به گزارش «تابناک»، دکتر جواد حدادنیا در گفتوگو با ایسنا ضمن بیان اینکه از سالهای قبل بحث آموزش مجازی در فضای آموزش عالی آغاز شده بود، اظهار کرد: آموزش مجازی از چند سال قبل در کشورهای دنیا آغاز شده است. در کشور ما نیز آموزش مجازی چیزی نبود که برای قشر دانشگاهیان ناآشنا بوده باشد.
وی ادامه داد: چیزی که باعث غافلگیری محیطهای دانشگاهی در دوران کرونا شد، اهمیت ندادن به سیستمهای آموزش مجازی و آنلاین در سالهای گذشته بود. وزارتخانه نیز کمتر به این نوع آموزش اهتمام داشت و آموزش مجازی گاهی با بیمهری مواجه میشد.
عضو هیات علمی دانشگاه "حکیم سبزواری" افزود: متاسفانه قبل از کرونا نگاه ما به آموزش مجازی به عنوان یک آموزش بیکیفیت بود و این امر، سیستم آموزش عالی ما را غافلگیر کرد، وگرنه سیستم آموزش عالی ما در کلان نباید با این غافلگیری مواجه میشد. این نشان میدهد بدنه مدیریتی آموزش عالی توجه کمتری به مسائل جدید دارد.
حدادنیا ضمن اشاره به اینکه در حال حاضر زیرساختها آماده نیست، گفت: هنوز هم بسیاری از دانشگاهها در آموزش مجازی دچار ضعف هستند. به عنوان مثال قرار است طی یک روز در یک دانشگاه، صد عنوان درسی ارائه شود. به تبع با چنین زیرساختی، اینکه ما بگوییم در حال برگزاری آموزش مجازی هستیم، بیشتر در قالب یک ادعا است.
حدادنیا در ادامه اظهار کرد: ما باید دو موضوع را از هم جدا کنیم، یکی آموزش مجازی و دیگری آموزش آنلاین. شاید در سیستم آموزش عالی ما، تصور بسیاری از افراد بر این است که ما باید آموزش مجازی انجام دهیم. این در حالی است که ما قبلا هم کلاسهای مجازی داشتیم، دانشجو در دورههای مجازی بدون استاد درس میخواند یا خیلی ناچیز با او در ارتباط بود و از طریق تولید محتوای دانشگاه، دروس خود را دنبال میکرد. ولی در سیستم آنلاین، ما کلاس مجازی داریم. این دو موضوع خیلی با هم متفاوت است. چراکه در سیستم آنلاین همان استاد و همان دانشجویان باید در ساعت مقرر در کلاس درس حضور پیدا کنند. منتها به جای اینکه این کلاس در محیط فیزیکی یک کلاس باشد، باید در یک محیط مجازی برگزار شود.
عضو هیات علمی دانشگاه "حکیم سبزواری" افزود: متاسفانه سیستم مجازی ما اصلا برای این موضوع فکری نمیکند و ما هنوز به دنبال تولید محتوا هستیم و تصور بسیاری از مدیران ما چه در سطح دانشگاهی و چه در سطح ملی این است که استاد فقط باید به دنبال تولید محتوا باشد تا دانشجو خودش مطالعه کند. این همان آموزش مجازی است و تصور غلطی است. ما هماکنون در حال پیگیری آموزش آنلاین هستیم.
حدادنیا یادآور شد: اگر در آمریکا و کانادا آموزش آنلاین را دنبال میکنند، کلاس مجازی برگزار میکنند. در حالیکه تصور ما این است که استاد در خانه خود بنشیند، محتوایی تولید کند و در سامانه قرار دهد تا دانشجو خودش به مطالعه دروس بپردازد.
وی با اشاره به شیوه برگزاری کلاسها گفت: در کلاس من، صدا و تصویر من و دانشجویان باید وجود داشته باشد. دقیقا مانند کلاس واقعی، فقط در محیط مجازی. ولی مسئله این است که آیا بسترهای ما برای این کار آماده است؟ بستر مخابراتی ما هماکنون خوب است، ولی متاسفانه سامانههای داخل کشور این اجازه را به ما نمیدهند و ما مجبوریم از سامانههای خارجی استفاده کنیم.
حدادنیا با بیان اینکه بدنه مدیریتی ما هنوز درک درستی از آموزش مجازی و آنلاین ندارد، خاطرنشان کرد: امروز در غرب تمام کلاسها آنلاین است. یعنی استاد و دانشجو سر کلاس هستند، ولی در قالب فضای مجازی. کاش به جای لغت "آموزش مجازی"، لغت "کلاس مجازی" در میان ما جا بیفتد.
وی با اشاره به عملکرد آمریکاییها در دوران کرونا گفت: با شیوع کرونا و اعلام دولت این کشور مبنی بر برگزاری کلاسها به صورت آنلاین و تعطیلی دانشگاهها، فضای آموزش عالی این کشور به سرعت به صورت آنلاین تغییر پیدا کرد و از نرمافزارهای خوبی مانند زوم، اسکایپ، نت میتینگ و گوگل میتینگ استفاده کردند. هر دانشگاه با یکی از این شرکتها قرارداد بست و کار خود را آغاز کردند. مثلا کلاس ۲۶۰ نفره یک استاد آمریکایی در زوم برگزار میشود و تصاویر تمام دانشجویان در کلاس وجود دارد.
حدادنیا ضمن ضروری دانستن سنجش آموزش عالی در کلاسهای مجازی عنوان کرد: سنجش اساتید بسیار پارامتر مهمی است. اگر کلاس مجازی در کشور جا بیفتد، مانند کشورهای دیگر دنیا، سیستم آموزش عالی کشور را تحت تاثیر قرار میدهد.
وی با اشاره به نحوه سازگار شدن با تدریس به صورت آنلاین، اظهار کرد: بلافاصله بعد از تعطیلی دانشگاه، من کلاسهای خود را در فضای اسکایپ برگزار کردم و تنها یک وقفه یک هفتهای برای تدریس افتاد.
حدادنیا در نهایت اضافه کرد: به زعم من، کیفیت کلاسهای آنلاین برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری به مراتب در حال بهبود است. ولی در دانشجویان کارشناسی، این نوع آموزش هنوز هم نیاز به کار و فرهنگسازی دارد. وقتی ما کلاس مجازی داشته باشیم، نیاز کمتری به برگزاری کلاسهای حضوری با آن همه صندلی و تجهیزات خواهد بود. البته کلاس حضوری از نظر روانی و فرهنگی برای دانشجو لازم است تا با استاد ارتباط برقرار کند. به نظر میرسد مدل آموزشی ما باید تغییر پیدا کند.