رپ فارسی پیشکش، همین موسیقی دستگاهی را حفظ کنید

در دورانی که موسیقی سنتی دستگاهی به عنوان فاخرترین نوع موسیقی ملی در بسیاری از نقاط کشور، مجوز اجرای زنده به دست نمی‌آورد، گفته‌های اخیر برخی مسئولان حوزه موسیقی مبنی بر صدور مجوز برای آلبوم‌های رپ فارسی و طبیعتاً صدور مجوز اجرای زنده برای این آلبوم‌ها ناممکن است.

به گزارش «تابناک»، پیروز ارجمند، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تازگی ضمن تأکید بر صدور مجوز برای قطعات و آلبوم‌های رپ در ایران، عنوان رسمی مصوب برای موسیقی رپ را گفتاواز خوانده و خیلی جدی از رسمیت بخشی این نوع موسیقی سخن به میان آورده که رویداد مهمی در حوزه موسیقی کشور خواهد بود.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در این باره گفته است: «این موسیقی ریشه در فرهنگ ایران دارد. ما در فرهنگمان ترتیل‌خوانی، رجزخوانی و بحر طویل‌خوانی داریم و حتی حماسه‌سرایان ایرانی که رجزخوانی یا شاهنامه‌خوانی می‌کردند، به‌ نوعی از موسیقی شبه‌رپ استفاده می‌کردند. بیش‌ از یک دهه است که موسیقی رپ در ایران اقبال و مخاطبان گسترده‌ای پیدا کرده و خوانندگان بسیاری آثار خود را در این قالب تولید می‌کنند‌».

این نوع تعبیر ارجمند یک نگاه مثبت و خوشبینانه نسبت به موسیقی «هیپ‌هاپ / Hip hop music» یا موسیقی «رپ / Rap music» است، چرا که اگر بخواهیم نگاه واقع‌بینانه‌ای داشته باشیم، رپ یک فرهنگ است که از ۱۹۷۰ توسط سیاه‌پوستان آمریکایی با هدف اعتراض به تبعیض‌های نژادی ایجاد شد و با توجه به آنکه بیشتر رپرهای اولیه ‌توان اقتصادی محدودی داشتند، با دست زدن ریتم می‌گرفتند و صدای دستی که در برخی از آهنگ‌های امروزی نیز مورد اشاره قرار می‌گیرد، در واقع یادآوری این ریشه‌هاست.


هیپ‌هاپ اما بیش از یک موسیقی است و یک منظومه فرهنگی را شامل می‌شود که جوانان آمریکایی و به ویژه سیاه‌پوست‌های نیویورک در پیش گرفتند و پوشش‌های خاصی نیز تی‌شرت‌های باز و شلوار بگی و رقص برک و حتی گرافیتی نیز در همین منظومه گنجانده می‌شود و پازل‌هایی در کنار هم هستند که البته می‌توان ‌‌جداگانه‌ به آن پرداخت، کما اینکه بسیاری از گرافیتی‌کارهای ایرانی، رپر نیستند، ولی واقعیت اینکه به هر حال این مجموعه یک زنجیره است.

با این اوصاف، به نظر می‌رسد طرح موضوع رسمی شدن رپ فارسی، با نگاه‌های موجود چندان با واقعیات و موقعیت کنونی موسیقی ایران تطابق نداشته باشد و با توجه به ریشه‌ها و ساختار کلی موسیقی رپ، بعید است به دفتر موسیقی اجازه رسمیت بخشیدن به این سبک موسیقی داده شود؛ هرچند اگر چنین اتفاقی رخ دهد و «متن و ترانه» موسیقی‌های رپ کنونی در ایران حداقل دارای ادبیات قابل استفاده از تمامی رده‌های سنی شود.

با این حال، انتظار می‌رود مرادخانی و ارجمند پیش از آنکه بخواهند به رپ فارسی بپردازند، به عنوان مدیران حوزه موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمینه فعالیت کم چالش در موسیقی مجاز پاپ و راک و پیش از همه این‌ها، موسیقی سنتی را فراهم نمایند، زیرا در این دوران حتی موسیقی سنتی نیز در بسیاری از نقاط کشور مجوز اجرای زنده ندارد و برخی اساتید موسیقی همچون شهرام ناظری و حسین علیزاده در این زمینه گلایه کرده‌اند.

ماجرای اخیری که برای اجرای آلبوم فاخر «رومی» حافظ ناظری نیز رخ داد، نشان داد اوضاع تا چه حد ناپذیرفته است و حتی موسیقی دستگاهی نیز به سادگی پذیرفته نمی‌شود و برای اجرا‌هایش ملاحظاتی جدی وجود دارد؛ بنابراین، پیش از آنکه جبهه تازه‌ای در حوزه موسیقی گشوده شود، انتظار می‌رود همین موسیقی ملی ایران، فرصت گسترش در سطح کشور را بیابد.