بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: چرایی تغییر لحن محمد بن سلمان دربرابر ایران، اعلام حمایت قطر از گفتگو میان ایران و عربستان، ادعای رسانه آمریکایی درباره رفع برخی از تحریم های ایران از سوی دولت بایدن، حمله پهپادی به بزرگترین پایگاه آمریکا در عراق و تاکید عراق بر ادامه همکاری امنیتی با روسیه، سوریه و ایران از مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند.
چرایی تغییر لحن محمد بن سلمان دربرابر ایران
ولیعهد سعودی شامگاه سهشنبه در مصاحبه با العربیه گفت که ایران کشوری در همسایگی عربستان سعودی است و امیدوار است کشورش بتواند با آن رابطه خوبی داشته باشد.
خبرگزاری رویترز در تحلیل سخنان وی نوشت: «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی موضع علنی آشتیجویانهتری را نسبت به ایران اتخاذ کرده و سعی دارد خصومت دیرینه را با توجه به ملاحظات اقتصادی متعادل و اختلافات با واشگتن درباره چگونگی مقابله با رفتارهای منطقهای تهران را کمتر کند.
به نوشته رویترز، تنشها بین ریاض و تهران بر سر جنگ یمن افزایش داشته و انصارالله یمن حملات علیه عربستان سعودی را در زمانی که سعودی در تلاش برای جذب سرمایهگذاری خارجی است، تشدید کرده است.
طبق این گزارش، تنشها بین دو قدرت منطقهای بعد از حملات سال ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی سعودی که ریاض ایران را مقصر آن میداند، شدت بیشتری پیدا کرد. این در حالی است که تهران چنین ادعایی را رد کرده است.
محمد بن سلمان سهشنبه شب در مصاحبهای با بیان این که ریاض با «رفتار منفی» ایران مشکل دارد، افزود، این کشور میخواهد روابط خوبی با ایران داشته باشد.
وی اظهار داشت: ما نمیخواهیم ایران در شرایط سختی باشد، برعکس، میخواهیم ایران در رفاه باشد و رشد کند. ما منافعی در ایران داریم و آنها هم در پادشاهی (سعودی) منافع خود را دارند تا منطقه و جهان را به سمت رشد و شکوفایی سوق دهیم.
اظهاراتی که به نوشته این خبرگزاری، با سخنان او در سال ۲۰۱۷، بعد از ولیعهد شدن وی در تضاد است و یا با صحبتهای پیشتر او که گفته بود هر رقابتی برای نفوذ بین دو کشور باید داخل ایران رخ دهد، نه داخل عربستان.
در ادامه این مطلب به نقل از دیپلماتها آمده است: با اتخاذ موضع سختگیرانهتر در زمینه سوابق حقوق بشری عربستان سعودی از سوی دولت جدید آمریکا و فشار بر سعودی برای پایان دادن به جنگ یمن، ولیعهد تلاش میکند نشان دهد شریک با ارزشی برای آمریکا است که میتواند به ثبات منطقه کمک کند.
به ادعای این گزارش، مقامات سعودی و ایرانی در ماه میلادی جاری مذاکرات مستقیمی را شش سال بعد از قطع روابط دیپلماتیک، درباره یمن و توافق هستهای سال ۲۰۱۵ داشتند.
«الیزبات کندال» محقق ارشد مطالعات عربی و اسلامی در کالج «پمبروک» آکسفورد، در همین خصوص گفت: عربستان سعودی به شدت نیاز دارد راهی برای خارج شدن از جنگ یمن که هم بدنام و هم غیر قابل بُرد است، بیابد.
در ادامه این گزارش به مواضع زیادهخواهانه ریاض اشاره و ذکر شده «عربستان سعودی در عین حال از قدرتهای جهانی خواسته تلاش کنند هم ایران و هم آمریکا را به تعهد کامل به برجام بازگردانند تا به توافقی محکمتر و طولانیتر در گفتوگوهای وین برسند».
«مداوی الرشید» استاد مدعو مرکز تحقیقاتی LSE Middle East معتقد است یکی از دلایل تغییر گفتمان تقابل از سوی بن سلمان، متاثر کردن بایدن است.
به نوشته رویترز، ولیعهد سعودی که در سال ۲۰۱۵ و آغاز جنگ یمن، وعده داده بود انصارالله یمن را له خواهد کرد، لحنش در قبال این جنبش را هم که با موشک و هواپیماهای بدون سرنشین پاسخ حملات ائتلاف سعودی را میدهد، نرم کرده است.
ولیعهد سعودی در مصاحبه اخیر خود «حوثیها» را دارای خوی و رویکرد عربی و یمنی دانست و از لزوم گفتوگو سخن گفت.
اعلام حمایت قطر از گفتگو میان ایران و عربستان
«محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر از اظهارات «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی در خصوص تمرکز سیاست خارجی این کشور بر گفتوگو در منطقه از جمله با ایران حمایت کرد.
آل ثانی در حساب توئیتری خود نوشت: «پایبندی به منشور سازمان ملل، احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور داخلی کشورها ارکان اساسی کشورهای متمدن و به منزله سوپاپ اطمینان برای حفظ امنیت و صلح در منطقه و جهان است.»
او افزود: «دعوت ولیعهد سعودی به داشتن سیاست خارجی متکی بر این ارکان و اصول حسن همجواری و گفتوگو در منطقه از جمله با ایران را تأیید و حمایت میکند.»
ادعای رسانه آمریکایی درباره رفع برخی از تحریم های ایران از سوی دولت بایدن
مقامات کنونی و سابق آمریکایی و همچنین منابع آگاه اعلام کردند، دولت بایدن در حال بررسی عقب نشینی از برخی از سختترین تحریم های اعمال شده دوره ترامپ علیه ایران است تا بدین ترتیب تهران را به بازگشت به پایبندی به توافق هسته ای متقاعد کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مقامات کنونی و سابق آمریکایی و همچنین چند منبع آگاه در جریان مسائل مربوط به برجام این موضوع را اعلام کردهاند که دولت بایدن به دنبال کنار گذاشتن برخی تحریم های دوران ترامپ علیه ایران است اما این منابع اعلام نکردند دولت واشنگتن در حال بررسی لغو کدام تحریمهاست.
با این حال این مقامات عنوان کرده اند که آماده لغو هر تحریمی که با توافق هسته ای ناسازگار و ناهماهنگ بودهاست، هستند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در حالی این خبر را اعلام کرد که گفتوگوها میان ایران و گروه ۱+۴ با ادامه جلسات کارگروههای کارشناسی در سه حوزه تحریم، هستهای و ترتیبات اجرایی در وین ادامه دارد.
روز گذشته دو کارگروه هستهای و تحریم کار بر روی متون را ادامه داده و کارگروه کارشناسی ترتیبات اجرایی نیز برای نخستین بار تشکیل جلسه داد.
دیروز همچنین نشستهایی به صورت دو و چندجانبه میان رییسان هیأتهای مختلف ایران و ۱+۴ برگزار شد.
قرار است گزارش کارگروههای کارشناسی به کمیسیون مشترک ارائه و در صورت نیاز کمیسیون بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
حمله پهپادی به بزرگترین پایگاه آمریکا در عراق
منابع عراقی از حمله پهپادی گروههای ضداشغالگری به پایگاه بلد تحت اشغال نیروهای آمریکایی خبر دادند.
حدود یک هفته پیش نیز حمله دیگری به این پایگاه صورت گرفت که به ادعای آمریکاییها "دو نیروی عراقی" زخمی شدند و به نظامیان آمریکایی تلفاتی وارد نشد.
صابرین نیوز چهارشنبه به وقت محلی ابتدا از شنیده شدن صدای انفجار در پایگاه بلد خبر داد و بعد از دقایقی درباره این حمله نوشت: یک گروه مقاومت عراقی که از خود نامی نبرد، مسولیت حمله به پایگاه هوایی بلد را به عهده گرفت.
در بیانیه گروه ضد اشغالگری آمده است: به نام پروردگار مجاهدان، شاخه نظامی آمریکایی مستقر در پایگاه نیروی هوایی بلد اندکی پیش توسط پهپاد هدف قرار گرفت که در این حمله پهپاد هدف خود را با دقت مورد اصابت قرار داد.
گروههای ضداشغالگری اخیرا در حملات خود از پهپادهای انتحاری استفاده میکنند.
پایگاه هوایی بلد در استان صلاح الدین عراق، بزرگترین پایگاه نظامی این کشور بوده که تحت اشغال آمریکا و محل نگهداری جنگندههای نظامی است.
تاکید عراق بر ادامه همکاری امنیتی با روسیه، سوریه و ایران
فرماندهی عملیات مشترک عراق روز چهارشنبه تاکید کرد که کمیته امنیتی چهارجانبه متشکل از روسیه، سوریه و ایران به شکلی فعال و موثر به نقش مشترک خود در تبادل اطلاعات علیه تروریسم ادامه میدهند.
به گزارش پایگاه خبری موازین نیوز، «تحسین الخفاجی» سخنگوی فرماندهی ستاد عملیات مشترک عراق گفت: افسران سه کشور روسیه، ایران و سوریه در حال حاضر در کنار افسران عراقی در مرکز چهارجانبه حضور دارند و کار این مرکز نقش بزرگی در تامین اطلاعات بسیاری علیه گروههای تروریستی دارد.
وی افزود: ما معتقدیم که نقش این مرکز در تبادل اطلاعات طی هماهنگی بین نیروهای امنیتی با سه کشور روسیه، سوریه و ایران ادامه دارد.
مرکز هماهنگی تلاشها برای مبارزه با تروریسم، با تبادل اطلاعات بین عراق، روسیه، سوریه و ایران در سپتامبر ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) تشکیل شد، یعنی یک سال پس از آنکه داعش کنترل مناطق گستردهای از شمال و غرب این کشور را تحت کنترل خود گرفت.
مأموریت این کمیته به میزبانی بغداد، جمع آوری و تبادل اطلاعات در زمینه مبارزه با گروهک تروریستی داعش، تجزیه و تحلیل اطلاعات در مورد وضعیت فعلی منطقه خاورمیانه برای کمک به جنگ علیه تروریسم و تحویل فوری اطلاعات به روسای ستاد کشورهای ذیربط است.
آخرین مناطقی از خاک عراق که از چنگ تروریسم آزاد شدهاند، در مرز بین المللی این کشور با سوریه در صحرای الانبار است که تقریباً ۲۵ درصد از اراضی عراق را تشکیل میدهد.