رئیس‌جمهور گفت: دشمنان ایران یعنی تندروهای آمریکا، صهیونیست و ارتجاع منطقه از آغاز با توافق برجام مخالف بودند. هر کسی می‌تواند راجع به هر موضوعی منتقد باشد و بیان نقد حق مردم است، اما دشمنی با برجام مخصوص صهیونیست‌ها، ارتجاع و تندروهای آمریکا بود. برجام به نفع منطقه و کل جهان و به ضرر دشمنان ایران بود؛ بنابراین آنها همه توان خود را از سال ۹۳ تا به امروز به کار گرفتند تا این بنای شکوهمند را ویران کنند.
به گزارش «تابناک»؛ حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی امروز در جلسه هیأت دولت با بیان اینکه امروز هجدهم اردیبهشت ماه درست یک سال از خروج غیر قانونی آمریکا از توافق برجام و از زیر پا گذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل می‌گذرد، اظهار کرد: امروز ما مصمم هستیم تا یک تصمیم ملی و راهبردی را به عرض ملت ایران برسانیم.
وی ادامه داد: اساس برجام یک تصمیم ملی و راهبردی بود و برجام نه یک تصمیم فردی، نه تصمیم جناحی و نه تصمیم دولتی بود، بلکه تصمیم ملی و تصمیم کل نظام بود.
وی با اشاره به اینکه مردم یک بار قبل از برجام و یک بار بعد از برجام پای صندوق رأی آمدند و این راه را تأیید کردند، خاطرنشان کرد: در سال ۹۲ مردم با رأی خود از دولت خواستند که خلاقیت جدید را برای حل و فصل مسائل سیاسی و گشودن گره‌ها به کار گیرد که اسم آن را تدبیر و یا تعامل سازنده می‌گذاریم. بعد از ۴ سال و پس از اجرای برجام مردم پای صندوق آمدند و نه با ۱۸ میلیون بلکه ۲۴ میلیون رأی به اعتدال، تعامل سازنده و تدبیر رأی دادند.
روحانی ادامه داد: از آغاز توافق برجام دشمنان ایران با آن مخالف بودند. یعنی تندروهای آمریکا، صهیونیست و ارتجاع منطقه؛ همه آنهایی که ضد برجام بودند، ضد ایران بودند و هستند.
رئیس‌جمهور در ادامه صحبت‌های خود با تأکید بر اینکه انتقاد با ضد برجام بودن متفاوت است، اظهار کرد: هر کس می‌تواند راجع به هر موضوعی منتقد باشد و بیان نقد حق مردم است، اما دشمنی با برجام مخصوص صهیونیست‌ها، ارتجاع و تندروهای آمریکا بود؛ برجام به نفع منطقه و کل جهان و به ضرر دشمنان ایران بود؛ بنابراین آنها همه توان خود را از سال ۹۳ تا به امروز بکار گرفتند تا این بنای شکوهمند را ویران کنند.
وی خاطرنشان کرد: بعد از روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا که مجموعه شرایط انتخابات مجموعه شرایط نامتعارف و غیرمعمول بود، با وجود این که همین جناح از مردم با شعار صلح، خروج سربازان از منطقه، کار کردن به نفع ملت آمریکا و حرکت در مسیر حقوق و قانون رأی گرفتند؛ اما متأسفانه به تعهدات خود عمل نکردند و گروه تندرویی که در داخل کاخ سفید امروز بسیاری از امور را در دست دارد، حتی اختیار کار را از شخص رئیس جمهور این کشور گرفته است.
رئیس جمهور تأکید کرد: از این شیوه دولت فعلی آمریکا نه تنها مردم منطقه، بلکه حتی دوستان آمریکا، اروپا، کانادا، مکزیک، پاسفیک و متحدان آمریکا و همه شرکت های تجاری و کارآفرینان جهان در رنج هستند. اما در عین حال صهیونیسم، ارتجاع و گروه تندروی داخلی آمریکا به ویژه ایپک فشار وارد کردند تا دولت آمریکا از برجام خارج شود.
روحانی با بیان اینکه دولت جدید آمریکا یک سال و اندی است که بعد از روی کار آمدنش صرفاً شعار خروج از برجام می‌داد، تصریح کرد: بعد از دی ماه سال ۹۶ آمریکایی‌ها برای زیر پاگذاشتن تعهدات برجامی خود امیدوارتر شدند که این موضوع باید در جای خود مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
وی گفت: آمریکایی‌ها در پایان دی ۹۶ اعلام کردند که از برجام خارج می‌شوند و ۱۸ اردیبهشت سال ۹۷ از برجام خارج شدند؛ به امید آن که به قول خودشان تابستانی آن چنانی و سپس ۱۳ آبانی به عنوان نقطه عطف و کریسمسی با حضور در ایران پیش بینی کردند؛ بدون آن که جشن چهلمین سالگرد انقلابی در این کشور وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها در تمامی مراحل دچار شکست شدند، خاطرنشان کرد: آمریکا ابتدا می‌خواست با خروج از برجام، ایران را وادار کند که روز بعد از برجام خارج شود تا پرونده را به شورای امنیت ببرد و بار از دوش آمریکا برداشته و فشار بر ایران تشدید شود، اما تدبیر و هوشمندی نظام ایران بر این بود که در این دام نیفتاد و در زمین آمریکا بازی نکرد.
رئیس جمهور ادامه داد: وقتی دوستان ما و همچنین کشورهای اروپایی با تماس مستقیم با من تلفنی، حضوری یا ارسال پیام از جمهوری اسلامی ایران درخواست کردند که به آنها مهلتی بدهیم، ما هم به درخواست آنها پاسخ مثبت دادیم.
رئیس جمهور با بیان این که ما نمی‌خواهیم از برجام خارج شویم گفت: امروز روز پایان برجام نیست، بلکه گام جدید در چارچوب برجام است. برجام در بندهای ۲۶ و ۳۶ به ما حق داده است که اگر طرف مقابل تعهد خود را نقض کند ما آن را در کمیسیون مشترک مطرح کنیم آن کمیسیون تشکیل شده است، اما با وجود آنکه اروپا و دوستان ما تأکید کرده‌اند که خروج آمریکا را جبران کرده و به تعهدات خود عمل می‌کنند، اما در مقام عمل شاهد آن نبوده‌ایم.
روحانی ادامه داد: به سران پنج کشور اعلام کردیم که مواد غنی شده و آب سنگین خود را دیگر نمی‌فروشیم. تاکنون هر وقت مواد غنی شده ما به ۳۰۰ کیلوگرم می‌رسید اضافه آن را می‌فروختیم و کیک زرد می‌گرفتیم و هر وقت آب سنگین از ۱۳۰ تن تجاوز می‌کرد اضافه آن را می‌فروختیم. از امروز این فروش‌ها انجام نمی‌شود.
روحانی با بیان اینکه طبق تصمیم شورای عالی امنیت ملی از طرف من امروز ۵ نامه به سران ۵ کشور باقیمانده در برجام ارسال شد، خاطرنشان کرد: در این نامه‌ها به طرف مقابل اعلام کردیم که ما یک سال به توصیه‌های شما عمل کردیم و صبر ما یک صبر استراتژیک بود. ما یک سال حوصله و صبر کردیم و به تعهدات خود عمل کردیم، اما از امروز فروش مواد غنی شده و آب سنگین را متوقف می‌کنیم.
وی با اشاره به توصیه‌های طرف‌های باقیمانده در برجام پس از خروج آمریکا از این توافق تصریح کرد: ما می‌دانستیم که برجام چقدر مهم است و به همین دلیل به آنها پاسخ مثبت دادیم و قرار بود چند هفته صبر کنیم، ولی چند ماه صبر کردیم. ما می‌خواستیم اتمام حجت کرده و مردم هم بدانند که عجله نداریم.
روحانی بیان کرد: اما باز هم از ما خواستند کمی بیشتر به آنها مهلت بدهیم و ما باز هم به آنها مهلت دادیم. بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام ۴ نوبت، با ۵ کشور باقی مانده در برجام مذاکره کردیم؛ دو بار در سطح معاونان وزرا و دو بار در سطح وزرا. ما از ساز و کار برجام استفاده کرده و از لحاظ حقوقی هم قدم‌های لازم را برداشتیم.
رئیس جمهور ادامه داد: دوستان ما قدم‌های خوب ولو ناکافی برداشتند و اروپا مواضع خوبی در پیش گرفت اما در مقام عمل و به ویژه در بخش اقتصادی متأسفانه ناتوان بود. من در سال ۹۲ در مصاحبه‌ای با اشاره به مذاکرات سال های ۸۲ و ۸۳ گفته بودم اروپا در آن سال‌ها دچار این مشکل بود که آمریکا را کدخدا می‌دانست و به همین دلیل نمی‌توانست تصمیم قاطع برای منافع خود بگیرد. الان اروپا کدخدایی آمریکا در امور سیاسی و حقوقی را قبول ندارد، اما شرکت‌ها و بانک‌های آنها آمریکا را کدخدا می‌دانند. این تفکر نادرست است که اجازه نمی‌دهد بخش اقتصادی آمریکا برای منافع اروپا و جهان تصمیم درست بگیرد.
وی با بیان اینکه هفت ماه پیش در سازمان ملل اعلام کردم که استراتژی نظام تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض، تهدید در برابر تهدید و اقدام در برابر اقدام است، افزود: امروز به آن سخنان عمل می‌کنیم و می‌گوییم در چارچوب برجام اولین قدم قاطع خود را برمی‌داریم. از سال ۹۴ تا امروز ۱۴ بار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده است که ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده است و ۵ کشور باقیمانده در برجام هم اعتراف کردند که ایران نمی‌تواند از همه منافع خود در برجام استفاده کند. انجام تکالیف در برابر حقوق یک اصل بدیهی حقوقی است. نمی‌شود کشور به تعهدات خود عمل کند ولی از حقوق خود برخوردار نباشد، این عدم توازن را همه قبول دارند.
روحانی اضافه کرد: در حقیقت ما دو فروش دیگر انجام نمی‌دهیم؛ یعنی نه اورانیوم غنی‌شده را دیگر می‌فروشیم و نه آب سنگین را می‌فروشیم.
وی ادامه داد: در چارچوب همین تصمیم به کشورهای مقابل اعلام کرده‌ایم که آنها ۶۰ روز فرصت دارند پای میز مذاکره بیایند و اگر ما در پای میز مذاکره با پنج کشور به نتیجه رسیدیم و منافع اصلی ما به خصوص در حوزه نفت و بانک به عنوان دو منفعت مهم تأمین شد، ما به شرایط قبل یعنی شرایط ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ بازمی‌گردیم، ولی اگر در پایان ۶۰ روز ما به نتیجه ای نرسیدیم دو اقدام دیگر را آغاز می‌کنیم.
رئیس جمهور در تشریح این دو اقدام گفت: در اقدام نخست ما طبق برجام توافق کرده بودیم که سطح غنی سازی را در حد ۳.۶ نگه داریم، ولی از آن به بعد دیگر سطحی در کار نخواهد بود و از طرف دیگر در مورد رآکتور آب سنگین اراک نیز تصمیماتی خواهیم گرفت. طبق برجام قرار بود که این رآکتور با همکاری گروه ۱+۵ نوسازی شود و ما در مسیر این راه هستیم، ولی به نتیجه نهایی نرسیده‌ایم؛ بعد از ۶۰ روز همان طور که اشاره کردم نسبت به اراک نیز تصمیم گیری می‌کنیم و اعلام خواهیم کرد که در مورد این رآکتور برنامه قبل از توافق برجام را ادامه می دهیم و اراک را تکمیل می‌کنیم.
روحانی ادامه داد: در مرحله دوم نیز ۶۰ روز فرصت داده می شود و اگر به نتیجه نرسید اقدامات بعدی مورد نظر ما خواهد بود.
رئیس جمهور گفت: البته در این پیامی که به 5 کشور دادیم به صراحت گفته‌ایم که اگر بخواهند از این اقدام ما بهانه‌جویی کنند و پرونده ایران را به شورای امنیت برگردانند با یک اقدام بسیار قاطعی روبه‌رو خواهند شد و این اقدام قاطع را هم من در این نامه برای این 5 کشور توضیح دادم.
وی با تأکید بر اینکه راه جمهوری اسلامی ایران کاملاً مشخص است، گفت: مردم ما بدانند ما از برجام خارج نشدیم؛ فکر نکنند که برجام نیست، برجام هست، برجام پابرجاست، اما آن روی سکه برجام را ما امروز نشان می‌دهیم؛ همان برجامی را که در بندهای 26 و 36 به ما می‌گوید که در صورت تخلف طرف مقابل، شما هم می‌توانید تعهدات خود را در هر سطحی بکاهید و ما امروز کاهش آن را اعلام می‌کنیم نه خروج از برجام را.
روحانی گفت: به یک زبان ساده‌تر، ما احساس کردیم که برجام نیاز به یک جراحی دارد و قرص‌های مُسکن یک‌ساله کافی نبوده است؛ این جراحی برای نجات برجام است نه برای نابودی آن و معتقدیم اگر ملت و نظام ما یکپارچه در این مسیر حرکت کند دنیا پیام ملت ایران را به خوبی دریافت می‌کند.
وی تصریح کرد: ما همچنان مرد صلح هستیم، ما همچنان مرد اعتدال هستیم، ما آغازگر نقض تعهدات نبودیم، ما آغازگر هیچ جنگی نخواهیم بود اما هیچ‌گاه تسلیم قلدری نشدیم و نخواهیم شد و در برابر هر متجاوزی پاسخ قاطع خواهیم داد، این فرهنگ ما ایرانیان است، این راه پیامبر و ائمه ما است و راه شهیدان ماست.
رئیس جمهور گفت: من در اینجا به کشورهای دوست‌مان و به 5 کشور باقیمانده اعلام می‌کنم که ما آماده مذاکره در چارچوب برجام، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه اضافه هستیم؛ برجام همان برجام است، تغییر نمی‌کند. اما اگر برای اجرای تعهدات، پای میز مذاکره بنشینیم، ما میز مذاکره را ترک نکرده ایم و شما مرتب گفتید که ما میز را ترک نمی کنیم. آن قلدری که میز را به هم بزند، تا امروز ناموفق است.
روحانی اظهار کرد: قاعدتا همه شما به نقش ایران در امنیت منطقه از خلیج فارس تا مدیترانه، از دریای خزر تا دریای سرخ، مطلع هستید و می دانید که نقش ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه تا چه حد بوده و گر نقش ما نبود، تروریسم ها در پایتخت های کشورهای اروپایی جولان می‌دادند.
وی افزود: شما می دانید به جای آنکه نقش سیل مهاجرین از اینجا به سمت اروپا باشد، ما پذیرای میلیون ها مهاجر هستیم.
رئیس جمهور تصریح کرد: ما بزرگترین سنگر مبارزه با مواد مخدر به واسطه فداکاری و ایثار چهارهزار شهید در مرزها هستیم تا این مقدار مواد مخدر از مرزها عبور نکند و به کشورهای شما نرسد.
وی ادامه داد: شما می دانید انجام این اقدامات میلیاردها دلار مخارج دارد و با شرایطی که آمریکا به وجود آورده است، قادر به پرداخت این شرایط نیستیم.
روحانی اظهار کرد: نمی‌توان هزینه برجام را ما پرداخت کنیم. برجام برای امنیت جهان و منطقه و صلح و توسعه منطقه است و همه باید بهایش را پرداخت کنند. شما می خواهید برجام بر سایه شما هم باشد، در حالی که همه کارش بر عهده ما باشد. شما هم برای حفظ امنیت خود و جوانانتان در برابر مواد مخدر، سیل مهاجر و همکاری های دیگری که ایران تا کنون داشته است، وظیفه دارید. اگر این روند ادامه داشته باشد، همکاری ها تعطیل می شود.
وی افزود: از شما نمی‌خواهیم طبق مصلحت ایران برای آینده کشور خود عمل کنید بلکه می خواهیم برای مصلحت کشورتان اقدام کنید.
رئیس جمهور تصریح کرد: ما امروز با زبان جدیدی مذاکره را شروع کردیم اما میز مذاکره را ترک نکردیم. ما با زبان حقوقی با شما سخن گفتیم و دیروز با زبان سیاسی با شما صحبت کردیم که این حق ماست.
وی ادامه داد: بدانید ایران به خوبی قادر است کشور را اداره کند، نظام ما نظام پایدار و ملت ما منسجم است و اگر هم اختلافی داشتیم، اختلاف سلیقه به دلیل فشار آمریکاست که این اختلاف سلیقه را کنار گذاشتیم و کنار می گذاریم.
روحانی اظهار کرد: امروز از هر روز دیگر مجلس، دولت، قوه قضاییه، نیروهای مسلح، ملت و دولت تحت هدایت‌های مقام معظم رهبری است و همه باید یک صدا، متحد و منسجم باشیم. راهی را که ما امروز انتخاب کردیم، راه جنگ نیست بلکه راه دیپلماسی است.
وی بیان کرد: راه امروز ما درگیری با دنیا و راه جنگ با دنیا نیست بلکه راه دیپلماسی با زبان و منطق جدید است. ما با منطق و قانون حرف می زنیم. از روز اول گفته ام و مجددا تأکید می کنم که برجام توافق برد برد است و ما اجازه نمی دهیم آمریکا این توافق را به برد باخت تبدیل کند. برجام یا برد برد می شود یا باخت باخت.
روحانی ادامه داد: آمریکا نباید سرتان را کلاه بگذارد. راه ما و مسیر ما مشخص است. ما امروز در چهارچوب برجام از حق قانونی مان برای یک مرحله ضمن استفاده از شصت روز مهلت دادیم که امیدواریم بتوانیم با مذاکره سازنده به نقطه مطلوب برسیم.
وی بیان کرد: تردید ندارم اگر قاطعانه مسیر و راهی را که انتخاب کردیم، اصل برجام درست، صحیح، راهبردی و استراتژیک است. همچنین صبر ما راهبردی و استراتژیک و آغاز راه جدید راهبردی و ملی است. به نفع ملت است.
رئیس جمهور در پایان خاطرنشان کرد: این مسیر را ادامه می دهیم و طبق وعده الهی، خداوند به ما نصرت و یاری خواهد کرد. اتحاد، وحدت، یکپارچگی و تلاش همه جانبه و امید ما به آینده بی تردید ما را به پیروزی خواهد رساند.
