رابطه رشد فناوری و بهبود درآمد سرانه در کره جنوبی

درآمد سرانه یک کشور معیاری برای محاسبه میزان میزان رفاه عمومی شهروندان یک محدوده جغرافیایی خاص یا به عبارتی یک کشور می‌باشد که می‌تواند به عنوان یک شاخص کلیدی در تحلیل کیفیت اقتصاد و نحوه زندگی جمعیت آن کشور مورد ارزیابی قرار گیرد. این پارامتر کلیدی از تقسیم درآمد تولید ناخالص ملی یک کشور (GDP) بر جمعیت آن کشور بدست می‌آید. پس می‌توان گفت با فرض ثابت بودن جمعیت یک کشور رشد GDP می‌تواند به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی وضعیت معیشتی مردم آن کشور را بهبود دهد. با رصد کشورهایی که این شاخص را توانسته‌اند به خوبی رشد دهند مشاهده می‌شود رشد GDP عمدتا ناشی از صادرات کالای صنعتی بوده است و در این میان قاعدتا کشورهای که درآمد بالایی ناشی از این صادرات کسب کرده‌اند در مقایسه با کشورهایی دیگر از درآمد سرانه بیشتر برخودار شده و به بالطبع آن درآمد سرانه بالاتری نیز نصیب جمعیت آن کشور شده است. هر چند باید در نظر داشت که شاخص‌های کلیدی دیگری از جمله توزیع درآمد بین لایه‌های مختلف جمعیتی نیز در وضعیت معیشت مردم تاثیرکذار است که تمرکز این مقاله عمدتا بر همان شاخص کلیدی نخست یعنی درآمد سرانه می‌باشد.

در حال حاضر بسیاری از کشورها که برنامه‌ریزی اقتصادی مناسبی داشته‌اند، در مرحله عبور از درآمد سرانه پایین به سطح درآمد سرانه متوسط عملکرد خوبی داشته اند، اما تنها تعداد محدودی از کشورها توانسته اند از دام درآمد سرانه متوسط رهایی پیدا کنند و به سطوح بالاتر درآمدی دست یابند.

در یک دسته بندی کلی می توان گفت که در مرحله اول و عبور کشورها از درآمد پایین به درآمد متوسط، مشروط به برخورداری از نیروی کار ارزان و ماهر و بهره گیری از آنها در فعالیت های مولد است. در ادامه، درآمد متوسط با افزایش بهره وری تحقق پیدا می کند، اما عبور از درآمد متوسط به سطح درآمد بالا، فرایند دیگری را طلب می نماید که با بکارگیری فناوری و نوآوری حاصل می شود. بنابراین سه گانه
•  نیروی کار ارزان و ماهر
•  بهره وری
•  نوآوری و فعالیت های دانش بنیان

نقشه راه عبور از درآمد سرانه پایین و خروج از دام درآمد سرانه متوسط و استقرار در میان گروه کشورهای با درآمد سرانه بالا را ترسیم می نماید.

یکی از کشورهایی که توانسته است از دام درآمد سرانه متوسط رهایی پیدا کند، کشور کره جنوبی است. رمز اصلی رهایی از درآمد سرانه متوسط در این کشور، بکارگیری فناوری های پیشرفته در تولید محصولات و ارائه خدمات بازگشت داشته است. در این راستا باید به نقش برجسته بنگاههای بزرگ که حول صنایع پیشران فعالیت می کردند، اشاره داشت.

نقش چشمگیر این بنگاهها را می توان در متوسط سهم 75 درصدی صادرات کالاهای صنعتی و فراصنعتی آنها از صادرات کل کشور، در سالهای 18-2010، مشاهده کرد. این امر متضمن بهبود و افزایش درآمد سرانه در کشور بوده است. آنها با عبور از صنایع کاربر و در دهه 60-1950، به صنایع سرمایه بر در دهه های 90-1960 تمرکز پیدا کردند. سپس در دهه های 2020-1990، فعالیت های دانش بنیان با بکارگیری فناوری های پیشرفته مدنظر قرار گرفت . چرخه ذیل را می توان بعنوان روند تحول اقتصادی در کره نشان داد:

با بهره گیری از این نکات می توان ماتریس ذیل را با متغیرهای فناوری و درآمد سرانه ارائه نمود:

کره جنوبی در سالهای ۱۹۵۰ - ۱۹۷۰ در ناحیه سه ( بدترین وضعیت ) قرار داشت . در سالهای ۱۹۷۰ - ۱۹۹۰ نیز گرفتار دام درامد متوسط بود. اما در این دوره اخیر تحت سیاست گذاری های شگرف و اعجاب انگیز پارک چونگ هی نسبت به تعیین صنایع پیشران که دارای فناوری های پیشرفته بودند ، زیر ساختهای عبور از دام درامد متوسط فراهم می شود و در ادامه این روند، و به صورت تدریجی در سالهای 2020- 2000 در ناحیه چهار (وضعیت مناسب) استقرار پیدا کرده است. نماد اصلی این تغییرات را می توان در ارزیابی شاخص های صادرات کالای صنعتی، صادرات کالای صنعتی با فناوری پیشرفته و وضعیت درآمد سرانه براساس جدول ذیل مشاهده کرد:

ماخذ: بانک جهانی، 2019

همانطور که ملاحظه می شود، با جهش صادرات کالاهای صنعتی و همچنین کالاهای صنعتی با فناوری پیشرفته که از سال 2000 رخ می‌دهد، درآمد سرانه نیز از دام درآمد متوسط خارج می گردد. نماد بارز غلبه کره جنوبی بر دام درآمد متوسط را می توان در رخداد مهم سال 2012 مشاهده کرد. بدین معنی که کره جنوبی در سال مزبور به عنوان هفتمین عضو باشگاه 20-50 پذیرفته شد. این باشگاه معتبر و قدرتمند اقتصادی شامل کشورهایی است که جمعیت آنها بیش از ۵۰ میلیون نفر و درآمد سرانه آنها نیز بیش از ۲۰ هزار دلار است. سایر اعضا این باشگاه کشورهای ژاپن، آمریکا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و بریتانیا هستند.