بین الملل تابناک: امروز دوشنبه، ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۲ نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی برگزار شد و ناصر کنعانی به پرسشهای خبرنگاران داخلی و خارجی پیرامون مسائل مختلف سیاست خارجی پاسخ داد.
وی در پاسخ به پرسشی گفت: استیفای حقوق ملت جزو وظایف دولت است. دولت سیزدهم هم با وعدههایی که به ملت داد و رویکردهای سیاست خارجی خودش، استیفای حقوق ملت را در عرصههای مختلف از جمله آزادسازی داراییهای مسدود شده ایران در برخی از کشورها با جدیت دنبال کرد. این رویکرد تا این مرحله به نتایج بسیار خوبی منجر شد.
وی گفت: بازگشت سرمایههای بلوکه شده ایران از انگلیس را شاهد بودیم و با سیاست متخذه دولت این اموال به صورت کامل دریافت شد. در بحث اقدامات ظالمانه دولت آمریکا و اعمال فشارهایش به برخی شرکای تجاری ایران، شاهد انسداد برخی از داراییهای ایران در برخی از کشورها از جمله کره جنوبی بودیم. در چارچوب آن سیاست بخش انسداد شده داراییهای مالی ایران در کره جنوبی آزاد شد و امروز این میزان از داراییهای ایران به صورت کامل در اختیار دولت و ملت قرار خواهد گرفت و دولت متناسب با نیاز کشور آن را هزینه خواهد کرد.
کنعانی ادامه داد: در مورد برخی دیگر از داراییهای کشور در کشورهای دیگر، این رویکرد ادامه دارد. خوشبختانه در مواردی منجر به نتایج خوبی شده و بخشی از داراییها رفع انسداد شده و در اختیار دولت قرار گرفته است و در بقیه موارد مالی این رویکرد با جدیت ادامه خواهد یافت. این از وظایف دولتهای جمهوری اسلامی ایران است. این دولت براساس وظیفه خود این موضوع را با جدیت دنبال کرده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی خاطرنشان کرد: آنچه به ما کمک کرد، جدیت و قاطعیت در پیگیری موضوعات مربوط به مباحث مالی ایران و هم افزایی بسیار خوب بین دستگاههای دولتی و وزارتخانهها و هم افزایی بین دستگاه دیپلماسی با بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی وجود داشت خوشبختانه این هم افزایی به نتایج بسیار مثبتی تا این مرحله دنبال شد و امیدواریم این روند با جدیت دنبال شود.
امیدواریم امروز شاهد در اختیار قرار گرفتن کامل داراییها ایران در کره باشیم
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: روند اجرای توافق انجام شده درباره رفع انسداد داراییهای ایران در کره جنوبی و موضوع تبادل زندانیان تا این مرحله گام به گام با سرعت قابل قبول پیش رفته و امیدواریم امروز شاهد در اختیار قرار گرفتن کامل داراییهای ایران باشیم و این به حساب ایران در یکی از کشورهای منطقه منتقل شود و دولت ایران میتواند کامل به آن دسترسی داشته باشد و متناسب با نیاز استفاده کند.
تبادل زندانیان امروز انجام خواهد شد
وی تصریح کرد: تبادل زندانیان امروز انجام خواهد شد. پنج زندانی شهروند ایران از زندانهای آمریکا آزاد خواهند شد و دو تن از شهروندان بر اساس درخواست و علاقه خود وارد ایران خواهند شد و یک نفر از آنها با توجه به حضور خانوادهاش در یکی از کشورهای دیگر به خانواده خود در کشور ثالث منتقل خواهد شد و دو نفر دیگر ابراز تمایل کردند در آمریکا حضور داشته باشند. پنج زندانی ایرانی امروز آزاد و به صورت متقابل پنج شهروند زندانی در ایران هم آزاد خواهند شد. امیدواریم این روند براساس توافق صورت بگیرد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره برگزاری نشستهایی در حاشیه مجمع عمومی برای مذاکره رفع تحریمها گفت: ایران در استیفای حقوق ملت به مسیر دیپلماسی پایبند است و براساس علاقهمندی طرفهای مقابل ایران برای انجام مذاکره و گفتوگو برای بازگشت متعهدانه همه طرفها به برجام ملاحظه محدودکنندهای ندارد. مسیر رفع تحریمها را از طریق مسیر دیپلماتیک تا الان دنبال کردیم. چنانچه در مسیر دیپلماتیک روزنهای برای بازگشت به مذاکرات رفع تحریمها باشد استفاده خواهیم کرد. امکان برگزاری نشستها در حاشیه مجمع عمومی وجود دارد.
وی گفت: تلاش ایران برای رفع تحریمهای ظالمانه محدود به مذاکره در چارچوب برجام نخواهد بود ولی خنثی سازی تحریمها کما اینکه با جدیت دنبال شد با جدیت به موازات مسیر دیپلماتیک ادامه خواهد یافت.
فردا موعد اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق
سخنگوی وزارت خارجه گفت: فردا ۲۸ شهریور موعد اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق است. دولت عراق با جدیت اعلام کرده که به اجرای توافق پایبند هستم و تعهدات خود را در این رابطه انجام خواهم داد. امیدوار و خوشبین هستیم براساس تعهد دولت عراق و تأکیدات صورت گرفته در ملاقاتهای دوجانبه، دولت عراق این روند را به صورت کامل در موعد مقرر انجام دهد. ایران به تامین امنیت مرزهای خود اهتمام جدی دارد و برای امنیت این مرزها مماشات نخواهد کرد. خواستار بهترین روابط با دولت و ملت عراق هستیم امنیت مرزهای مشترک برای دو ملت و دولت اهمیت است. امنیت عراق برای ما مهم است و در کنار ارتش و نظامیان و دولت و ملت عراق در طول سالهای حمله تروریستهای تکفیری و داعش علیه تروریستها ایستادیم و از امنیت دولت و ملت عراق و حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور حمایت کردیم.
وی گفت: حضور تروریستها و نیروهای تجزیه طلب و مسلح در اقلیم کردستان عراق مخل امنیت مرزهاست.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: منتظر موعد پایان اجرای این توافق خواهیم بود.
عملکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم
کنعانی در پاسخ به سؤالی گفت: اثرگذاری سیاست خارجی را در تقویت مناسبات باید براساس آمار و ارقام و ارقامی که در حوزه مناسبات اقتصادی و تجاری بین ایران و سایر کشورها وجود دارد و منتشر میشود قضاوت کنیم. براساس آمار رسمی موجود در مبادلات تجاری و اقتصادی بین ایران با شرکای ایران در مناطق مختلف در روند تدریجی دو سال گذشته در مراحل مختلف شاهد رشد ملموس تجارت خارجی بودیم در کنار تقویت ارتباطات، نشستها و سفرهای دوجانبه و اسنادی که امضا کردیم. ارتقای میزان فروش نفت ایران و انتقال داراییهای ایران و آزادسازی داراییهای مسدود شده ایران و گسترش مناسبات ایران و حضور در مجامع بینالمللی و رشد ملموس در میزان تبادل هیأتهای عالیرتبه بین ایران و کشورها شاهدیم نشانگر نتیجه بخش بودن سیاست خارجی دولت در روابط خارجی و دستیابی به هدفگذاریهای انجام شده به صورت مقطعی است و این روند را جدی ادامه خواهیم داد.
وی یادآور شد: توافقات نتایج فوری نخواهد داشت و هر توافق نیاز به بازه زمانی دارد. براساس هدفگذاریهای انجام شده براساس نتایجی که دولت در سیاست خارجی به دست آورده خوشبین هستیم روند مناسبات خارجی روند خوبی را در حال طی کردن است و نتایج آن را به صورت ملموس در برخی زمینهها دیدیم و در زمینههای دیگر هم خواهیم داد. طبیعی است تحریمهای آمریکا برداشته نشده و فشارهای غیرقانونی از سوی آمریکا بر روی کشورهای دوست و شریک تجاری و اقتصادی ایران وجود دارد و بخشی از این شرایط از ناحیه شرکای ایران قابل درک است ولی اغلب کشورها نشان دادند حاضر نیستند به تحریمها و فشارهای دولت آمریکا توجه کامل کنند. اینکه کشورها میپذیرند روابط تجاری و اقتصادی خود را تقویت کنند و اینکه کشورها میپذیرند روابط خود را ارتقا دهند و سفرای خود را اعزام میکنند و گفتوگوهایی در حال انجام است و اینها نشانگر پویایی سیاست خارجی است.
نعانی گفت: معتقدیم باید نیمه پر لیوان را دید. منصفانه اگر عملکرد سیاست خارجی را نگاه کنیم روند رو به پیشرفت و جلو داریم. دولتهای دوست نشان دادند که مایلند فارغ از تحریمها و فشارها روابط را با ایران بر مبنای مصالح به پیش ببرند و این روند را به پیش خواهیم برد.
وی در پاسخ به سؤالی تصریح کرد: در بحث موضوعاتی که سه کشور اروپایی اعلام کردند در بحث فروش تسلیحاتی و روابط نظامی، با تحریمهای سازمان مللی مواجه نیستیم و یکسری محدودیتهایی را در چارچوب برجام مبتنی بر توافق پذیرفته بودیم که این محدودیتها مبتنی بر مفاد برجام در ۱۸ اکتبر باید برداشته شود و به صورت خودکار باید حذف شوند. محدودیتهایی را اتحادیه اروپا در چارچوب تصمیمات داخلی اتحادیه گرفته بود. بعد از ۱۸ اکتبر محدودیتهای مصرح در برجام به صورت اتوماتیک و خودکار برداشته خواهد شد. برای محدودیتهایی که اتحادیه اروپا اعلام کرده ارزشی قائل نیستیم. از تاریخ یاد شده این محدودیتها به صورت خودکار برطرف خواهد شد و ایران براساس حقوق بینالملل میتواند با هر کشوری که علاقهمند به تعامل و همکاری است،همکاری و تعامل کند.
وی تصریح کرد: محدودیتهایی که اتحادیه اروپا اعلام میکند ارزش قانونی و بینالمللی ندارد و ایران بر مبنای قوانین بینالمللی در چارچوب منافع خود با کشورهای دوست تعامل میکند. به هرگونه اقدام مثبت پاسخ مثبت نشان میدهیم و به هر گونه اقدام سازنده پاسخ میدهیم. این را در مناسبات با اروپا در نظر خواهیم گرفت.
برای همکاری با آژانس هیچ محدودیتی قائل نیستیم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره همکاری با آژانس گفت: همکاری با آژانس ادامه خواهد یافت و با همکاری با آژانس مبتنی بر عضویت ایران در آژانس و موافقتنامه جامع پادمان این همکاری ها مثبت و رو به جلو ادامه خواهد یافت. بارها گفتهایم مخالف سوءاستفاده سیاسی از سازمانهای بینالمللی توسط برخی کشورها هستیم. برای همکاری و تعامل سازنده با آژانس مبتنی بر موافقتنامه جامع پادمان هیچ محدودیتی قائل نیستیم و این همکاریها را با تأکید بر بیطرفی آژانس ادامه خواهیم داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره داراییها بلوکه شده ایران در سایر کشورها نیز گفت: اکنون مبالغ بلوکه و محدود شده زیادی در کشورهای دیگر نداریم. در ژاپن مبالغی داشتیم که در اختیار طرف ایرانی قرار گرفته و از آن مبالغ در چارچوب نیازهای کشور استفاده کردیم و مبلغ باقیمانده زیاد نیست. مبالغی را در ترکیه داریم که در این زمینه دسترسیهای ما به صورت نسبی وجود دارد و با توجه به روابط خوب با ترکیه با محدودیت جدی مواجه نیستیم و ارتباطات و همکاری و گفتوگو بین مقامات ذیربط وجود دارد. در مورد عراق با فشارهایی که آمریکا وارد کرده بود با محدودیتهایی مواجه شده بودیم که بخشی از داراییها رفع محدودیت شده و به حسابهای ما منتقل شد و پیش بینی میکنیم بقیه مبالغ در چارچوب روابط سازنده با عراق بتوانیم به داراییهای خود دست پیدا کنیم. روندی که دنبال کردیم دلگرم کننده بوده و ایران با جدیت این را دنبال خواهد کرد.
وی درباره پروژه راهآهن بصره - شلمچه گفت: امیدواریم در بازه زمانی شاهد بهرهبرداری از این پروژه باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس که امروز آزادسازی پولها و تبادل زندانیان دقیقا در چه زمانی صورت میگیرد؟ گفت: نمیتوانم زمان دقیقی بگویم اما این کار امروز انجام میشود.
کنعانی درباره گفتوگوی تلفنی روز گذشته امیرعبداللهیان و همتای آذربایجانی و روند بازگشایی سفارت جمهوری آذربایجان در تهران گفت: در طول بازه زمانی دو سه ماه گذشته هیأتهای مختلفی بین دو کشور تبادل کردیم. مبنای هیأتهای تبادل شده توافق انجام شده در مذاکرات تلفنی وزرای خارجه دو کشور و بعد از آن مذاکره حضوری دو کشور در نشست عدم تعهد در باکو بود. مبتنی بر همان توافق و اراده سیاسی دو کشور هیأتهای مختلفی تبادل شدند. روند مذاکرات در نشستهای مختلف دو کشور و هم مذاکرات در حوزههای امنیتی و حوزههای قضایی و دادگستری و اقتصادی دو کشور دلگرم کننده و رو به جلو بوده است.
وی گفت: خوشبین هستیم در نتیجه تکمیل گامهای برداشته شده شاهد از سرگیری فعالیت سفارت آذربایجان در تهران باشیم و این روند را مطلوب و امیدوار کننده میدانیم.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: در مذاکرات روز گذشته مروری بر اقدامات انجام شده و مذاکرات تیمهای دو کشور صورت گرفت و با توجه به هدفگذاری برای گامهای جدید شاهد گامهای جدید به سمت جلو باشیم.
نشست هشت کشور حاشیه خلیج فارس
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره برگزاری نشست هشت کشور حاشیه خلیج فارس در نیویورک گفت: دبیرکل سازمان ملل پیشنهاد داده بود که نشست هشت کشور حاشیه خلیج فارس در حاشیه نشست مجمع عمومی برگزار شود در چارچوب کمک به روند همگرایی و هم افزایی در حوزه خلیج فارس. ایران به عنوان یکی از هشت کشور ساحلی از این ایده حمایت کرده است و این نشست مبتنی بر ابتکار دبیرکل در حاشیه نشست مجمع عمومی برگزار خواهد شد.
طرح سلطان عمان
وی درباره طرح سلطان عمان برای مذاکرات رفع تحریمها اظهار داشت: ایران اعلام کرده از ابتکارات توأم با حسن نیت برخی کشورها در منطقه که علاقهمند هستند برای زمینه سازی توافق و بازگشت همه طرف ها به برجام فعالیت کنند، استقبال میکند. ایران از ابتکار سلطان عمان حمایت کرد و نشستها و گفتوگوهایی انجام شد و این به معنای شراکت و حضور طرف های دیگر در برجام نیست و قرار نیست تغییر جدیدی صورت بگیرد ولی گفتیم از ابتکار مبتنی بر حسن نیت طرف ها حمایت میکنیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط ایران و عربستان گفت: روابط دو کشور در حوزههای دوجانبه ادامه خواهد یافت.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره صوت منتشر شده از مقام ارشد دولت آمریکا گفت که رویکرد آمریکا نسبت به ایران غیرسازنده بوده است و افزود: صفحات مخرب و غیرسازنده دولت آمریکا علیه ایران عدیده است و تاریخ مناسبات دو کشور در طول بیش از ۴۴ سال بعد از انقلاب مملو از اقدامات مخرب دولت آمریکاست و دولت آمریکا باید این اقدامات مخرب را جبران کند و دولت آمریکا باید پاسخگوی مفاد صوتی که منتشر شده باشد.
محکومیت تحریم رسانه های ایرانی
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره تحریم رسانههای ایرانی از جمله خبرگزاری فارس و تسنیم عنوان کرد: ممانعت از صدای ملت و دولت ایران و انقلاب اسلامی در دستورکار دولتهای غربی از جمله آمریکا بود و این استمرار همان سیاست است و برای نرسیدن صدای ملت و رسانههای ایران به افکار عمومی دنیا است. این اقدام را محکوم کرده و مجددا از این تریبون محکوم میکنیم. این ضدیت با رسانه و گردش آزاد اطلاعات و سیاست دوگانه در مواضع اعلامی دولت آمریکا در قبال ملت و رسانههای ایران است.
وی درباره اظهارات جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران بیان کرد: ملت ایران به کشورهایی که چهار دهه علیه ملت ایران جرم و جنایت مرتکب شدند، نیازی ندارد. حضور سرکرده فرقه تروریستی منافقین واقعا مضحک بود. در ارتباط با حقوق بشر به اصول انسانی و اخلاقی در سیاست خارجی و داخلی پایبند است. اگر ایران بیش از ۴۰ سال در مقابل توطئههای آمریکا و متحدان آن ایستادگی کرده به پشتوانه این ملت و دولت بوده است. اگر ایران از گردنههای سخت محاصره اقتصادی، جنگ تحمیلی و خیزش مسلحانه گروههای تروریستی از جمله منافقین و تجزیه طلبان و تحریمها عبور کرده به پشتوانه همین ملت است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین بیان کرد: ایران برای حقوق بشر جایگاه ویژه و بالایی برخوردار است. ایران از پرچمداران حقیقی پاسداشت از حقوق بشر است و در عین حال استفاده سیاسی از حقوق بشر را هرگز برنمیتابد. دولت آمریکا و دولتهای اروپایی بدانند نگاه ملت ایران به سابقه ضد حقوق بشری این کشورها تغییر نخواهد کرد.
وی افزود: ملتهای جهان سرکوب شهروندان همین کشورها در خیابانهای خود را میبینند به کارگیری مشت آهنین از سوی پلیس در این کشورها علیه شهروندان این کشورها را شاهدند.
کنعانی ادامه داد: در خیابانهای خود روزانه مرتکب جرم و جنایت میشوند و از جنایات صهیونیست ها حمایت میکنند و خودشان پرچمدار حمایت از حقوق بشر میشوند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره افزایش رایزنان بازرگانی در کشورهای دیگر بیان کرد: همکاری خوبی بین دستگاه دیپلماسی و وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت برقرار است. بر مبنای اطلاعاتی که دارم گمان میکنم راجع به ۳۰ کشور هدفگذاری شده بود که رایزنان بازرگانی مستقر شوند و تاکنون بین ۱۷ تا ۲۰ نفر مستقر شدند و در تعداد باقیمانده این روند در حال انجام است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد و همکاری و مشورت خوبی بین دستگاه دیپلماسی و این ارگانها وجود دارد.
وی در پاسخ به سؤال دیگری گفت که چارچوبهای فنی و حقوقی روند موضوع میدان نفتی و گازی آرش پیگیری میشود.
به دنبال محدود کردن همکاریهای خود با آژانس نیستیم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره برنامه ایران در خصوص بازرسان آژانس اظهار داشت: ایران به دنبال محدود کردن همکاریهای خود با آژانس نیست و اعلام کرد مخالف سوءاستفاده سیاسی از آژانس برای پیگیری اهداف سیاسی نامشروع است. ایران به همکاریهای سازنده خود با آژانس ادامه خواهد داد.
دیدار رئیسی با نخستوزیر ژاپن در نیویورک؟
کنعانی درباره دیدار رئیسی با نخست وزیر ژاپن در نیویورک گفت: احتمال این دیدار است و در صورت حضور مقام ژاپنی در نیویورک ممکن است این دیدار انجام شود. مجمع عمومی سازمان ملل فرصتی است برای انجام و دیدارها و گفتوگوهای دوجانبه بین کشورهایی که علاقهمند به تبادل نظر و دیدار هستند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش دیگری درباره گمانه زنی برای تأسیس نمایندگی دیپلماتیک آمریکا در شرق فرات گفت: اطلاعی در این رابطه ندارم. حضور آمریکا در آنجا اشغالگرانه است و هیچ فعل و انفعال سیاسی و نظامی در سرزمین سوریه نمیتواند بدون موافقت دولت سوریه صورت بگیرد. حضور نظامی آمریکا در سوریه با توجه به مخالفت دولت سوریه حضور غیرقانونی و اشغالگرانه است.
وی درباره تبادل زندانیان بین ایران و ترکیه که سؤال خبرنگاری بود اظهار داشت: خبر بروز شدهای در این خصوص ندارم، ولی گفتوگوها در حوزه قضایی و کنسولی و هم در نشست وزرای خارجه دو کشور گفتوگو شد. در چارچوب مناسبات خوب دو کشور در این زمینه میتوانیم شاهد پیشرفتها و تحقق هدفگذاری های انجام شده برای آزادی زندانیان و تبادل زندانیان باشیم ولی اطلاع بروز شدهای اکنون از این مورد ندارم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره طرح ایران برای خروج ترکیه از سوریه که از سوی امیرعبداللهیان بیان شد، اظهار داشت: حل وفصل اختلافات و مشکلات بین سوریه و ترکیه همواره مدنظر ایران بوده است. ایران معتقد است که اختلافات بین دو کشور باید در چارچوب گفت وگوها و روند سیاسی حل و فصل شود. ایران علاقه مند است با رفع این اختلافات زمینه ایجاد روابط دو کشور فراهم شود. رفع نگرانیهای دو کشور باید رفع شود. در نشستهای دوجانبه با مقامات دو کشور ایدههایی مطرح شده و این روند را تا حصول نتایج مطلوب ادامه خواهیم داد.