آیا کسی نیست که به پرسش وزیر بهداشت پاسخ بگوید؟!

ظاهرا انتقادات وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پایانی ندارد؛ انتقاداتی که روز به روز بر شمارشان افزوده می‌شود تا از طرح خطر بروز «آتشفشان ایدز» و لزوم اهتمام بر امر پیشگیری از آن، به تندترین انتقادها در زمینه سهم بسیار اندک بیمه‌ها در تقبل هزینه‌های درمانی و افزایش نرخ سقوط به زیر خط فقر با پرداخت هزینه‌های سنگین درمانی رسیده و سرانجام به ماجرای بحران ارزی و نایاب شدن دارو کشیده شود.

به گزارش «تابناک»، با گذشت نزدیک دو هفته از انتشار خبر «تأمین 400 میلیون دلار ارز دارویی کشور» از سوی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مرضیه وحید دستجردی، روز گذشته با حضور در گفت‌وگوی خبری یکی از شبکه‌های صدا و سیما، از محقق نشدن این وعده خبر داده و به گونه‌ای انتقادات خود را نسبت به این موضوع ابراز داشت که گویی تنها در قالب یک پزشک و مسئولیت‌هایش سخن می گوید، نه به عنوان یکی از اعضای هیأت دولت.

دکتر دستجردی با تأکید بر محقق نشدن بخش اعظم نیاز ارزی کشور برای واردات دارو در سال جاری، دارو را از نان شب واجب‌تر خوانده و در پاسخ به پرسشی مبنی بر شایعه مصرف ارز واردات این کالای اساسی برای ورود ماشین‌های لوکس می‌گوید: ما هم به مانند شما این پرسش را داریم و نمی‌دانیم ارز دارو به چه مصرفی رسیده است، ولی بسیار امیدوارم که تعهدات دولت محترم و بانک مرکزی در این زمینه جامه عمل بپوشد.

این سخنان در شرایطی گفته می‌شود که با گذشت نزدیک هشت ماه از سال جاری، ششصد میلیون دلار از دو و نیم میلیارد دلار نیاز ارزی کشور برای واردات دارو تأمین شده و کمبود و گرانی در برخی از اقلام دارویی، کارد را به استخوان بسیاری از خانواده‌های درگیر با مقوله درمان رسانده تا جایی که رئیس کمیسیون بهداشت مجلس، در انتقادی شدیداللحن، می‌گوید: هزینه یک دوره درمان سرطان با هرسپتین دویست میلیون تومان شده و بهای تجهیزات پزشکی به طور متوسط ۲۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است، اما دولت اعتبارات مصوب را تخصیص نداده و سلامت مردم را به بازی گرفته است.

حسینعلی شهریاری با اشاره به عقبگرد در تقبل هزینه‌های سلامت توسط دولت، به کمبود دارو، واکسن، بروز برخی از بیماری‌هایِ ریشه‌کن شده، افزایش هزینه‌های درمان و هزینه‌های بیمارستانی و کاهش کیفیت خدمات ارائه شده توسط آن‌ها اشاره کرده و با گلایه از اختصاص ارز برای واردات لوازم آرایشی، خودروهای لوکس، چوب بستنی و دیگر اقلام غیر ضروری، می‌گوید: به خدا قسم [بیماران] با ما تماس می‌گیرند و نفرین می‌کنند. می‌گویند شما مگر نمایندگان ما نیستند؛ چرا به مشکلات ما رسیدگی نمی‌کنید؟ چرا داروهای مورد نیاز ما را فراهم نمی‌کنید؟ مسئولان دولت بدانند که شوخی با سلامت مردم کار خطرناکی است و من گمان نمی‌کنم جاهایی مثل بانک مرکزی و برخی مراکز تصمیم گیری در دولت ناآگاهانه این کار‌ها را انجام ‌دهند!

انتقاداتی از این دست در حالی گفته می‌شود که برخی مشکلات پدید آمده در واردات دارو را تا اندازه‌ای ناشی از تحریم‌ها خوانده و از دشواری‌های انتقال ارز سخن به میان می‌آورند؛ اما قطعا اختصاص نیافتن ارز مورد نیاز برای این امر، مشکل بزرگتری است که شاید سنگ بنای پدید آمدن این شرایط بغرنج دارویی باشد.

اینجاست که وزیر بهداشت بحق، نوک پیکان انتقاداتش را متوجه این نقطه کرده و با تأکید بر تحقق نیافتن تعهدات دولتی که عضو ارشد آن است، ابراز امیدواری می‌کند که تعهدات بانک مرکزی جامه عمل بپوشد. شاید خواندن سخنان این عضو کابینه، بهتر از هر بحث کار‌شناسی در این باره باشد:

* آیا به دارو به عنوان کالای اساسی، ارز مرجع (همان ارز ۱۲۲۶ تومانی) تعلق نمی‌گرفته؟

باید قاعدتا تعلق می‌گرفت، ولی متأسفانه این مشکل را در شش ماهه نخست امسال داشتیم که البته اکنون تا اندازه‌ای برطرف شده که بایستی تسریع شود.

* خوب، همان [دیرکرد] شش ماهه ظاهرا لطماتی وارد کرده ...؟

بله، همین که مواد اولیه و داروهای ساخته شده وارد نشود، منجر به کمبود می‌شود که البته ما از راه‌های گوناگون به شدت تلاش می‌کنیم [که از لطمات بکاهیم]؛ یعنی اگر مسیری بوده که برای ما سه ماه، چهار ماه به طول می‌انجامیده، تلاش کردیم اینها را از راه‌های گوناگون همچون استفاده از هواپیما، به سرعت داروها را تهیه کرده و وارد کنیم که هیچ صدمه‌ای از این بابت متوجه مردم خوب ما نشود و در عین حال، امید بسیاری داریم تعهدی که بانک مرکزی به ما داده ـ که به سرعت ارز مابقی مورد نیاز را در اختیار شرکت‌های دارویی ما می‌گذارند ـ جامه عمل بپوشد.

دارو یک محصول به شدت استراتژیک است که حتی از نان شب هم واجب‌تر است، چراکه ممکن است به جای نان، چیز دیگری را برای خوراک مصرف بکنیم، ولی دارو قابلیت جایگزینی ندارد. دارو با زندگی و مرگ انسان‌ها سر و کار دارد و همین سبب می‌شود که گاه حاضر می‌شوند همه زندگی‌شان را بفروشند تا دارویی تهیه کنند تا شاید خانواده‌، فرزند و یا خودشان را نجات بدهند.

* ارز مرجع در اختیار وارد کنندگان داروست یا وارد کنندگان محصولاتی چون پورشه، مازراتی و دیگر خودروهای لوکس؟

ما هم به مانند شما چنین اخباری را شنیده‌ایم و این پرسش را داریم و امیدواریم که به این پرسش پاسخ داده شود.

از آغاز سال، تلاش بسیاری کرده‌ایم تا ارز ۱۲۲۶ تومانی را ـ که البته در ابتدا ۱۰۵۰ تومانی بوده ـ در اختیار وارد کنندگان دارو گذاریم، ولی موفق نشده‌ایم و نمی‌دانیم این ارز در کجا مصرف شده است؛ این پرسش ما هم هست.

آنچه از دست ما برمی‌آید، تلاش است و به شدت در حال تلاشیم. همکاران ما در سازمان غذا و دارو، بخش تجهیزات پزشکی، هیأت امنای ارزی و شرکت مادر تخصصی تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت و همه شرکت‌هایی که به گونه‌ای در این زمینه سر و کار دارند، یک پایشان در بانک مرکزی و پای دیگرشان در بانک عامل، در حال تلاش و پیگیری هستند و خود ما نیز همواره در حال پیگیری هستیم.

اما آنچه ما می‌توانیم انجام دهیم، این است که در خدمت مردم عزیز کشورمان باشیم و تلاش کنیم و نگذاریم سلامت مردم به خطر بیفتد و از سوی دیگر نیز باید این کشش باشد و این ارز را در اختیار بگذارند. البته من ناامید نیستم و بسیار امیدوارم، این تعهداتی که دولت محترم و بانک مرکزی در این زمینه داده‌اند، تسریع و عملی شده و از این به بعد این تعلل و دیرکردها جبران شود.