اگر این ببر بیمار است، جایش در تهران هم نیست!

فقط یک سوال باقی مانده: اگر آلوده است راحتش کنید و اگر سالم است، در جایگاه مناسب نگهداری‌اش کنید چراکه در تمام دنیا و در ایران آلودگی و عدم آلودگی حیوان ثابت شدنی است!

به گزارش «تابناک»، به دنبال بی پاسخ ماندن نامه 1300 فعال حیات وحش به معصومه ابتکار، مبنی بر درخواست انتقال ببر سیبری به جایگاه پیشنهادی سازمان حفاظت محیط زیست که پس از ماه ها رایزنی و جلسات مکرر به تایید سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت رسیده‌ بود، پرونده ببر سیبری با ارسال نامه‌ای سرگشاده به محمدرضا تابش، در فراکسیون محیط زیست مجلس گشوده شد.

نامه ای که پس از گذشته چند ساعت واکنش معصومه ابتکار را در فضای مجازی به دنبال داشت. ابتکار در اینستاگرام خود نوشت: «یک جفت ببر سیبری در سال 1389 بدون برنامه ریزی وارد کشور شد. یکی از این ببرها در همان سال به دلیل ابتلا به بیماری خطرناک مشمشه جان سپرد.

اکنون در مورد در مورد ببر دوم که به طور مستمر تحت آزمایش قرار گرفته باید بر نکاتی را تاکید کنم: سازمان تاکنون همه تلاشش را برای جلوگیری از معدوم کردن این ببر به دلیل مشکوک بودن به بیماری مشمشه انجام داده، اما تا زمان اطمینان و تضمین صد در صدی از عدم ابتلا حیوانات و انسان ها حتی در درازمدت به بیماری مهلک مشمشه، بی تردید احساسی و یا تحت تاثیر فشارهای رسانه ای تصمیم گیری نخواهد شد.

برای ما بودن یک حیوان در قفس بسیار قابل تحمل تر از این است که ریسک ابتلا مجموعه ای از حیوانات و انسان ها را بپذیریم. بنابراین تا حصول دستیابی به اطمینان صد در صدی همه کارشناسان ذی ربط دستگاههای مربوطه از سلامتی ببر سیبری و مجوز آنها، باید صبر کرد.»

بازتاب وسیع این اظهار نظر با اعتراضات فعالان حقوق حیوانات در صفحه اینستاگرام ابتکار آغاز شد و انتقادات کارشناسان مرتبط را به دنبال داشت.

داریوش جهان پیما، مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری های دامی سازمان دامپزشکی کشور گفت: در جلسات متعدد، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه ببر سیبری سالم است خواستار صدور مجوز سازمان دامپزشکی برای انتقال این حیوان به باغ وحش بودند و اینکه امروز زمزمه بیماری این ببر از سازمان محیط زیست به گوش می‌رسد، جای سوال است.

وی افزود: در صورتی که ببر سیبری آلوده به مشمشه باشد، جایگاه فعلی نگهداری آن، یعنی مجموعه تفریحی ارم، به لحاظ واقع شدن در شهر و همچنین مجاورت با حیوانات باغ وحش تهران، به مراتب بیشتر از جایگاه سمسکنده که توسط سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت برای نگهداری از این ببر تایید شده، برای سلامت جامعه انسانی و حیوانات باغ وحش خطرناک است.

جهان پیما با اشاره به اینکه جلوگیری از شیوع بیماری جزو وظایف متخصصان و کارشناسان سازمان دامپزشکی و وزرات بهداشت است، گفت: طی این 5 سال با اصرار مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست بر انتقال ببر سیبری به باغ وحش، مخالفت کردیم چرا که معتقدیم این حیوان باید در شرایطی استاندارد مورد آزمایش مشمشه قرار بگیرد و پس از حصول اطمینان از سلامت، به باغ وحش منتقل شود.

این مدیر سازمان دامپزشکی افزود: در آخرین جلسه‌ای که برای تعیین تکلیف ببر سیبری برگزار شد نظر جمعی مسئولان وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی، سازمان حفاظت محیط زیست و دانشکده دامپزشکی تهران بر انتقال حیوان به جایگاهی با شرایط نگهداری استاندارد جهت انجام آزمایش مشمشه بود تا در صورت مثبت بودن، حیوان تا آخر عمر در آن جایگاه باقی بماند و در صورت منفی بودن به باغ وحش منتقل شود.

وی افزود: سرانجام جایگاه احداث شده برای ببر واقع در منطقه حفاظت شده سمسکنده ساری، از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای نگهداری از ببر سیبری پیشنهاد شد که پس از بازدید، مورد تایید سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت قرار گرفت و بنا شد حیوان تا پایان شهریور جهت انجام آزمایش به این جایگاه منتقل شود.

امیر رستمی، رییس وقت دانشکده دامپزشکی تهران نیز با اشاره به آخرین جلسه تعیین تکلیف ببر سیبری در گفت‌وگو با خبرنگار «تابناک» گفت: جمعی از دامپزشکان و متخصصان با توجه به مستندات علمی و عدم بروز علائم بیماری مشمشه در ببر سیبری طی 5 سال گذشته، در آن جلسه به این نتیجه رسیدند که این ببر سالم است و با این وجود بهترین مکان برای مورد آزمایش قرار دادن این حیوان، منطقه‌ای به دور از جامعه انسانی است. از این رو تمامی مسئولان ذیربط، سمکسنده را برای انتقال و آزمایش این حیوان مورد توافق قرار دادند؛ نمی‌توان آلودگی حیوان را بهانه‌ای برای نگهداری‌اش در مکان نامناسب فعلی عنوان کرد.

وی با تکذیب اینکه ببر سیبری بطور مستمر مورد آزمایش قرار گرفته، گفت: مسئولیت نگهداری از این ببر را طی 5 سال گذشته، باغ وحش تهران عهده دار بوده و به همین دلیل همواره اصرار سازمان حفاظت محیط زیست بر انتقال حیوان به یکی از باغ های وحش ها بود که میسر نشد؛ قطعا پذیرفتن مسئولیت انتقال و نگهداری از ببر سیبری برای مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست خوشایند نیست.

ایمان معماریان، دامپزشک باغ وحش تهران که طی 3 سال گذشته نظارت بر سلامت ببر سیبری را به عهده داشته، در این باره گفت: سال گذشته تصاویری از این ببر به همراه گزارشی از وضعیت بالینی آن برای اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) و همچنین اتحادیه باغ وحش های اروپا (EAZA) فرستاده شد که در آن کلیه شرایط ببر سیبری توضیح داده شده بود. رئیس اتحادیه باغ وحش های اروپا طی نامه‌ای با اشاره به این موضوع که این حیوان از نظر ژنتیکی بسیار با اهمیت است و در اساد بوک (کتابچه‌ای که در آن مشخصات هر یک از افراد گونه های در معرض انقراض ثبت می‌شوند) ثبت شده، درخواست کرد تا بار دیگر از ببر سیبری نمونه خون گرفته شده و به آلمان ارسال شود تا حیوان در صورت پاک بودن از این شرایط رهایی یابد و به جایگاه استاندارد گربه سانان در باغ وحش تهران انتقال یابد و حتی جفت نر حیوان نیز توسط این اتحادیه تامین شود و در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، آزمایش مجددی بعد از مدت زمانی مشخص انجام گیرد تا بتوان آلودگی حیوان به باکتری را تایید نمود.

وی افزود: به رغم سختگیری‌های بهداشتی اعمال شده در استرالیا، وزارت بهداشت استرالیا هم با بررسی پرونده ببر سیبری، طی نامه‌ای تاکید کرد پروتکلی که به معدوم سازی تک سمی های مبتلا به مشمشه منجر می‌شود، قابل تعمیم به حیات وحش نیست و به ویژه در مورد گونه باارزشی مانند ببر سیبری با توجه به اینکه باکتری "بورخوردریا مالئی" عامل بیماری مشمشه،Airborne نمی‌باشد (از طریق هوا منتقل نمی‌شود) و تنها از طریق تماس مستقیم انتقال می‌یابد، طبق پیشنهاد سازمان دامپزشکی استرالیا می‌توان این حیوان را با اطمینان به جایگاهی استاندارد در باغ وحش با حفاظ های شیشه‌ای و شرایط مخصوص انتقال داد.

وی در ادامه با اشاره به نامه دریافتی از وزارت بهداشت انگلستان گفت: کارشناسان وزارت بهداشت انگلستان عقیده دارند که با توجه به اینکه بیماری مشمشه تا کنون در هیچ گربه سانی بصورت نهفته مشاهده نشده، توصیه می‌کنند حیوان به جایگاهی استاندارد منتقل شود و در صورت تردید، برای حصول اطمینان مورد آزمایش مشمشه قرار گیرد.

معماریان ضمن رد این ادعا که ببر سیبری بصورت مستمر مورد آزمایش مشمشه قرار گرفته، گفت: تنها یک بار در سال 89 از دو ببر سیبری و 14 شیر آفریقایی باغ وحش خون‌گیری به عمل آمد که متاسفانه اشتباها روی تمامی نمونه‌ها «ببر» نوشته شده بود و به همین دلیل نتایج آزمایش دریافتی از کشور آلمان از یکدیگر قابل تفکیک نبود. بنابراین می‌توانیم بگوییم هیچ نتیجه آزمایشی از ببر سیبری در دست نداریم!

این دامپزشک حیات وحش در پایان در پاسخ به توضیحات اینستاگرامی ابتکار، گفت: صحبتهای خانم دکتر ابتکار در مورد ببر سیبری جای بسی خوشحالی دارد چرا که نشان می‌دهد ایشان متوجه هستند که مساله ببر سیبری در برابر مشکلات دیگر سازمان بسیار کوچک است! ولی به هر حال گونه‌ای با ارزش که حتی در استاد بوک هم ثبت شده و همچنان تحت مالکیت سازمان محیط زیست است، در جایگاهی نامناسب نگهداری می‌شود و روزانه بودجه سازمان را که باید صرف امور مهم و اولیت ها شود، می‌بلعد. پس فقط یک سوال باقی مانده: اگر آلوده است راحتش کنید و اگر سالم است در جایگاه مناسب نگهداریش کنید. در تمام دنیا و در ایران آلودگی و عدم آلودگی حیوان ثابت شدنی است.