به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز سه شنبه ۹ خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که دیدار سلطان عمان و رهبر انقلاب و تاکید بر گسترش روابط دو کشور؛ هدف‌گذاری برای صادرات ۷۵ میلیارد دلاری، ضرب‌الاجل شش ماهه به محتکران زمین و شرایط اقتصادی رفتار‌های اجتماعی را چطور تغییر میدهد؟ در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:
دیپلماسی اقتصادی و سفر هیثم بن‌طارق به تهران
مهدی گرگانی طی یادداشتی در شماره امروز وطن امروز با عنوان دیپلماسی اقتصادی و سفر هیثم بن‌طارق به تهران نوشت: سفر هیثم بن‌طارق، سلطان عمان به تهران را باید بیش از هر چیز در چهارچوب الگوی دولت سیزدهم در سیاست خارجی، یعنی «سیاست اول همسایه»، تحلیل و ارزیابی کرد، به ویژه اینکه ایران و عمان دارای روابط ویژه تاریخی هستند. مسقط از جمله کشور‌های منطقه است که همواره فاصله خود را با بلوک‌های قدرت حفظ کرده و در اوج بلوک‌بندی‌های منطقه‌ای و فشار‌های خارجی هیچگاه به جمهوری اسلامی ایران پشت نکرده و روابط راهبردی خود را در بالاترین سطح حفظ کرده است.
روابط دوجانبه دو کشور در سطح سیاسی طی چند دهه گذشته در بالاترین سطح قرار داشته است، اما به‌رغم اراده ۲ طرف، روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور با وجود ظرفیت‌های فراوان به موازات روابط سیاسی چندان ممتاز نبوده است. به نظر می‌رسد سفر اخیر سلطان عمان به تهران در راستای توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی میان ۲ کشور بوده و تبعات مثبتی در این زمینه برجا خواهد گذاشت. تاکید محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور بر مسائل تجاری و اقتصادی در مراسم استقبال از هیثم بن‌طارق در فرودگاه نشان میدهد این سفر بیش از هر چیز بر مسائل تجاری و اقتصادی متمرکز بوده است. مخبر در این دیدار گفت: روابط سیاسی ایران و عمان روابطی نزدیک و عمیق است و این روابط صمیمانه ایجاب می‌کند مناسبات اقتصادی و تجاری فی‌مابین نیز همپای مناسبات سیاسی توسعه یابد.
زمانبندی این سفر نیز دارای اهمیت است. سلطان هیثم در شرایطی به تهران سفر کرد که توافق تاریخی ایران و عربستان راه را برای هرگونه تعاملات اقتصادی و تجاری میان ایران و کشور‌های عربی هموار کرده است. هر قدر روابط ایران و عمان را دوستانه و برادرانه بدانیم باید بپذیریم تنش‌ها میان تهران و ریاض از یک سو و تحریم‌های مالی و اقتصادی علیه ایران محدودیت‌هایی را در راستای تعاملات همه‌جانبه ایجاد کرده است، بویژه اینکه اصل و اساس روابط تجاری ایران و عمان بر مناسبات بانکی استوار است. سلطان عمان با سفر به تهران در چنین شرایطی به دنبال باز کردن برخی گره‌های موجود در منطقه برای توسعه مناسبات تجاری میان دو کشور است که می‌تواند به راهبرد دولت سیزدهم برای گشایش‌های اقتصادی بویژه وصول طلب‌های میلیاردی ایران از کشور‌های خارجی کمک کند.
از آنجا که اعتماد متقابل یکی از پایه‌های روابط تهران و مسقط است، عمان همواره یک میانجی خوب و قابل اعتماد برای ایران در امور کشور‌های عربی و همچنین برخی پرونده‌ها میان ایران و آمریکا از جمله توافق هسته‌ای بوده است. تجربه نشان داده است مسقط در شرایط حساس و پرتنش منطقه‌ای و بین‌المللی توانسته برخی بن‌بست‌ها را در مسائل مختلف دیپلماتیک باز کند. اینک بن‌بست روابط میان تهران و قاهره یکی از پرونده‌هایی است که سلطان عمان در دستور کار خود قرار داده است. پیش از این خبرگزاری آناتولی ترکیه اعلام کرده بود سفر سلطان عمان به تهران چند روز بعد از سفر وی به قاهره و گفتگو با عبدالفتاح السیسی [رئیس‌جمهور مصر] انجام می‌شود که با توجه به تلاش‌های میانجیگرانه ماه‌های اخیر مسقط با هدف نزدیک کردن ایران و مصر بسیار مهم است. سایت مقام معظم رهبری نیز درباره جزئیات دیدار ایشان با سلطان عمان از اشاره هیثم بن‌طارق برای بهبود روابط میان تهران و قاهره خبر داده است.
همچنین اخبار پشت‌پرده نشان میدهد کشور‌های غربی بعد از شکست پروژه اغتشاشات در ایران به دنبال تعامل مجدد در قضیه پرونده هسته‌ای ایران هستند و پیام‌هایی را از طریق سلطان عمان به مقامات کشورمان ارسال کرده‌اند.
در مجموع می‌توان گفت سفر هیثم بن‌طارق به ایران در ۳ سطح دوجانبه، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دارای پیامد‌های بسیار مثبتی در روابط دوجانبه و همچنین تحولات منطقه‌ای است و گام بزرگی در تکمیل الگوی تعاملی سیاست خارجی دولت سیزدهم و همچنین سیاست خارجی مبتنی بر اقتصاد خواهد بود.
چرا تناسبی شدن انتخابات مجلس در تهران مهم است؟
محسن پیرهادی طی یادداشتی در شماره امروز اعتماد با عنوان چرا تناسبی شدن انتخابات مجلس در تهران مهم است؟ نوشت: تناسبی شدن انتخابات مجلس در تهران گامی مهم و پیشرو در الگوی برگزاری انتخابات مجلس است چرا که بستر را برای رقابت احزاب، طیف‌ها، گروه‌ها و تشکل‌های مختلف اعم از سیاسی، اجتماعی و صنفی با هر میزان اثرگذاری و مقبولیت اجتماعی با یکدیگر فراهم کرده و منجر به افزایش مشارکت انتخاباتی می‌شود. مضاف بر ترغیب همه گروه‌ها و تشکل‌ها به مشارکت و رقابت در انتخابات، نامزد‌ها نیز به تکاپو و رقابت درون‌گروهی باهم وادار خواهند شد چرا که بر اساس الگوی انتخابات تناسبی در نهایت درصد آرای مأخوذه به نامزد‌ها و در گام بعدی فهرست‌ها ضامن ورود و تصاحب کرسی‌های مجلس از سوی افراد و فهرست‌هاست. به عنوان مثال ممکن است یک فهرست انتخاباتی فقط ۲۰ درصد کل آرای مأخوذه را به دست آورده باشد از آنجا که بر اساس این میزان آرا هر ۳۰ نامزد آن فهرست نمی‌توانند صاحب کرسی در مجلس شورای اسلامی باشند، به میزان سهم ۲۰ درصدی این فهرست کرسی نمایندگی به آن اختصاص می‌یابد و افرادی از این فهرست صاحب کرسی در مجلس می‌شوند که رای بیشتری به سبد آن‌ها ریخته شده است.
بنابراین رقابت درون‌گروهی اعضا یک فهرست باهم از یک سو و رقابت فهرست‌ها از سوی دیگر سبب خواهد شد افراد شایسته‌تر فرصت بیشتری برای اخذ نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی به دست آورند. در بحث رقابت احزاب، گروه‌ها و تشکل فهرست‌های انتخاباتی طبق میزان آرایی که کسب می‌کنند، صاحب کرسی در مجلس شورای اسلامی خواهند شد و به تعبیری دیگر یک فهرست به صورت کامل نمی‌تواند پیروز انتخابات باشد و رقیب یا رقبای آن بدون هیچ سهمی به بازنده انتخابات بدل شوند چرا که سهم رای و میزان آرای کاندیدا‌ها در تعیین کرسی‌ها اثرگذار خواهد بود. بنابراین یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های تناسبی شدن انتخابات در حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس با ۳۰ کرسی نمایندگی این است که رقابت میان فهرست‌ها و نامزد‌ها به صورت مستقل و فهرستی مانع از تصاحب کامل تمام کرسی از سوی یک گروه یا طیف سیاسی می‌شود و سهم گروه‌ها و طیف‌های سیاسی - اجتماعی براساس میزان مقبولیت و بدنه اجتماعی‌شان در مجلس شورای اسلامی تعیین و تقسیم خواهند شد. این در حالی است که در الگوی نظام انتخاباتی اکثریتی، اغلب گروه‌ها و احزاب بزرگ آن‌هم به صورت ائتلافی و جبهه‌ای می‌توانند شانس پیروزی در انتخابات را به دست آورند و گروه‌های کوچک و تشکل‌های تخصصی و صنفی فرصت و امکان رقابت را به دست نمی‌آورند.
در الگوی انتخابات تناسبی، اما بستر برای حضور هر نوع گروه و تشکل فعال و در چارچوب قانون با هر میزان اثرگذاری و حمایت و مقبولیت اجتماعی فراهم خواهد شد و به تعبیری دیگر هر تشکل، گروه یا حزب دارای فهرست انتخاباتی به تناسب آرای ماخوذه‌شان صاحب کرسی نمایندگی در بهارستان می‌شوند. همچنین همانطور که اشاره شد از آنجا که این مصوبه مانع کاندیداتوری افراد مستقل نیست و کاندیداهای مستقل نیز امکان حضور در کارزار انتخابات مجلس را خواهند داشت رقابت نامزد‌ها در درون و بیرون فهرست‌ها به رقابتی‌تر شدن فضای انتخابات و در نتیجه ترغیب افراد به مشارکت بیشتر منجر خواهد شد، بر اساس روش تناسبی در کنار شمارش آرای فهرست‌ها و تعیین سهم آن‌ها از کرسی‌ها، درصد رای کاندیدایی که به صورت منفرد در حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس حضور یافته‌اند نیز همزمان تعیین و شمارش می‌شود و نامزد‌هایی که بیشترین آرا را به دست آورده‌اند، بر اساس ترتیب آرا، منتخب مردم و پیروز انتخابات محسوب می‌شوند.
فرصت‌ها و چالش‌های روابط ایران و عمان
میثم غفارنژاد طی یادداشتی در شماره امروز جوان با عنوان فرصت‌ها و چالش‌های روابط ایران و عمان نوشت: برای تحلیل اهمیت سفر «هیثم بن‌طارق» سلطان عمان به کشورمان در ابتدا می‌توانیم به پیام وزیر خارجه این کشور که چند روز قبل از سفر در یکی از شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، اشاره کنیم. او سفر سلطان عمان را به ایران با نیت و هدف صلح، ثبات و رفاه در منطقه دانست. این امر، رویکردی است که به صورت کلی همیشه بین دو کشور برقرار بوده است. ایران از لحاظ سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تجاری با عمان روابط تنگاتنگ و وسیعی دارد.
اما سفر اخیر سلطان عمان را به ایران مشخصاً می‌توان ذیل دو محور سیاسی امنیتی و تجاری اقتصادی تحلیل و ارزیابی کرد. در محور اول می‌توانیم از سه بعد به این سفر نگاه کنیم؛ اول روابط دوجانبه بین ایران و عمان است. مهم‌ترین مسئله در این سطح، بحث قرارداد گازی بین ایران و عمان است که در سال ۲۰۰۵ منعقد شد و طبق این قرارداد ایران باید روزانه یک میلیون متر مکعب گاز به عمان صادر می‌کرد. این قرارداد با کارشکنی امریکا و برخی کشور‌های عربی به خصوص امارات عملیاتی نشد. این امر یکی از چالش‌های مهم در روابط دوجانبه است.
قرارداد گازی بین ایران و عمان در سال ۱۳۹۲ دوباره منعقد شد که با خروج امریکا از برجام باز هم عملیاتی نشد. به نظر یکی از محور‌های مهمی که ذیل روابط دوجانبه مورد بررسی قرار گرفت، عملیاتی شدن قرارداد ۹۲ است. براساس این قرارداد ایران باید طی مدت ۱۵ سال حدود ۶۰ میلیارد دلار گاز به عمان صادر کند.
محور دوم در حوزه منطقه‌ای است. مهم‌ترین مساله در این زمینه روابط ایران و مصر است که هر دو کشور اعلام کردند علاقه‌مند به گسترش روابط هستند. عمان به عنوان میانجی و کشور واسط در این زمینه نقش مهمی دارد و رهبر انقلاب هم در دیدار با سلطان عمان نسبت به گسترش روابط با مصر اعلام آمادگی کردند که نشان‌دهنده طرح این موضوع در مذاکرات و رایزنی‌ها است. قطعاً سلطان عمان در این زمینه پیام‌هایی منتقل کرده است.
محور سوم مسائل ارزی بین ایران و کشور‌های دیگر است. گشایش منابع ارزی از سمت عراق احتمالاً یکی از نتایج این سفر خواهد بود، چرا که در حین مذاکرات ایران و عراق در زمینه ارزی وزیر خارجه عمان هم به عراق سفر کرد.
بعد دیگر سطح بین‌المللی است. در حوزه بین‌المللی، مسئله برجام و نقش‌آفرینی عمان در مذاکرات هسته‌ای مهم است. قبل از برجام عمان یکی از اصلی‌ترین کشورهایی بود که محل تبادل مذاکرات و گفتگو‌های طرف ایرانی و کشور‌های مقابل بود. عمان بعد از روی کارآمدن دولت بایدن و برخی تلاش‌ها برای احیای برجام دوباره نقش میانجی و واسط خود را برعهده گرفته است. نکته دوم در فضای بین‌المللی فعالیت‌های اخیر عمان در تبادل زندانیان بین ایران و بلژیک بود که در این زمینه هم نقش فعالی ایفا کرد.
در مورد محور تجاری و اقتصادی هم باید به این نکته اشاره کرد که حجم تجارت بین دو کشور از ۲۲۱ میلیون دلار در سال ۹۲ به بیش از یک میلیارد و ۳۳۰ میلیون دلار در سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده که جهش ۵۰ الی ۶۰ درصدی را نشان میدهد. سهم ایران، بیشتر صادرات بوده و در نسبت با عمان تراز تجاری مثبت دارد. سیاست همسایگی و دیپلماسی اقتصادی فعال دولت سیزدهم در این زمینه و افزایش حجم مبادلات دو کشور مؤثر بوده است.
حکومت عمان به صورت تاریخی تاج و سلطنت خود را مدیون ایران می‌داند و همواره سعی کرده در تحولات امنیتی و مسائل مربوط به ثبات منطقه بی‌طرف ظاهر شده و نقش مصلح ایفا کند. امنیت تنگه هرمز که هر دو کشور به آن دسترسی دارند برای تجارت بین‌المللی مخصوصاً حوزه انرژی مهم است. عمان ۸۶ بندر دارد که به ۴۲ کشور دسترسی دارند. اگر کریدور شمال و جنوب نهایی شود ایران هم به این بنادر دسترسی خواهد داشت و می‌تواند از بنادر عمان استفاده کند.
مشکل در نقل و انتقالات ارزی، پولی و بانکی و همچنین شناخت ناکافی از بازار و ظرفیت‌های اقتصادی عمان از مهم‌ترین موانع پیش روی گسترش روابط دو کشور است. البته با اتخاذ سیاست فعال در دولت مردمی برای توجه به همسایگان این موانع در حال کاهش و کمرنگ شدن است.
چرا تناسبی شدن انتخابات مجلس در تهران مهم است؟
با عرض معذرت. تنها کشوری که در کره خاکی مذهبشون خوارج هست و یکم زورشون زیاد باشه شیعه و سنی نمیشناسه و نابودش میکنه همین جناب عمان عست. الان خیلی به فدایت شوم هاش اهمیت ندین. سودی تو این میانجگری هاش هست 