به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز یکشنبه پنجم مردادماه در حالی چاپ شد و بر پیشخوان مطبوعات قرار گرفتند که آغاز ثبت نام در سامانه کمک ودیعه مسکن و نقدهایی بر این طرح دولت از یک سو، سخنان رئیس جمهور درباره برپایی عزاداریها در ماه محرم، ائتلاف سازی بین ایران روسیه و چین، ظهور دوباره سلاطین قیر و نفت از دیگر سو در صفحات نخست امروز، تیترهای برجسته گزارشها و یادداشتها مهم روز را شامل میشوند.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز خود با اشاره به سخنان روز گذشته رئیس جمهور و با عنوان آقای رئیسجمهور پائیز سیاه در انتظار است نوشت: دیروز رئیسجمهور روحانی، جمعبندی تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا درباره عزاداری محرم را اینگونه اعلام کرد: برگزاری عزاداریهای محرم حتماً و رعایت پروتکلهای بهداشتی قطعاً.
اگر جمع کردن میان عزاداریهای محرم و رعایت پروتکلهای بهداشتی امکانپذیر باشد، این تصمیم را باید ستود، ولی متاسفانه چنین چیزی امکانپذیر نیست. این واقعیت را تجربه دو سه ماه گذشته در زمینه برگزاری عروسیها، مجالس ختم، مسافرتها، حضور در مساجد، نمازهای جمعه، رستورانها، تالارها، سفرهای درونشهری و برونشهری با مترو، اتوبوس و هواپیما، رفع محدودیت از پاساژها، بازارها و... به اثبات رسانده است. اینکه مهار کرونا بعد از موفقیتهای اولیه از کنترل ستاد ملی مقابله با کرونا خارج شد و مرگ و میرهای روزانه از ۳۴ نفر در پنجم خرداد به بالای ۲۲۰ نفر در تیرماه رسید به دلیل همین رفع محدودیتها بود.
این روزها از یک طرف مسئولین وزارت بهداشت از مردم میخواهند به شهرهای زیارتی سفر نکنند، در تجمعات حاضر نشوند، مراسم عروسی برگزار نکنند، برای افراد فوتشده مراسم تشییع و تدفین و عزاداری جمعی برگزار نکنند و از طرف دیگر ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم میگیرد مراسم عرفه هرچه باشکوهتر برگزار شود و در محرم و صفر هم عزاداریهای پرشور داشته باشیم البته با رعایت پروتکلهای بهداشتی! همین سخن را هنگام برداشتن محدودیتهای کرونائی در خردادماه از آقای رئیسجمهور و سایر مسئولین ستاد ملی مقابله با کرونا بارها شنیدیم، ولی نتیجه عملی آن این شد که کنترل و مهار کرونا از اختیار ستاد خارج شد و آمار ابتلاء و مرگ و میر به رقمهای بیسابقه رسید بطوری که مسئولین بیمارستانها و مراکز بهداشتی اکنون از کمبود تخت، فرسوده شدن کادر درمانی و سایر مشکلات مربوط به درمان بیماران کرونائی سخن میگویند و اعلام خطر میکنند.
همین دیروز که آقای رئیسجمهور مجوز برگزاری عزاداری محرم را صادر کردند، وزارت بهداشت ۱۲ استان را در وضعیت قرمز و ۱۳ استان را در وضعیت هشدار اعلام کرد. به عبارت روشنتر، از ۳۱ استان کشور ۲۵ استان به صورت جدی درگیر کرونا هستند و اینطور نیست که بقیه استانها کاملاً سفید و بیمشکل باشند.
در چنین وضعیتی معلوم نیست چرا آقای رئیسجمهور توصیه اکید میکند عزاداریهای محرم با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود. پروتکلها طبق توصیه وزارت بهداشت عبارتند از زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و عدم حضور در اجتماعات. اگر بخواهیم بدون مجامله سخن بگوئیم باید اعتراف کنیم امکان رعایت هیچیک از این چهار مورد در عزاداریها وجود ندارد. بهویژه آنکه در هوای گرم تابستان استفاده از ماسک و تحرکات مربوط به عزاداری، با توصیههای اعلام شده سازگاری ندارند. نتیجه این میشود که به خاطر انجام یک امر مستحب، سلامت جامعه به خطر میافتد و بسیاری از مردم قربانی کرونا خواهند شد. آنچه موجب تاسف شدید است اینست که ما به نام دین و با انجام کاری که مربوط به دین است، برخلاف خواست دین که حفاظت از جان را در اولویت اول قرار داده است عمل میکنیم. در فقه اسلام غیر از مواردی معدود، جان انسان خط قرمز است و حتی آن موارد معدود هم مربوط به حیات شرافتمندانه انسان هستند. بنابراین، هیچ امری بالاتر از حفاظت از سلامت جامعه و جان انسانها نیست و اموری از قبیل مراسم عرفه و نماز عید قربان و عزاداری محرم و صفر که همه ما با جان و دل به آن عشق میورزیم را میتوان موقتاً تعطیل یا به صورت فردی برگزار کرد و در سالهای بعد تمام آنها را جبران نمود.
آقای رئیسجمهور! شما به عنوان فرمانده کل ستاد مقابله با کرونا مسئول جان مردم هستید. کاملاً روشن است که تصمیمات جدید ستاد، دقیقاً همان بلائی را به جانها خواهد انداخت که لغو محدودیتهای کرونائی با خود آورده است. به این واقعیت تلخ فکر کنید که با این تصمیمات، پائیز سیاهی در انتظار کشور ما خواهد بود. لطفاً تعارف با این و آن را کنار بگذارید و با ایجاد محدودیتهای لازم بهویژه در زمینه تجمعات، کاری کنید که پائیز آینده مثل تمام پائیزها رنگارنگ و پر از خاطرههای شیرین برای مردم ایران باشد.
سیدحسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران طی یادداشتی که در شماره امروز روزنامه آرمان ملی منتشر شده نوشت: رئیسجمهور در جلسه اولین روز مردادماه هیات دولت از اینکه مردم تحت فشار هستند، سخن گفت. یکی از انتظاراتی که مردم از دولتمردان دارند این است که بتوانند با تصمیمات و تدابیری که اتخاذ میکنند، شرایط زندگی را آسان کنند؛ بهگونهای که رفاه در جامعه برای همه مردم به وجود آید. به همین دلیل در قانون اساسی بسیاری از کشورها از جمله وظایفی که برای دولتها پیشبینی شده، زمینه تحقق رفاه و کیفیت ارتقای زندگی همه مردم هست. در فصل سوم قانون اساسی ما هم این موضوع بهخوبی پیشبینی و مصوب شده است. یکی از موضوعاتی که در چند سال اخیر اسباب نگرانی مردم شده، گرانیها، فشارهای اقتصادی و نااطمینانی از یک آینده مشخص در حوزه اقتصاد است. اگر نیمنگاهی به چند سال اخیر داشته باشیم، در قیمت ارز، طلا، خودرو، مسکن و سایر هزینههایی که مردم مجبورند در زندگی خود پرداخت کنند، یک واقعیت مشخص وجود دارد. در تمام این حوزهها روند رشد هزینهها و قیمتها به مراتب خیلی بیشتر از روند رشد درآمدها و حقوق کارکنان دولت یا مستمری اقشار دارای نیازهای خاص است. از جمله زنان سرپرست خانوار، افراد دارای معلولیت و گروههای دیگری که به هر دلیلی نیازمند حمایت ویژه دولتها و از جمله دولت ما هستند.
آقای رئیسجمهور در جلسه اول مرداد هیات دولت از شرکتهایی که کاملا از بودجه دولت استفاده میکنند، خواست که آنها دیگر دنبال افزایش قیمت نباشند. سوال این است وقتی شرکتهای دولتی که تابع دولت هستند، از این گفته تبعیت نمیکنند، چگونه میتوانید انتظار داشته باشید در بخشهای خصوصی و آزاد از دولت حرفشنوی داشته باشند؟ طبیعتا در نتیجه این فشاری است که رئیس دولت بهتازگی و بهصراحت موضوع را بیان میکند، قشرهایی هستند که شرایطشان بدتر شده و قشرهایی هستند که تحتفشارهای اقتصادی و گرانی تقریبا دارند له میشوند و حتی تامین معیشت روزانهشان در حد بخور و نمیر هم دچار مشکل شده است. چنانچه به این شکل جلو رویم، فقرای ما فقیرتر شده و طبقه متوسط بیشتر به سمت طبقات فقیر گرایش پیدا خواهند کرد. نیمنگاهی داشته باشیم به ارائه همین آمار سرقتهای خرد از سوی رئیس پلیس آگاهی تهران که ۵۰ درصدش متوجه سرقت اولیهاست، خودش گویای این موضوع است. انتظار این است که برای خروج از این شرایط تدابیری اتخاذ شود. یکی از این تدابیر شایستهسالاری است.
آدمها را سر جای خود بگذارید، دورنما را ببینید و تحولات را خوب بررسی کنند. برنامهریزی باید مبتنی بر واقعیت و دادههای واقعی در جامعه باشد. امروز من و دوستانم به عنوان مددکاران اجتماعی عموما با کسانی سروکار دارند که واقعا برای تامین حداقلهای خود دچار مشکلات جدی و اساسی هستند. انتظار ما به عنوان یک قشر تخصصی که در سازمانهای متعددی داریم کار میکنیم و میبینیم که مردم چه زجرهایی به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی متحمل میشوند، وادارمان میکند که اینگونه هشدار دهیم، اینگونه مطالبهگری کنیم و این گونه اعلام کنیم که مردم خیلی وقت است تحت فشارند. حق مردم با این همه منابع و امکانات و موقعیت ژئوپلیتیکی این نیست.
احمد دستمالچیان در بخشی از یادداشتی با عنوان مثلث ایران، چین و روسیه در شماره امروز اعتماد نوشت: باتوجه به اطلاعات موجود، ایران گزینه استراتژیک توسعهای خود را مدل توسعه قرار داده است. این گمانهزنی وقتی بیشتر قوت میگیرد که ایران از نحوه برخورد غرب با توافق هستهای موسوم به برجام سرخورده شده و دیگر امیدی به احیای آن ندارد. ایران بیش از این نمیتواند فرصتهای نقد و طلایی خود را در سبد نسیه غرب گذاشته و به فکر توسعه پایدار خود نباشد.
ایران قرار است در چارچوب اصولی نظام بین الملل و بدون پذیرفتن سلطه هیچ قدرتی راه خود را به سمت آینده بپیماید که این امر میتواند در قالب و چارچوب قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین با ضمائم و ملحقات آن قرار بگیرد. نکته بسیار مهمی که حایز اهمیت فراوان است مربوط به تحولات عمیق و بنیادینی است که طی ده سال گذشته در منطقه خاورمیانه اتفاق افتاده و زمین بازی ژئوپلیتیکی _ژئواستراتژیکی را به ضرر امریکا و به نفع ایران، روسیه و چین تغییر داده است.
تعریف تئوریک این تحولات تحت عنوان «تغییرات بزرگ در خاورمیانه» ممکن است که آغاز آن جنگ سرنوشتساز ۳۳ روزه حزبالله در ۲۰۰۶میلادی و شکست سرنوشتساز و مفتضحانه رژیم صهیونیستی در آن جنگ بوده باشد؛ به تعبیر نگارنده در جریان آن جنگ، تئوری اسطوره شکستناپذیری رژیم صهیونیستی برای همیشه فرو ریخت. تحولات مهم بهار عربی گام دوم و مهم بعدی بود که منجر به ایجاد توفان سهمگین تغییرات در منطقه شد. اسم این پدیده بهزعم نگارنده «وزش توفان سهمگین بنیادی در منطقه برای تشکیل خاورمیانه جدید» است.
اضمحلال تدریجی نظم قدیم و شکلگیری تدریجی نظم جدید جوهره و ستون اصلی این نظریه و تئوری است که الان در دوران گذار و انتقال از نظم قدیم به نظم جدید به سر میبریم. رژیمهای طرفدار امریکا یا از بین رفته یا در حال از بین رفتن هستند. دیگر از رژیمهای اقتدارگرا و مستبدی، چون صدام در عراق، حسنی مبارک در مصر، عبدالله صالح در یمن، معمر قذافی در لیبی و بنعلی در تونس که روزگاری نبض تپنده تحولات در خاورمیانه را در اختیار داشتند و در خانه مجری سیاستهای امریکایی بودند و همچنین دیگر از اتحادیه پرطمطراق عرب و شورای همکاری شیخهای قارونی خلیجفارس خبری نیست.
مثلث شوم عبری- ارتجاعی- امریکایی با به راه انداختن جنگهای نیابتی و با استفاده از حداکثر ظرفیت خود و تجهیز تروریستهای وحشی تکفیری - داعشی خواستند روی فاز اضمحلال و فروپاشی نظم قدیم طرفدار امریکا تاثیر بگذارند که با رهبری هوشمندانه ایران و حضور پرقدرت و موثر محور مقاومت این توطئه شوم نقش بر آب شد و ظرفیتهای تاثیرگذار و تعیینکننده محور مقاومت را مضاعف کرد.
از طرف دیگر شیوخ خلیجفارس و نظام امیری آنان فرتوت، خسته و در حال اضمحلال بوده و تاثیرگذاری خود را از دست دادهاند. اصولا در عصر انفجار اطلاعات و ارتقای آگاهی روزافزون مردم دوران نظام امیری و شاهی در دنیا به پایان رسیده و این نظامها به تدریج مستهلک شده و فرو خواهند ریخت. ملتها به سرعت آگاه شدهاند و نمیتوانند زیر بار نظامهای توتالیتر و مستبد تکمحور بروند. این یک جبر تاریخی است که در حال شدن است.
لذا این فرصت اکنون برای مثلث مقتدر و همگرای ایران، روسیه و چین فراهم شده تا بتوانند در پرتو این تحولات بنیادین و درک عمیق از همپوشانی ظرفیتهای استراتژیکی خود و در چارچوب یک توافق جامع، همکاریهای استراتژیک خود را برای آینده منطقه شکل دهند. به هر حال کل این تحولات را باید در یک بسته کلیتر دید. نگاه بخشی و منفصل از این تحولات نمیتواند ما را به نتایج روشن و واقعی برساند.