مهلت دو ماهه کنگره آمریکا برای تصمیمگیری در خصوص برگرداندن تحریمهای ایران در حال پایان یافتن است و کنگره تاکنون نتوانسته قانون جدیدی تصویب کند که خواسته ترامپ در اعمال فشار بیشتر به ایران را محقق سازد. روزنامه واشنگتن تایمز با توجه به شرایط موجود، احتمال خروج آمریکا از برجام در میانه ماه ژانویه را جدی دانسته است.
به گزارش «تابناک» به نقل از واشنگتن تایمز، امروز سهشنبه دوازدهم دسامبر، مهلت شصت روزه کنگره آمریکا برای تصمیمگیری درباره برگرداندن تحریمهای ایران، پایان خواهد یافت، ولی کارکنان کنگره اظهار امیدواری کردهاند که تا پیش از موعد تصمیمگیری بعدی ترامپ درباره برجام در سیزدهم ژانویه 2018، کنگره بتواند قانونی در این باره به تصویب برساند. در مقابل منابعی در کاخ سفید مدعی شدهاند، دونالد ترامپ که از بیعملی کنگره در خصوص تصمیمگیری درباره وضعیت تحریمهای ایران سرخورده است، ممکن است یک ماه دیگر و در سیزدهم ژانویه تصمیم خود برای خروج از برجام عملی کند.
ترامپ دو ماه پیش و در سیزدهم اکتبر از کنگره آمریکا و کشورهای اروپایی شریک در برجام درخواست کرد برای رفع آن چه نواقص برجام مینامد، چارهای بیندیشند. از نظر ترامپ، ناتوانی شورای امنیت در قبال برنامه موشکی ایران و منقضی شدن محدودیتهای برنامه هستهای ایران در فاصله زمانی مشخص از زمان شروع برجام، بعضی از نواقص توافقی است که دولت اوباما در قالب 5+1 بر سر آن با ایران به توافق رسیده است.
مارک دوبوویتز از مخالفان سرسخت ایران در آمریکا و مدیر بنیاد موسوم به دفاع از دموکراسیها به واشنگتن تایمز گفته است، با توجه به سرخوردگی ترامپ از اقدام نکردن کنگره و اروپا در قبال مخالفتهای وی با برجام، این احتمال کاملا وجود دارد که ترامپ در ماه ژانویه از توافق خارج شود.
بنا بر قانونی که در سال 2015 در کنگره آمریکا به تصویب رسیده است، رئیسجمهور این کشور باید هر نود روز یک بار تصدیق کند که ایران به برجام پایبند بوده و باقی ماندن آمریکا در برجام در راستای منافع امنیت ملی آمریکاست؛ هرچند ترامپ در ابتدای ریاستجمهوری خود دو بار این مسأله را تصدیق کرد ولی در آستانه سیزدهم اکتبر سال جاری، وی ضمن اعلام استراتژی جدید آمریکا در قبال ایران، برجام را تصدیق نکرد و ضمن ابراز نارضایتی خود از برجام، اظهار داشت که اگر وی به همراه کنگره و متحدان اروپایی آمریکا نتواند راهی برای رفع نواقص برجام پیدا کند، احتمال پایان دادن به تعهد آمریکا به برجام از جانب وی به عنوان رئیسجمهور آمریکا، در هر زمانی وجود دارد.
واشنگتن تایمز با مرور نواقص برجام از دیدگاه ترامپ نوشته است که چندین تن از مقامات ارشد دولت ترامپ در آستانه سخنرانی ترامپ علیه ایران در سیزدهم اکتبر اظهار داشتهاند که رئیسجمهور مهلت شصت روزهای را برای قانونگذاری کنگره علیه ایران در نظر گرفته است، ولی روز گذشته، کارکنان کنگره به واشنگتن تایمز گفتهاند که تصور نمیکنند ترامپ یک مهلت جدی را برای کنگره در نظر گرفته باشد.
کارکنان کنگره که برای باب کورکر سناتور جمهوریخواه تنسی و رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا کار میکنند اظهار داشتهاند که وی به همراه سناتور بن کاردین و سناتور تام کاتن در تلاش هستند تا خواسته ترامپ در خصوص برجام محقق شود.. میکاه جانسون، سخنگوی کورکر نیز این موضوع را تأیید کرده است.
با توجه به فشردگی برنامه کنگره و روزهای محدود کاری کنگره در ماه آینده بعید است طرح احتمالی مورد نظر این سناتورها از تصویب سنا بگذرد و حتی اگر چنین طرحی هم به تصویب برسد، نوع واکنش اروپا به آن برای ترامپ چندان مناسب نخواهد بود، زیرا اروپایی نمیخواهند دوباره باب مذاکره بر سر موضوع هستهای ایران باز شود، زیرا از فروپاشی برجام نگران هستند. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز چندی پیش و پس از برگزاری یک جلسه پشت درهای بسته با قانونگذاران آمریکایی، مذاکره دوباره بر سر مسأله هستهای ایران را رد کرد.
از سوی دیگر، خروج آمریکا از برجام، گزینههای آمریکا برای حل و فصل مسأله هستهای کره شمالی را محدود خواهد کرد.