جزئیاتی از پروژه‌های آبرسانی به مناطق شرقی استان سیستان و بلوچستان/ برنامه‌های دولت برای حل مشکل آب مناطق شرقی سیستان و بلوچستان به سرانجام می‌رسد؟

به گزارش «تابناک»؛ بحران آب و کمبود‌های ناشی از آن چند سالی است با شتاب بیشتری در بسیاری از مناطق استان سیستان و بلوچستان به ویژه مناطق شرقی این استان گسترش یافته و زندگی عادی شهروندان را به چالش کشیده است؛ اتفاقی که هرچند بخش عمده‌ای از دلیل آن پدیده تغییر اقلیم و کاهش شدید نزولات جوی است، نقش سوء مدیریت و کم کاری در اجرای پروژه‌های بزرگ آبرسانی به این مناطق را نیز در وقوع این بحران‌ها نباید نادیده گرفت.

از جلمه شهرستان‌های واقع در مناطق شرقی این استان ـ که با میانگین بارش سالانه کمتر از ۱۰۰ میلیمتر در وضعیت نامطلوبی به لحاظ منابع آبی قرار دارند ـ باید به شهرستان‌های سراوان، مهرستان و سیب و سوران اشاره کرد.

شهرستان‌هایی که اکنون به بیش از ۷۰ درصد مناطق مسکونی آن با تانکر آبرسانی می‌شود و در دیگر مناطق نیز به ویژه در فصل تابستان به واسطه محدودیت شدید آبی، همه ساله بحث جیره بندی آب مطرح می‌شود.

از جمله مناطقی که در این سه شهرستان به شدت به لحاظ تأمین آب در تنگنا هستند، باید به حومه شهر سراوان و مناطق پایین دست آن از جمله دزک، پره کنت، محمدی، آسپیچ، زیارت، کوهک و اسفندک و اشاره کرد. همچنین منطقه بم پشت از دیگر مناطقی است که در صورت عدم تأمین آب پایدار در آینده شرایط غیر قابل تحملی را نسبت به آنچه اکنون دارد، تجربه خواهد کرد.

همه این مشکلات در حالی است که از سال ۱۳۸۵ عملیات احداث سدی تحت عنوان ماشکید علیا با ظرفیت ذخیره سازی ۶۷ میلیون متر مکعب آب وارد فاز اجرا شد و در سال ۱۳۹۲ این سد به بهره برداری رسید.

با اینکه مقرر شده بود در سال‌های پس از احداث سد ماشکید علیا و با اجرای چندین خط لوله مانند خط انتقال از ماشکید علیا به سوران به طول ۵۸ کیلومتر و خط انتقال از ماشکید علیا به هیدوچ به طول ۵/۲۶ کیلومتر آب پایدار به این مناطق برسد، اما در سال‌های متمادی و به دلایل نامعلوم این اتفاق عملی نشد تا بحران آب شرق استان سیستان و بلوچستان تشدید شود.

اکنون و در شرایطی که به بیش از ۷۰ درصد مناطق یاد شده با تانکر آبرسانی می‌شود و نیز در بسیاری از مناطق دارای آب لوله کشی نیز موضوع جیره بندی آب در دستور کار است، بررسی‌ها نشان می‌دهد، دولت سیزدهم پروژه‌های بر زمین مانده را دوباره فعال کرده و علاوه بر آن‌ها در پی ساخت سد دیگری به ماشکید سفلی است.

بر اساس جزئیاتی که در این باره به تازگی نماینده مردم سراوان و مهرستان در گفت‌وگو با سایت خبری وزارت نیرو اعلام کرده است، دولت بالغ بر ۷ هزار میلیارد تومان منابع مالی لازم برای تکمیل سد ماشکید سفلی و ۳ هزار میلیارد تومان برای تکمیل ۳ خط انتقال آب از سد ماشکید علیا به شهرستان‌های مهرستان و سیب سوران در نظر گرفته است.

مستند به این اطلاعات اجرای خط لوله از سد ماشکید علیا تا روستا‌های بخش هیدوچ شهرستان سیب و سوران که از مدتی پیش و با جدیت هرچه تمام آغاز شده است، حداکثر تا پایان آبان ماه امسال به پایان خواهد رسید و با اتمام این پروژه جمعیتی نزدیک به ۱۵ هزار تن که در روستا‌های این بخش زندگی می‌کنند، از نعمت آب شرب پایدار برخوردار خواهند شد.

همچنین با اجرای خط لوله دیگری از سد ماشکید علیا به سمت مناطق شهری و روستایی شهرستان مهرستان که قرار است در دهه فجر امسال به بهره برداری برسد و خط انتقال سد ماشکید علیا به شهر سوران که نهایتاً تا یک سال آینده به بهره برداری می‌رسد، منازل جمعیتی بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر دیگر نیز به آب شرب پایدار متصل خواهد شد.

همانطور که اشاره شد، علاوه بر این سه پروژه انتقال آب که به سد ماشکید علیا اختصاص دارد، عملیات احداث سد و انتقال آب دیگری تحت عنوان سد ماشکید سفلی نیز با اعتباری بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد تومان نیز در این استان آغاز شده که تا کنون ۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مقرر است با اتمام این پروژه به جمعیتی بالغ بر ۲۰۰ هزار تن در شهرستان سراوان آبرسانی پایدار صورت بگیرد.

همه این پروژه‌های محلی در حالی است که ابر پروژه شیرین سازی آب دریای عمان و انتقال آن به اکثر شهر و روستا‌های استان سیستان و بلوچستان نیز با نگاه ویژه حاکمیت به جریان افتاده و امید می‌رود با تکمیل این ابرپروژه نیز بخش بسیاری از مشکلات جنوب شرق کشور مرتفع شود.

باید منتظر ماند و دید، پروژه‌های آبرسانی که دولت برای این مناطق از کشور در نظر گرفته است، در آینده نزدیک با چه فرجامی رو به رو خواهند شد و چه تغییر و تحولی در حیات انسانی و طبیعی منطقه ایجاد خواهد کرد؟!