بالاخره سومین مناظره تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید. بر اساس نظر سنجی یک مرکز افکار سنجی معتبر وابسته به دولت «ایسپا»، هم اکنون فاصله میان سه رقیب اصلی انتخابات حداکثر 15 درصد است و در صورت تثبیت چنین شرایطی انتخابات ریاست جمهوری دو مرحله ای خواهد شد.
بخشی از این واقعیت ناشی از افزایش سواد رسانه ای جامعه ایرانی است که تاثیر گذاری تبلیغات انتخاباتی و استفاده از تکنیک های احساسی اقناع مخاطب را به حداقل و در عوض کارکرد اطلاع رسانی دقیق و صادقانه را به حداکثر رسانده است. بدون شک انتشار کتاب سواد رسانه ای و تفکر انتقادی توسط وزارت آموزش و پرورش، برگزاری همایش ملی سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تولید و پخش برنامه برگ سرنوشت با محوریت سواد رسانه ای انتخاباتی توسط شبکه دوم سیما سه گام اساسی در افزایش سواد رسانه ای انتخاباتی مردم ایران در دو سال اخیر نسبت به انتخابات سالهای گذشته است.
در چنین شرایطی بدون شک سه رقیب اصلی انتخابات پیش رو یعنی حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابراهیم رئیسی و دکتر محمد باقر قالیباف برای اینکه بتوانند پیروز میدان انتخابات در همان مرحله اول شوند و از دو مرحله ای شدن انتخابات پیشگیری نمایند، تلاش خواهند کرد به جای استفاده از تبلیغات انتخاباتی از ظرفیت پویش های مردمی برای پیروزی در انتخابات استفاده کنند. البته به اعتقاد من استفاده کاندیداها از ظرفیت پویش های مردمی امر ناپسندی نیست. چرا که طبیعتا هر کاندیدایی باید برای پیروزی خود تلاش کند و نمیتواند ساکت بنشیند و نظاره گر اوضاع باشد. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که لازم است عموم مردم در پویش های انتخاباتی همچنان نقش فعال خود را حفظ کرده و مراقب باشند که در رودربایستی با اکثریت اعضای پویش قرار نگیرند. شیوه تشکیل پویش های انتخاباتی به این صورت است که عده ای تصمیم میگیرند از طریق تشکیل گروه های مجازی، تماس تلفنی با دیگران و گفت و گوهای خیابانی مردم را قانع کنند که به کاندیدای مد نظر ایشان رای دهند. اتفاقا هر سه کاندیدای حاضر در صدر جدول نظر سنجی های مختلف، پویش هایی را بر همین اساس راه اندازی کرده اند. طرفداران حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی، پویش 1+11 را راه اندازی کرده اند. طرفداران حجت اسلام و المسلمین دکتر ابراهیم رئیسی، چند پویش مختلف را با هدف تاثیرگذاری بر اصناف مختلف چون کشاورزان، کارگران، تولیدکنندگان کالای ایرانی و همچنین اقشار محروم و مستمند جامعه طراحی کرده اند. طرفداران دکتر محمد باقر قالیباف هم سه پویش اصلی هنرمندان، جوانان و زنان را راه اندازی کرده اند. همچنین به زودی و در روزهای آتی در فضای مجازی گروه هایی شکل خواهد گرفت که ابتدا صرفا اخبار مربوط به یک کاندیدا را اطلاع رسانی کرده و شما از عضویت در آن گروه احساس رضایت می کنید چون همه دوست دارند از آخرین اخبار هر کاندیدا اطلاع داشته باشند اما در روز انتخابات مدیران گروه همان اول صبح رای خود را به کاندیدای مد نظر خود داده و از آن عکس میگیرند و از شما میخواهند که شما هم از رای خود عکس گرفته و در گروه به اشتراک بگذارید. در چنین شرایطی ممکن است شما خواه ناخواه به خاطر همراهی با مدیران گروه خصوصا اگر افرادی باشند که شما آنها را میشناسید و آنها شما را بشناسند، حتی بر خلاف میل باطنی خود به کاندیدای مد نظر آنها رای داده و از رای خود عکس گرفته و در گروه به اشتراک بگذارید. حال آنکه چه در خصوص تماس های تلفنی و گفت و گوهای خیابانی و چه کمپین های مجازی باید به یاد داشته باشیم سرنوشت 4 سال آینده کشور چیزی نیست که از طریق یک تماس تلفنی یا گفت و گویی در خیابان و یا حضور در گروه های مجازی تعیین شود. برای انتخاب کاندیدای اصلح مهمترین مساله آن است که صرف نظر از برخی نسبت های نادرست و برچسب های غیراخلاقی که بعضا هواداران یک کاندیدا نثار کاندیدای دیگر میکنند هر ایرانی با مرور دستاوردهای اجرایی سه کاندیدایی که هم اکنون در راس جدول هستند به این بیندیشد که کدام کاندیدا بهتر میتواند در مسیر اقتصاد مقاومتی، اشتغالزایی و امنیت و پیشرفت کشور گام بردارد؟
قطعا ما میتوانیم در این مسیر به جای حضور در شبکه های اجتماعی از موتورهای سرچ کمک گرفته و از طریق جست و جوی برنامه اجرایی هر کاندیدا برای دولت دوازدهم و دستاوردهای اجرایی او در گذشته کاندیدای اصلح را شناسایی کنیم. همچنین لازم است به حافظه تاریخی خود مراجعه نموده و فارغ از احساسات و نسبت های بعضا ناروایی که به کاندیداهای مختلف نسبت داده میشود ببینیم خود ما از عملکرد گذشته هر یک از کاندیداهای حاضر در راس جدول چه قدر رضایت داریم؟ چنانچه یک کاندیدا در گذشته توانسته است تحولی مثبت در مجموعه تحت امر خود ایجاد کند، قطعا در آینده هم میتواند مسیر تحول را ادامه دهد. بنابراین توصیه من به عموم مردم این است که اولا با درک رقابت فشرده میان کاندیداهای ریاست جمهوری دقت کنند خدای ناکرده از برخی عبارات و برچسب های غیر اخلاقی و غیر مستند که به کاندیداهای مختلف نسبت داده میشود، تاثیر نپذیرفته و صرفا بر اساس مستندات قوی و عقلانی در مورد کاندیداها قضاوت کنند. ثانیا به یاد داشته باشیم که بهترین معیار برای انتخاب خوب توجه به دستاوردهای اجرایی افراد در گذشته است و نه هیچ چیز دیگر.
*عضو هیئت امنای انجمن سواد رسانه ای ایران
