از وعده تولید هواپیمای بومی تا رکوردشکنی تاخیر پروازها

به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، صنعت هوایی در سالی که گذشت، با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود، یکی از مهم‌ترین رویدادهای این حوزه، درخواست شرکت‌های هواپیمایی برای افزایش قیمت بلیت بود. داستان از این قرار بود که ایرلاین‌ها درخواست داشتند که با توجه به ثابت ماندن قیمت بلیت از دی ماه ۱۴۰۰ و در حالی که هزینه‌های شرکت‌ها به‌واسطه تورم و افزایش قیمت دلار بالا رفته، قیمت بلیت هواپیما هم متناسب با آن افزایش پیدا کند.

با وجود این، سازمان هواپیمایی کشوری تاکید داشت که باوجود جلساتی که درخصوص قیمت بلیت برگزار شده و موافقت این سازمان با افزایش قیمت، هرگونه تغییر در قیمت‌ها باید به موافقت ستاد تنظیم بازار برسد و از این رو درخواست شرکت‌های هواپیمایی هم با مخالفت نهایی روبه‌رو بود.

تعویق افزایش قیمت به ۱۴۰۲

البته در مقاطعی افزایش قیمت به‌صورت چراغ خاموش صورت گرفت و دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی هم اعلام کرد که این افزایش قیمت قانونی بوده، اما همین موضوع دادستانی را وارد ماجرا کرد تا اعلام کند که شرکت‌های هواپیمایی باید قیمت‌ها را به حالت سابق برگردانند و هرگونه افزایش قیمت بدون هماهنگی، با جریمه روبه‌رو خواهد بود.

همچنین مهرداد بذرپاش -وزیر راه و شهرسازی- در ماه‌های پایانی اعلام کرد که قیمت هیچ وسیله‌ای برای نوروز گران نمی‌شود تا بدین ترتیب تلاش ایرلاین‌ها برای افزایش قیمت تا پایان سال هم بی‌نتیجه بماند و به ۱۴۰۲ موکول شد، هرچند که این اتفاق به صورت غیررسمی رخ داد و سازمان هواپیمایی هم به تهدید شرکت‌های متخلف ادامه داد.

لزوم تقویت ناوگان هوایی

البته در یک سال گذشته، وضعیت ناوگان هوایی با چالش‌هایی روبرو بوده، در حالی که با جمعیت ایران به اذعان مسئولان هوایی کشور به ۵۵۰ فروند هواپیما نیاز داریم، در حال حاضر ۳۳۰ فروند هواپیما در کشور موجود است و تعداد ناوگان فعال ما به کمتر از ۱۸۰ فروند محدود شده و همین موضوع کار را برای شرکت‌های هواپیمایی دشوار کرده، از طرفی پروازها با تاخیرهای بسیار انجام می‌شود و از طرف دیگر، بلیت هواپیما در مقاطع زمانی پرتقاضا، کمیاب است.

اخبار تاخیر پرواز و اعتراض مسافران از ایرلاین‌ها نیز در سال گذشته، از شمارش عبور کرد تا جایی که طبق آمار شرکت فرودگاه‌ها در دی ماه ۱۴۰۱، ۴۶ درصد از پروازهای برنامه‌ای ایرلاین‌های داخلی، تأخیر داشتند و متوسط زمان تأخیر این پروازها هم ۱۰۰ دقیقه بود که رکورد تاخیرها را شکست،  هرچند این موضوع مورد تایید رئیس سازمان هواپیمایی نبود که مدعی شد ۷۰ درصد پروازها در زمان مقرر و بدون تاخیر انجام می‌شود.

هرچند دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در روزهای پایانی سال گفت که ۱۶ شرکت برای پذیرش مسافران و تامین هواپیما در زمان بروز تاخیر، توافق‌نامه همکاری امضا کردند تا اگر شرکت هواپیمایی پروازش با تاخیر طولانی مواجه شود، مسافرش با شرکت دیگری اعزام می‌شود.

آواز دهل هواپیماهای برجامی

یکی دیگر از موارد جنجالی صنعت حمل‌ونقل هوایی در ۱۴۰۱، اعتراض سازمان هواپیمایی کشوری به خرید هواپیماهای برجامی بود، هرچند به واسطه سنگ‌اندازی‌های سیاسی دولت ترامپ و کنگره آمریکا، نهایی نشدن فاینانس هواپیماها و تهدیدهای مکرر مبنی‌بر خروج از برجام در همان سال‌ها، واردات هواپیما به تعدادی محدودی ATR و ایرباس ختم شده و پای بوئینگ برجامی به ایران باز نشد.

درعین حال هواپیماهای برجامی نظر موافق رئیس فعلی سازمان هواپیمایی را به همراه ندارد، محمد محمدی‌بخش با انتقاد از این موضوع اظهار کرد: ما خرید هواپیمای نو را از دستور کار خارج نکردیم و حتی در مورد تامین اعتبارش صحبت ‌شده ولی با خرید هواپیمای نو طبق الگوی برجام مخالفیم چون در حوزه برجام خرید خوبی انجام ندادیم و پول زیادی هم پرداختیم و از طرفی هم این خریدها متناسب با نیاز کشورمان نبود.

او همچنین به بدعهدی شرکت‌ها در فروش قطعه هواپیماهای فروخته‌شده به ایران پرداخت و گفت: در حالی که ایکائو می‌گوید باید دانش هوانوردی بدون تبعیض گسترش یابد، اما آمریکا حتی از ارسال نشریات هوانوردی هم به ایران خودداری می‌کند. آنها به ما هواپیمای برجامی فروختند، اما قطعات آن را نداند، در این شرایط باید ایمنی را حفظ کنیم و صنعت را سرپا نگه داریم و به مردم سرویس دهیم.

خودکفایی در تعمیر هواپیما

هرچند در خصوص تعمیرات هواپیما، مسئولان حوزه هوایی در یک سال گذشته در عین حال که از راه‌اندازی نهضت تعمیر قطعه و بی‌نیازی به کشورهای دیگر برای تعمیر هواپیما سخن گفتند، از این حد هم فراتر رفتند تا جایی که رستم قاسمی -وزیر فقید راه و شهرسازی- اظهار کرد: با وجود تحریم‌ها، به توانی در سازمان هواپیمایی ایران رسیده‌ایم که نه تنها هواپیماها در ایران را تعمیر می‌کنیم، بلکه بسیاری از کشورهای همسایه متقاضی تعمیر هواپیماهایشان توسط ما هستند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز با تایید ادعای تعمیر هواپیماهای روسی در ایران، بیان کرد: ما به سطحی از تخصص در تعمیرات هواپیما رسیده‌ایم که نه تنها هواپیمای روسیه بلکه قطعات هواپیماهای غربی ایرباس و بویینگ بعضی از کشورهای منطقه را در ایران تعمیر می‌کنیم.

از ساخت هواپیما تا واردات از چین

ساخت هواپیما هم یکی از مواردی است که در سال‌های گذشته همواره مورد توجه بوده و ۱۴۰۱ نیز از این قائده مستثنی نبود. در این راستا رئیس سازمان هواپیمایی کشوری زمان‌بندی سه‌ساله برای تولید اولین هواپیمای مسافری ایرانی داد و گفت: دولت سیزدهم در تولید هواپیما سه وزارتخانه راه و شهرسازی، صنعت و معدن و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح را به صورت کنسرسیومی سه‌جانبه مامور کرده است تا طراحی، تولید و ساخت هواپیمای ایرانی انجام شود.

محمدی‌بخش البته از ساخت هواپیمای غیرمسافری ایران ۱۴۰ نیز خبر و وعده داده بود که تا پایان ۱۴۰۱، اولین پرواز پلتفرم جدید هواپیمای ایران ۱۴۰ انجام می‌شود، هرچند این موضوع تا پایان سال مسکوت ماند و خبری از پرواز این هواپیمای غیرمسافری منتشر نشد.

در عین حال توافق ایران و چین که اخبار آن در ماه‌های پایانی ۱۴۰۱ به‌دنبال حضور رئیس جمهوری در چین بار دیگر انعکاس یافت، انتظاراتی را در حوزه حمل‌ونقل هوایی ایجاد کرد که یکی از آنها واردات هواپیمای چینی به ایران بود و البته به اعتقاد کارشناسان، ظرفیت‌های دیگری از جمله استفاده از فاینانس لیزینگ و سرمایه‌گذاری چین در زمینه ساخت فرودگاه نیز مطرح بود.