ديابت به معني آن است كه قند خون شما خيلي بالاتر از حد معمول باشد. ديابت حاملگي نيز نوعي ديابت است كه به طور ناگهاني در دوران بارداري بروز ميكند. اين بيماري يكي از عوارض بارداري است و خانمهاي زيادي به آن مبتلا ميشوند. البته امروزه با مراجعه به پزشك و درمان درست و به موقع، بيشتر مادراني كه دچار اين مشكل ميشوند، كودكاني سالم و طبيعي به دنيا ميآورند.
دكتر نيلا طبسي جراح و متخصص زنان، زايمان و نازايي در اينباره به جامجم ميگويد: ديابت بارداري در حقيقت افزايش قند خون است كه از شروع 3 ماهه سوم بارداري اتفاق ميافتد. گاهي قبل از بارداري يا اوايل دوران بارداري تمام آزمايشات قند خون مادر طبيعي است و مشكلي وجود ندارد، اما مادران در هفته 26 تا 28 دوره بارداري، بايد تست قند مصرف گلوكز را انجام دهند.
خطرات ديابت بارداري
دكتر طبسي با بيان اينكه در بسياري از موارد، ديابت بارداري با رژيم ساده درمان ميشود، ميگويد: ميتوان قند خون مادر را در محدوده طبيعي كنترل كرد.
اين متخصص درباره اهميت پيگيري بيماري ميافزايد: افزايش قند خون باعث افزايش موادي در خون ميشود كه اين مواد براي جنين خطرساز خواهند بود. در اين شرايط ممكن است برخي مشكلات جسمي براي جنين ايجاد شود. يعني ممكن است مادري همه شرايطش خوب و طبيعي باشد، اما در نهايت كودك با ناهنجاريهايي متولد شود.
وي ادامه ميدهد: ديابت بارداري بيمارياي ساكت و خاموش است، اما خطرات زيادي بخصوص در 3 ماهه آخر بارداري يا ماه آخر، براي مادر و جنين دارد و حتي اين مشكل ممكن است به صورت ناگهاني باعث مرگ جنين شود، در شرايطي كه جنين و مادر هر دو سالم به نظر ميرسند، اما زماني كه پزشك منتظر زايمان مادر است، متوجه ميشود جنين مرده است. اين اتفاقي سخت و ناگوار است. در صورتي كه ميتوان اين بيماري را به راحتي تشخيص داده و درمان كرد.
تشخيص بيماري
دكتر طبسي با اشاره به اين نكته كه تنها راه تشخيص اين بيماري انجام آزمايشات لازم است، يادآور ميشود: علائم معمول ديابت، پرنوشي و عطش زياد، پرادراري و پرخوري است. تمام اين نشانهها در بارداري نيز وجود دارد. يك خانم باردار احساس تشنگي زيادي دارد، چون حجم رحم بزرگ شده است به مثانه فشار آورده و مثانه زود تخليه ميشود و به دليل مصرف انرژي زياد، مصرف غذا نيز نسبت به قبل بيشتر ميشود. در نتيجه ميبينيم كه هيچ علامت خاصي در رابطه با تشخيص ديابت بارداري نداريم. بنابراين تنها كاري كه بايد انجام دهيم اين است كه با آزمايش قند خون اين مورد را بررسي كنيم.
وي ميگويد: احتمال بروز ديابت بارداري ميان افرادي كه چاق هستند يا سابقه ديابت دارند بيشتر از سايرين است. از طرفي ديگر 50 درصد ديابت بارداري روي فرد باقي ميماند. يعني ممكن است زايمان انجام شود ولي ديابت براي مادر باقي بماند و اين ديابت هميشه با او خواهد بود. به طور معمول پس از گذشت 6 هفته از زايمان باز هم قند خون مادر كنترل ميشود تا مطمئن شوند كه مشكلي وجود ندارد. با اين آزمايش پزشك ميتواند مطمئن شود كه اثري از ديابت باقي نمانده و اين تنها مربوط به عوارض بارداري و زايمان بوده است.
درمان ديابت بارداري
دكتر طبسي درباره راههاي درمان بيماري توضيح ميدهد: ابتدا پزشك در موارد خفيف بايد قند خون مادر را كنترل كند. البته اگر پزشك واقعا تشخيص ديابت بارداري داده باشد، مادر بايد بستري شود. چون قند خون بايد 5 بار در روز كنترل شود. با توجه به آزمايشات و بررسي قند خون، مادر اگر با رژيم غذايي موفق به كنترل آن شود، بهتر است اما اگر اينگونه نبود، بايد از انسولين استفاده شود.
به گفته وي در مورد ديابت بارداري هيچگاه از قرص ضد ديابت استفاده نميشود و تنها بايد از انسولين استفاده كرد تا قند خون مادر به صورت جدي كنترل شود، اما بعد از انجام زايمان و بررسي دوباره قند خون مادر، ميتوان در صورت نياز و با نظر پزشك از هرگونه داروي ضد ديابت استفاده كرد. در كل اولين قدم، رژيم غذايي مناسب است و بعد درمان با انسولين.
ديابت بارداري مشكلي است كه ممكن است خانمهاي باردار با آن روبهرو شوند، پس بهتر است به فكر اين مساله بوده و از عواقب ناخوشايندي كه ممكن است در اثر آن بروز كند، پيشگيري كرد.