صنعت خودرو در دست‌انداز چینی، خطر انحراف در طرح جدید مسکن، صید فالوئر با شگرد جنایی؟ ماجرای عصبانیت وزیر بهداشت و توبیخ‌بالشی! اجاره‌نشین‌ها بر لب بام، برابر شدن دیه زنان و مردان، برکناری رئیس زندان به خاطر قتل فشافویه، کاهش قیمت نیمی از مواد خوراکی به روایت مرکز آمار، انتصاب جانشین ستاد کل نیرو‌های مسلح و رئیس سازمان بسیج و تلاش ایران، همراهی اوپک از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه های امروز چهارشنبه دوازدهم تیرماه در حالی از چاپخانه ها راهی پیشخوان مطبوعات شد که صفحات نخست روزنامه های امروز از تنوع بیشتری در بازتاب اخبار و گزارش های داخلی و خارجی برخوردار است. معمای زندانی سیاسی (آرمان امروز) در پی اظهارات سخنگوی دستگاه قضا مبنی بر نبود زندانی سیاسی در ایران، من متهم اشتباهی ام (شرق) که از گفت و گوی شرق با یکی از متهمان بانک سرمایه انتخاب شده است، پس از پدرم كار روحانی سخت شد (اعتماد) که از گفت‌و‌گوی این روزنامه با فاطمه هاشمی درباره دولت، مجلس، حزب و ماجراي درگذشت آيت‌الله انتخاب شده، صنعت خودرو در دست انداز چینی (خراسان)، اجاره‌نشین‌ها بر لب بام (جوان) درباره معضل بالا رفتن بی حساب اجاره بهای خانه در فصل جابجایی ها و اژدهای هفت سری که خبرنگاران را می‌بلعد (همدلی) که از گزارشی در شماره امروز همدلی انتخاب شده است، به بررسی همه قربانیان یک افشاگری به عنوان تیتر یک انتخاب شده است صفحات نخست روزنامه های امروز را شامل می شوند.
در ادامه تعدادی از یادداشت ها و سرمقاله های منتشره در روزنامه های امروز را مرور می کنیم؛
نفت در چنگالِ سیاست و سیاسیون
محمدغرضی طی یادداشتی که روزنامه همدلی در شماره امروز خود منتشر کرده، نوشت: متاع ما که متاع نفت است و متاع بسیار خوبی هم هست، حتماً مشتری‌های خود را دارد. زمانی که در دولت جنگ مسئولیت وزارت نفت را به من سپردند، دوستان می‌پرسیدند آیا توانایی فروش نفت را دارم یا نه؟ در آن ایام روزانه 60 میلیون بشکه نفت در عرصه جهانی به فروش می‌رفت. من در پاسخ گفتم؛ باید دستم شکسته باشد که نتوانم در این بازار پرمشتری، روزی 2میلیون بشکه نفت بفروشم. این اعتماد به‌نفس از آنجا ناشی می‌شود که نفت ما، محصول بسیار خوبی است. در واقع توانایی کشور در این حوزه فوق‌العاده است. بهترین دستگاه صنعتی ما صنعت نفت است. با بیش از یکصد سال سابقه و کارشناسان متعهد و مجرب و توانایی‌ها و امکانات بسیار مناسب.
با این حال باید تأکید داشت، شرط فعالیت مناسب وزارت نفت، بهره‌مندی از کارشناسان مجرب است. در زمان تصدی‌گری‌ام بر وزارت نفت، با حضور همین کارشناسان کارهای بزرگی را به سرانجام رساندیم. بنزین و گازوئیل را آزاد و در بحث فروش نفت به خوبی عمل کردیم. البته فعالیت کارشناسان در صورتی به خوبی انجام می‌شود که موضوع نفت گرفتار سیاست نباشد. در این صورت کارشناس عقب می‌کشد؛ چون نمی‌تواند با سیاستمدار حرف کارشناسی بزند. الان هم وزارت نفت مورد هجمه همه گروه‌هاست و مخالفان و گروه‌های سیاسی و رانت‌خواران، فعالیت‌هایی علیه آن دارند. مانند اینکه وزیر را با یک نفت‌فروش مقایسه می‌کنند و علیه او اقدامات سیاسی انجام می‌دهند.
در دنیایی که داعشی‌ها به راحتی نفت خود را می‌فروشند، چرا ما نتوانیم این کار را انجام دهیم. ما برای فروش نفت امکان بسیار زیادی مقابل خود می‌بینیم؛ چون دنیا تشنه نفت است و این متاع به اندازه کافی در اختیار ما قرار دارد.
برای اینکه وضع وزارت نفت را بهبود دهیم، باید از استعداد وزارت نفت در کنار استعداد مردم، تجار واقعی و حمل و نقل واقعی استفاده کنیم. ولی با وجود این جریان سیاسی کشور که با حضور رانت‌خواران و حالا تقابل‌های خارجی، چندتکه شده است، حاضر نیستم عزیزانی را که در وزارت نفت زحمت می‌کشند، محکوم کنم؛ چون ریشه‌های این انتقادات سیاسی است و نه استعدادی؛ زیرا همانطور که گفتم؛ صحبت‌ها علیه وزارت نفت در حقیقت سیاسی‌کاری و فشار به دولت روحانی است.
در واقع بعد از کشف نفت در ایران، اروپایی‌ها علاقه‌مند به حضور در این عرصه شده‌اند تا در آن مطالعه و فعالیت داشته باشند. پس استعداد در حوزه نفت زاییده مسجدسلیمان در جنوب ایران است. ایرانی‌ها هم در حوزه مدیریت نفت استعداد خوبی دارند و معتقدم؛ کفران نعمت و کفران استعداد داخلی، به همه ما ضرر می‌رساند.
با وجود همه این تفاصیل، فروش نفت و کسب درآمد انجام می‌شود؛ اما مطابق نیاز دولت نیست. باید همه جریان‌ها و استعدادهای سیاسی به کمک وزارت نفت بیایند تا بتواند کار خود را به خوبی انجام دهد. حالا اگر کسی علیه وزارت نفت دشمنی کند، عین تحریم است.
آیا می شود برجام بیمار را با اینستکس ناتوان زنده نگه داشت؟
محمدرضا ستاری در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار با عنوان برجام بیمار را با اینستکس ناتوان زنده نگه داریم به موضوع اینستکس و کارایی آن برای ایران پرداخت و در بخشی از آن نوشت: به گفته بسیاری از ناظران، اینستکس اروپایی‌ها برای حفظ و تداوم برجام با چند ابهام روبه رو است. نخست اینکه این کانال مالی هشتماه پس از خروج آمریکا از برجام ثبت شده و تاکنون اتفاق خاصی درباره تجارت و همکاری مالی میان ایران و اروپا در چارچوب آن محقق نشده است. دوم اینکه اینستکس نسبت به SPV که قرار بود اجرایی شود از گستردگی بسیار کمتری برخوردار است و تنها در ابتدای کار سه کشور اروپایی و شرکت‌های کوچک را در بر می‌گیرد. همچنین درحالیکه مکانیسم حقوقی این سازوکار مالی برای دورزدن تحریم‌های آمریکا مشخص نیست، حوزه همکاری آن با ایران فعلاً در زمینه غذا و دارو خواهد بود. در نتیجه تا به اینجای کار همانطور که اروپایی‌ها عمل کرده‌اند، مشخص شده که توان و ابزار ایستادگی در برابر فشارهای آمریکا را نداشته و مکانیسم مالی آنها نیز قرار نیست حداقل به زودی راهگشای خواسته‌های ایران باشد. زیرا در این میان مشکل اصلی ایران نه غذا و دارو، بلکه فروش نفت و مهمتر از آن درآمدهای حاصله از فروش آن است که به نظر نمی‌رسد طبق گفته بیژن نامدارزنگنه اینستکس بتواند در زمینه انتقال این پول‌ها کمک چندانی به ایران کند.
به همین دلیل در شرایط کنونی جدیت ایران برای برداشتن گام دوم هسته‌ای در پیوندخوردن با تشدید جنگ اقتصادی آمریکا و نیز ناتوانی اروپا، موجب شده که برجام اکنون بیش از هر زمان دیگری با خطر فروپاشی همراه شود. در این وضعیت همانطور که اکثر کارشناسان معتقدند، اگر اروپایی‌ها توان ایستادگی در مقابل آمریکا را نیز داشتند، به خاطر برجام و ایران مشخصاً خود را در چالش و تنش با دولت فعلی ایالات متحده قرار نمی‌دادند. از سوی دیگر ایران در حالی به نظر می‌رسد که استراتژی خود را مبنی بر افزایش هزینه برای اروپا به منظور وادارکردن آنها برای تغییر محاسبات استراتژیک کاخ سفید قرار داده که ایالات متحده و هم‌پیمانان این کشور اکنون بیش از دو سال است که تلاش می‌کنند هزینه به شکست انجامیدن برجام را بر دوش ایران بگذارند. در نتیجه هرچند روز گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از دو دیپلمات اروپایی خبر داده انگلیس، فرانسه و آلمان قرار نیست مکانیسم ماشه که میتواند منجر به اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران شود را فعال کنند، اما می‌توان با درصد احتمال بالایی گفت که در وضعیت کنونی هر لحظه اروپا میتواند بار دیگر پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع دهد. جایی که آمریکا را بازیگر مسلط این میدان کرده و تلاش‌های این کشور را برای ایجاد یک اجماع جهانی مجدد علیه ایران به نتیجه می‌رساند. به همین دلیل هرچند اکنون برجام قادر به تأمین خواسته‌های ایران نبوده و اینستکس اروپایی نیز توان و حتی کارآیی لازم را در برآوردهساختن تعهدات آنها ندارد، اما حداقل در شرایط فعلی، زنده نگه داشتن برجام بیمار و حفظ اینستکس ناتوان به عنوان کورسویی برای بازماندن باب گفت وگوها و نیز گسترش دامنه زمانی صبر استراتژیک ایران برای دور کردن خطر اجماع جهانی تلقی شده و بهتر است از آنها به عنوان اهرمی هرچند ضعیف در شرایط دشوار آتی استفاده کرد.
آیا دولت بی‌اختیار است؟
غلامرضا انبارلویی در بخشی از یادداشتی با عنوان آیا دولت بی‌اختیار است، در روزنامه رسالت نوشت: با نزدیك شدن به پایان دوره 8 ساله دولت روحانی و برملا شدن تصمیمات نادرست متخده در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی به شكل افزایش
3 برابری نقدینگی، كاهش ارزش پول ملی، افزایش تورم سرانجام بدفرجام و هزینه هنگفت برجام، كاهش ذخایر ارزی و طلای كشور، عجز دولت در پاسخگویی به منتقدین، شاهد نارواگویی های مكرر رئیس‌جمهور به مردم منتقد هستیم و در كنار این رویكرد زمزمه عدم اختیار دولت مطرح می‌شود تا در پس آن همه ناكامی های دولت تدبیر و امید پنهان شود. تازه‌ترین نارواگویی رئیس‌جمهور به مردم را در نشست وی با مدیران ارشد سلامت كشور شاهد بودیم كه نقد دلسوزان به عملكرد دولت را با دعوای عروس و مادرشوهری كه نگذاشتند در شب عروسی برجام از آن لذت ببرند توصیف كرد. آیا نقد دلسوزان نظام به عملكرد مدیران را به سطح دعوای عروس و مادرشوهر فروكاهیدن یا طرح مسائل هم‌چون دولت اختیار لازم را ندارد آن‌گونه كه حامیان دولت مطرح می‌كنند ادعای صحیحی است؟ توجه به مراتب زیر پاسخی است به این پرسش:
- دولت به ماهو قوه مجریه به لحاظ تعداد احكام جواز به لحاظ كمی بیشترین اصل از اصول قانون اساسی را نسبت به دو قوه دیگر دارد. آیا می‌توان چنین توانی را بیاختیاری تلقی كرد؟
- دولت با در اختیار داشتن بیش از 170 هزار میلیارد تومان بودجه كل كشور جواز مصرف چنین اعتباری را در گستره دستگاه‌های اجرایی كشور را دارد آیا چنین دولتی بی اختیار است؟
- دولت علاوه بر در اختیار داشتن این اعتبار ریالی اختیار استفاده از حساب صندوق توسعه ملی را با میلیاردها دلار ارز دارد كه با اذن مقام معظم رهبری بارها از آن استفاده كرده آیا چنین دولتی بی‌اختیار تلقی می‌شود.
- دولت علاوه بر بودجه ریالی كل كشور و منابع ارزی صندوق توسعه ملی هر از چندگاهی به حساب ذخیره ارزی هم ناخنك می‌‌زند و از منابع ارزی آن هم استفاده كرده و می‌كند و افزون بر آن از منابع ریالی بانك مركزی استفاده و آن را در اختیار می‌گیرد آیا چنین دولتی بی‌اختیار است؟
ختم كلام؛ نقد عملكرد دولت و انتقاد آگاهان، دعوای مادرشوهری نیست بلكه دو كلمه حرف حساب با تقویم عدد و رقم است. بحث استفاده از اختیارات قانونی و حتی فراقانونی است مگر می‌شود كل منابع ارزی و ریالی كشور را در اختیار گرفت و دم از بیاختیاری زد و با طرح دعوای عروس و مادرشوهر منتقد را از میدان به در كرد.
دولت بی اختیار نیست. بی رحم و ناکارامد است.