ارزش افزوده و مالیات بر آن چیست؟

ارزش افزوده چیست؟
برای اصلاح نظام مالیاتی و حمایت از سرمایه گذاری،تولید و درآمد ها در کنار هم، بیشترکشورها مبنا و پایه درآمد خود را به مصرف منتقل کرده و بیشترین درآمد مالیاتی را از طریق مالیات بر مصرف کسب می کنند.در یک سازمان که در آن به تولید و ارائه خدمات می پردازند همیشه از این طریق جدای تمام هزینه های صرف شده و حتی دریافتی ای که از تولید و ارائه خدمات خود دارند ثروت اضافه ای هم به دست می آید که ارزش افزوده نام دارد.
یا به بیان ساده تر :
ارزش افزوده در عمل يعني : خريد - فروش = ارزش افزوده
و يا
ارزش افزوده كالا و خدمات خريداري شده - ارزش افزوده كالا و خدمات عرضه شده = ارزش افزوده

ماليات بر ارزش افزوده چيست؟
باتوجه به تعاریف بالا مالیات ارزش افزوده برای مصرف طراحی شده است که مصرف کنندگان آن را در زمان خرید خود می پردازند که این مالیات توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد. این مالیات به صورت غیر تصاعدی در این زنجیره قرار دارد : واردات، تولید، توزیع و مصرف که نهایتا مصرف کنندگان پرداخت کننده آن هستند. در اين ماليات، نباید مالیاتی توسط تولید کنندگان پرداخت شود و بايد مصرف کننده نهایی فقط این مالیات را بپردازد. بنابراین تولیدکنندگان پرداختي و مالیاتی که بابت خريد مواد اوليه و ساير كالاها را انجام داده اند از خریداران دریافت کرده و ما به التفاوت را به دولت پرداخت می کنند.
پس مالیات به این شکل انتقال پیدا می کند :
تولید – توزیع - ... تا زمانی که مالیات به مصرف کننده نهایی منتقل شود که در آخر مصرف کننده نهایی کل مالیات را پرداخت می کند.

تاريخچه ماليات بر ارزش افزوده در ايران :
براي اولين بار در دي ماه 1366 این طرح مطرح شد که 6 ماده از آن به تصویب رسید اما به دلیل جنگ تحمیلی و مشکلات اقتصادی ایت طرح به انجام نرسید.
مجددا در سال 1370 با توجه به احساس نیاز این طرح مطرح شد و با در نظر گرفتن نظر متخصصین و کارشناسان در اواخر دهه 1370 مورد پیگیری جدی قرار گرفت و بعد ار مدت ها پیگیری در اردیبهشت 1387به تصویب مجلس رسید که در تاریخ 1/7/1387به صورت آزمایشی به مدت 5سال در کشور به اجرا درآمد.

مبلغ ماليات بر ارزش افزوده :
هر ایرانی که تولید کننده است،چه تولید کننده ی ماده ی اولیه باشد و چه تولید کننده ی کالای نهایی 5/1درصد برای شهرداری و 5/1درصد عوارض بابت سایر نهادهای دولتی به سازمان امور مالیاتی بپردازد،که قانون مالیات بر ارزش افزوده 5/1درصد شهرداری را ثابت نگه داشته اما 5/1درصد سهم دولت را به عهده ی فروشنده ی نهایی گذاشته است

کالاهایی که مالیات ارزش افزوده به آن ها تعلق می گیرد :
مالیات بر ارزش افزوده شامل تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش میرسد می شود اما دارای چند استثنا می باشد :
سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هرکدام به ترتیب 12 و 20 درصد مالیات بر ارزش افزوده تعلق می گیرد.
به محصولات کشاورزی فراوری نشده ، کالاهای اساسی ( برنج،روغن،گوشت و...) و خدمات بهداشتی مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی گیرد.
طبق ماده ی 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده ، محصولات کشاورزی فرآوری نشده، دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان، انواع کود، سم، بذر و نهال؛ آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر ، برنج، حبوبات و سویا ، شیر ، پنیر، روغن نباتی و شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان؛ کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات؛ کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات وارد کشور می‌شود(مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود) اموال غیر منقول؛ انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی ،حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی وحمایتی؛ خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق موضوع قانون مالیاتهای مستقیم، خدمات بانکی و اعتباری بانکها،مؤسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوق‌های قرض الحسنه مجاز ‌و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.

مالیات ارزش افزوده به سود و ضرر چه کسانی می باشد ؟
این مالیات به نفع تولیدکنندگان ایرانی می باشد، قبل از اجرای این مالیات تولید کنندگان ناچار به پرداخت مالیات در مراحل مختلف بودند اما با اجرای این قانون تولید کنندگان از پرداخت مالیات معاف شده و اوزیع کننده ی نهایی باید مالیات را محاسبه و از خریدار نهایی دریافت کند.
اجرای این قانون به ضرر دلالان ، قاچاقچیان و تمام کسانی که به طور شفاف فعالیت نمی کندد می باشد.

آیا ماليات بر ارزش افزوده بر صادرات تاثیری دارد؟
طبق ماده ی 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده این قانون به شدت به نفع صادرات بوده به این دلیل که صادرکنندگان محصولات ایرانی با خرید کالا از ایران و خروج آن ازکشور 5/1درصد مالیات ارزش افزوده ی پرداخت شده از قبل را از دولت پس میگیرند.

گواهی ارزش افزوده جزء اطلاعاتی است که شما باید درباره ارزش افزوده داشته باشید.