بین الملل تابناک: طرح آمریکا برای جلوگیری از رفع محدودیتهای موشکی علیه ایران، واکنش عربستان به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، رزمایش موشکی آمریکا و ناتو در اقیانوس اطلس، نارضایتی واشنگتن و لندن از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و آواره شدن بیش از ۷۰۰ هزار سودانی از مهمترین خبرها و رویدادهای منطقهای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
طرح آمریکا برای جلوگیری از رفع محدودیتهای موشکی علیه ایران
روز سهشنبه، گروهی از قانونگذاران در مجلس نمایندگان آمریکا طرحی معرفی کردهاند که خواستار تحریم هر گونه فعالیت در حمایت از برنامه موشکی و پهپادی ایران قبل از انقضای محدودیتهای موشکی سازمان ملل علیه ایران در اکتبر ۲۰۲۳ است.
مطابق مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد ـ که حدود هشت سال پیش برای تأیید برجام صادر شد ـ محدودیتهای اعمالشده این سازمان در خصوص فعالیتهای مربوط به موشکهالی بالیستیک ایران اکتبر ۲۰۲۳ منقضی خواهند شد.
«مایک مککال»، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان و «گئورگی میکس»، عضو ارشد این کمیته به همراه گروه دیگری از قانونگذاران این مجلس، طرحی فراحزبی برای تحریم طیف وسیعی از فعالیتهای حامی برنامه موشکی و پهپادی ایران معرفی کردند.
معرفیکنندگان این طرح تحریمی در بیانیهای که روز سهشنبه روی وبسایت مجلس نمایندگان آمریکا قرار گرفته، مدعی شدند: «حتی با وجود پابرجا بودن محدودیتهای سازمان ملل، موشکها و پهپادهای ایران به سربازان، متحدان و شریکان ما در سراسر خاورمیانه حمله کرده و به نحو فزایندهای به آتش جنگ غیرقانونی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، علیه اوکراین میدمد.»
اوکراین و متحدان غربی این کشور در ماههای گذشته مدعی شدهاند جمهوری اسلامی ایران اقدام به ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین کرده است. مقامهای ایران بارها این ادعاها را تکذیب و بر بیطرف بودن تهران در این جنگ تأکید کردهاند.
تهیهکنندگان طرح ضد ایرانی عنوان «Fight CRIME Act» (قانون مبارزه با جنایت) را برای آن انتخاب کردهاند. آنها هدف طرح را «منع حمایت بازیگران مخرب از ایران و نایبانش و جلوگیری از اشاعه این سلاحهای خطرناک در میادین جدید جنگ، صرفنظر از پابرجایی محدودیتهای سازمان ملل» عنوان کردهاند.
این طرح خواستار وضع تحریمهای جدید علیه هر شخص یا نهاد دخیل در فروش، انتقال یا حمایت از برنامه موشکی و پهپادی ایران است.
طرح مذکور علاوه بر این دولت بایدن را ملزم به ارائه گزارشی به نهاد قانونگذار آمریکا درباره وضعیت موشکی و پهپادی ایران دانسته است. همچنین دولت بایدن باید در گزارش مذکور، راهبرد خود را برای جلوگیری از انقضای محدودیتهای موشکی سازمان ملل علیه ایران در اکتبر ۲۰۲۳ تشریح کند.
معرفی این طرحها به معنی تبدیل شدن آنها به قانون نیست. هر طرح در کنگره برای تبدیل شدن به قانون، نخست باید به تصویب هر دو مجلس سنا و مجلس نمایندگان رسیده و سپس به امضای رئیسجمهور برسد.
با این حال، اقدام جدید نمایندههای کنگره بخشی از تلاشهای حاکمیت آمریکا برای حفظ سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران و جلوگیری از هر گونه توافق است.
چند روز پیش از این هم وبگاه واشنگتنفریبیکن، نزدیک به جریان نومحافظهکار در آمریکا گزارش داد، اعضای جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا قصد رونمایی از شش طرح برای گسترش تحریمها ضدایران و جلوگیری از توانایی کاخ سفید برای تعلیق تحریمها را دارند.
به نوشته این پایگاه خبری، این طرحهای تحریمی که با حمایت «کمیته مطالعاتی جمهوریخواهان» تهیه شدهاند، بخشهای نظامی، سران حکومتی و بخش مالی ایران را هدف قرار خواهد داد.
فریبیکن مدعی شده، رونمایی از این طرحها در حالی انجام میشود که دولت بایدن در تلاش برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران است، در حالی که آخرین دور مذاکرات رفع تحریمهای وین مردادماه گذشته در وین برگزار و از آن زمان به بعد دچار وقفه شد.
تحلیلگران میگویند، برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماههای گذشته بوده است.
واکنش عربستان به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب
هیات وزیران عربستان سعودی از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب پس از بیش از یک دهه تعلیق عضویت آن استقبال کرد.
به گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، هیات وزیران عربستان سعودی با برگزاری جلسهای به ریاست ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه این کشور از تصمیم شورای وزیران خارجه اتحادیه عرب مبنی بر ازسرگیری مشارکت هیاتهای دولت سوریه در نشستهای این اتحادیه و تمامی نهادهای وابسته به آن استقبال کرد.
هیات وزیران عربستان در ادامه بر تمایل ریاض به حمایت از همه تلاشها برای دستیابی به راهحل سیاسی برای بحران سوریه با حفظ وحدت، امنیت، ثبات و گرایش عربی تاکید کرد.
شورای اتحادیه عرب در نشست فوقالعاده روز یکشنبه در سطح وزرای خارجه با ازسرگیری حضور هیاتهای سوری در جلسات شورای اتحادیه موافقت کرد.
بر اساس بیانیه صادره از سوی شورا، «شورای اتحادیه عرب در سطح وزرا تصمیم گرفت تا شرکت هیاتهای دولت جمهوری عربی سوریه در جلسات شورای اتحادیه عرب را از تاریخ ۷ ماه می ۲۰۲۳ از سر بگیرد.
در پی تصمیم اتحادیه عرب برای بازگرداندن کرسی سوریه، وزارت خارجه عربستان سهشنبه از آغاز کار نمایندگی دیپلماتیک خود در دمشق خبر داد. رسانهها همچنین اعلام کردند، دمشق نیز کار ماموریت دیپلماتیک خود در عربستان سعودی را از سر گرفت.
اتحادیه عرب نوامبر ۲۰۱۱ و در پی جنگ داخلی در سوریه عضویت دمشق در این اتحادیه را به حالت تعلیق درآورد.
رزمایش موشکی آمریکا و ناتو در اقیانوس اطلس
همزمان با افزایش حضور نظامی روسیه در آبهای بینالمللی نزدیک شمال اروپا، ایالات متحده و متحدان این کشور در ناتو یک رزمایش موشکی را در شمال اقیانوس اطلس برگزار کردند.
وبگاه «استرایپس» روز سه شنبه به نقل از ناوگان ششم آمریکا در منطقه نوشت، این رزمایش که «سپر قدرتمند» نام دارد شامل شلیک مستقیم علیه موشکهای فرا صوت و بالستیک، نیروهای دریایی ایالات متحده و اروپاست. فنلاند، عضو جدید ناتو، حضور قابل توجهی در این رزمایش دارد؛ در این رزمایش در مجوع ۱۳ کشور حضور دارند.
این رزمایش در حالی برگزار میشود که کشتی تجسسی روسیه، روز جمعه در حال خروج از دریای مدیترانه از مسیر تنگه جبل الطارق دیده شد. در روزهای گذشته نیز هفت کشتی روسی در «دریای شمال» نزدیک نروژ مشاهده شدند.
وزیر دفاع ایرلند جنوبی نیز اظهار داشت که حضور کشتیهای روسی در سواحل جنوبی این کشور را تهدید قلمداد نمیکند. «مایکل مارتین» وزیر دفاع ایرلند جنوبی، کشور واقع در شمال غربی اروپا گفت که حضور چهار فروند کشتی روسی در سواحل این کشور را تهدید نمیداند. ارتش ایرلند جنوبی تایید کرده که چهار کشتی روسی، از جمله یک کشتی نیروی دریایی این کشور در سواحل جنوبی و در منطقه اقتصادی ایرلند مشاهده شدند.
به نوشته این منبع خبری، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده که این رزمایش شامل بیش از ۲۰ کشتی جنگی، ۳۵ هواپیمای نظامی و ۴۰۰۰ پرسنل خواهد بود. جنگندههای «اف-۱۶» و «اف-۳۵» ارتش آمریکا نیز در این رزمایش حضور دارند.
این رزمایش در حالی برگزار میشود که به دنبال تقابل هوایی جنگنده روسی با یک فروند هواپیمای جاسوسی لهستان در روزهای اخیر، ناتو از افزایش سطح آمادگی گشت هوایی این ائتلاف خبر داد.
یک مقام ناتو رزو دوشنبه گفت، به دنبال تقابل جنگنده روسی با یک هواپیمای لهستانی، یگانهای گشت هوایی ناتو سطح آمادگی خود را افزایش دادهاند.
نارضایتی واشنگتن و لندن از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب
آمریکا و انگلیس از تصمیم اتحادیه عرب برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه ابراز نارضایتی کردند.
به گزارش آسوشیتدپرس، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و جیمز کلورلی وزیر امور خارجه بریتانیا گفتند که با این اقدام مخالف هستند. اما آنها همچنین گفتند که انتخاب اعضا بر عهده خود این نهاد عربی است.
آنها در عین حال گفتند که کشورهایشان روابط خود را با دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه عادی نمی کنند، مگر اینکه دولت بشار اسد طرح سازمان ملل متحد را بپذیرد و از آن تبعیت کند؛ برنامه ای برای بازگرداندن صلح به کشور پس از یک جنگ داخلی سیزده ساله.
بلینکن در کنفرانس خبری مشترک با کلورلی در وزارت امور خارجه به خبرنگاران گفت: «ما معتقد نیستیم که سوریه مستحق پذیرش مجدد در اتحادیه عرب است. این نکته ای است که ما به همه شرکای منطقه ای خود گفته ایم، اما آنها خودشان در نهایت تصمیم گیرنده هستند. موضع ما روشن است: ما در کار عادی سازی روابط با اسد و با دولتش نیستیم.
کلورلی نیز گفت که دولت بریتانیا با ایالات متحده آمریکا موافق است. این موقعیتی است که آمریکا و انگلستان نظرات بسیار مشابهی دارند. لندن از پذیرش مجدد سوریه در اتحادیه عرب بسیار ناراحت است، اما همانطور که وزیر بلینکن گفت، در نهایت این تصمیم اتحادیه عرب است.
او گفت: «نکته ای که من به آن اشاره کردم این است که اگر آنها این اقدام را انتخاب کنند، باید شروطی باشد. تغییرات اساسی از سوی دمشق و دولت اسد صورت بگیرد.
بلینکن و کلورلی گفتند، هر راه حلی برای بحران سوریه باید بر اساس قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت که در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید و مراحلی از جمله آتش بس دائمی، کمکهای بشردوستانه و پیشرفت به سوی انتخابات آزاد و عادلانه را مشخص میکند، باشد.
بلینکن گفت: من فکر میکنم دیدگاه اعراب که از طریق اتحادیه عرب بیان میشود این است که آنها معتقدند، میتوانند این اهداف را از طریق تعامل مستقیمتر دنبال کنند.» ممکن است در مورد آن دیدگاه متفاوتی داشته باشیم، اما اهدافی که داریم، مشترک است.
هر دو نفر گفتند، برای سوریه بسیار مهم است که دیگر هرگز به بهشتی برای گروه داعش تبدیل نشود؛ گروهی که بخش بزرگی از کشور و عراق را قبل از بیرون راندن تا حد زیادی اشغال کرده بود.
سوریه پس از دوازده سال تعلیق، روز یکشنبه در اتحادیه عرب متشکل از ۲۲ کشور بازگردانده شد. این یک پیروزی نمادین برای اسد بود که میتواند به اجلاس سران این گروه در ۱۹ مه بپیوندد؛ هرچند تحریمهای غرب همچنان کمکهای مالی بازسازی به کشور جنگزده را مسدود کرده است.
آواره شدن بیش از ۷۰۰ هزار سودانی
سازمان بین المللی مهاجرت روز سه شنبه به وقت محلی اعلام کرد: تعداد افرادی که در اثر جنگ در داخل سودان آواره شده اند، در هفته گذشته بیش از دو برابر افزایش یافته است.
سازمان بینالمللی مهاجرت میگوید، بیش از ۷۰۰ هزار تن در حال حاضر به دلیل خشونت در سودان در داخل این کشور آواره شده اند که این تعداد سهشنبه هفته گذشته ۳۴۰ هزار تن بود.
قبل از شروع جنگ، حدود ۳.۷ میلیون تن در سودان، عمدتاً در دارفور، در داخل این کشور آواره شده بودند.
در همین حال، برنامه جهانی غذا تخمین می زند که برای کمک به حدود ۳۸۴ هزار تن در سراسر ایالات گدارف، گزیرا، کاسالا و نیل سفید به حدود ۱۳ هزار تن غذا نیاز دارد.
برنامه جهانی غذا در حال حاضر حدود ۸ هزار تن ذخایر غذایی در بندر سودان دارد. در روزهای آینده، این سازمان انتظار دارد دو کشتی حامل مواد غذایی و آذوقه برای درمان سوء تغذیه وارد سودان شوند.
پیش از این، استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل نیز اعلام کرده بود، آژانس پناهندگان سازمان ملل، با مشورت دولت ها و شرکا، در حال برنامه ریزی برای کمک به بیش از ۸۰۰ هزار نفر است که احتمالا از جنگ سودان به هفت کشور همسایه این کشور فرار کنند.
درگیریهای مسلحانه در سودان از ۱۵ آوریل (۲۶ فروردین ماه) میان نیروهای ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع بر سر قدرت آغاز شده و میانجیگریهای بینالمللی برای پایان دادن به آن و نشستن طرفهای درگیر بر سر میز گفت وگوها تاکنون ثمری نداشته است. با وجود برقراری چند دور آتش بس در سودان با میانجیگیری آمریکا و اعلام پایبندی به آن از سوی طرفین درگیری، درگیری ها همچنان ادامه دارد.