خانمها در ۳ تا ۷ روز ابتدایی سیکل قاعدگی، خونریزی عادت ماهیانه را تجربه میکنند. در اولین تجربههای پریود، زمان، حجم و شدت خونریزی قابل پیش بینی نیست. اما با گذر زمان و تنظیم هورمونهای قاعدگی، برنامۀ خونریزی پریود منظم میشود. علاوه بر این، ابتلا به بیماریهای مختلف مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، استفاده از روشهای ضد بارداری، استرس، رژیم غذایی و ورزش کردن نیز بر حجم خونریزی و شدت آن اثر دارند.
خانمها به طور معمول، در هر قاعدگی ۳۰ تا ۴۰ میلی لیتر خون از دست میدهند. اما به خاطر علل مختلفی از جمله چند موردی که پیش از این ذکر کردیم، خونریزی خفیف میشود. اما به نظر شما علت کم شدن خون قاعدگی چیست؟
در مطالعات مختلفی که انجام شده، میزان خون قاعدگی به صورت تقریبی ذکر شده است. چند علت مهم در رابطه با کم شدن خون پریود وجود دارند که در ادامه به آنها میپردازیم.
یکی از مهمترین عواملی که بر میزان خونریزی افراد تأثیر دارد، سن آنهاست. برای مثال در دهۀ چهارم و پنجم زندگی، میزان خونریزی پریود بیشتر از نوجوانی و اوایل جوانی است. اما خانمهایی که در نزدیکی یائسگی قرار دارند، به دلیل کاهش سطح هورمونهای جنسی، خونریزی قاعدگی را سبکتر تجربه میکنند.
برنامۀ غذایی مورد استفادۀ شما در میزان و شدت خونریزی پریودتان نقش دارد. افرادی که کاهش وزن را تجربه میکنند، به دلیل کاهش میزان چربی، با پایین آمدن سطح هورمونهای جنسی مواجه میشوند. از طرفی افرادی که مشکل اضافه وزن دارند، به خاطر عدم تعادل هورمونی با مشکلاتی در برنامۀ خونریزی پریود و کاهش خون قاعدگی رو به رو میشوند.
علل مختلفی مانند بارداری، شیردهی، عدم تعادل هورمونی و تخمدان پلی کیستیک مانع از تخمک گذاری میشوند. وقتی تخمک گذاری انجام نشود، عملاً سیگنالی برای رحم جهت افزایش ضخامت دیوارۀ داخلی آن ارسال نمیشود. به این ترتیب برنامۀ خونریزی پریود نیز با تأخیر رو به رو میشود. در چنین شرایطی خانمها با چند راهکار برای پریود شدن، میتوانند مشکل پریود نامنظم را رفع کنند.
با ورود به شرایط جدیدی که خانمها پشت سر میگذارند تا فرزند آنها متولد شود، تخمک گذاری متوقف شده و به تبع آن خبری از خونریزی قاعدگی نخواهد بود. در حقیقت بارداری شرایط جدیدی را برای خانمها به وجود میآورد. با این وجود، ممکن است خانمها خونریزی خفیف یا لکه بینی را در این دوره نیز تجربه کنند. رایجترین علت خونریزی خفیف در بارداری، لانه گزینی رویان در دیوارۀ داخلی رحم است که روزهای ششم تا دوازدهم بارداری اتفاق میافتد.
تجربۀ دیگر خانمها که باعث میشود خونریزی کم یا لکه بینی را تجربه کنند، شیردهی است. ترشح هورمونهای اکسی توسین و پرولاکتین مانع از ترشح پروژسترون میشوند. به همین دلیل تا حدود شش ماه پس از زایمان و همزمان با شیردهی، از خونریزی پریود خبری نیست. اما با افزایش سطح هورمونهای جنسی و همچنین تخمک گذاری، خونریزی پریود هم در روند سیکل قاعدگی قرار میگیرد. هرچند امکان تجربۀ لکه بینی و خونریزی خفیف در این زمان وجود دارد.
خانمها در اغلب موارد، در سنین ۴۵ تا ۵۰ سالگی وارد مرحلۀ یائسگی میشوند. گروهی از خانمها نیز به یائسگی زودرس مبتلا میشوند. در چنین شرایطی، سطح ترشح هورمونهای جنسی کاهش پیدا میکند. این موضوع با علائمی از جمله گرگرفتگی، خشکی واژن، اختلالات خواب، تپش قلب و کم شدن خونریزی قاعدگی همراه است.
خانمها هنگامی که با علائم یائسگی مواجه میشوند، موضوع را با پزشک متخصص زنان مطرح میکنند. او نیز با راهکارهایی تعادل هورمونی را بهبود میدهد. به نحوی که کاهش گرگرفتگی و تپش قلب شدید، بهبود اختلال خواب و قطع خونریزی کم و نامنظم پریود امکان پذیر میشوند.
استرس یکی از عوامل مهم کم شدن خون قاعدگی است که وجود آن را نمیتوان در زندگی هیچ انسانی انکار کرد. بنابراین افرادی که از علائم افسردگی و اختلالات روانی رنج میبرند یا به دلیل استرس و فشار عصبی، نوسانات شدید خلقی را تجربه میکنند، خونریزی کم قاعدگی را متوجه خواهند شد.
اختلال در تولید هورمونهای تیروئید (RT۳ ،T۴ و T۳) باعث بروز بیماریهای کم کاری یا پرکاری تیروئید میشود. اما همین اختلال هورمونی بر ترشح هورمونهای جنسی و عملکرد تخمدانها و رحم اثر میگذارد. در نتیجه میزان خونریزی قاعدگی کاهش پیدا میکند. گاهی نیز تأخیر در پریود شدن رخ میدهد که نباید نادیده گرفت.
استفاده از قرصهایی مانند ال دی و اچ دی، ابزارهایی مانند حلقۀ واژینال، چسب و (IUD) و تزریق داروهای هورمونی راهکارهایی برای جلوگیری از بارداری و تنظیم قاعدگی هستند. انتظار میرود که بعد از قطع مصرف این روشها، خانمها پریود شوند. اما به دلیل تغییرات هورمونی و تأخیر در تخمک گذاری، پریود شدن به تأخیر میافتد. در حالی که ممکن است با خونریزی به صورت لکه بینی و یا خونریزی کم باشد.
تنبلی تخمدان که با اسم سندرم تخمدان پلی کیستیک (PMS) نیز شناخته میشود، یکی از دلایل مهم کم شدن خون قاعدگی به حساب میآید. در حقیقت، به دلیل عقب افتادن تخمک گذاری، ممکن است گاهی خانمها تا چند ماه پریود نشوند. از طرفی این احتمال وجود دارد که تخمک گذاری موفق بعد از چند ماه، خونریزی شدید و سنگین را در پی داشته باشد.
اکنون که میدانید علت کم شدن خون قاعدگی چیست، بهتر است به چند راهکار کلیدی نیز توجه داشته باشید که با کمک آنها قاعدگی خود را به روال طبیعی بازگردانید.
پیروی از رژیم غذایی مناسب به شما کمک میکند که عناصر مورد نیاز بدن خود را دریافت کنید. مشکل اضافه وزن یا کاهش وزن نداشته باشید. در ضمن خونریزی قاعدگی نیز در حد طبیعی باشد.
مدیریت استرس به کاهش نوسانات خلقی و تأثیرات آن بر تغییرات هورمونی و خون قاعدگی منجر میشود.
درمان اختلالات تیروئید و ترشح کافی هورمونهای این غدۀ درون ریز، راهکار دیگری برای رفع مشکل پریود خفیف است.
پیگیری روشهای درمانی برای رفع اختلالات هورمونی، کاهش علائم یائسگی و درمان اختلالات تخمدانی و رحمی، راهکار مهم دیگری به حساب میآید.
شما اکنون میدانید که علت کم شدن خون قاعدگی چیست. افزایش سن، ورود به دورۀ یائسگی، افزایش یا کاهش وزن شدید، ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان، افزایش استرس و شرایطی مانند بارداری و شیردهی موجب کم شدن خونریزی پریود یا توقف و تأخیر آن میشوند. اگرچه پیروی از رژیم غذایی مناسب، مدیریت استرس و درمان اختلالات تأثیرگذار بر حجم خون پریود میتوانند برای رفع این مشکل مؤثر واقع شوند.