سوره سبأ با صدای عبدالباسط عبدالصمد

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ وَلَهُ الْحَمْدُ فِی الآخِرَةِ وَهُوَ الْحَکِیمُ الْخَبِیرُ ﴿١﴾ یَعْلَمُ مَا یَلِجُ فِی الأرْضِ وَمَا یَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا یَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا یَعْرُجُ فِیهَا وَهُوَ الرَّحِیمُ الْغَفُورُ ﴿٢﴾ وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لا تَأْتِینَا السَّاعَةُ قُلْ بَلَى وَرَبِّی لَتَأْتِیَنَّکُمْ عَالِمِ الْغَیْبِ لا یَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَلا فِی الأرْضِ وَلا أَصْغَرُ مِنْ ذَلِکَ وَلا أَکْبَرُ إِلا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ ﴿٣﴾ لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِکَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ ﴿٤﴾ وَالَّذِینَ سَعَوْا فِی آیَاتِنَا مُعَاجِزِینَ أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِیمٌ ﴿٥﴾ وَیَرَى الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ هُوَ الْحَقَّ وَیَهْدِی إِلَى صِرَاطِ الْعَزِیزِ الْحَمِیدِ ﴿٦﴾ وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا هَلْ نَدُلُّکُمْ عَلَى رَجُلٍ یُنَبِّئُکُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ کُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّکُمْ لَفِی خَلْقٍ جَدِیدٍ ﴿٧﴾ أَفْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ فِی الْعَذَابِ وَالضَّلالِ الْبَعِیدِ ﴿٨﴾ أَفَلَمْ یَرَوْا إِلَى مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالأرْضِ إِنْ نَشَأْ نَخْسِفْ بِهِمُ الأرْضَ أَوْ نُسْقِطْ عَلَیْهِمْ کِسَفًا مِنَ السَّمَاءِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِکُلِّ عَبْدٍ مُنِیبٍ ﴿٩﴾ وَلَقَدْ آتَیْنَا دَاوُدَ مِنَّا فَضْلا یَا جِبَالُ أَوِّبِی مَعَهُ وَالطَّیْرَ وَأَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ ﴿١٠﴾ أَنِ اعْمَلْ سَابِغَاتٍ وَقَدِّرْ فِی السَّرْدِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّی بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ ﴿١١﴾ وَلِسُلَیْمَانَ الرِّیحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَیْنَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ یَعْمَلُ بَیْنَ یَدَیْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَنْ یَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿١٢﴾ یَعْمَلُونَ لَهُ مَا یَشَاءُ مِنْ مَحَارِیبَ وَتَمَاثِیلَ وَجِفَانٍ کَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَاسِیَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُدَ شُکْرًا وَقَلِیلٌ مِنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ ﴿١٣﴾ فَلَمَّا قَضَیْنَا عَلَیْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلا دَابَّةُ الأرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَیَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ الْغَیْبَ مَا لَبِثُوا فِی الْعَذَابِ الْمُهِینِ ﴿١٤﴾ لَقَدْ کَانَ لِسَبَإٍ فِی مَسْکَنِهِمْ آیَةٌ جَنَّتَانِ عَنْ یَمِینٍ وَشِمَالٍ کُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّکُمْ وَاشْکُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَیِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ ﴿١٥﴾ فَأَعْرَضُوا فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ سَیْلَ الْعَرِمِ وَبَدَّلْنَاهُمْ بِجَنَّتَیْهِمْ جَنَّتَیْنِ ذَوَاتَیْ أُکُلٍ خَمْطٍ وَأَثْلٍ وَشَیْءٍ مِنْ سِدْرٍ قَلِیلٍ ﴿١٦﴾ ذَلِکَ جَزَیْنَاهُمْ بِمَا کَفَرُوا وَهَلْ نُجَازِی إِلا الْکَفُورَ ﴿١٧﴾ وَجَعَلْنَا بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ الْقُرَى الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا قُرًى ظَاهِرَةً وَقَدَّرْنَا فِیهَا السَّیْرَ سِیرُوا فِیهَا لَیَالِیَ وَأَیَّامًا آمِنِینَ ﴿١٨﴾ فَقَالُوا رَبَّنَا بَاعِدْ بَیْنَ أَسْفَارِنَا وَظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِیثَ وَمَزَّقْنَاهُمْ کُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿١٩﴾ وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلا فَرِیقًا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿٢٠﴾ وَمَا کَانَ لَهُ عَلَیْهِمْ مِنْ سُلْطَانٍ إِلا لِنَعْلَمَ مَنْ یُؤْمِنُ بِالآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْهَا فِی شَکٍّ وَرَبُّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ حَفِیظٌ ﴿٢١﴾ قُلِ ادْعُوا الَّذِینَ زَعَمْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ لا یَمْلِکُونَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَلا فِی الأرْضِ وَمَا لَهُمْ فِیهِمَا مِنْ شِرْکٍ وَمَا لَهُ مِنْهُمْ مِنْ ظَهِیرٍ ﴿٢٢﴾ وَلا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ حَتَّى إِذَا فُزِّعَ عَنْ قُلُوبِهِمْ قَالُوا مَاذَا قَالَ رَبُّکُمْ قَالُوا الْحَقَّ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ ﴿٢٣﴾ قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ قُلِ اللَّهُ وَإِنَّا أَوْ إِیَّاکُمْ لَعَلَى هُدًى أَوْ فِی ضَلالٍ مُبِینٍ ﴿٢٤﴾ قُلْ لا تُسْأَلُونَ عَمَّا أَجْرَمْنَا وَلا نُسْأَلُ عَمَّا تَعْمَلُونَ ﴿٢٥﴾ قُلْ یَجْمَعُ بَیْنَنَا رَبُّنَا ثُمَّ یَفْتَحُ بَیْنَنَا بِالْحَقِّ وَهُوَ الْفَتَّاحُ الْعَلِیمُ ﴿٢٦﴾ قُلْ أَرُونِیَ الَّذِینَ أَلْحَقْتُمْ بِهِ شُرَکَاءَ کَلا بَلْ هُوَ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿٢٧﴾ وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلا کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیرًا وَنَذِیرًا وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ ﴿٢٨﴾ وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿٢٩﴾ قُلْ لَکُمْ مِیعَادُ یَوْمٍ لا تَسْتَأْخِرُونَ عَنْهُ سَاعَةً وَلا تَسْتَقْدِمُونَ ﴿٣٠﴾ وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ نُؤْمِنَ بِهَذَا الْقُرْآنِ وَلا بِالَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلا أَنْتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ ﴿٣١﴾ قَالَ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لِلَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا أَنَحْنُ صَدَدْنَاکُمْ عَنِ الْهُدَى بَعْدَ إِذْ جَاءَکُمْ بَلْ کُنْتُمْ مُجْرِمِینَ ﴿٣٢﴾ وَقَالَ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا بَلْ مَکْرُ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَنْ نَکْفُرَ بِاللَّهِ وَنَجْعَلَ لَهُ أَنْدَادًا وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ وَجَعَلْنَا الأغْلالَ فِی أَعْنَاقِ الَّذِینَ کَفَرُوا هَلْ یُجْزَوْنَ إِلا مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٣٣﴾ وَمَا أَرْسَلْنَا فِی قَرْیَةٍ مِنْ نَذِیرٍ إِلا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ کَافِرُونَ ﴿٣٤﴾ وَقَالُوا نَحْنُ أَکْثَرُ أَمْوَالا وَأَوْلادًا وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِینَ ﴿٣٥﴾ قُلْ إِنَّ رَبِّی یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ ﴿٣٦﴾ وَمَا أَمْوَالُکُمْ وَلا أَوْلادُکُمْ بِالَّتِی تُقَرِّبُکُمْ عِنْدَنَا زُلْفَى إِلا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُولَئِکَ لَهُمْ جَزَاءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوا وَهُمْ فِی الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ ﴿٣٧﴾ وَالَّذِینَ یَسْعَوْنَ فِی آیَاتِنَا مُعَاجِزِینَ أُولَئِکَ فِی الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ ﴿٣٨﴾ قُلْ إِنَّ رَبِّی یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَهُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ ﴿٣٩﴾ وَیَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمِیعًا ثُمَّ یَقُولُ لِلْمَلائِکَةِ أَهَؤُلاءِ إِیَّاکُمْ کَانُوا یَعْبُدُونَ ﴿٤٠﴾ قَالُوا سُبْحَانَکَ أَنْتَ وَلِیُّنَا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ کَانُوا یَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَکْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ ﴿٤١﴾ فَالْیَوْمَ لا یَمْلِکُ بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ نَفْعًا وَلا ضَرًّا وَنَقُولُ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّتِی کُنْتُمْ بِهَا تُکَذِّبُونَ ﴿٤٢﴾ وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ قَالُوا مَا هَذَا إِلا رَجُلٌ یُرِیدُ أَنْ یَصُدَّکُمْ عَمَّا کَانَ یَعْبُدُ آبَاؤُکُمْ وَقَالُوا مَا هَذَا إِلا إِفْکٌ مُفْتَرًى وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ إِنْ هَذَا إِلا سِحْرٌ مُبِینٌ ﴿٤٣﴾ وَمَا آتَیْنَاهُمْ مِنْ کُتُبٍ یَدْرُسُونَهَا وَمَا أَرْسَلْنَا إِلَیْهِمْ قَبْلَکَ مِنْ نَذِیرٍ ﴿٤٤﴾ وَکَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَمَا بَلَغُوا مِعْشَارَ مَا آتَیْنَاهُمْ فَکَذَّبُوا رُسُلِی فَکَیْفَ کَانَ نَکِیرِ ﴿٤٥﴾ قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى ثُمَّ تَتَفَکَّرُوا مَا بِصَاحِبِکُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلا نَذِیرٌ لَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ عَذَابٍ شَدِیدٍ ﴿٤٦﴾ قُلْ مَا سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ إِنْ أَجْرِیَ إِلا عَلَى اللَّهِ وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ ﴿٤٧﴾ قُلْ إِنَّ رَبِّی یَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلامُ الْغُیُوبِ ﴿٤٨﴾ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَمَا یُعِیدُ ﴿٤٩﴾ قُلْ إِنْ ضَلَلْتُ فَإِنَّمَا أَضِلُّ عَلَى نَفْسِی وَإِنِ اهْتَدَیْتُ فَبِمَا یُوحِی إِلَیَّ رَبِّی إِنَّهُ سَمِیعٌ قَرِیبٌ ﴿٥٠﴾ وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِنْ مَکَانٍ قَرِیبٍ ﴿٥١﴾ وَقَالُوا آمَنَّا بِهِ وَأَنَّى لَهُمُ التَّنَاوُشُ مِنْ مَکَانٍ بَعِیدٍ ﴿٥٢﴾ وَقَدْ کَفَرُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ وَیَقْذِفُونَ بِالْغَیْبِ مِنْ مَکَانٍ بَعِیدٍ ﴿٥٣﴾ وَحِیلَ بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ مَا یَشْتَهُونَ کَمَا فُعِلَ بِأَشْیَاعِهِمْ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ کَانُوا فِی شَکٍّ مُرِیبٍ ﴿٥٤﴾

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

حمد (و ستایش) مخصوص خداوندى است كه تمام آنچه در آسمانها و زمین است از آن اوست; و (نیز) حمد (و سپاس) براى اوست در سراى آخرت; و او حكیم و آگاه است. (۱)

آنچه در زمین فرومى‏رود و آنچه را از آن برمى‏آید مى‏داند، و (همچنین) آنچه از آسمان نازل مى‏شود و آنچه بر آن بالا مى‏رود; و او مهربان و آمرزنده است. (۲)

كافران گفتند: «قیامت هرگز به سراغ ما نخواهد آمد!» بگو: «آرى به پروردگارم سوگند كه به سراغ شما خواهد آمد، خداوندى كه از غیب آگاه است و به اندازه سنگینى ذره‏اى در آسمانها و زمین از علم او دور نخواهد ماند، و نه كوچكتر از آن و نه بزرگتر، مگر اینكه در كتابى آشكار ثبت است!» (۳)

تا كسانى را كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام داده‏اند پاداش دهد; براى آنان مغفرت و روزى پرارزشى است! (۴)

و كسانى كه سعى در (تكذیب) آیات ما داشتند و گمان كردند مى‏توانند از حوزه قدرت ما بگریزند، عذابى بد و دردناك خواهند داشت! (۵)

كسانى كه به ایشان علم داده شده، آنچه را از سوى پروردگارت بر تو نازل شده حق مى دانند و به راه خداوند عزیز و حمید هدایت مى‏كند. (۶)

« و كافران گفتند: «آیا مردى را به شما نشان دهیم كه به شما خبر مى‏دهد هنگامى كه (مردید و) سخت از هم متلاشى شدید، (بار دیگر) آفرینش تازه‏اى خواهید یافت؟! (۷)

آیا او بر خدا دروغ بسته یا به نوعى جنون گرفتار است؟!» (چنین نیست)، بلكه كسانى كه به آخرت ایمان نمى‏آورند، در عذاب و گمراهى دورى هستند (و نشانه گمراهى آنها همین انكار شدید است). (۸)

آیا به آنچه پیش رو و پشت سر آنان از آسمان و زمین قرار دارد نگاه نكردند (تا به قدرت خدا بر همه چیز واقف شوند)؟! اگر ما بخواهیم آنها را (با یك زمین‏لرزه) در زمین فرومى‏بریم، یا قطعه‏هایى از سنگهاى آسمانى را بر آنها فرومى‏ریزیم; در این نشانه‏اى است (بر قدرت خدا) براى هر بنده توبه‏كار! (۹)

و ما به داوود از سوى خود فضیلتى بزرگ بخشیدیم; (ما به كوه‏ها و پرندگان گفتیم:) اى كوه‏ها و اى پرندگان! با او هم‏آواز شوید و همراه او تسبیح خدا گویید! و آهن را براى او نرم كردیم. (۱۰)

(و به او گفتیم:) زره‏هاى كامل و فراخ بساز، و حلقه‏ها را به اندازه و متناسب كن! و عمل صالح بجا آورید كه من به آنچه انجام میدهید بینا هستم! (۱۱)

و براى سلیمان باد را مسخر ساختیم كه مسیر یك ماه را; و چشمه مس (مذاب) را براى او روان ساختیم; و گروهى از جن پیش روى او به اذن پروردگارش كار مى‏كردند; و هر كدام از آنها كه از فرمان ما سرپیچى مى‏كرد، او را عذاب آتش سوزان مى‏چشانیم! (۱۲)

آنها هر چه سلیمان مى‏خواست برایش درست مى‏كردند: معبدها، تمثالها، ظروف بزرگ غذا همانند حوضها، و دیگهاى ثابت (كه از بزرگى قابل حمل و نقل نبود; و به آنان گفتیم:) اى آل داوود! شكر (این همه نعمت را) بجا آورید; ولى عده كمى از بندگان من شكرگزارند! (۱۳)

(با این همه جلال و شكوه سلیمان) هنگامى كه مرگ را بر او مقرر داشتیم، كسى آنها را از مرگ وى آگاه نساخت مگر جنبنده زمین ( موریانه) كه عصاى او را مى‏خورد (تا شكست و پیكر سلیمان فرو افتاد); هنگامى كه بر زمین افتاد جنیان فهمیدند كه اگر از غیب آگاه بودند در عذاب خواركننده باقى نمى‏ماندند! (۱۴)

براى قوم «سبا» در محل سكونتشان نشانه‏اى (از قدرت الهى) بود: دو باغ (بزرگ و گسترده) از راست و چپ (رودخانه عظیم با میوه‏هاى فراوان; و به آنها گفتیم:) از روزى پروردگارتان بخورید و شكر او را بجا آورید; شهرى است پاك و پاكیزه، و پروردگارى آمرزنده (و مهربان)! (۱۵)

اما آنها (از خدا) روى‏گردان شدند، و ما سیل ویرانگر را بر آنان فرستادیم، و دو باغ (پربركت) شان را به دو باغ (بى‏ارزش) با میوه‏هاى تلخ و درختان شوره گز و اندكى درخت سدر مبدل ساختیم! (۱۶)

این كیفر را بخاطر كفرانشان به آنها دادیم; و آیا جز كفران كننده را كیفر مى‏دهیم؟! (۱۷)

و میان آنها و شهرهایى كه بركت داده بودیم، آبادیهاى آشكارى قرار دادیم; و سفر در میان آنها را بطور متناسب (با فاصله نزدیك) مقرر داشتیم; (و به آنان گفتیم:) شبها و روزها در این آبادیها با ایمنى (كامل) سفر كنید! (۱۸)

ولى (این ناسپاس مردم) گفتند: «پروردگارا! میان سفرهاى ما دورى بیفكن‏» (تا بینوایان نتوانند دوش به دوش اغنیا سفر كنند! و به این طریق) آنها به خویشتن ستم كردند! و ما آنان را داستانهایى (براى عبرت دیگران) قرار دادیم و جمعیتشان را متلاشى ساختیم; در این ماجرا، نشانه‏هاى عبرتى براى هر صابر شكرگزار است. (۱۹)

(آرى) بیقین، ابلیس گمان خود را درباره آنها محقق یافت كه همگى از او پیروى كردند جز گروه اندكى از مؤمنان! (۲۰)

او سلطه بر آنان نداشت جز براى اینكه مؤمنان به آخرت را از آنها كه در شك هستند باز شناسیم; و پروردگار تو، نگاهبان همه چیز است! (۲۱)

بگو: «كسانى را كه غیر از خدا (معبود خود) مى‏پندارید بخوانید! (آنها هرگز گرهى از كار شما نمى‏گشایند، چرا كه) آنها به اندازه ذره‏اى در آسمانها و زمین مالك نیستند، و نه در (خلقت و مالكیت) آنها شریكند، و نه یاور او (در آفرینش) بودند. (۲۲)

هیچ شفاعتى نزد او، جز براى كسانى كه اذن داده، سودى ندارد! (در آن روز همه در اضطرابند) تا زمانى كه اضطراب از دلهاى آنان زایل گردد (و فرمان از ناحیه او صادر شود; در این هنگام مجرمان به شفیعان) مى‏گویند: «پروردگارتان چه دستورى داده؟» مى‏گویند: «حق را (بیان كرد و اجازه شفاعت درباره مستحقان داد); و اوست بلندمقام و بزرگ‏مرتبه!» (۲۳)

بگو: «چه كسى شما را از آسمانها و زمین روزى مى‏دهد؟» بگو: «الله! و ما یا شما بر (طریق) هدایت یا در ضلالت آشكارى هستیم!» (۲۴)

بگو: «شما از گناهى كه ما كرده‏ایم سوال نخواهید شد، (همان گونه كه) ما در برابر اعمال شما مسؤول نیستیم!» (۲۵)

بگو: «پروردگار ما همه ما را جمع مى‏كند، سپس در میان ما بحق داورى مى‏نماید (و صفوف مجرمان رااز نیكوكاران جدا مى‏سازد)، و اوست داور (و جداكننده) آگاه!» (۲۶)

بگو: «كسانى را كه بعنوان شریك به او ملحق ساخته‏اید به من نشان دهید! هرگز چنین نیست! (او شریك و شبیهى ندارد)، بلكه او خداوند عزیز و حكیم است! (۲۷)

و ما تو را جز براى همه مردم نفرستادیم تا (آنها را به پاداشهاى الهى) بشارت دهى و (از عذاب او) بترسانى; ولى بیشتر مردم نمى‏دانند! (۲۸)

مى‏گویند: «اگر راست مى‏گویید، این وعده (رستاخیز) كى خواهد بود؟!» (۲۹)

بگو: «وعده شما روزى خواهد بود كه نه ساعتى از آن تاخیر مى‏كنید و نه (بر آن) پیشى خواهید گرفت!» (۳۰)

كافران گفتند: «ما هرگز به این قرآن و كتابهاى دیگرى كه پیش از آن بوده ایمان نخواهیم آورد!; س‏ذللّه اگر ببینى هنگامى كه این ستمگران در پیشگاه پروردگارشان (براى حساب و جزا) نگه داشته شده‏اند در حالى كه هر كدام گناه خود را به گردن دیگرى مى‏اندازد (از وضع آنها تعجب مى‏كنى)! مستضعفان به مستكبران مى‏گویند: «اگر شما نبودید ما مؤمن بودیم!» (۳۱)

(اما) مستكبران به مستضعفان پاسـخ مى‏دهند: «آیا ما شما را از هدایت بازداشتیم بعد از آنكه به سراغ شما آمد (و آن را بخوبى دریافتید)؟! بلكه شما خود مجرم بودید!» (۳۲)

و مستضعفان به مستكبران مى‏گویند: «وسوسه‏هاى فریبكارانه شما در شب و روز (مایه گمراهى ما شد)، هنگامى كه به ما دستور مى‏دادید كه به خداوند كافر شویم و همتایانى براى او قرار دهیم!» و آنان هنگامى كه عذاب (الهى) را مى‏بینند پشیمانى خود را پنهان مى‏كنند (تا بیشتر رسوا نشوند)! و ما غل و زنجیرها در گردن كافران مى نهیم; آیا جز آنچه عمل مى‏كردند به آنها جزا داده مى‏شود؟! (۳۳)

و ما در هیچ شهر و دیارى پیامبرى بیم‏دهنده نفرستادیم مگر اینكه مترفین آنها (كه مست ناز و نعمت بودند) گفتند: «ما به آنچه فرستاده شده‏اید كافریم!» (۳۴)

و گفتند: «اموال و اولاد ما (از همه) بیشتر است (و این نشانه علاقه خدا به ماست!); و ما هرگز مجازات نخواهیم شد!» (۳۵)

بگو: «پروردگار من روزى را براى هر كس بخواهد وسیع یا تنگ مى‏كند، (این ربطى به قرب در درگاه او ندارد); ولى بیشتر مردم نمى‏دانند! (۳۶)

اموال و فرزندانتان هرگز شما را نزد ما مقرب نمى‏سازد، جز كسانى كه ایمان بیاورند و عمل صالحى انجام دهند كه براى آنان پاداش مضاعف در برابر كارهایى است كه انجام داده‏اند; و آنها در غرفه‏هاى (بهشتى)در (نهایت) امنیت خواهند بود! (۳۷)

و كسانى كه براى انكار و ابطال آیات ما تلاش مى‏كنند و مى‏پندارند از چنگ قدرت ما فرار خواهند كرد، در عذاب (الهى) احضار مى‏شوند! (۳۸)

بگو: «پروردگارم روزى را براى هر كس بخواهد وسعت مى‏بخشد، و براى هر كس بخواهد تنگ (و محدود) مى‏سازد; و هر چیزى را (در راه او) انفاق كنید، عوض آن را مى‏دهد (و جاى آن را پر مى‏كند); و او بهترین روزى‏دهندگان است!» (۳۹)

(به خاطر بیاور) روزى را كه خداوند همه آنان را بر مى‏انگیزد، سپس به فرشتگان مى‏گوید: س‏خ‏للّهآیا اینها شما را پرستش مى‏كردند؟!» (۴۰)

آنها مى‏گویند: «منزهى (از اینكه همتایى داشته باشى)! تنها تو ولى مائى، نه آنها; (آنها ما را پرستش نمى‏كردند) بلكه جن را پرستش مى‏نمودند; و اكثرشان به آنها ایمان داشتند!» (۴۱)

(آرى) امروز هیچ یك از شما نسبت به دیگرى مالك سود و زیانى نیست! و به ظالمان مى‏گوییم: «بچشید عذاب آتشى را كه تكذیب مى‏كردید!» (۴۲)

و هنگامى كه آیات روشنگر ما بر آنان خوانده مى‏شود، مى‏گویند: «او فقط مردى است كه مى‏خواهد شما را از آنچه پدرانتان مى‏پرستیدند بازدارد!» و مى‏گویند: «این جز دروغ بزرگى كه (به خدا)بسته شده چیز دیگرى نیست!» و كافران هنگامى كه حق به سراغشان آمد گفتند: س‏خ‏للّهاین، جز افسونى آشكار نیست!» (۴۳)

ما (قبلا) چیزى از كتابهاى آسمانى را به آنان نداده‏ایم كه آن را بخوانند (و به اتكاى آن سخنان تو را تكذیب كنند)، و پیش از تو هیچ بیم‏دهنده ( پیامبرى ) براى آنان نفرستادیم! (۴۴)

كسانى كه پیش از آنان بودند (نیز آیات الهى را) تكذیب كردند، در حالى كه اینها به یك دهم آنچه به آنان دادیم نمى‏رسند! (آرى) آنها رسولان مرا تكذیب كردند; پس ببین مجازات من (نسبت به آنها) چگونه بود! (۴۵)

بگو: «شما را تنها به یك چیز اندرز مى‏دهم، و آن اینكه: دو نفر دو نفر یا یك نفر یك نفر براى خدا قیام كنید، سپس بیندیشید این دوست و همنشین شما ( محمد) هیچ گونه جنونى ندارد; او فقط بیم‏دهنده شما در برابر عذاب شدید (الهى) است!» (۴۶)

بگو: «هر اجر و پاداشى از شما خواسته‏ام براى خود شماست; اجر من تنها بر خداوند است، و او بر همه چیز گواه است!» (۴۷)

بگو: «پروردگار من حق را (بر دل پیامبران خود) مى‏افكند، كه او داناى غیبها (و اسرار نهان) است.» (۴۸)

بگو: «حق آمد! و باطل (كارى از آن ساخته نیست و) نمى‏تواند آغازگر چیزى باشد و نه تجدیدكننده آن!» (۴۹)

بگو: «اگر من گمراه شوم، از ناحیه خود گمراه مى‏شوم; و اگر هدایت یابم، به وسیله آنچه پروردگارم به من وحى مى‏كند هدایت مى‏یابم; او شنواى نزدیك است !» (۵۰)

اگر ببینى هنگامى كه فریادشان بلند مى‏شود اما نمى‏توانند (از عذاب الهى) بگریزند، و آنها را از جاى نزدیكى (كه حتى انتظارش را ندارند) مى‏گیرند (از درماندگى آنها تعجب خواهى كرد)! (۵۱)

و (در آن حال) مى‏گویند: «به حق ایمان آوردیم!»، ولى چگونه مى‏توانند از فاصله دور به آن دسترسى پیدا كنند! (۵۲)

آنها پیش از این (كه در نهایت آزادى بودند) به آن كافر شدند و دورا دور، و غائبانه (و بدون آگاهى). نسبت‏هاى ناروا مى‏دادند. (۵۳)

(سرانجام) میان آنها و خواسته‏هایشان جدایى افكنده شد، همان گونه كه با پیروان (و هم‏مسلكان) آنها از قبل عمل شد، چرا كه آنها در شك و تردید بودند! (۵۴)