توپ طلا که در زبان لاتین با نام Ballon d’Or (بالون دِاُر) شناخته میشود، در میان اهالی فوتبال بهعنوان ارزشمندترین جایزه فردی شناخته میشود که یک بازیکن فوتبال میتواند کسب کند.
این جایزه به جز پنج سال (2010 تا 2015 که به طور مشترک با فیفا به بهترین بازیکن فوتبال جهان اهدا میشد و سال گذشته که به خاطر شیوع کرونا اهدا نشد) از زمان شکلگیریاش در سال 1956 همواره در مراسمی باشکوه توسط نشریه معتبر فرانسوی، فرانس فوتبال به بازیکنی که از سوی کارشناسان و خبرنگاران منتخب حوزه فوتبال بالاترین رأی را کسب کند، تقدیم شده است. از این رو توپ طلا بهعنوان یکی از قدیمیترین و باپرستیژترین جوایز فردی در دنیای ورزش شناخته میشود.
این جایزه اما نه تنها از نظر معنوی بلکه از نظر مادی نیز بالاترین ارزش را در میان تمام جوایز انفرادی دنیای فوتبال دارد. از لحاظ ظاهری نیز توپ طلا اگر زیباترین جایزه انفرادی دنیای فوتبال و حتی ورزش نباشد بدون شک جزو زیباترین جوایزی است که یک بازیکن میتواند در ویترین افتخاراتش به نمایش بگذارد. شاید اما برای برخی این سؤال پیش آمده باشد که آیا توپ طلا واقعاً از جنس طلاست؟ آیا فقط از روکش طلایی برای جلا دادن به آن استفاده شده یا اینکه تمام وزن آن طلاست؟ و در توپ طلا چقدر طلا به کار رفته است؟
جایزه زیبایی که فرانس فوتبال هر ساله به بهترین بازیکن مرد و زن دنیا اهدا میکند توسط شرکت خانوادگی جواهرسازی معروف فرانسه، «ملریو دیتس ملر» تولید میشود. این شرکت مستقر در پاریس در حوزه کاری خود متبحر و جزو بهترین و سرشناسترین برندهای دنیا محسوب میشود. رابطه این شرکت با دنیای ورزش اما تنها به ساخت توپ طلا محدود نمیشود و یکی دیگر از تولیدات ورزشی آن جام قهرمانی رقابتهای تنیس اوپن فرانسه (دومین گرنداسلم تقویم سالانه تنیس) است که با نام «جام تفنگداران» (Coupe des Mousquetaires) شناخته میشود.
طبق اعلام ملریو مراحل ساخت توپ طلا بسیار زمانبر است و کاری نیست که تنها توسط یک نفر انجام شود. طبق اعلام رئیس این شرکت فرانسوی، توپ طلا، از ابتدای فرایند تولیدش تا زمان تحویل به فرانس فوتبال در دست پنج نفر قرار میگیرد که شامل یک جواهرساز، یک نگارنده، یک حکاک، جوشکار و جلادهنده میشود. البته این جایزه از اولین سال اهدای آن به استنلی متیوز ستاره انگلیسی فقید تیم بلکپول انگلیس، دستخوش تغییرات فراوانی واقع شده است.
طبق آنچه ملریو دیتس ملر سازنده توپ طلا میگوید، این جام از دو نیمکره از آلیاژ برنج (ترکیب از دو فلز روی و مس) تشکیل میشود که روی هر دو سوی آن چکشکاریهایی صورت میگیرد. سپس این دو نیمکره به جوشکار طلا سپرده میشود تا با مشکل مواد مخصوص این دو نیمکره را به یکدیگر متصل کند. در مرحله بعدی، محصول که حالا به شکل یک کره کامل درآمده، به حکاک سپرده میشود تا روی آن پنج ضلعی و شش ضعلیهای مشابه با توپ فوتبال واقعی حک کند. او برای این کار کره برنجی را در مادهای شبیه قیر غوطهور میکند و سپس با مدادی مخصوص طرح موردنظر را روی توپ میکشد و شروع به حکاکی روی آن خطوط میکند. در مرحله بعد ماده قیرمانند از روی توپ برداشته میشود و توپ به جوشکار طلا سپرده میشود تا مراحل پرداخت را روی آن انجام دهد و لوگوی فرانس فوتبال روی توپ درج شود. پس از این مرحله، توپ طلا که حالا شکل نهایی خود را پیدا کرده است، در طلای مذاب غوطهور و روی پایه صخرهای شکل نصب میشود. در نهایت توپ طلا که در تولید آن پنج کیلوگرم طلای 18 عیار مورد استفاده قرار میگیرد، به فرانس فوتبال تحویل داده میشود.