برخی اشخاص مطالبی درباره شماری از فیلم‌های سینمایی منتخب جشنواره فجر نوشته‌اند که حکایت از نمایش این فیلم‌ها برای آنها دارد؛ موضوعی که با توجه به تبعات امنیتی چنین مساله‌ای و نگرانی صاحبان فیلم‌ها از امنیت سرمایه‌شان، اسباب نگرانی فراوان را در پی داشت و این پرسش را پیش آورده که آیا متولی برپایی مهم‌ترین رویداد هنری کشور نتوانسته به درستی امانت‌داری کند و اگر جز این است، آیا در موضع گیری شفاف ابعاد ماجرا مشخص خواهد شد و سازمان سینمایی و دبیرخانه جشنواره فجر، اقدامات ضروری در این حوزه را انجام خواهند داد؟
به گزارش «تابناک»؛ هزینه تولید یک فیلم سینمایی میلیاردها تومان است که بازگشت این سرمایه گذاری منوط به اکران این آثار و فروش آنهاست. رویه جشنواره فیلم فجر در سال‌های اخیر، ارائه DCP یا Digital Cinema Package است. فایل DCP دارای امکان تنظیمات منحصر بفرد است که به فیلمساز اجازه می‌دهد تعیین کند. این فایل فقط در یک ویدیو پروژکشن مشخص با یک سریال نامبر خاص، در یک تاریخ میلادی و زمان مشخص و یک یا چند نوبت پخش می شود؛ بنابراین دیدن دوباره فیلم در دستگاه دیگر یا ساعتی زودتر یا دیرتر از زمان تعیین شده و به دفعاتی بیشتر از دفعات تعیین شده، ناممکن است.
با این اوصاف فیلم‌های سینمایی راه یافته به جشنواره فیلم فجر تا اینجا فقط امکان نمایش برای هیات انتخاب را داشته و اکنون قاعدتاً بحث ممیزی نیز مطرح می‌شود و معاونت نظارت و ارزشیابی نیز این فیلم‌ها را می‌تواند ببیند؛ بنابراین تنها اشخاصی می‌توانستند فیلم‌ها را دیده باشند که در زمان نمایش فیلم‌ها برای هیات انتخاب یا شورای پروانه نمایش، حضور داشتند و یا به نحوی -که قاعدتاً قانونی نیست- به نسخه‌ای از فیلم به نمایش درآمده درون هیات و شورا دسترسی پیدا کرده‌اند؟! این پرسش مهم و کلیدی است که متولیان جشنواره باید در قبالش پاسخگو باشند.
اکنون نردیک یک ماه تا آغاز چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، برخی از اشخاص که عضو هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر نبودند و قاعدتاً نمی‌توانستند فیلم‌ها را دیده باشند، درباره فیلم‌ها در شبکه‌های اجتماعی مطالبی نوشته‌اند که از تماشای این آثار توسط آنها حکایت دارد. یکی از این اشخاص اساساً سلسله مطالبی درباره شماری از فیلم‌های منتخب جشنواره نظیر «نگهبان شب» ساخته رضا میرکریمی، «خائن کشی» اثر مسعود کیمیایی و «دسته دختران» به کارگردان منیر قیدی نوشته است که در نوع خود قابل تامل است. نکته قابل توجه آنکه با توجه به ادبیات نویسنده این مطالب و وعده نوشتن درباره فیلم‌های دیگر به صورت روزانه، ظاهراً شمار زیادی یا همه فیلم‌ها برای این شخص و احتمالاً دیگران به نمایش درآمده است.
ممکن است در نگاه اول تصور شود این فیلم‌ها همگی توسط سازندگانشان به این اشخاص نشان داده شده اما قطعاً چنین چیزی نیست. به طور مشخص صادق میرکریمی، مدیرتولید فیلم «نگهبان شب» در واکنش به این اتفاق عجیب، نوشته است: «فیلم های ما را به چه کسانی نشان می دهید؟! فیلم ما نگهبان شب همچنان مراحل فنی خود را طی می کند و بجز هیات انتخاب جشنواره و شورای پروانه نمایش، در جای دیگری نمایش نداشته است، که احتمالا این در مورد فیلم‌های دیگر راه یافته به جشنواره هم صدق می کند.»
او افزود: «این موضوع که چطور یک منتقد سینمایی آنها را یک ماه قبل از شروع جشنواره دیده و درباره شان نوشته و حتا قصه فیلم‌ها را هم لو داده، کاملا عجیب است و با کمال تاسف، ایشان با شهامت نام دبیر محترم جشنواره را هم در انتهای مطالب منتشره خود منشن کرده که مسئولیت دبیر را برای پیگیری موضوع بیشتر می‌کند. با توجه به اینکه رعایت استانداردهای حرفه ای و اخلاقی، انتظار حداقلی فیلمسازان از برگزارکنندگان جشنواره است، انتظار پاسخگویی و یا موضع‌گیری ستاد جشنواره در این مورد از سوی پدیدآورندگان آثار، کاملا منطقی به نظر می رسد. طبعا مالکان حقوق معنوی و مادی فیلم "نگهبان شب" در صورت انتشار غیر قانونی فیلم، هرگونه پیگیری حقوقی را برای خود محفوظ می‌دارند.»
پس از این واکنش، محمدتقی فهیم از عوامل برنامه تلویزیونی هفت ـ که این مطالب را نوشته و مورد خطاب میرکریمی نیز قرار گرفته ـ پست مربوط به «نگهبان شب» را در اینستاگرام حذف کرد؛ اما تا زمان انتشار این گزارش پست‌هایشان درباره دیگر فیلم‌ها را حذف نکرده است. اکنون این پرسش پیش روست که چگونه فیلم‌های جشنواره فیلم فجر لو رفته و آیا مسئولان سینمایی در قبال امنیت فیلم‌ها و سرمایه‌هایی که برای خلق این آثار هزینه شده، خود را مسئول نمی‌دانند؟
فیلمسازان حق دارند از امنیت سرمایه شان اطمینان حاصل کنند؛ بنابراین، انتظار می‌رود سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیرخانه جشنواره فیلم فجر در این زمینه موضع گیری صریح داشته باشند و در دفاع از امنیت فیلم‌های سینمایی ورود کرده و اعلام موضع نمایند و البته اقدام‌شان نیز به اعلام موضع محدود نشود؛ رویکردی که تا حدودی می‌تواند به برقراری دوباره آرامش در فضای سینما منجر شود.
دبیرخانه جشنواره فجر: احتمالا خارج از ستاد جشنواره و سازمان سینمایی دیدند!
پس از این اتفاق، ستاد جشنواره فجر در اطلاعیه ای صرفاً در قبال فیلم «نگهبان شب» واکنش نشان داد و درباره سایر فیلم‌ها سکوت کرد. در بخشی از این اطلاعیه با اشاره به ضوابط DCP که مورد اشاره قرار گرفت، ادعا شده است: «با توجه به این که نسخه فیلم «نگهبان شب»، در قالب DCP و رمزگذاری شده بود، این رمز بعد از نمایش فیلم برای هیأت‌انتخاب غیرفعال شد و طبق روال، نسخه فیلم از سرور نمایش فیلم هیأت انتخاب حذف شد. بررسی‌های دبیرخانه جشنواره نشان می‌دهد که به دلیل نمایش این فیلم در قالب DCP رمزگذاری شده، نه در نمایش برای هیأت انتخاب جشنواره و نه در نمایش برای شورای پروانه نمایش سازمان سینمایی، امکان بازبینی توسط افراد غیر مسئول وجود نداشته است.»
ستاد چهلمین جشنواره فیلم فجر در این اطلاعیه ضمن تأکید بر صیانت از حقوق صاحبان کلیه آثار، از جمله فیلم «نگهبان شب»، این اطمینان را داده که تمامی فیلم‌ها و از جمله فیلم «نگهبان شب» مورد صیانت و حراست این ستاد قرار داشته و مدعی شده است: «احتمالاً نسخه دیگری از این فیلم در خارج از ستاد جشنواره و سازمان سینمایی در معرض دید منتقد مذکور قرار گرفته است؛ بنابراین، ضمن حمایت از تهیه کننده و صاحبان فیلم، تا یافتن عامل یا عاملین احتمالی دیده شدن فیلم «نگهبان شب» و استیفای حقوق معنوی و مادی صاحبان فیلم، در کنار ایشان خواهد بود.»
این در حالی است که شخص مورد نظر نیز قبل از شروع این سلسله نوشته‌ها درباره فیلم‌ها به صراحت تاکید کرده: «(هر روز یک فیلم تا جشنواره) مقدمه. آیا جشنواره چهلم پوست می اندازد؟ تصمیم دارم، از فردا، روزی یکی از آثار حاضر در بخش مسابقه و فیلمسازش را به اختصار معرفی کنم.» که با توجه به متن منتشر شده حاوی جزئیات دقیق فیلم‌ها، نشانه تماشای تعداد پرشماری از فیلم‌هاست. این در حالی است که بر اساس پیگیری «تابناک»، طیف وسیعی از فیلم‌ها از جمله نگهبان شب هیچ نسخه‌ای به جایی به جز جشنواره نداده‌اند و نمی‌توان این ماجرا را به یک فیلم تقلیل داد.
در انتهای این اطلاعیه نیز بر پیگیری ماجرا تاکید کرده و آورده است: «ستاد چهلمین جشنواره فیلم فجر و سازمان سینمایی ضمن پیگیری جدی این ماجرا، از تهیه‌کننده محترم فیلم می‌‌خواهد در صورت حصول به نتیجه، منبعی را که منجر به دیده شدن فیلم در خارج از ستاد جشنواره شده، معرفی نمایند»؛ وعده‌ای که انتظار می‌رود به سرعت تحقق یابد و آرامش به سینماگران و سرمایه گذاران فیلم‌های سینمایی بازگردد. باید در نظر داشت در این مورد خاص عامل ماجرا کامل مشخص و معلوم نیست، چرا در این موضوع پای آبروی سازمان سینمایی در میان است و از سوی نهادهای مسئول از جمله حراست سازمان سینمایی، هنوز این ماجرا پیگیری یا نتایج پیگیری اعلام نشده است؟
طرح ادعای قاچاق فیلم توسط متهم ردیف یک
محمدتقی فهیم در واکنش به این اتفاق، تنها تماشای فیلم میرکریمی را به گردن گرفته و در بخشی از نوشته‌اش در این زمینه نیز ادعا کرده است: «آقای میرکریمی، بنده پانزده دقیقه فیلم شما را دیدم که معلوم بود با گوشی ضبط شده است، بخشی از آن پشت صحنه یک پارکینگ بود و بخشی راش های ناقص و البته خلاصه قصه آن که برایم از سوی یکی از نزدیکان پروژه واتساب شده بود... این طبیعی است که بنده با چهل و پنج سال کار در رسانه و البته حوالی سینما، از چنین امکانی برخوردار باشم و شما هم تلاش نکنید که بخواهید منبع ارسال ویدیو را معرفی کنم، چرا که اگر سرم برود و همه قدرت رسانه ای که دارید بکار بیفتد، به عنوان یک خبرنگار هرگز از رازداری ام عدول نخواهم کرد... .»
ادعاهای مطرح حتی فراتر از نمایش فیلم خارج از ضوابط و منزله قاچاق فیلم است و در واقع این شخص مدعی شده نسخه قاچاق شده از این فیلم توسط شخصی به دستش رسیده و دیده که طبیعتاً یک جرم مشخص است؛ بنابراین، اگر این ادعا صحت داشته باشد که با پیگیری نهادهای امنیتی و قضایی قابل راستی آزمایی است، ماجرا می‌تواند فراتر از آنچه در ابتدا تصور می‌شد، برود؛ هرچند باید تا زمان راستی آزمایی و مشخص شدن صحت این ادعا صبر کرد. آیا این پیگیری‌ها صورت می‌پذیرد یا ماجرا در همین مرحله مکتوم باقی گذاشته خواهد شد؟!
