به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز چهارشنبه بیستم اسفندماه در حالی چاپ و منتشر شد که گزارشهایی با محوریت چرایی گرانی کالا با وجود فراوانی و تحلیل پدیده صف در توزیع کالاهای اساسی از یک سو و سیگنالهای متناقض به بازار ارز در سال آینده و تب تند سرمایه گذاری در رمز ارزها از سوی دیگر در کنار پیامدهای ورود دلار نفتی به اقتصاد کشور و پایان قمارباز فاسد اینستاگرامی و خبر محکومیت بدوی عیسی کلانتری به حبس و جریمه در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده اند.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور می کنیم؛
روزنامه «جهانصنعت» طی یادداشتی در شماره امروز خود و در ادامه یادداشتهایی با محوریت مطالبات از رئیس جمهور سیزدهم نوشت: محمود احمدینژاد و دولتش این راهبرد را دریافت کرده بودند که بگویند تحریمها بر اقتصاد ایران اثر منفی ندارند و برخی حتی آن را نعمت میدانستند. این وضعیت البته در اوایل دهه ۱۳۹۰ و در هنگامه اوج درآمدهای نفتخام شاید راهبرد مناسبی به حساب میآمد، اما بدون تردید حالا و پس از نزدیک به سه سال از گذشت تحریمهای فزاینده و در غیاب درآمدها حاصل از صادرات نفتخام به نظر میرسد دیگر راهبرد مناسبی نیست.
حالا ۵۰ روز از روی کار آمدن بایدن میگذرد و معلوم شده او و تیم معاونان و مشاورانش نمیخواهند تحریمهای ایران را بردارند. از سوی دیگر نیک میدانیم که مقامهای ایرانی از جمله مقام رهبری اصرار دارند سایه تحریمها از سر ایران از هر راهی که ممکن است، برداشته شود. با توجه به سخنان امروز سخنگوی دولت که تکرار حرفهای ۱۰۰ روز گذشته است، ایران همچنان منتظر است گام اول در مسیر مصالحهای محدود با آمریکا باید از سوی آمریکاییها برداشته شود که بعید است با سرسختی تاکنون بروز یافته بایدن این اتفاق بیفتد.
در چنین وضعیتی است که ایرانیان چشم به راه هستند تا اتفاق مثبت رخ دهد و پیشنهاد اجرایی قابل اعتنایی از سوی ایران ارائه شود که یا تحریمها برداشته شود یا تحریمها خنثی شود. ایرانیان اکنون میدانند ادامه تحریمها به معنی فقر بیشتر برای آنها و تضعیف موقعیت ایران در منطقه و جهان است که باز هم به زیان مردم تهیدست است. به نظر میرسد یکی از مطالبات جدی مردم از رییسجمهور سیزدهم این است که شرایط را برای برداشتن سایه تحریم از سفره کوچکشده آنها بردارد. به این ترتیب برنامه کاندیداهای جدی برای انتخابات سیزدهم برای کار در چهار سال آینده باید این باشد که به شهروندان توضیح دهند برای حذف تحریم چه برنامهای دارند. پاسخگویی میتواند دو بخش داشته باشد؛ اول اینکه بگویند راهبردشان برطرف کردن تحریم است یا خنثی کردن تحریم. میدانیم این دو راهبرد با برنامهها متفاوت است. اگر راهبردشان خنثی کردن تحریم است که با توجه به سرسختی دونظام سیاسی در برابر هم باید همین باشد آنگاه از چه راههایی میخواهند این راهبرد را انجام دهند. کاندیداها بدانند شهروندان واجد شرایط این موضوع برایشان بسیار بااهمیت است و اگر واقعا کاندیدایی بتواند بدون لکنت زبان و شفاف و واضح بگوید برای تحریم چه برنامهای دارد میتواند امیدوار باشد که رای بیشتری خواهد داشت.
روزنامه جوان طی یادداشتی گزارشی از روزنامه آرمان ملی را مورد انتقاد قرار داد و با عنوان انتخابات فقط باید رنگ تخریب بگیرد! نوشت: روزنامه آرمان ملی تیتر اول خود را اینگونه زده است: «انتخابات نباید رنگ نظامی بگیرد» و در آغاز مطلب نوشته: «نارضایتیهای اقتصادی و معیشتی مردم این انتظار را پدید آورده بود که هر فردی که خود را در قامت ریاستجمهوری میبیند برای حضور در این عرصه اعلام حضور کند. در این میان چهرههای نظامی نیز که در حضور در انتخابات دستی بر آتش داشتهاند فضا را برای حضور مجدد و اینبار شعارهای اقتصادی هموار دیدهاند... هرچند نباید سخن امام در مورد عدم دخالت نظامیان در عرصه سیاست را نیز از یاد برد.» باقی گزارش هم تکرار همین مضامین از اقوال دیگر است و حرف جدیدی ندارد. سخن امام هم صحبت از دخالت سازمان یافته نظامیان در انتخابات میکند، نه اینکه استعفای یک فرد نظامی از نیروهای مسلح و استفاده از حق شهروندیاش برای نامزدی در انتخابات را رد کرده باشند. اصلاحطلبان همواره از احترام به حقوق مردم میگویند، اما چطور صرف حضور در نیروهای مسلح، میتواند افراد را از حقوقشان برای نامزدی در انتخابات محروم کند؟ انتخابات نباید رنگ نظامی بگیرد، بلکه به زعم اصلاحطلبان باید فقط رنگ تخریب بگیرد، تخریب همه رقبا توسط اصلاحطلبان!
سعید حجاریان، تئوریسین اصلاحطلب هم از اولین کسانی است که نسبت به حضور نظامیان در انتخابات هشدار داد؛ اما بعد روشن شد که او کاندیداتوری افرادی با سابقه نظامی در انتخابات را با موضوع تشکیل «دولت نظامی» خلط کرده است. اوایل بهمن بود که حجاریان با همان نگاه امنیتی و اطلاعاتی همیشهاش صحبت از دولت نظامی میکند: «الان بحث ما قبضه قدرت از سوی نظامیان و تشکیل دولت نظامی است و باید حرفهای تازهتری مطرح کرد.» یا میگوید: «من معتقدم تا رسیدن یک نقطه عطف، دولت نظامی یکپارچه تشکیل نخواهد شد، چراکه مقدمهای خواهد بود بر تعارضهای جدید. ببینید از یکسو التفات داریم که دولت نظامی اساساً میل به اطلاق دارد و همه چیز را برای خود میخواهد و از سوی دیگر میبینیم اصل ۱۱۰ قانون اساسی و برخی دیگر از موارد منصوص و غیرمنصوص این اختیارات را برای رهبری احصا کردهاند؛ بنابراین تشکیل چنین دولتی نقض غرض خواهد بود.»
نکته اما این است که حجاریان زیرکانه تشکیل دولت نظامی را رد میکند، اما در مصداق، به کاندیداتوری افرادی با سابقه نظامی در انتخابات اشاره میکند. دولت نظامی یعنی حاکمیت مجموعه نیروهای مسلح بر کشور که یا دیکتاتوری خواهد بود و از پس کودتا پدید میآید و یا به دلیل شرایط خاص، مردم از آنان خواستهاند که اداره کشور را در دست بگیرند، اما در هر حال ربطی به قدرت گیری افراد از مسیر انتخابات ندارد.
روزنامه در یکی دیگر از تیترهای صفحه اول خود هم باز به دولت نظامی پرداخته و از قول علی صوفی تیتر زده: «دولت نظامی حتی یک مخالف را تحمل نمیکند» مغالطه دولت نظامی در اینجا هم مشهود است و نشان میدهد اتاق فکر مشترکی به اصلاحطلبان دستور داده که نامزدی افراد سابقاً نظامی را دولت نظامی بنامند و مردم را از آن بترسانند. البته تجربه میگوید تا خود نترسیده باشند، روی به ترسیدن مردم نخواهند آورد. نکته جالب آنکه در همه این مطالب تأکید شده که «مردم به کاندیدای نظامی روی خوشی نشان نخواهند داد»، اما معلوم نیست اصلاحطلبان چرا ترسیدهاند!
روزنامه آفتاب یزد در گزارشی با عنوان سخنگوی دولت: تقصیر مجلس است نماینده مجلس: تقصیر دولت است با این توضیح که از مسئولین کسی و نهادی حاضر نیست کمبود روغن و تشکیل صف برای خرید آن را گردن بگیرد، نوشت: «صف» کلمهای نام آشنا برای ایرانیان است که بیشتر عمر خود را در آن گذرانده اند. مخصوصا اگرمتوجه شوند قیمت کالایی گران شده و قرار است در جایی به قیمت ارزانتر فروخته شود و یا وقتی که کالایی کمیاب میشود. آنوقت است که شاهد صفهای طولانی که بعضا با کشمکشهای بسیار همراه است روبه روایم. مثل صفهایی که مدتی است به خاطر کمبود روغن خوراکی، در گوشه و کنار کشورمان میبینیم. آنهم در حالی که کرونا در کمین تجمعکنندگان نشسته. به همین خاطر از این صفها که فقط مربوط به روغن هم نمیشود از صفهای مرگ یاد میکنند. نمونه بارز از این صفهای مرگ، صف روغن در ارومیه که با زد و خورد همراه بوده است. اما نکتهای که وجود دارد این است که در خصوص چرایی به وجود آمدن این صفها تاکنون مسئولان که مسبب اصلی آن هستند پاسخ صریحی ندادهاند، اما به تازگی علی ربیعی سخنگوی دولت تشکیل صف برای خرید روغن و مرغ را ناشی از عملکرد مجلس در بررسی لایحه بودجه و فضاسازی درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی دانست.
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه چندی پیش آقای روحانی تاکید داشت که در دولت تدبیر و امید صف بسته نشده است در حالی که اینروزها شاهد انواع و اقسام تشکیل صفها از صف خرید مرغ تا روغن و شکر هستیم و دولت برای رفع این مشکلات چه تدابیری در نظر گرفته است؟، گفت: «از سال ۹۲تا ۹۷ را باید در یک قالب تحلیل کرد که حرف رئیس جمهور حرف صحیحی است از سال ۹۷ به بعد باید جداگانه تحلیل کرد. فشاری که از سال ۹۷ بر ایران وارد شد برای فروپاشی نظام و ساختار کشور بود، فشار آمریکا از سال ۹۷ فشار کمی نبود لذا شرایط این روزها را در چارچوب جنگ اقتصادی تحلیل کنید.» او افزود: «این موضوع در هفته جاری در هیئت دولت مطرح شد. معاون اول رئیس جمهور نیز در همین زمینه جلسات متعددی را برگزار کرده اند. صفهایی که در هفتههای اخیر میبینیم نتیجه فضاسازیهایی بود که در هنگام بررسی لایحه بودجه در مجلس در خصوص نرخ ارز کالاهای اساسی اتفاق افتاد.» ربیعی گفت: «از همین تریبون بارها هشدار دادم که بحث حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث بهم خوردن تعادل بازار میشود. برخی اظهارات به شایعه چندبرابر شدن قیمت خوراک دام و دانههای روغنی دامن زد و حاصل آن نگرانی مردم و انبار کردن این اقلام توسط برخی سودجویان و در نهایت برهم خوردن تعادل بازار شد. حالا تصور کنید اگر نرخ ارز این کالاها ۴ برابر میشد و اقشار کم درآمد قدرت خرید آن را نداشتند چه شرایطی برای معیشت و امنیت غذایی مردم پیش میآمد.» این در حالی است که نمایندگان مجلس پیشتر گفته بودند که دلیل صفهای روغن و مرغ، عدم نظارت دولت است.