فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)
خواستگاری
١ – عدم لزوم تصريح به باکره نبودن در خواستگاري
سؤال: اگر دختری به هر علتی بکارت خود را از دست داده باشد آیا باید هنگام خواستگاری، این مورد را بگوید؟
جواب: بر دختر لازم نيست وضع خود را به شوهر بگويد؛ امّا اگر بعداً بر شوهر ثابت شد که دختر باکره نيست، حقّ فسخ نکاح را دارد.
٢ – مشاهده دختر با لباس نازک هنگام خواستگاری
سؤال: اینکه خواستگاران مختلف درخواست نمایند که دختر مورد نظر خود را با لباس نازک مشاهده نمایند، این مساله برای پسری که از دختران متعدد خواستگاری می کند چه حکمی دارد؟ برای دخترانی نیز که در معرض خواستگاران متعدد قرار می گیرند چگونه است؟
جواب: درخواست خواستگاران برای مشاهده دختران مورد نظر با لباس نازک شرعاً مانعی ندارد ولی این کار تنها در صورتی مجاز است که طرفین بر مسائل دیگر ازدواج توافق کرده باشند نه این که پسران برخیزند و اندام نیمه برهنه دختران متعدد را به عنوان خواستگار مشاهده کنند.
٣ – خواستگاری بدون اطلاع ولی
سؤال: کسى که قصد ازدواج موقّت دارد آیا مى تواند بدون اطّلاع ولىّ دختر از او خواستگارى کند؟ در دو صورت باکره بودن و بیوه بودن زن، حکم آن را بیان فرمایید.
جواب: خواستگارى در هر صورت مانعى ندارد، ولى جارى کردن صیغه عقد بدون اذن ولى در باکره اشکال دارد امّا در بیوه رضایت طرفین براى اجراى صیغه عقد کافى است.
٤ – حدّ دیدن بدن دختر به قصد ازدواج
سؤال: آیا پسر به قصد ازدواج می تواند به تمام بدن دختر مورد نظرش نگاه کند؟ از روی پیراهن نازک بدن نماچطور؟
جواب: به مقداری که در اینگونه موارد معمول است مانعی ندارد.
٥ – استخاره برای ازدواج
سؤال: آیا براى پاسخ دادن به خواستگار دختر، استخاره کردن مورد دارد؟
جواب: هرگاه بعد از مشورت و تحقیقات لازم، مشکل حل نشود مى توان از استخاره استفاده کرد.
٦ – ازدواج با زنان چشم آبی
سؤال: آیا روایت یا حدیثی درخصوص عدم ازدواج با افراد زاغ چشم یا چشمهای رنگی داریم یا خیر؟ چون فردی اظهار می کرد که از یکی از ائمه (ظاهراً امام باقر(ع)) روایتی در این خصوص داریم.
جواب: روایاتی در وسائل الشیعه ، ج 14 ، ابواب مقدمات النکاح ، باب 20 مستدرک الوسائل ، ح 14 ، ابواب مقدمات النکاح، باب 19 در مدح زنان چشم آبی آمده است.
٧ – تحقیق و فکر کردن در مورد دختران
سؤال: آیا تحقیق کردن در مورد دختران، یا فکر کردن در مورد آنها، و یا عاشق آنها بودن، اشکال دارد؟
جواب: عشقى که آمیخته به گناه نشود، و مقدّمه ازدواج باشد مانعى ندارد; ولى در جایى که انسان قصد ازدواج ندارد نباید تحقیق کند.
٨ – آشکار نکردن مشکل جسمی هنگام خواستگاری
سؤال: اگر دختر یا پسر به هنگام خواستگارى داراى مشکلى از نظر جسمى باشد، و آن مشکل آشکار نباشد، آیا واجب است آن را به طرف مقابل بگوید؟
جواب: واجب نیست; ولى خلاف آن را نگوید. امّا اگر مشکل مهمّى باشد، گفتنش بهتر است.
٩ – ازدواج با مسلمانی که نماز نمی خواند
سؤال: می خواستم بدانم اگر مسلمانی در انجام فریضه نماز کوتاهی کند یا به طور کامل آن را بجا نیاورد، حکم کافر را دارد یا نه؟ ازدواج با چنین شخصی چه حکمی دارد؟ در برخورد با چنین شخصی چه باید کرد؟ و اگر ازدواج کرده باشد چگونه است؟
جواب: در صورتی که معتقد به نماز باشد ولی بر اثر تنبلی آن را بجا نیاورد کافر محسوب نمی شود بلکه مسلمان گناهکاری است و ازدواج با او جایز است ولی لازم است با زبان خوش توأم با ادب و احترام او را امر به معروف و نهی از منکر کرد تا این فریضه بزرگ را بجا آورد.
١٠ – ازدواج با دختری که مقید به مسائل شرعی نیست
سؤال: آیا ازدواج با دخترى که به ظاهر مسلمان است ولى اهل نماز نیست، مثل ازدواج با کافر است؟
جواب: این ازدواج جایز است ولى باید تدریجاً او را دعوت به انجام واجبات نمود
.
١١ – ازدواج با دختری که مقید به مسائل شرعی نیست
سؤال: آیا ازدواج با دخترى که به ظاهر مسلمان است ولى اهل نماز نیست، مثل ازدواج با کافر است؟
جواب: این ازدواج جایز است ولى باید تدریجاً او را دعوت به انجام واجبات نمود.
١٢ – همسن بودن دختر و پسر در ازدواج
سؤال: بزرگتر بودن پسر نسبت به دختر در امر ازدواج چه تاثیری دارد؟ اگر دختر و پسر همسن باشند یادختر چند روزی بزرگتر از پسر باشد آیا از نظر شرعی ایرادی دارد؟ مگر اصل بلوغ فکری نیست؟
جواب: از نظر شرعی اشکالی ندارد.
١٣ – گرفتن شیربها از داماد
سؤال: آیا مادر مى تواند شیربها بگیرد؟
جواب: مادر در صورتى مى تواند شیربها بگیرد که به صورت شرط ضمن العقد به هنگام خواندن عقد نکاح قید شود.
١٤ – ازدواج با کسی که معتقد به انجام وظایف دینی نباشد
سؤال: اگر دختری(ایرانی و طبعامسلمان زاده)ادعا کند که خود را مسلمان نمی داند(هر چند ممکن است که به دلیل لجبازی یا مسائل دیگر چنین ادعایی داشته باشد)ولی واضحا به انجام وظائف دینی همچون نماز، روزه و ... هم معتقد نباشد ،ازدواج با چنین دختری صحیح است یا باطل؟
جواب: در صورتیکه اعتقادی به این امور ندارد ازدواج با این فرد صحیح نیست. ولی اگر عملا به جا نمی اورد ترک عمل دلیل بر عدم اعتقاد نیست.
١٥ – اختلاف سن در ازدواج
سؤال: چهل وهفت سال سن دارم ازنظر شرع اختلاف سن ازدواج چقدر باید باشد؟
جواب: اختلاف سن در ازدواج حدّ معینی ندارد ولی بهتر این است که فاصله زیادی نباشد تا پیوند آنها دوام بیشتری داشته باشد.
١٦ – سختگیری های والدین در مورد ازدواج
سؤال: سختگیرى هاى بیش از حدّ برخى والدین در مورد مسائل مقدّماتى ازدواج (مهریّه و مانند آن) موجب محروم شدن جوانان از ازدوج مى شود، خواهشمند است بفرمایید عمل مذکور چه صورت دارد؟
جواب: سخت گیرى هاى بى مورد در امر مقدّس ازدواج جایز نیست; و چنانچه بر اثر این سخت گیریها برخى از ازدواج محروم شوند، و خداى ناکرده مرتکب گناهى شوند، کسانى که سخت گیرى کرده اند نیز در این مورد مسؤولند.
١٧ – مخالفت والدین با ازدواج فرزندان
سؤال: برادر بزرگتر از خودم عاشق دخترى است، ولى پدر و مادرم مانع از عشق او هستند. و دلیل آنها این است که پدر آن دختر جزء اقوام یکى از قاتلین پسر عمّه ام مى باشد. آیا مطلب مذکور مانع ازدواج برادرم و آن دختر مى شود؟
جواب: اگر در فامیل ، یک نفر مرتکب خطایى شود، تمام آن فامیل بد نمى شوند. اگر واقعاً خانواده آن دختر خانواده خوبى هستند، ازدواج با او مانعى ندارد.
١٨ – امتحان کردن فردی با دعوت او به گناه
سؤال: امتحان کردن کسی جهت تحقیق با دعوت به گناه چه حکمی دارد؟
جواب: جایز نیست، امتحان کردن راه های بهتری دارد.
