایرانیان، مانند همه انسانهای دیگر، از دروغگویان بیزارند و راستی را بیش از هرچیز پاس میدارند.
احمد مسجدجامعی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پایان مطلبی با تیتر «کاسبان ظهور از داعش تا مدعیان داخلی» برای شرق نوشته: آنچه از روایات پیامبر و معصومان دریافته میشود، نه تنها اصل ظهور بلکه دوران پس از آن است که اهمیتی خاص دارد. در حالی که جریانات انحرافی علائم ظهور را از خود ظهور مهمتر میشمارند و معلوم نیست پس از ظهور قرار است چه اتفاقی بیفتد و چه ارزشهایی حاکم شود. این معیاری برای شناسایی تفاوت حرکتهای مدعی مهدویت با جریانهای پیرو مهدویت است؛ یعنی آمدن کسانی چون ابوبکر بغدادی، کوچکترین کمکی به رشد عقلانیت و گسترش اخلاق نکرده است و نه تنها هیچکس از آمدن آنها احساس رشد و تعالی انسانی نمیکند، بلکه به تیرگی، خشونت و نسلکشی میافزاید و آن را در قامت رسای اعتقاد به حاکمان پیشقراول ظهور میداند، ظهوری که بهگفته اولیای دین، «عقل را شکوفا میکند».
در همین رابطه، علیاکبر گلقندشتی نیز یادداشتی با تیتر «باور مهدویت و مدعیان دروغین» برای شرق نوشته است. شرق در گفتگو با داود هرمیداس باوند هم « مخاطرات نزدیکی به روسیه برای منافع ایران» را بررسی کرده است.
در بین مطالب سیاسی شرق، گزارش مهسا جزینی با تیتر «کینه تندروها از ولایتی» مهم است که در ابتدای آن آمده: «پزشک دیپلمات» چوب حمایتش از دولت را میخورد؛ چوب صراحت در مناظرههای انتخابات سال ٩٢ که برخی اصولگرایان آن را تشبیه به بازی در زمین هاشمی بهنفع روحانی کردند. این تحلیل یکی از نزدیکان ولایتی در روزهای اخیر است.
تندروهای اصولگرا اینروزها که تلاش برای دستیابی به توافق در مذاکرات هستهای دوباره در حال اوجگیری است، بیش از همیشه از «علیاکبر ولایتی» دلخورند. شاید به همین دلیل است که جلیلی بعد از دوسال در یک همایش دانشجویی پاسخ او را و آن هم بدون آوردن نامش و فقط با ذکر عنوان«آن آقا» میدهد و گلایه از اینکه او مسئله را به شکل دیگری مطرح کرد و باز هم به همین دلیل است که اینروزها نامه محرمانه آیتالله مهدویکنی به ولایتی رسانهای میشود؛ نامهای توصیهوار در یادآوری عهد سه یار اصولگرا در کنارکشیدن دو نفر و باقیماندن یکنفر؛ نامهای که به گفته داماد آیتالله مهدویکنی نهتنها پدرزنش حاضر به انتشار آن نبوده بلکه انتشار آن در این شرایط غرضآلود، تأملبرانگیز و عین بیتدبیری و کجفهمی بوده است.
شرق موضوع به خیابان آمدن مخالفان مذاکرات هستهای را با مطالب مختلف و از جمله گزارشی با تیتر «مصونیت بیمجوزها» و گفت و گویی با احمد شیرزاد با عنوان « دلواپسی آقایان خاص رفع نمیشود» مورد توجه قرار داده است.
تیتر اصلی ابتکار یعنی «اتحاد اصولگرایان بر سر انشقاق» به بیانیه دیروز سه تشکل اصولگرا اشاره دارد و در ابتدای آن آمده است: در روزهایی که هر گروه و حزب و جبههای در جریان اصولگرایی ساز خود را میزند، شاید به نظر برسد که اعلام رسمی ائتلاف جبهه پایداری انقلاب اسلامی، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و حزب موتلفه اسلامی با انتشار بیانیه مشترکی به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) قدمی رو به جلو در مسیر همگرایی اصولگرایان است. این در حالی است که چنین ائتلاف قابل پیشبینی – براساس چراغ سبزهای قبلی چهرههای اثرگذار هر گروه – نه تنها از پیچیدگی معادلات وحدت اصولگرایان کم نمیکند که شاید حتی بر آن بیفزاید.
ابتکار که در گزارشی با تیتر «رسوایی مستر سلطان» به تنش های سیاسی در ترکیه پیرامون ارسال سلاح برای تروریست ها پرداخته، سرمقاله خود را هم به تحولات منطقه اختصاص داده است. سید علی محقق در این سرمقاله با عنوان «وقتی «برادر بزرگ»، «پدرخوانده» می شود!» از جمله نوشته: ریاض به زعم آل سعود و به تایید برخی از سران کشورهای عربی در دهه های اخیرعمدتا نقش «برادر بزرگ» (Big brother) پایتخت های عربی را برای خود قائل بوده است. البته نقش برادر بزرگی عربستان برای سایر اعراب در دهه های گذشته را باید فراتر از معنایی که برپایه کتاب معروف جرج اورول برای اصطلاح «برادر بزرگ» متداول شده، تعریف کرد و میتوان به آن نقشهایی مانند امر و نهی و حکمیت و میانجی گری در بین برادران را نیز افزود. در مقطع کنونی اما جوان های بر سرکار آمده در ریاض نشان داده اند که نه به لحاظ تجربه مدیریتی توان تداوم ایفای آن نقش را دارند و نه با توجه به مشی و منش اهالی جدید حاکمیت در ریاض و رویکردهای بینالمللی و منطقه ای دیگر میتوانند به لحاظ توانمندی های فردی و جمعی برای خود چنین جایگاهی را قائل باشند. از این رو است که سکانداران جدید این کشور با یک فرار عجولانه و رو به جلو تلاش می کنند که نقش برادر بزرگی به ارث رسیده از دوران شاه سابق را به صورت خودجوش، با پدرخواندگی برای اعراب جابجا کنند و خود را این بار پدرخوانده(Godfather) آنها و منطقه بدانند.
مطلب مهم کیهان، یادداشت روز این روزنامه با عنوان «ریاض در تیررس صنعا» و به قلم سعدالله زارعی است که در شروع آن میخوانیم: شلیک موشکهای دستساز «النجم الثاقب» به عمق 70 کیلومتری غرب عربستان و اخبار دیگری که از شلیک موشکهای «زلزال» طی روزهای آینده حکایت میکنند، از یک تحول کیفی در جنگ تحمیلی و ظالمانه رژیم سعودی علیه مردم مظلوم یمن خبر میدهند.
موشک نجمالثاقب در مقابل موشکهایی که از هواپیماهای جنگی پیشرفته سعودی شلیک میشوند، با اهمیت نیستند، ولی توان انصارالله در تولید انبوه آن و نیز امکان توسعه این صنعت در میان انصار میتواند تاثیر عمدهای بر امنیت رژیم سعودی داشته باشد و خاطره تجهیز حزبالله لبنان به انواع موشکها در یک دوره کوتاه را در ذهنها زنده مینماید. در این خصوص گفتنیهایی وجود دارد: تا زمانی که «نجم الثاقب» شلیک شد، انصارالله مسئولیت اقدامات ضدسعودی در استان «جیزان» را به عهده نمیگرفت و واقع مطلب هم این بود که درگیری علیه مراکز نظامی آل سعود در جیزان توسط قبایل یمنی متحد انصارالله صورت میگرفت با این وصف شلیک این موشکها که با پذیرش رسمی و رسانهای آن از سوی جنبش انقلابی انصارالله صورت میگیرد، یک تحول در صحنه جنگ به حساب میآید چرا که تهاجم یکجانبه اینک با «دفاع متقابل» وضعیت جدیدی پیدا میکند. از این رو ارزش موشکهای شلیک شده به «برد» یا میزان «قدرت تخریب» آن نیست. کما اینکه به غیر از موشکهای نجم الثاقب، موشکهای دیگری از انصارالله تا منطقه «خمیس مشیت»(Khamis Mashait) واقع در 120 کیلومتری شمالغرب یمن که به پایگاه هوایی ملک خالد نیز اصابت کردند، تاکید دیگری بر تغییر معادله در جنگ دارد.
جوان برگزاری مراسم بزرگداشت ارتحال امام را با تیتر اول خود یعنی «جهان مجذوب جاذبه استکبارستیزی امام (ره)» پوشش داده و عباس حاجی نجاری هم در مهمترین یادداشت این روزنامه با تیتر «شاخصهايي از سيره سياسي امام خميني (ره)»، شش مورد زیر را مهمتر دانسته است:
1- شيوه رهبري امام (ره)
2- دوري از قدرت طلبي
3- قاطعيت و استواري در رفتار سياسي
4- باور امام به نقش مردم در اداره نظام سياسي
5- دشمن شناسي در انديشه امام
6- دورانديشي امام براي حفظ و تداوم انقلاب
رسالت به عنوان اصلیترین روزنامه راست سنتی با توجه به بیانیه مشترک سه تشکل اصولگرا، جمله «هنوز نام امام خميني (ره) پشت قدرتهاي جهان را مي لرزاند» را تیتر نخست خود کرده است.
محمدکاظم انبارلویی نیز در پایان سرمقاله این روزنامه با تیتر «بازخوانی سیاست خارجی امام (ره)» نوشته: اينكه جهان را يك دهكده بدانيم و كدخداي اين ده را آمريكا بخوانيم معلوم نيست چه نسبتي با مباني امام (ره) در باب سياست خارجي دارد. ما در هزاره سوم به سر ميبريم نه عصر حجر! دنيا وسيعتر از آن است كه آن را يك دهكده بدانيم. قدرت زورگويان جهاني كوچكتر از آن است كه فكر ميكنيم. يك نفر در 15 خرداد 42 در قم شهر قيام تصميم گرفت پوزه ابرقدرتها را به خاك بمالد، توانست اين كار را عملي كند. او در حالي به جنگ قدرتها رفت كه بر زرادخانههاي اتمي تكيه زده بودند، اما او حتي يك فشنگ هم نداشت. امروز فرزندان او دست روي ماشه موشكها، بمبها و تفنگهايي دارند كه يكي از 10 ارتش غيرهستهاي جهان است. آن روز ما با دست خالي به جنگ ابرقدرتها رفتيم. امروز با دست پراز جمله حضور در دامنه قلههاي بزرگ علمي ميخواهيم با دشمن رو به رو شويم. اگر سياست خارجي امام (ره) را خوب درك كنيم، حاضر نخواهيم شد كوچكترين لبخندي بر چهرهها در مذاكرات بنشيند. ما بايد خشم و كينه انقلابي خود را حداقل به اندازهاي كه دشمن در روند مذاكرات عليه ما اعمال ميكند، در واكنش به بدعهديها نشان دهيم. خودشگفتي و خودرأيي در اين كار بزرگ، سمّ است. تدبير دولت بايد با اعتناي جدي به منتقدين سياست خارجي شكل گيرد. منتقدين چيزي جز رعايت خطوط قرمز امام (ره) و رهبري در سياست خارجي نميخواهند.
زهرا رحیمی در ابتدای مطلب اصلی دنیای اقتصاد با تیتر «نقطه برگشت بورس کجاست؟» نوشته است: روز گذشته شاخص کل بورس تهران روی نقطه 63 هزار و 227 واحد ایستاد و به این ترتیب نسبت به روز قبل آن بدون تغییر باقی ماند. بررسی این بازار از دو منظر امکانپذیر است؛ نخست آنکه ثبات حرکت شاخص کل در مدار 63 هزار واحد که 15 روز متوالی در این کانال درجا زده حکایت از انتظاری شدید در این بازار دارد. این موضوع را وقتی در کنار قیمتهای پایین و مناسب سهام میگذاریم این نتیجه حاصل میشود که زمینههای مناسبی برای برگشت بازار وجود دارد که باید با رفع برخی ابهامات بهخصوص در حوزه هستهای همراه شود. منظر دوم بعد تکنیکال حرکت بازار سهام است. بررسیهای تکنیکال نشان میدهند مادامی که شاخص به مرز 60 هزار واحدی وارد نشود همچنان میتوان به بازگشت بازار امیدوار بود. این در حالی است که بازار سهام از ابتدای سال تاکنون همچنان با سوددهی 1/ 1 درصدی روبهرو است که این شرایط در مقایسه با زیان مدت مشابه سال قبل (زیان 7/ 5 درصدی) حکایت از ظرفیت مناسبتر این بازار در سال جاری دارد. در این بین به عقیده کارشناسان صنایع در حال حاضر نیازمند روشن شدن ابهامات سیاسی-اقتصادی هستند. به عقیده آنها شفافیت در 5 سیاست دولت شامل سیاستهای ضدتورمی، خروج از رکود، سیاستهای ارزی، سیاستهای پولی و فاز سوم قانون هدفمندی یارانهها عواملی هستند که بازگشت بورس به مدار رونق را رقم خواهند زد.
پویا جبل عاملی نیز در پایان سرمقاله این روزنامه با تیتر «بنزین و تورم» نوشته: دولت همچنین باید از طریق چابک شدن، جلوگیری از هزینههای غیرضروری و ... در جهت انضباط مالی عمل کند، اما تصحیح یارانههای کالایی نیز برای انضباط مالی و افزایش کارآیی در سیستم اقتصادی است. تنها نگرانی که میتواند از سوی منتقدان مطرح شود تغییر تورم انتظاری به دلیل افزایش بهای این کالاها است. امری که بهخصوص در کوتاهمدت میتواند روی تورم اثر بگذارد. در مقام پاسخ باید گفت منفعت اصلاح قیمتی که اثری واقعی در توازن بیشتر بودجه و کاهش فشار بر نقدینگی و تورم میگذارد بسی بیشتر از کانال انتظارات است. در واقع باید گفت بسیاری از منتقدان اصولا از اثر ضد تورمی که این اصلاح قیمتی در خود دارد، ناآگاه هستند و تنها اثر انتظارات را میبینند. از سوی دیگر باید بر این امر تاکید کرد که با وجود ثبات در بازارهای دارایی چون مسکن و ارز از یکسو و تلاش بیشتر نهاد پولی برای شکلدهی انتظارات از طریق هدفگذاری تورمی، اثر انتظاری افزایش قیمت سوخت به شدت ناچیز خواهد بود. هر چه بانک مرکزی بتواند اعتبار بیشتری کسب کند و از لنگر هدف تورمی برای افسار زدن بر انتظارات کمک بگیرد، اصلاح قیمتی مانند آنچه رخ داد، هزینه کمتری برای اقتصاد خواهد داشت و تورم افزایش نمییابد، اما استفاده تام از این لنگر ابتدای امر نیازمند آن است که خود بانک مرکزی یک اصلاح ساختاری در رژیم پولی خویش انجام دهد و با یکسانسازی نرخ ارز و تعدیل آن بر مبنای شکاف تورم، از لنگر نرخ ارز رهایی یابد.
مرتضی الویری در بخشی از گفت و گو با روزنامه آرمان با تیتر «ماجرای کنارهگیری ولایتی به سود روحانی» نوشته: آقای ولایتی همان طور که در مناظرات انتخاباتی خود عنوان کردند انتقادات جدی نسبت به عملکرد تیم مذاکره کننده سابق ایران داشتند. بنابراین حاضر نبودند به سود آقای جلیلی که مورد نظر آقایان بود، کناره گیری کند. حتی ایشان در جایی عنوان کرده بودند که اگر بنده قرار است به سود یکی از کاندیداهای انتخاباتی کنارهگیری کنم به سود آقای جلیلی نخواهد بود و بلکه به سود آقای روحانی کناره گیری خواهم کرد.به نظر میرسد که تحلیل آقای ولایتی درباره مذاکرات هسته ای به تحلیل آقای روحانی بسیار نزدیک بوده است.این مطالبه اصولگرایان از آقای ولایتی تاحدودی غیر واقعی به نظر میرسید. چطور ممکن است آقای ولایتی که انتقادات جدی نسبت به سیاستهای دولت آقای احمدینژاد و همچنین تیم مذاکرهکننده هستهای داشت در انتخابات ریاستجمهوری به سود آقای جلیلی که به وی انتقاد داشت، کنارهگیری کند. به نطر من این درخواست غیرمنطقی بود. آیتا... مهدویکنی به صراحت اعلام نکرده است که آقای ولایتی باید به سود کدام یک از کاندیداهای اصولگرا صحنه انتخابات را ترک کند. با این وجود از شواهد و قراین احتمالا چنین به نظر میرسد که آقای جلیلی مورد نظر ایشان بوده است.چرا که آقای جلیلی نقش یک اصولگرای تمام عیار را در انتخابات ریاست جمهوری بازی میکرد و به معیارهای اصولگرایی نزدیکتر بود.
آرمان در شروع مطلبی دیگر با تیتر «کلید اسرارقطعنامه 598 در دستان هاشمی» نیز نوشته: «دیدگاه امام(ره) درباره قطعنامه 598 را نگفتهام و فعلا نمیگویم.» این جملهای بود که روز گذشته آیتا... هاشمی بیان کرد. قطعنامهای که اشاره شد، همواره از مهمترین اسناد کشور بوده و بسیاری به دنبال یافتن نکات پشتپرده آن هستند و شاید آیتا... هاشمی بیش از دیگران از آن خبر داشته باشد که اکنون شاید بنا بر مصلحت درباره آن سخن نمیگوید. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد که از امام(ره) و انقلاب ناگفتههایی دارد که تاکنون جایی نگفته و فعلا هم نخواهد گفت.