میلیون ها لیتر آب در حمل و نقل وصادرات میوه و سبزیجات هدر می رود در حالی که می توان با ساماندهی آن هم ارز صادراتی بیشتری به کشور بازگردانیم و هم میوه بیشتری به بازار داخلی تزریق کنیم.
محمد جاسم میراحمدی صادرکننده نمونه چند دوره در هرمزگان در گفتگو با اتاق بازرگانی ایران و امارات با بیان این مطلب گفت: حجم زیادی از محصولات صادراتی میوه و تره بار به امارات به دلیل حمل به شکل سنتی غیراستاندارد و غیر رسمی و از طریق لنج صورت می‌گیرد که همین موضوع باعث شده تا بیش از ۳۰ درصد محصولاتی که با آب فراوان و زحمت زیاد کشاورزان تولید می‌شود، از بین میرود.
میراحمدی افزود: سال گذشته به دلیل کرونا استفاده از حمل‌ونقل‌های یخچال‌دار اجباری شد اما امسال مجدداً صادرات سنتی و غیراصولی لنج‌ها و بدون نظارت بر میزان بارگیری دوباره انجام شد.
وی گفت: کویت و قطر استفاده از لنج و صادرات فله محصولات کشاورزی را ممنوع کرده و لذا استفاده از بسته‌بندی و صادرات به شکل پالت اجباری شده است و همین موضوع باعث شده تا درآمد ارزی بیشتری به ایران بازگردد.
وی با اشاره قیمت نامناسب محصول در مبدا ادامه داد: مهم‌ترین مشکل در این باره نبود یک سیاست‌گذاری درست در میزان و زمان کشت و برداشت (الگوی کشت مناسب ) است و مسئولیت ضرر کشاورز نیز بطور مستقیم و غیر مستقیم بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.
این صادر کننده نمونه خاطر نشان کرد: بر اساس نظر کارشناسان برای تولید هر کیلو هندوانه به روش سنتی و در مناطقی کم بارانی مانند سیستان و بلوچستان حدود ۲ هزار لیتر آب از ذخایر زیرزمینی برداشت می‌شود در حالی که در مسیر حمل و نقل و صادرات ما به‌راحتی بیش از یک‌سوم محصول ضایع می شود.
میر احمدی با بیان این که میلیون‌ها لیتر آب به دلیل حمل و نقل غیر اصولی میوه و سبزیجات از بین میرود، افزود: در کنار حمل و نقل غیر اصولی کشت بی رویه و غیر استاندارد موجب کم شدن منابع زیر زمینی وکاهش کیفیت زمین های حاصل خیز و در نتیجه غیر قابل سکونت شدن بسیاری از مناطق ایران خواهد شد.
وی ادامه داد: در حالی که می‌توان با مدیریت بهتر آب هم ارز آوری بیشتری داشت و هم خاک و آب کشور را تحت تنش قرار نداد.
این صادرکننده میوه‌وتره‌بار در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود آورده بیشتر ارزی همچنان از حمل و نقل یخچال‌دار استفاده نمی‌شود و یا از امکانات حمل و نقل کشورهای مبدأ استفاده نمی‌شود، گفت: درگذشته حمل هندوانه با لندیگراف یخچال‌دار صورت می‌گرفت و تنها راهکار هدر ندادن محصولات، بسته‌بندی درست و استفاده از کانتینرهای یخچال‌دار است اما به دلیل ارزانی حمل با روش سنتی و نبود کانتینر یخچال دار به میزان کافی صادرکننده ترجیح می‌دهد که به جای جلوگیری از اتلاف محصولات در مسیر حمل و نقل هزینه حمل و نقل کمتری بدهد؛ وگرنه حمل‌ونقل پالتی و با بسته بندی مناسب در کانتینرهای یخچال‌دار قطعاً ارزش افزوده بیشتری برای کشور به همراه دارد.
این صادرکننده میوه‌وتره‌بار با اشاره به تلف شدن محصول در مسیر زمینی و آبی گفت: متأسفانه هر لنج به‌جای اینکه به اندازه ظرفیت خود بار ببرد بدون توجه به استانداردها و خارج از نظارت به‌جای سه کامیون بار، ۵ کامیون بارگیری می‌کند و لذا حجم زیادی از کالاها تحت‌فشار قرار گرفته و حیف و میل آن بسیار زیاد است.
وی افزود: به علاوه در بعضی موارد به دلیل کمبود لنج جهت حمل و صادرات محصولات، کامیون‌ها تا ۲۴ ساعت در گرمای بندرعباس معطل می‌شوند که این موضوع نیز باعث ازبین‌رفتن کیفیت محصول می‌شود.
میر احمدی خاطر نشان کرد: به موارد ذکر شده باید امکانات بسیار ضعیف بنادر در سرویس دهی و عدم بستر و زیر ساخت مناسب را افزود که خود این موضوع نیز باعث افزایش هزینه و میزان سوخت می‌شود.
وی با تاکید بر این که باید صادرات محصولات کشاورزی در بسته بندی مناسب و از مبدا با کانتینرهای یخچال دار انجام شود، گفت: امکانات کافی جهت بسته بندی و پالت بندی در مبدأ تولید وجود ندارد به علاوه نرخ مشخصی برای کانتینر یخچال‌دار هم تعیین نشده و رقابت در قسمت حمل و نقل هم با مشکلات بسیاری مواجه است.
وی در پایان تأکید کرد: اگر چنین شیوه حمل و نقلی ترویج و برای آن پیش‌بینی لازم صورت گیرد تلفات بسیار پایین آمده و مابقی مانده‌ی بار هم به بازار داخلی و میادین میوه‌وتره‌بار گسیل خواهد شد که می‌تواند نقش مهمی در تنظیم بازار داخل ایفا کند.
