بین الملل تابناک: بیانیه مهم جوزپ بورل درباره محدودیتهای موشکی ایران در برجام، جاسوسی آمریکا از شناورهای نظامی ایران در خلیج فارس، لو رفتن اطلاعات زیردریاییهای هستهای آمریکا توسط ترامپ، برنامهریزی کاخ سفید برای دیدار روسای جمهور چین و آمریکا و کشته شدن دو نظامی ترکیه در شمال عراق، از مهمترین خبرها و رویدادهای منطقهای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
بیانیه مهم جوزپ بورل درباره محدودیت های موشکی ایران در برجام
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که اعضای برجام درباره تصمیم اخیر تروئیکای اروپایی برای عدم رفع تحریمهای موشکی علیه ایران - که باید در چارچوب بندهای غروب آفتاب برجام در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ برداشته شود – دیدگاههای متفاوتی دارند و این مساله حل نشده است.
جوسپ بورل در بیانیهای که جمعه شب در تارنمای اتحادیه اروپا منتشر شد، اعلام کرد در پی نامه مورخ ۱۴ سپتامبر (۲۳ شهریور) از سوی سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان «با همه شرکت کنندگان برجام درباره مسیر پیش رو رایزنی کردم. پس از این رایزنیها، متذکر میشوم تا امروز، با توجه به دیدگاههای متفاوت بیان شده، این موضوع حل نشده باقی مانده است.»
وی افزود: «مشارکت کنندگان در عین حال، بر عزم خود برای یافتن راه حل دیپلماتیک در چارچوب برجام تاکید کردند.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «من کاملا به ادامه همه تلاشهای ممکن برای ازسرگیری اجرای کامل برجام، موضوعی که در رایزنیها نیز مورد بحث قرار گرفت، متعهد هستم.»
بورل ۲۳ شهریور طی بیانیهای از دریافت نامه سه کشور اروپایی عضو برجام خبر داد و نوشت: امروز نامهای از وزرای امور خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا در رابطه با اجرای برنامه جامع اقدام مشترک برجام دریافت کردم.
وی با اشاره به ادعاهای مطرح از سوی سه کشور اروپایی درباره عدم پایبندی ایران به تعهدات برجامی افزود: آنها اشاره کردند که نگرانیهای خود را مبنی بر عدم پایبندی ایران به تعهدات خود در چارچوب برجام اعلام کرده و این موضوع را به کمیسیون مشترک برجام تحت مکانیسم حل اختلاف (DRM) ارجاع داده بودند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: وزیران امور خارجه تروئیکا اعلام کردند، ایران از سال ۲۰۱۹ به این توافق پایبند نبوده و معتقدند که این موضوع از طریق مکانیسم حل اختلاف برجام حل نشده است؛ بنابراین، آنها قصد خود را برای برنداشتن گامهای مربوط به لغو تحریمهای بیشتر در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ اعلام کردند.
جاسوسی آمریکا از شناورهای نظامی ایران در خلیج فارس
فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا مدعی شد، در هفتههای گذشته، پهپادهای دریایی را برای جاسوسی و نظارت بر فعالیت شناورهای نظامی ایران در آبهای خلیج فارس به کار گرفته بود.
فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا (NAVCENT) در بیانیهای مدعی شد که طی روزهایی در ماه گذشته (میلادی) پهپادهای دریایی را که شبیه به قایقهای تندرو هستند به آبهای کلیدی در اطراف خاورمیانه اعزام کرده بود تا از ناوهای جنگی و قایقهای نظامی ایران جاسوسی و فعالیتهای آنها را رصد کنند.
فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا با ادعای اینکه «هدف از این عملیات، بازدارندگی تهران از آزار مداوم کشتیهای نظامی و تجاری خارجی در منطقه بوده است» مدعی شد، در جریان این عملیات از دهها تجهیزات بدون سرنشین و کشتیهای سرنشیندار استفاده شده که کشتیهای متعلق به دو نیروی دریایی ایران، شامل نیروی دریایی عادی آن و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را طی چند روز در ماه سپتامبر ردیابی کردند.
بنا بر گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی بیزینس اینسایدر، NAVCENT در ادامه توضیح داد که این ماموریت در جریان گشتزنیهای معمول در تنگه هرمز و اطراف آن، یک آبراه استراتژیک بین خلیج فارس و خلیج عمان انجام شد.
نیروی دریایی آمریکا به دنبال راههای بیشتر برای آنچه نظارت و گشت زنی در آبهای خاورمیانه عنوان میکند به ناوگانی از قایقهای بدون سرنشین - هم در بالا و هم در زیر سطح - برای این کار روی آورده است.
ایالات متحده پیش از این نیز در ادامه سیاستهای مداخلهجویانه خود در منطقه غرب آسیا به دنبال افزایش حضور خود در این منطقه بوده است. در همین راستا، واشنگتن برای توجیه این اقدامات خود، مدعی رفتار آسیبرسان نیروی دریایی ایران در خلیج فارس برای سایر کشتیهای در حال عبور شده و به تازگی به بهانه بازدارندگی ایران جنگندههایی را به منطقه اعزام کرده است.
به گزارش بیزینس اینسایدر، پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) برای آنچه «تقویت قدرت آتش و ابزارهای بازدارندگی» عنوان میکند، مجموعهای از جتهای جنگنده و کشتیهای جنگی را به منطقه اعزام کرده که این شامل استقرار اخیر بیش از ۳۰۰۰ ملوان و تفنگدار دریایی ایالات متحده است.
لو رفتن اطلاعات زیردریایی های هسته ای آمریکا توسط ترامپ
رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند، دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا احتمالاً اطلاعات حساس درباره زیردریاییهای هستهای این کشور را لو داده است.
طبق گزارش انبیسی، دونالد ترامپ پس از ترک کاخ سفید ظاهراً اطلاعات حساس درباره زیردریاییهای هستهای آمریکا را در اختیار یک میلیاردر استرالیایی قرار داده که عضو باشگاه گلف او در مار-ئه-لاگو بوده است.
رسانههای آمریکا میگویند، او در جریان گفتوگویی با «آنتونی پرات» در آوریل ۲۰۲۱ در باشگاه گلف خود در پالم بیچ ایالت کالیفرنیا، اطلاعاتی را در این باره به او منتقل کرده است.
پایگاه انبیسی نخستین رسانه آمریکایی بوده که این موضوع را به نقل از منابع آگاه منتشر کرد. روزنامه نیویورکتایمز نیز در مصاحبه با دو فرد مطلع از این موضوع گزارش انبیسی را تأیید کرد.
تخلف ترامپ به دفتر «جک اسمیث»، دادستان ویژهای که مسئولیت رسیدگی به تخلفات او در خصوص استفاده نادرست از اسناد محرمانه را به عهده دارد، گزارش شده است.
ایبیسی گزارش داده مأموران افبیآی دو بار در چند وقت گذشته با پرات در خصوص این موضوع گفتوگو کردهاند.
استیون چئونگ، سخنگوی ستاد انتخاباتی ترامپ برای انتخابات ۲۰۲۴ در واکنش به این افشاگری گفت: «این اطلاعات غیرقانونی از منابعی میآیند که کاملاً فاقد اطلاعات صحیح هستند.»
وی اضافه کرد، وزارت دادگستری آمریکا باید به جای استناد به ادعاهای نادرست کسانی که این اطلاعات را به بیرون درز میدهند با آنها برخورد کند.
انبیسی برای کسب اطلاعات بیشتر با شرکت پرات تماس گرفته است. تماس گفته به یاد میآورد که در آن مکالمه به ترامپ گفته، استرالیا باید از آمریکا زیردریایی هستهای خریداری کند.
طبق ادعای انبیسی، ترامپ که به وجد آمده بود با ژستی که گویی نشان از احتیاط داشت به سمت پرات خم شد و دو اطلاعات حساس درباره زیردریاییهای آمریکا را به او افشا کرد.
مطابق این ادعا، ترامپ تعداد کلاهکهایی که زیردریاییهای هستهای آمریکا قادر به حمل آنها هستند و همچنین میزانی که آنها میتوانند بدون رصد توسط زیردریاییهای روسیه به آنها نزدیک شوند را لو داده است.
مطابق ادعای رسانهها، ترامپ هیچ سند دولتی را در جریان آن گفتوگو یا هیچ زمان دیگر به میلیاردر استرالیایی نشان نداده است.
ایبیسی گزارش داده، پرات که مدیرعامل شرکت «صنایع پرات» است، اظهارات ترامپ را از طریق ایمیل و یا گفتوگوهای خصوصی در اختیار دستکم ۴۵ تن دیگر از جمله خبرنگارها و همچنین مقامهای استرالیا، سه نخستوزیر سابق این کشور و کارکنان شرکتش قرار داده است.
روزنامه تایمز گزارش داده، پرات یکی از ۸۰ نفری است که احتمال میرود به عنوان شاهد احتمالی برای حضور در جلسه دادگاه ترامپ ـ که قرار است از ماه می آغاز شود ـ دعوت شوند.
دفتر دادستان ویژه به درخواستهای انبیسی برای اظهارنظر پاسخ نداده است.
لو دادن این اطلاعات حساس به دردسرهای ترامپ در صحنه سیاسی آمریکا اضافه کرد. رئیس جمهور سابق آمریکا هماکنون در جریان چهار پرونده کیفری با ۹۱ مورد اتهام جرم مواجه است که به گفته خودش، میتواند تا ۵۶۰ سال زندان برای او همراه داشته باشد.
ترامپ که عضو حزب جمهوریخواه است و در حال حاضر نامزد پیشتاز این حزب در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ محسوب میشود، اتهامات علیه خودش را تکذیب کرده و دموکراتها را به غرضورزیهای سیاسی برای اثرگذاری بر کارزار انتخاباتیاش متهم کرده است.
ترامپ روز دوشنبه هفته جاری برای رسیدگی به اتهاماتش در پرونده فریبکاری مالی در دادگاهی در نیویورک حاضر شد. او هنگام ورود به دادگاه، محاکمه خود در این پرونده را «ساختگی» توصیف کرد.
برنامهریزی کاخ سفید برای دیدار روسای جمهور چین و آمریکا
رسانههای آمریکایی گزارش دادند، کاخ سفید برنامههایی برای برگزاری دیدار بین روسای جمهور آمریکا و چین در ماه نوامبر در ایالت کالیفرنیا تدارک میبیند.
رسانههای آمریکایی از جمله واشنگتن پست و سی.ان.ان به نقل از منابع آگاه وابسته به دولت آمریکا گزارش کردند، کاخ سفید در تدارک است تا نشستی را در ماه نوامبر بین جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و شی جینپینگ، همتای چینی او در حاشیه اجلاس سازمان همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در شهر سان فرانسیسکو ترتیب دهد.
روزنامه «واشنگتن پست» نوشت، یک مقام ارشد دولت آمریکا که نامش را فاش نکرد گفت: «تقریبا مسجل است که نشستی برگزار خواهد شد. ما فرآیند برنامهریزی آن را شروع کردهایم.»
یک مقام ارشد دیگر دولت آمریکا نیز به واشنگتن پست گفت، جو بایدن چشم به برگزاری نشستی با شی جینپینگ دارد؛ اما «هنوز هیچ چیز تایید نشده است.»
مقامهای مطلع آمریکایی گفتند، برنامه دیدار احتمالی جو بایدن و شی جیپینگ بعد از سفر وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در هفتههای آتی به واشنگتن قطعیت پیدا خواهد کرد.
آخرین باری که روسای جمهور آمریکا و چین، دو اقتصاد بزرگ اول جهان با یکدیگر دیدار کردند، ماه نوامبر گذشته در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در شهر بالی اندونزی بود. در آن دیدار، هر دو رئیس جمهور بر اهمیت دیپلماسی رو در رو بین دو کشور تاکید و اظهار امیدواری کردند که بتوانند روابط آمریکا و چین را به وضعیت عادی بازگردانند.
با وجود این، چند ماه بعد از آن دیدار و بعد از آنکه جو بایدن دستور به سرنگون کردن یک بالن چینی سرگردان در حریم هوایی ایالات متحده آمریکا در ماه فوریه را داد، روابط پکن و واشنگتن مجددا تیره شد.
در ماههای اخیر چهار مقام ارشد دولت جو بایدن شامل آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، جنت یلن، وزیر خزانهداری، جینا ریموندو، وزیر بازرگانی و جان کری، فرستاده ویژه آبوهوایی این دولت در تلاش برای بهبود روابط و تعامل مجدد با چین، به پکن سفر داشتند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا نیز ماه گذشته میلادی دو روز مذاکرات با وانگ یی در مالت داشت.
کاخ سفید این مذاکرات سالیوان با وانگ یی را «صریح، اساسی و سازنده» توصیف کرد.
به رغم این تلاشها، هنوز ارتباطات میان مقامهای نظامی ارشد آمریکا با همتایان آنها در پکن سرد باقی مانده است. ماه مارس، شی جینپینگ واشنگتن را به رهبری تلاشهای غرب در راستای «مهار، محاصره و سرکوب چین» با هدف کند کردن توسعه آن متهم کرد.
ماه گذشته میلادی، وزارت امنیت کشور چین ـ که آژانس جاسوسی اصلی این کشور به حساب میآید ـ در یک پست غیرعادی و رمزی در حسابش در شبکه اجتماعی «ویچت» نوشت: چشم انداز برگزاری نشستی بین بایدن و شی جینپینگ بستگی به این دارد که ایالات متحده آمریکا «صداقت کافی نشان دهد.»
این آژانس امنیتی چین معمولا اظهارنظر علنی به ویژه در رابطه با حوزه سیاست خارجی مطرح نمیکند.
کشته شدن دو نظامی ترکیه در شمال عراق
وزارت دفاع ترکیه روز جمعه اعلام کرد که که یک سرباز و یک افسر در جریان عملیات نظامی در شمال عراق کشته شده اند.
ترکیه از ۱۷ آوریل ۲۰۲۲ (۲۸ فروردین ۱۴۰۱) عملیات «پنجه - قفل» را به بهانه مقابله با عناصر گروه کارگران کردستان (پ. ک. ک) که در فهرست تروریستی کشورهای ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد در مناطق متینا، الزاب و افشین - باسیان در شمال عراق آغاز کرده است.
بغداد بارها حملات ترکیه به شمال عراق را مصداق نقض حاکمیت این کشور و اشغالگری خوانده است و از نیروهای ترکیه خواسته است که خاک این کشور را ترک کنند.