حسابداری دولتی : (Govermental Accounting)
عبارت است از كلیه عملیات مربوط به تجزیه وتحلیل ، ثبت ، طبقه بندی ، تلخیص ، گزارش دهی و تفسیر فعالیتهای مالی سازمانهای دولتی كه بارعایت قوانین و مقررات مالی و اصول و موازین متداول حسابداری دولتی انجام میشود . حسابداری دولتی شامل تمام عملیات وصول و پرداخت منابع مالی دولت ، نگاهداری حسابهای سازمانهای دولتی و نیز تهیه گزارشهای مالی مربوط میباشد .
حساب مستقل : (fund)
هر حساب مستقل بمنظور تفكیك برنامه ها و فعالیتهایی كه از محل درآمدهای خاصی تأمین مالی میشوند ، میباشد كه عبارت است از وجوه نقد یا سایر داراییها و منابع مالی كه برای اجرای برنامه ها و عملیات معین یا جهت نیل به اهداف مشخص طبق قوانین و مقررات اختصاص داده شده است . هر حساب مستقل واحد حسابداری و مالی مستقلی را بوجود می آورد كه خود شامل انواع حسابهای دائمی و موقت است .
بودجه كل كشور : (Budget)
برنامه مالی دولت است كه برای یكسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی كه منجر به نیل سیاستها و به هدفهای قانونی كشور ، بوده و از 3 قسمت بودجه عمومی و بودجه شركتهای دولتی و بودجه مؤسساتی غیر از عناوین فوق تشكیل شده است.
تفریغ بودجه : (Settlement Of Budget)
تفریغ از نظر لغوی فارغ ساختن است و تفریغ بودجه در اصطلاح مالی یعنی فراغت از بودجه و یا نتیجه اجرای بودجه است .
صورتحساب عملكرد بودجه :
در واقع مقایسه هزینه های واقعی و هزینه های پیش بینی شده (اعتبارات مصوب) از یكسو و مقایسه درآمدهای واقعی و درآمدهای پیش بینی شده از سوی دیگر است .
دیون بلا محل :
دیون بلامحل عبارتست از بدهیهای قابل پرداخت سنوات گذشته كه در بودجه مربوط اعتباری برای آنها منظور نشده و یا زائد بر اعتبار مصوب و در هر دو صورت به یكی از طرق زیر بدون اختیار دستگاه ایجاد شده باشد .
الف – احكام قطعی صادره از طرف مراجع ذیصلاح انواع بدهی به وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شركتهای دولتی ناشی از خدمات انجام شده مانند حق اشتراك برق ، آب ، هزینه های مخابراتی ، پست و هزینه های مشابه كه خارج ازاختیار دستگاه اجرائی ایجاد شده باشد .
ج – سایر بدهیهائی كه خارج از اختیار دستگاه ایجاد شده باشد . انواع دیون بلامانع موضوع این بند از طرف وزارت امور اقتصادی و دارائی تعیین و اعلام خواهد شد .
درآمد عمومی : (General Revenue)
درآمد عمومی عبارت است از درآمدهای وزارتخانه ها و موسسات دولتی و مالیات و سود سهام شركتهای دولتی و درآمد حاصل از انحصارات و مالكیت و سایر درآمدهائی كه در قانون بودجه كل كشور تحت عنوان درآمد عمومی منظور میشود.
در آمد اختصاصی: (Especial Revenue)
درآمد اختصاصی عبارت است از درآمدهائی كه بموجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص در بودجه كل كشور تحت عنوان درآمداختصاصی منظور میگردد و دولت موظف است حداكثر تا سه سال پس از تصویب این قانون ، بودجه اختصاصی را حذف نماید .
مازاد : (Surplus)
در حسابداری دولتی و سازمانهای غیرتجاری مبلغ فزونی درآمد بر هزینه در صورتحساب درآمد و هزینه .
سایر منابع تأمین اعتبار : (Other Financing Sources)
سایر منابع تامین اعتبار عبارتند از منابعی كه تحت عنوان وام ، انتشار اوراق قرضه ، برگشتی از پرداختهای سالهای قبل و عناوین مشابه در قانون بودجه كل كشور پیش بینی میشود و ماهیت درآمد ندارند .
وجوه عمومی : (General Cash)
وجوه عمومی عبارت است از نقدینه های مربوط به وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شركتهای دولتی و نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی و موسسات وابسته به سازمانهای مذكور كه متعلق حق افراد و موسسات خصوصی نیست و صرفنظر از نحوه و منشاء تحصیل آن منحصرا برای مصارف عمومی بموجب قانون قابل دخل و تصرف میباشد .