همزمان با گرم شدن هوا یکی از مشکلهای شایع به ویژه برای ساکنان مناطق گرمسیر یا مسافران، گرمازدگی است. گرمازدگی اختلال سلامت جدی است و در صورت تاخیر در درمان میتواند سبب آسیبهای فراوان به سلامت بدن از جمله آسیب به عملکرد مغز، قلب، کلیه و عضلههای بدن و حتی بروز خطر مرگ شود.
به گزارش «تابناک» به نقل از باشگاه خبرنگاران، فرد دچار گرما زدگی معمولاً دچار نوسانهای خلقی، چون آشفتگی، پرخاشگری، تحریک پذیری، کاهش تمرکز، تشنج و حتی فرو رفتن به کما میشود، بنا بر مطالعههای انجام شده افراد مبتلا به اختلالهای روانی یا کودکان دچار بیش فعالی در زمان گرمازدگی به نوسانهای شدید خلقی مبتلا میشوند.
افراد چاق، مبتلایان به نارسایی قلبی و افرادی که دارای تاریخچه گرمازدگی هستند بیش از دیگران امکان دارد گرمازدگی سبب آسیب به سلامت آنها شود.
از جمله دیگر علامتهای بالینی این مشکل تهوع، استفراغ، قرمز شدن رنگ پوست، تنفس سریع و کوتاه و ضربان قلب بالاست.
اگر دمای بدن فرد به بالای ۴۰ درجه سلیسیوس برسد نشان دهنده گرما زدگی است و باید اقدامهای درمانی فوری برای کاهش دمای بدن انجام شود.
برای شناسایی گرمازدگی افزون بر علامتهای بالینی آزمایش خون از فرد دچار گرمازدگی گرفته میشود تا میزان سدیم، پتاسیم و میزان گازهای موجود درخون او مورد بررسی قرار گیرند.
همچنین آزمایش ادرار برای بررسی غلظت، ترکیب ادرار و عملکرد کلیهها انجام میشود؛ گاهی اوقات شدت آفتاب زدگی در افراد تا حدی است که سبب آسیب دیدگی جدی بافتهای عضلانی بدن میشود و آزمایش علمکرد عضله میتواند پزشکان را از میزان آسیب گرمازدگی در فرد مطلع کند.
اگر فرد دچار گرمازدگی فراوان باشد در نهایت پزشکان برای بررسی عملکرد اعضای داخلی بدن از تصویربرداری اشعه ایکس و دیگر روشهای تصویربرداری، چون ام آر آی یا سی تی اسکن استفاده میکنند.
روشهای کاهش خطر گرمازدگی
کارشناسان برای جلوگیری و کاهش خطرگرمازدگی به افراد توصیه میکنند از قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض تابش اشعه خورشید خودداری ، در زمان خروج از خانه حتماً از عینک آفتابی، کلاه، لباس کامل استفاده کنند و پوشاندن پوست با کرم ضد آفتاب توصیه میشود تا افزون بر جلوگیری از گرما زدگی دچار آفتاب سوختگی نشوند.
نوشیدن مایعات کافی و خنک، چون آب و خودداری از نوشیدن نوشیدنیهای صنعتی گازدار و شیرین میتواند سبب جلوگیری از آسیب گرمازدگی و بهبود سریع اعضای آسیب دیده بدن شود.
زمانی که در معرض گرمای شدید قرار گرفتید در اولین موقعیت به مکانی خنک و دارای سایه بروید و از سیستم تهویه مطبوع برای تنظیم دمای بدن خود استفاده کنید تا به تدریج ضربان قلب به حالت عادی باز گردد.
استحمام با آب سرد یا کمپرس آب سرد و قراردادن حوله خنک بر روی بدن سبب کاهش دمای بدن و بهبود وضعیت فرد میشود. قراردادن کیسه یخ درون حوله و گذاشتن آن برروی سر، گردن، زیربغل و کشاله رانها که عروق خونی بزرگ درآنجا جریان دارند میتواند به سرعت سبب کاهش دما و بهبود وضعیت بیمارشود.
از قرار دادن یخ به طور مستقیم برروی پوست بیمار به ویژه نواحی دچار التهاب یا سوختگی در اثر نورخورشید خودداری کنید، زیرا میتواند سبب آسیب دیدگی بیشتر پوست شود.
کودکان خردسال به دلیل تکامل نیافتن سیستم اعصاب مرکزی و نیز سالمندان به دلیل تخریب این سیستم بیش از دیگران در معرض گرمازدگی قرار دارند، بدن این افراد نمیتواند به خوبی دگرگونیهای دمایی محیط خارج را کنترل و در برابر آن مقاومت کند.
بیشترین افرادی که در معرض گرمازدگی در فصلهای گرم سال قرار میگیرند افراد ورزشکار یا به طور کلی افرادی هستند که بازه زمانی طولانی در طول روز به ویژه ظهر را در معرض تماس مستقیم با نور خورشید قرار دارند.
در صورتی که فرد سابقه ابتلا به بیماریهای مزمن دارد، یا افراد سالمند، زنان باردار و کودکان خردسال دچار گرمازدگی شدهاند به سرعت آنها را به مراکز درمانی منتقل کنید.
برای جلوگیری از گرما زدگی هرگز افراد یا کودکان را داخل ماشین پارک شده با پنجره بالا قرار ندهید، زیرا همه ساله موارد بسیاری از مرگ و میر کودکان درون ماشینهای دربسته پارک شده در معرض آفتاب شدید در دنیا مشاهده میشود.
کارشناسان توصیه میکنند افراد برای انجام ورزش درماههای گرم سال ساعتهای اوایل صبح یا هنگام غروب آفتاب را انتخاب کنند.