وقتی صحبت از ساختوساز میشود، از تیرآهن به عنوان یکی از مقاطع مهم و تاثیرگذار بر استحکام سازه نام برده می شود. اما تیرآهن ها، دارای چندین نوع هستند که هریک بسته به ساختاری که دارند، برای کارکرد خاصی استفاده می شود. اما مهم ترین و پرکاربردترین نوع تیرآهن ها، تیرآهن هاش و تیرآهن آی (I) هستند. در مورد انتخاب تیرآهن برای سازه، عوامل زیادی باید در نظر گرفته شود اما مهمترین عامل این است که آیا تیر میتواند بار را بهخوبی حمل کند یا خیر. تیرآهنهای هاش و آی بسیار شبیه به هم هستند زیرا اغلب در موقعیتهای مشابه مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال، از نظر برخی مشخصهها همچون سایز و ابعاد تفاوتهایی بین این 2 محصول وجود دارد.
با توجه به نام این محصول میتوان اینطور گفت که نوعی تیرآهن است با شکل ظاهری شبیه به حرف H که از فولاد نوردشده ساخته میشود و استحکام قابل توجهی را هنگام استفاده در پروژههای ساختمانی ایجاد میکند. بیشتر ساختمانهای فولادی امروزی از تیرآهنهای هاش استفاده میکنند. سطوح آنها موازی است به این صورت که آنها در اصل یک تکه نیستند، بلکه بهعنوان مصالح ساختوساز بهگونهای طراحی میشوند که بالها به بخش جان جوش داده میشود تا شکل یک تیر H را ایجاد کند.
باید این را در نظر داشته باشید که بهدلیل نحوه ساخت، این محصولات بهعنوان تیرآهنهای بال پهن نیز شناخته میشوند. ویژگیهایی که میتوان برای استفاده از تیرآهن H در نظر گرفت به این صورت بوده که باعث ایجاد نسبت معقول قدرت به وزن در سازه میشود. همچنین این مقطع نوعی فولاد مقرون بهصرفه است که خواص مکانیکی بهتری به ساختمان میدهد.
از این محصول فولادی برای ساخت ستونها، خرپا، نعل درگاه، تیرهای سقف استفاده میشود که میتوان متناسب با نوع استاندارد مد نظر برای ساخت، وزن و طول بال آنها را به گروههای مختلفی تقسیم کرد.
تیرآهن I نیز یک سازه فولادی است که از 2 صفحه افقی (بال) تشکیل شده که توسط یک بخش عمودی (جان) به هم متصل شدهاند و تقریبا ظاهری مانند شکل یک I بزرگ دارد.
ارتفاع سطح مقطع از عرض بال بیشتر خواهد بود، همچنین این نوع تیر فولادی لبههای مخروطی دارد. از طرفی باریکشدن در یک بخش تیرآهن I باعث ایجاد شیبهای نازکتری برای بالهای بالا و پایین میشود. نحوه ساخت این محصول به آنها مزایای خاصی میدهد که در برخی شرایط ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
در نظر داشته باشید که استانداردهای مختلفی برای این محصولات در نظر گرفته میشود که در این بین تیرآهن ipe یکی از نمونههای پرکاربرد بهشمار میرود. قدرت بالای این محصولات باعث شده تا در بخشهای تکیهگاهی ساختمان از آنها استفاده شود.
تیرآهنهای آی را میتوان بهصورت افقی برای پوشش سقف و بهشکل عمودی در ستونهای ساختمان مورد استفاده قرار داد و معمولا تحمل انواع بارهای خمشی و برشی که به ساختمان وارد میشود را دارد.
باید به این مسئله توجه داشته باشید که شناخت تفاوت میان انواع تیرآهنها در زمان مشاهده قیمت تیرآهن در بازار اهمیت زیادی دارد و به شما این امکان را میدهد تا محصولی را انتخاب کنید که نیاز شما را بهخوبی برآورده کند.
از همین رو براساس معیارهایی مختلفی میتوان تفاوت تیرآهن هاش و تیرآهن آی، بهعنوان 2 مدل پرکاربرد و مهم در صنعت ساختمانسازی را مورد بررسی قرار داد که این مشخصهها به شرح زیر است.
بهطور کلی انواع تیرآهنهای هاش و آی در اندازهها و ضخامتهای مختلفی تولید و به بازار عرضه میشوند که با در نظر گرفتن نوع کاربرد آنها و نحوه بهکارگیری در ساختمان یکی از آنها مورد استفاده قرار میگیرد.
تیرآهنهای آی بهطور معمول در سایزهای 80 تا 600 میلیمتر تولید میشوند، این در حالی است که سایز تیرآهن هاش معمولا بین 100 تا 1000 میلیمتر خواهد بود که بسته به نیاز متقاضی تعیین میشود.
اگر بخواهیم تفاوت تیرآهنهای هاش و آی را از نظر ابعاد مورد بررسی قرار دهیم باید به این مسئله توجه کنید که معمولا ابعاد تیرآهن هاش به اندازهای است که توانایی پوششدهی یک دهانه تا حدود 100 متر را دارد.
از طرفی تیرآهنهای آی ابعاد کوچکتری دارند و برای اینکه بتوانید دهانههای 10 تا 30 متر را با استفاده از تیرآهن بهخوبی پوشش دهید، امکان استفاده از مدل I وجود دارد.
باید به این مسئله توجه کنید که تیرهای I، برخلاف مدل هاش تنها با استفاده از یک تکه فولاد و بدون جوشدادن 3 قطعه اصلی به یکدیگر ساخته میشوند که میتواند باعث تفاوت ظاهری بین این 2 نوع تیرآهن فولادی باشد. درواقع با در نظرگرفتن نام این محصولات که برگرفته از شکل ظاهری آنها است میتوان به چنین تفاوتی پی برد.
طول و سایزبندی که برای تیرآهنهای هاش در نظر گرفته میشود و همچنین توانایی بسیار بالایی که این محصولات دارند، باعث شده تا به یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی برای ساخت اسکلت فلزی در برجها و ساختمانهای بلند تبدیل شود.
درواقع تیرآهنهای آی قابلیت استفاده برای ساخت سازههایی تا حدود 30 متر را فراهم میکند که این مسئله باعث میشود تا در تحمل بار، میزان استحکام و نوع کاربرد با تیرآهنهای هاش تفاوت داشته باشد.
بدون شک زمانی که سایزبندی و ابعاد یک محصول فولادی افزایش پیدا میکند، میتوان انتظار داشت که بر روی خواص مختلف آن همچون استحکام و مقاومت در برابر نیروهای واردشده بر ساختمان، موثر باشد که به نوبه خود میتواند در تعیین قیمت نیز تاثیر بگذارد.
با در نظر گرفتن این موضوع که یکی از تفاوتهای اصلی بین تیرآهنهای هاش و آی در نوع کاربرد آنها است، زمانی که قصد دارید یک ساختمان کوچک و سبک را بسازید برای صرفهجویی در هزینهها بهتر است از تیرهای I استفاده کنید.
از طرفی سطح مقطع بزرگتر و همچنین ضخامت بیشتر بالها در مدل هاش باعث میشود تا وزن بیشتری داشته باشند که این معیار میتواند قیمت هر سایز تیرآهن هاش را افزایش دهد، از همین رو برای ساختوسازهای کوچک گزینه مقرونبهصرفهای نخواهد بود. (هر سایز و ابعاد تیر هاش افزایش پیدا کند، به تبع وزن آن نیز بیشتر و در نتیجه با توجه به این که وزن با قیمت رابطه مستقیمی دارد، قیمت تیر هاش نیز افزایشی خواهد بود)
زمانی که قصد ساختوساز داشته باشید و میخواهید از اسکلت فلزی استفاده کنید، شناخت تفاوت تیرآهن هاش و تیرآهن آی برای تکمیل یک سازه مستحکم و مقرونبهصرفه اهمیت بسیار زیادی دارد.
این محصولات از نظر معیارهای مختلفی با یکدیگر تفاوت دارند که شامل سایزبندی، شکل ظاهری، ابعاد، نوع کاربرد و حتی قیمت آنها میشود که شما باید با بررسی این موارد نسبت به خرید محصول مورد نظر خود اقدام کنید. تیرآهن آی یا IPE به سبب کارایی بیشتر، و تنوع در کارخانه های تولیدکننده، به نسبت از تنوع قیمتی بیشتری برخوردار است. در نتیجه بررسی قیمت تیرآهن هر کارخانه در سایزها و وزن های مختلف می تواند گزینه ای مهم در زمان خرید باشد. چرا که کارخانه ها بر اساس استاندارد، ساختار و مواد اولیه مختلفی محصولات خود را تولید می کنند.