مرکز آمار ایران روز گذشته با انتشار گزارشی تفصیلی تصویر «ایران در آیینه آمار 1391» را ارائه کرد. در این گزارش که جزئیات آن روی سایت رسمی این نهاد رسمی آمارگیری قابل دیدن است، ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن و 628 ﻫﺰار و 763 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ (ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺧﺎﮐﯽ)، در ﺳﺎل 1391 دارای 31 اﺳﺘﺎن، 422 ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن، 1041 ﺑﺨﺶ، 1224 ﺷﻬﺮ و 2566 دﻫﺴﺘﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، در این ﺳﺎل، اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﺎنوﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن، ﮐﺮﻣﺎن، ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ، ﻓﺎرس، ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی و اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰو وﺳﯿﻊﺗﺮﯾﻦ استانﻫﺎی اﯾﺮان بودهاند ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺑﯿﺶ از 100 ﻫﺰار ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ. اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان نیز با ﺣﺪود 14 ﻫﺰار ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ مساحت، از ﻧﻈﺮ وﺳﻌﺖ در ﺑﯿﻦ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺸﻮر دارای رﺗﺒﻪ ﺑﯿﺴﺖ و ﻧﻬﻢ اﺳﺖ. در ﺳﺎل 1391 ﺷﻬﺮﻫﺎی اﻫﻮاز، ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس و ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﻣﻌﺪل ﺣﺪاﮐﺜﺮ دﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 9/33 و 9/32 و 9/29 جزو گرمترﯾﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺑﻮدهاﻧﺪ.
در ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎل ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻫﻤﺪان، زﻧﺠﺎن، اردﺑﯿﻞ ﺑﺎ ﻣﻌﺪل ﺣﺪاﻗﻞ دﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 5/4، 5/5 و 7/5 درﺟﻪ از ﺳﺮدﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺑﻮدهاﻧﺪ. در بخش دیگری از این گزارش به میزان بارشها نیز اشاره شده است که برایناساس در ﺳﺎل 1391، ﻣﻘﺪار ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻣﺮاﮐﺰ استانﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺷﻬﺮﻫﺎی رﺷﺖ، ﺳﺎری و ﯾﺎﺳﻮج ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 1422، 855 و 826 ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ بودهاست. ﺑﺮاﺳﺎس آﺧﺮﯾﻦ ﺳﺮﺷﻤﺎری ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻧﻔﻮس و ﻣﺴﮑﻦ در آﺑﺎن ﻣﺎه 1390، ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﺸﻮر 75 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 149 ﻫﺰار و 669 ﻧﻔﺮ بوده که از این تعداد 4/50 درﺻﺪ ﻣﺮد و 6/49 درﺻﺪ زن ﺑﻮدهاند ﮐﻪ ﺣﺪود 53 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 646 ﻫﺰار ﻧﻔﺮ آنها در ﻧﻘﺎط ﺷﻬﺮی (4/71 درﺻﺪ) و ﺑﯿﺶ از 21 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 446 ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در ﻧﻘﺎط روﺳﺘﺎﯾﯽ (5/28 درﺻﺪ) اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻏﯿﺮﺳﺎﮐﻦ ﮐﺸﻮر ﺣﺪود 56 ﻫﺰار ﻧﻔﺮ (1/0 درﺻﺪ) ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻫﺮم ﺳﻨﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺮﺷﻤﺎری 1385 و 1390 ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ از ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﯿﺖ زﯾﺮ 15 ﺳﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﺷﻤﺎری 1385 ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه و ﻣﺘﻮﻟﺪاﻦ دﻫﻪ 1360 ﮐﻪ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺳﻦ ﺟﻮاﻧﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ رﺳﯿﺪهاﻧﺪ، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﯿﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﻗﺎﻋﺪه ﻫﺮم ﺳﻨﯽﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﻞ ﮐﺸﻮر درﺣﺎل ﺟﻤﻊ و کوچکتر ﺷﺪن است و اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽرود ﻃﯽ ﭼﻨﺪ دﻫﻪ آﺗﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪ شود. در ﺳﺎل 1390، ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮار (ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻌﺪ ﺧﺎﻧﻮار)، 55/3 ﺑﻮده ﮐﻪ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن ﺑﺎ 19/3 ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻌﺪ ﺧﺎﻧﻮار و اﺳﺘﺎن ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺑﺎ 31/4 ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻌﺪ ﺧﺎﻧﻮار را در ﺑﯿﻦ اﺳﺘﺎن ﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ.
در ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎل ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد در ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﮐﺸﻮر (ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ) ﺣﺪود 14/46 ﺑﻮده ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎن ﺳﻤﻨﺎن ﺑﺎ رﻗﻢ 47/6 و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﺑﺎ رﻗﻤﯽ ﺣﺪود 57/647 است. ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺮﺷﻤﺎری 1390، ﮐﺸﻮرﻫﺎی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از 45/1 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ و ﻋﺮاق ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از 51/51 ﻫﺰار ﻧﻔﺮ بیشترﯾﻦ ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ را در ﮐﺸﻮر داﺷﺘﻪاﻧﺪ.
ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺮﺷﻤﺎری ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻧﻔﻮس و ﻣﺴﮑﻦ آﺑﺎن ﻣﺎه 1390، ﮐﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖ 10 ساله و بیشتر ﮐﺸﻮر ﺑﯿﺶ از 63 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 240ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد 62هزار و 514 نفر مرد و 89 ﻫﺰار و 664 ﻧﻔﺮ زن ﺗﺎ زﻣﺎن ﺳﺮﺷﻤﺎری ﻫﺮﮔﺰ ازدواج نکرده بالای 50 سال بودهاند. در این ﺳﺎل 830 ﻫﺰار ازدواج ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ 1/5 درصد کاهش داﺷﺘﻪ است، ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﯾﻦ ﺳﺎل ﺣﺪود 3/150 ﻫﺰار ﻃﻼق ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﺪود 2/5 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. در ﺳﺎل 1391 ﺑﯿﺶ از 4/1 ﻣﯿﻠﯿﻮن وﻻدت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد حدود 7/48 درصد، ﻣﺘﻮﻟﺪﯾﻦ دﺧﺘﺮ ﺑﻮدهاﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﯾﻦ ﺳﺎل ﺣﺪود 368ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻓﻮت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺣﺪود 9/43درﺻﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻮت زﻧﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﻣﻬﺎﺟﺮت در سال رکود
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﯿﻦ ﺳﺎلﻫﺎی 1385 و 1390 ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺎلﻫﺎی ﻣﺰﺑﻮر 5/5 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ در ﮐﺸﻮر جابهجا ﯾﺎ از ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر وارد ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﻗﺒﻠﯽ 95/91 درﺻﺪ داﺧﻞ ﮐﺸﻮر و 85/1 درﺻﺪ ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ و 19/6 درﺻﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮد را اﻇﻬﺎر ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ. در ﻓﺎﺻﻠﻪ سالهای ﻣﺬﮐﻮر، ﻣﻬﺎﺟﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد را در داﺧﻞ ﮐﺸﻮر ﺗﻐﯿﯿﺮ دادهاﻧﺪ 39 درﺻﺪ در ﺑﯿﻦ دﯾﮕﺮ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺸﻮر و 61 درﺻﺪ در داﺧﻞ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد جابهجا ﺷﺪهاﻧﺪ.
از ﻣﺠﻤﻮع یک ﻣﯿﻠﯿﻮن و 985 ﻫﺰار و 927 ﻧﻔﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻃﯽ سالهای 1385 و 1390 در ﺑﯿﻦ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺸﻮر جابهجا ﺷﺪهاﻧﺪ بیشترﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان (384025ﻧﻔﺮ) و کمترﯾﻦ آن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎن ﮐﻬﮕﯿﻠﻮﯾﻪ و ﺑﻮﯾﺮاﺣﻤﺪ (12999 ﻧﻔﺮ) ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺸﻮر از ﻧﻈﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮﭘﺬﯾﺮی و ﻣﻬﺎﺟﺮﻓﺮﺳﺘﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﺳﺎل 1390، 13 اﺳﺘﺎن از 31 اﺳﺘﺎن ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﺳﺘﺎنﻫﺎی اﻟﺒﺮز، اﺻﻔﻬﺎن، ﮔﯿﻼن، ﯾﺰد، ﻣﺎزﻧﺪران، ﺑﻮﺷﻬﺮ، ﺳﻤﻨﺎن، ﮔﻠﺴﺘﺎن، ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ، ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن، ﻣﺮﮐﺰی، ﻗﻢ و زﻧﺠﺎن ﻣﻬﺎﺟﺮﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮدهاﻧﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ رﻗﻢ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻬﺎﺟﺮت در آنها ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ 18 اﺳﺘﺎن دﯾﮕﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮﻓﺮﺳﺖ ﺑﻮدهاﻧﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ رﻗﻢ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻬﺎﺟﺮت در آﻧﻬﺎ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ.
وضعیت ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ
ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ (UNDP) و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻬﺪاﺷﺖ، آﻣﻮزش و ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮاﺳﺎس آﺧﺮﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺪرج در ﻧﺸﺮﯾﻪ ﮔﺰارش ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ، ایران در سالهای 2010 ،2011 و 2012 ﻣﻘﺪار ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل 707/0 ، 707/0 و 742/0 بوده ﮐﻪ در ﺑﯿﻦ 187 ﮐﺸﻮر ﺟﻬﺎن در ﺳﺎل 2012 رﺗﺒﻪ 76 را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ.
وضعیت اشتغال و بیکاری
ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﺮح آﻣﺎرﮔﯿﺮی از ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر در ﺳﺎلﻫﺎی 1387 ﻟﻐﺎﯾﺖ 1391 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 38، 9/38، 3/38 9/36 و 4/37 درﺻﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ، از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻓﻌﺎل ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺎل 1388 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1387، 9/0 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ، ﺳﺎل 1389 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1388، 6/0 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ، ﺳﺎل 1390 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1389، 4/1 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ، ﺳﺎل 1391 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1390، 5/0درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﮔﺮوه ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﺑﺮای ﺳﺎلﻫﺎی1387 ﻟﻐﺎﯾﺖ 1391، 1/12 و 3/12 ، 5/13 ، 9/11 ،4/10 درصد بوده که سال 1388 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1387، 5/1 درصد اﻓﺰاﯾﺶ، سال 1389 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1388، 6/1 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ، سال 1390 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1389 معادل2/1 درﺻﺪ و ﺳﺎل 1391 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1390، 2/0 درصد ﮐﺎﻫﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
در ﺳﺎل 1391 ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری ﺟﻮاﻧﺎن 24-15 ﺳﺎﻟﻪ 8/26 درﺻﺪ است ﮐﻪ ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری ﻣﺮدان 24-15 ﺳﺎﻟﻪ 3/23 درﺻﺪ و ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری زﻧﺎن 24-15 ﺳﺎﻟﻪ 2/41 درﺻﺪ اﺳﺖ. در ﺳﺎل 1391 در ﻣﯿﺎن استانﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﻟﺮﺳﺘﺎن، اﯾﻼم و ﻓﺎرس ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ 20، 2/17 و 7/16 درﺻﺪ بیشترﯾﻦ ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری و استانﻫﺎی ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ، ﮐﺮﻣﺎن و ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ 3/6 ، 7/7و 6/8 درﺻﺪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻧﺮخ ﺑﯿﮑﺎری را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ.
در ﺳﺎل 1391 ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺴﺒﯽ ﺷﺎﻏﻼن 10 ﺳﺎﻟﻪ و بیشتر ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖاﻗﺘﺼﺎدی ﺷﺎﻣﻞ 4/19 درﺻﺪ در ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزی، 4/33 درﺻﺪ در ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ و 2/47 در ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎت است. در این ﺳﺎل ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺴﺒﯽ ﺷﺎﻏﻼن 10 ﺳﺎﻟﻪ و بیشتر ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮوههای عمده شغلی درﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮان و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻣﺮﺑﻮط 9/18درﺻﺪ، ﮐﺎرﮔﺮان ﺳﺎده 9/16، کارکنان ﻣﺎﻫﺮ ﮐﺸﺎورزی، ﺟﻨﮕﻠﺪاری و ﻣﺎﻫﯿﮕﯿﺮی 16 درﺻﺪ و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ، ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮوﺷﮕﺎه و ﺑﺎزارﻫﺎ ﺑﺎ 5/12 درﺻﺪ ﺑﯿ ﺶﺗﺮﯾﻦ ﺳﻬﻢ در ﻣﯿﺎن ﮔﺮوهﻫﺎی ﻋﻤﺪه ﺷﻐﻠﯽ را دارند.
ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺴﺒﯽ ﺷﺎﻏﻼن 10ﺳﺎﻟﻪ و بیشتر در ﺳﺎل 1391 ﺑﺮﺣﺴﺐ وﺿﻊ ﺷﻐﻠﯽ در سه بخش ﺧﺼﻮﺻﯽ، ﻋﻤﻮﻣﯽ (ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺰد و ﺣﻘﻮقﺑﮕﯿﺮان ﺑﺨﺶ ﺗﻌﺎون و ﮐﺎرآﻣﻮزان است) و اظهار نشده، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ 6/82، 9/16 و 5/0 درﺻﺪ ﺑﻮده ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ بخش خصوصی ثابت و بخش ﻋﻤﻮﻣﯽ 5/0 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ و اﻇﻬﺎر ﻧﺸﺪه 5/0 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ است. در ﺳﺎل 1390 ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮐﻨﺎن دوﻟﺖ در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی اﺟﺮاﯾﯽ در ﺣﺪود 1/2 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ﺑﻮده ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ 6/0 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮐﻦ 5/95 درﺻﺪ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺘﺨﺪام ﮐﺸﻮری و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻘﺮرات اﺳﺘﺨﺪاﻣﯽ و 5/4 درﺻﺪ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﺎر هستند.
زراﻋﺖ، ﺑﺎﻏﺪاری و دامپروری
ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ آﺧﺮﯾﻦ ﺳﺮﺷﻤﺎری ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﺸﺎورزی در ﺳﺎل 1382، ﺗﻌﺪاد 4 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 332 ﻫﺰار واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪی ﮐﺸﺎورزی، ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﮐﺸﺎورزی در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی زراﻋﺖ، ﺑﺎﻏﺪاری، ﺗﻮﻟﯿﺪ گلخانهای، ﭘﺮورش دام، ﭘﺮورش ﻣﺎﮐﯿﺎن ﺑﻪ روش ﺳﻨﺘﯽ، ﭘﺮورش زﻧﺒﻮر ﻋﺴﻞ و ﮐﺮم اﺑﺮﯾﺸﻢ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدهاﻧﺪ.
اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻄﻠﻖ اﯾﻦ ﺑﻬﺮهﺑﺮداریﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎص ﺣﻘﯿﻘﯽ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﮐﺸﺎورزان و داﻣﺪاران اداره ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﻨﻬﺎ 8108 بهرهﺑﺮداری ﮐﺸﺎورزی، ﺗﺤﺖ اداره اﺷﺨﺎص ﺣﻘﻮﻗﯽ (ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی رﺳﻤﯽ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ) ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
از ﻣﺠﻤﻮع ﺑﻬﺮهﺑﺮداریﻫﺎی ﮐﺸﺎورزی ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ﺣﻘﯿﻘﯽ، ﺗﻌﺪاد 2 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 363 ﻫﺰار ﺑﻬﺮهﺑﺮداری (55 درﺻﺪ) ﺗﺤﺖ اداره بهرهﺑﺮداران ﺑﺎﺳﻮاد و ﺑﻘﯿﻪ بهرهﺑﺮداریﻫﺎ (45 درﺻﺪ) زﯾﺮ ﻧﻈﺮ بهرهﺑﺮداران ﺑﯽﺳﻮاد ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻃﺮح آﻣﺎرﮔﯿﺮی از داﻣﺪاریﻫﺎی ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل 1390، ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن و 278ﻫﺰار ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد 50 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 215 ﻫﺰار رأس ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺮه، ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن و 130ﻫﺰار ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺑﺎ 22 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 94 ﻫﺰار رأس ﺑﺰ و ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ و ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن و 96 ﻫﺰار ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﺑﺎ 6 ﻣﯿﻠﯿﻮن و 75 ﻫﺰار راس ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
معدن
ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ این آمارگیری در ﺳﺎل 1390، ﺗﻌﺪاد 5246 ﻣﻌﺪن در ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداری (ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎدن ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز، ﻣﻮاد رادﯾﻮاﮐﺘﯿﻮ و ﺧﺎك رس) در ﮐﺸﻮر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و در ﻣﺠﻤﻮع 84528 ﻧﻔﺮ در اﯾﻦ ﻣﻌﺎدن ﺑﻪ ﮐﺎر اﺷﺘﻐﺎل داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﻏﻼن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1389معادل 98/3 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ارزش اﻓـﺰوده ﺣﺎﺻﻞ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻌﺎدن در ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل 1390 ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ 47ﻣﯿﻠﯿﺎرد و 830 ﻣﯿﻠﯿﻮن رﯾﺎل ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ 5/23 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻣﻌﺎدن ﺳﻨﮓ، آﻫﻦ ﺳﻨﮓ ﻣﺲ و سنگهای ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ 12431،18292 و 4426 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل دارای ﺑﺎﻻﺗﺮﯾـﻦ ﻣﯿـﺰان ارزش اﻓـﺰوده ﺑـﻮدهاﻧـﺪ. ﻣﺠﻤـﻮع ارزش اﻓـﺰوده اﯾـﻦ ﻣﻌـﺎدن ﺣﺪود 73 درﺻـﺪ از ﮐﻞ ارزش اﻓﺰوده اﯾﻦ ﺑﺨﺶ را به خود اختصاص داده است. در ﺳﺎل 1390، ﺗﻌﺪاد 14 ﻫﺰار و 962 ﮐﺎرﮔﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ دارای 10 ﻧﻔﺮﮐﺎرﮐﻦ و ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﮐﺸﻮر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺣﺪود 2/2 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ 98 درﺻﺪ از اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و 2 درﺻﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻞ ﺷﺎﻏﻼن اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎ، ﺑﯿﺶ از یک ﻣﯿﻠﯿﻮن و 242 ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻮدهاند ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1389 دارای ﮐﺎﻫﺸﯽ ﻣﻌﺎدل 4/0 درﺻﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ.1/15 درﺻﺪ از اﯾﻦ ﺷﺎﻏﻼن در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﮐﻪ بیشترین ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮐﻦ را در ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ دارا اﺳﺖ، ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﻮدهاﻧﺪ.
در اﯾﻦ ﺳﺎل، ارزش اﻓﺰوده ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ دارای 10 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ و ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﺑﯿﺶ از 624 ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل ﺑﻮده ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل1389معادل 2/26 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶداﺷﺘﻪ اﺳﺖ. در ﺳﺎل 1390 ارزش اﻓﺰوده فعالیتهای ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ دارای 10 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ و بیشتر ﺑﺮای ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﺑﺎ 49-10 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ 54 ﻫﺰار و 479 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل، 99-50 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ 37 ﻫﺰار و 721 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل و 100 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ و ﺑﯿﺸﺘﺮ 532 ﻫﺰار و 131 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل است.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری در ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ دارای 10 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ و ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﺣﺪود 68 ﻫﺰار و 341 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1389 ﺣﺪود 2/16 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ارزش ﮐﻞ ﻣﺒﺎدﻻت ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل 1391 ﺑﯿﺶ از 1354 ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل ﺑﻮده ﮐﻪ 62 درﺻﺪ آن را واردات و 38 درﺻﺪ آن را ﺻﺎدرات ﻏﯿﺮﻧﻔﺘﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ. ارزش ﮐﻞ ﻣﺒﺎدﻻت، ﺻﺎدرات ﻏﯿﺮﻧﻔﺘﯽ و واردات ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1390 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ7/29، 4/40 و 9/23 و افزایش یافته است.
در ﺳﺎل 1391، ﺣﺪود 39 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ اﻧﻮاع ﮐﺎﻻ، ﺑﻪ ارزش ﺣﺪود 833 ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪﻫﺎی ﮔﻤﺮﮐﯽ وارد ﮐﺸﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﺑﯿﻦ 21 ﮔﺮوه ﮐﺎﻻ، ﮔﺮوه «ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت و وﺳﺎﯾﻞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ، ادوات ﺑﺮﻗﯽ و اﺟﺰا و ﻗﻄﻌﺎت آن، دستگاهﻫﺎی ﺿﺒﻂ و ﭘﺨﺶ ﺻﻮت، دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﺿﺒﻂ و ﭘﺨﺶ ﺻﻮت و ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن، اﺟﺰا، ﻗﻄﻌﺎت و ﻣﺘﻔﺮﻋﺎت اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ «ﺑﺎ 8/22 درﺻﺪ بیشترین سهم ارزش ریالی از ﮐﻞ واردات را دارا است.
ﺑﺮ اﺳﺎس آﺧﺮﯾﻦ آﻣﺎرﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد، در ﺳﺎل 1391، ﺣﺪود 70 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ اﻧﻮاع ﮐﺎﻻﻫﺎی ﻏﯿﺮﻧﻔﺘﯽ ﺑﻪ ارزش 521 ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل از ﻃﺮﯾﻖ پایانههای ﮔﻤﺮﮐﯽ ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر ﺻﺎدر ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻘﺪار و ارزش اﯾﻦ ﮐﺎﻻﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 1390 ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 1/6 و 4/40درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. از ﺑﯿﻦ 21 ﮔﺮوه ﮐﺎﻻ، ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺑﺎ 83/22 درﺻﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﺻﻨﺎﯾﻊ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آن ﺑﺎ 58/19 درﺻﺪ، ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﺒﺎﺗﯽ ﺑﺎ 75/12 درﺻﺪ، ﻣﻮاد ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ و اﺷﯿﺎی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از آﻧﻬﺎ ﺑﺎ 40/11 درﺻﺪ و ﻓﻠﺰات ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ و ﻣﺼﻨﻮﻋﺎت آنها ﺑﺎ 89/9 درﺻﺪ بیشترین ﺳﻬﻢ ارزش رﯾﺎﻟﯽ از ﮐﺎﻻﻫﺎی ﺻﺎدراﺗﯽ را دارا هستند.
درآمد و هزینه ایرانیان در سال 91
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، متوسط هزینه خالص درآمد یک خانوار شهری در سال 1390، از 7/132 میلیون ریال به 3/164 میلیون ریال رسیده که 8/23 درصد رشد نشان میدهد. متوسط هزینه خالص درآمد یک خانوار روستایی نیز در سال 1390، به 84 میلیون ریال رسیده که این رقم در سال 1391، به 2/108 میلیون ریال رسیده که 8/28 درصد رشد داشته است. در مقابل، متوسط درآمد یک خانوار شهری در این سال 2/167 میلیون ریال و متوسط درآمد یک خانوار روستایی 3/101 میلیون ریال برآورد شده است.
در ﺳﺎل 1391، از 120 ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻳﺎل ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎی ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻏﻴﺮﺧﻮراﻛﻲ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮار ﺷﻬﺮی، ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﺴﻜﻦ ﻣﻌﺎدل 1/55 ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻳﺎل 1/46 درﺻﺪ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻔﺮﻳﺤﺎت، ﺳﺮﮔﺮﻣﻲﻫﺎ و ﺧﺪﻣﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﻌﺎدل 5 ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻳﺎل 2/4(درﺻﺪ) ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ دارای بیشترﻳﻦ و کمترین ﺳﻬﻢ هستند.
امور سياسي
مركز آمار ايران در بخشي از آمار خود، امور سياسي در ايران سال 91 را مورد بررسي قرار داده و نوشته است: ميزان مشاركت در انتخابات رياستجمهوري ايران 76 درصد بوده است. اين در شرايطي است كه پيشتر اعلام شده بود ميزان مشاركت در انتخابات رياستجمهوري دوره يازدهم 73 درصد بودهاست.
در بخش ديگري از اين گزارش آمده است كه در سال 1391 از میان کشورهاي جهان، 84 کشور در ایران (محل استقرار تهران) داراي نمایندگی هستند. که از این تعداد 11 کشور علاوهبر تهران در سایر شهرها نیز داراي دفاتر سرکنسولگري یا کنسولگري هستند.
امور قضایی
در سال 1390 بر اساس گزارش حاصل از سیستم مدیریت پرونده قضایی پروندههاي مختومه در دادگاههاي تجدیدنظر با موضوعهاي مختلف به حدود 600 هزار پرونده رسیده است. در همین سال از میان موضوعهاي پروندههاي مختومه در دادگاههاي عمومی موضوع ایراد ضرب و جرح با 388 هزار مورد، طلاق با 232 هزار مورد، سرقت با 167 هزار مورد و تصرف عدوانی و مزاحمت با 70 هزار مورد سهم بیشتري نسبت به بقیه موارد داشتهاند.
امور انتظامی
در سال 1391 حدود 91 هزار فقره پرونده در حوزه استحفاظی نیروي انتظامی جمهوري اسلامی ایران با موضوعهاي مختلف از قبیل قتل عمد و غیر عمد، مرگهاي اتفاقی، ضرب و جرح و صدمه، تهدید، اجبار و اکراه، تظاهر به چاقوکشی و مسموم کردن عمدي به ثبت رسیده است؛ البته این موارد شامل موارد ناشی از تصادفات وسایل نقلیه نیست. از میان پروندههاي تشکیل شده به ترتیب ضرب، جرح و صدمه 67 هزار 83 مورد، مرگهاي اتفاقی 14 هزار 990 مورد، تظاهر به چاقوکشی سه هزار 686 مورد و اجبار و اکراه 1911 مورد بیشترین تعداد را بهخود اختصاص داده است. در رابطه با کل جرائم حدود 31 هزار نفر دستگیر شدهاند. در سال 1391 حدود 646 هزار مورد سرقت توسط نیروي انتظامی جمهوري اسلامی ایران به ثبت رسیده است که به ترتیب سرقت لوازم خودرو یا وسایل داخل آن، سرقت موتورسیکلت و دوچرخه و سرقت اتومبیل بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند.
آموزش
بر اساس آمار سال تحصیلی 91 و 92 وزارت آموزش و پرورش، در دورههاي روزانه و بزرگسال، حدود 6 میلیون و 850 هزار نفر در مقطع ابتدایی، دو میلیون و 199 هزار نفر در مقطع راهنمایی تحصیلی و سه میلیون و 501 هزار نفر در مقطع متوسطه عمومی مشغول تحصیل بودهاند. همچنین، حدود 459 هزار نفر از آموزش در دوره آمادگی برخوردار شدهاند. در مجموع در این سال تحصیلی بهازای هر 100 هزار نفر 935 نفر دانشآموخته دانشگاهها و موسسات دولتی و آزاد وجود داشته است.