بحران صندوق های بازنشستگی یکی از ابر چالش های پیش روی دولت است که اگردر قوانین اصلاحاتی انجام نگیرد و برای این بحران چاره اندیشی اساسی نشود در آیندهای نزدیک باید شاهد بحران اجتماعی و ورشکستگی صندوقهای بازنشستگی باشیم.
به گزارش روزنامه ایران، به عقیده برخی کارشناسان بیمهای افزایش سن بازنشستگی و تغییر فرمول محاسبه حقوق بازنشستگی و اجرای میانگین پنج سال آخر بیمهپردازی به جای دوسال آخر در برنامه ششم توسعه یکی از راهکارهای نجات صندوقهای بازنشستگی در شرایط کنونی است.
موافقان افزایش سن بازنشستگی میگویند با توجه به افزایش سن امید به زندگی اصلاحات پارامتریک در فرمولهای بازنشستگی با توجه به معضلاتی که صندوقها دارند ضروری است چرا که چندین سال است تعادل و توازن بین منابع و مصارف در بیشتر صندوق های بازنشستگی بر هم خورده است به طور مثال وضعیت امروز صندوق بازنشستگی نشان می دهد به ازای کمتر از یک نفر شاغل که کسورات پرداخت میکند یک بازنشسته حقوق دریافت میکند و به علت برهم خوردن این توازن با مشکلات بسیاری روبهرواست که با حرکت جامعه به سمت سالمندی این وضعیت دشوارتر خواهد شد.
احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بهعنوان موافق افزایش سن بازنشستگی میگوید: اگر فکری برای صندوقهای بازنشستگی نشود در آینده نزدیک با وضعیتی بحرانی روبه رو میشویم، مشابه با وضعیتی که برای مؤسسههای مالی غیرمجاز به وجود آمد. لذا پیشنهاد ما اضافه شدن سن بازنشستگی به میزان شش ماه در هر سال است. وی میافزاید: در دولت و مجلس، طرح موضوع کردهایم و امیدواریم در بودجه امسال، مجلس این مجوز را به ما بدهد که سن و سابقه را در بحث بازنشستگی تغییر دهیم.
اما در سویی دیگر مخالفان افزایش سن بازنشستگی نظر دیگری دارند، آنها معتقدند سوءمدیریت در صندوقها در دورههای گذشته و تصویب برخی قوانین با هدف حمایت از برخی گروههای اجتماعی و شاغلان در مجلس طی یک دهه اخیر بدون آنکه بار مالی آن پیشبینی شود باعث شده برای جبران و جلوگیری از ورشستگی صندوقها اقدام به افزایش سن بازنشستگی کنند که این خلاف عدالت اجتماعی است زیرا پیش از این خیلی از شاغلان و بیمهشدگان صندوقها با شرایط و فرمولهای قبلی بازنشسته شدهاند.
آنها با بیان اینکه افزایش سن بازنشستگی مانع از جذب جوانان جویای کار و اشتغالزایی است، میگویند افزایش سن در بحث بازنشستگی تبعات منفی بهدنبال خواهد داشت، بهعنوان مثال چنانچه سن بازنشستگی افزایش پیدا کند تا حدودی جذب نیروهای جوان و متخصص در نهادها و دستگاهها با مشکل روبه رو خواهد شد؛ ضمن اینکه با افزایش سن بازنشستگی مشخص نیست که افزایش میزان سالهای پرداخت حق بیمه چگونه خواهد بود.
عبدالرضا عزیزی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در مخالفت با این طرح میگوید نمایندگان مجلس با افزایش سن بازنشستگی و در نظر گرفتن معدل پنج سال آخر خدمت کارمندان برای حقوق بازنشستگی آنها مخالف هستند.
وی با بیان اینکه اخیراً نمایندگان طرحی را در رابطه با افزایش سن بازنشستگی تدوین کرده بودند و در کمیسیون اجتماعی این طرح بررسی شد، میافزاید: پس از بررسی این طرح از سوی کمیسیون اجتماعی پارلمان رد و از دستور کار خارج شد، البته اعضای کمیسیون معتقد هستند هر اقدامی که انجام میشود باید منافع بیمه شده در نظر گرفته شود.
وی بااشاره به اینکه اعضای کمیسیون مخالف افزایش سن بازنشستگی کارمندان به ۶۵ سال هستند، اظهار میدارد: در صورتی هم که قرار باشد سن بازنشستگی افزایش یابد این قانون نباید شامل کسانی که در حال خدمت هستند شود، بلکه این قانون درباره کسانی که پس از تصویب قانون استخدام میشوند، اجرا شود؛ در نتیجه شخص با آگاهی استخدام شده و میداند که سن بازنشستگی ۶۵ سال است.
نماینده مردم شیروان در مجلس میگوید: اگر معدل حقوق پنج سال آخر خدمت کارمندان برای حقوق بازنشستگی آنها در نظر گرفته شود، باید قید شود که این قانون شامل اشخاصی میشود که پس از تصویب قانون در تأمین اجتماعی استخدام شوند لذا هر کسی که میخواهد استخدام تأمین اجتماعی شود با آگاهی کامل استخدام میشود. عزیزی با تأکید بر اینکه این قوانین نباید شامل کسانی که ۲۰ یا ۲۵ سال مشغول خدمت در تأمیناجتماعی هستند، شود، میافزاید: چرا که افرادی که در حال حاضر در حال خدمت در تأمین اجتماعی هستند طبق قانون بر اساس معدل دو سال پایان خدمت استخدام شدهاند و آنها بر این اساس برنامهریزی کردهاند.
عضو کارگری هیأت امنای سازمان تأمین اجتماعی نیز بهعنوان مخالف افزایش سن بازنشستگی میگوید: موافقان افزایش سن و سابقه بازنشستگی، شرایط طاقتفرسای کار در کارگاههای ایران را نادیده میگیرند و وانمود میکنند در کشورهای اسکاندیناوی یا فرانسه زندگی میکنند که متوسط سن بازنشستگی در آنها ۶۵ سال است. اکبر شوکت با بیان اینکه کشورهایی که سن بازنشستگی را بالا بردهاند، سختی کار در محیطهای کارگاهی خود را کاهش داده یا بهصورت کلی از بین بردهاند، گفت: در کشور ما، دولت کوشش خاصی برای نوسازی صنایع و کاهش یا از بین بردن سختی کار نکرده و آمار حوادث کار نیز در حال افزایش است.
در ۳۰ سال اخیر سالی حدود ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ نفر فوتی بر اثر حوادث کار وجود داشته به همین میزان هم کارگر، قطع نخاع شده است. پرسش این است که چرا با وجود علم به آنچه بر سر کارگران آمده، بازهم صحبت از افزایش سن بازنشستگی میکنند.