ده صبح چهارم دی ماه سال گذشته بود که صدای تیراندازی (ضد هوایی) حال و هوای روزهای جنگ را به پایتخت بازگرداند. پس از گذشت 28 سال از جنگ، آن روز صدای ضدهوایی دوباره در مناطقی از تهران شنیده شد؛ زمزمه یافتن علت این شلیک در کمترین زمان ممکن در شبکه های مجازی دست به دست شد و گمانه زنی ها به اوج رسید.
به گزارش «تابناک»؛ خبر از آنجا آغاز شد که کاربران شبکه های مجازی از شنیده شدن صدای تیراندازی شبیه به صدای ضدهوایی در محدوده خیابان ولیعصر(عج) و میدان انقلاب تهران خبر دادند. دقایقی بعد خبرگزاری ها هم خبر این کاربران را تأیید کردند و نوشتند: «برخی از شهروندان تهرانی در تماس با ایلنا اعلام کردند در محدوده‌های فاطمی، امیرآباد، انقلاب و ستارخان این صدا را شنیده‌اند».
ایلنا در ادامه به نقل از یک منبع آگاه نوشت: این پرنده ناشناس متعلق به یک گروه مستندساز دارای مجوز فیلم‌برداری غیرعمد از محدوده مجاز خارج و به سمت منطقه ممنوعه پرواز كرد و به همین دلیل از سوی پدافند هوایی مورد اصابت قرار گرفته و منهدم شد. دقایقی بعد «ایسنا» به نقل از دبیرخانه شورای تأمین فرمانداری تهران اعلام کرد، «اقدام به تیراندازی توسط پدافند هوایی به یک دستگاه هلی‌شات در محدوده پرواز ممنوع میدان انقلاب در ساعت ٩:٤٥ دقیقه صبح جمعه انجام شده است».
در پی گمانه زنی ها قریب به یک ساعت پس از تیر اندازی اعلام شد هدف تیر اندازی یک «کوادکوپتر» به منطقه ممنوعه پرواز تهران بوده است. محدوده میدان انقلاب، خیابان جمهوری. همان زمان قرارگاه ثارالله گزارش داد که این «هلی‌شات» متعلق به صداوسیما بوده، ولی ساعاتی بعد، یک مقام صداوسیما گفت این شئ پرنده به سازمان متبوعش تعلق نداشته است. در عین حال معاون استاندار تهران از پیگیری ماجرا ازسوي «قرارگاه ثارالله» خبر داد. بااین‌حال ساعاتی پس از این اتفاق روابط عمومی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) ارتش در بیانیه‌ای، پرنده ناشناس بر فراز تهران را یک فروند «کوادکوپتر» اعلام کرد که برای ساخت یک مستند مورد استفاده قرار گرفته بود. طبق این بیانیه، «کوادکوپتر»ها برای فیلم‌برداری و عکس‌برداری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
معاون امنیتی استانداری: بی‌دقتی کردنددر پی گمانه زنی ها محسن همدانی، معاون امنیتی استانداری تهران، با چند خبرگزاری در این باره صحبت کرد. او به خبرنگار صداوسیما گفت: «پرواز انواع کوادکوپترها باید با هماهنگی قرارگاه ثارالله صورت گیرد ... در نگاه اول قرارگاه ثارالله در گزارش خود اعلام کرده که این پرنده متعلق به او نیست و در نگاه دوم درمی‌یابیم كه احتمالا متعلق به یک گروه مستندساز صداوسیما یا یک گروه دانشجویی بوده که به علت شرایط جوی هوا دچار انحراف و وارد منطقه پروازممنوع شده است».
او افزود: «به هر حال، منطقه خیابان جمهوری و حوالی خیابان کارگر و ولیعصر جزء مناطق ممنوعه پرواز به حساب می‌آید و دوستان استفاده‌کننده از این نوع پرنده‌های تصویربرداری هم بی‌دقتی کرده‌اند که با هشیاری پدافند هوایی و بدون اینکه مسامحه‌ای در آن خصوص داشته باشند، آن را هدف قرار داده‌اند». همدانی با بیان اینکه جای هیچ‌گونه نگرانی‌اي از بُعد امنیتی درخصوص این موضوع وجود ندارد، گفت: «نقطه قوت این اتفاق، هشیاری سامانه پدافند هوایی کشور است که به محض ورود این شیء کوچک پرنده به منطقه پرواز ممنوع ساقط شده است». او در این مصاحبه که عصر جمعه انجام شد، گفت: «تا لحظه مخابره خبر، لاشه این کوادکوپتر پیدا نشده است.»
سرانجام معاون امنیتی استانداری تهران این شیء پرنده را متعلق به سازمان صداوسیما دانست، اما معاون امنیتی استانداری تهران در گفت‌وگویی نکاتی گفت: واکنش سازمان صداوسیما را در پی داشت. همدانی علاوه بر تأکید به تعلق‌داشتن این پهپاد به صداوسیما گفت: «قرارگاه ثارالله گزارش داده که این هلی‌شات متعلق به صداوسیما بوده است».
او افزود: «این هلی‌شات به دنبال تصویربرداری هوایی از محل نماز جمعه تهران بوده، اما به منطقه پروازممنوع بی‌توجهی کرده و وارد این منطقه شده و ازسوي پدافند هوایی مورد شلیک قرار گرفته است». او همچنین گفت: تیمی که مسئول پرواز این هلی‌شات بوده است، باید به طول و عرض جغرافیایی منطقه و محدوده پرواز ممنوع توجه می‌کرده که در این زمینه دچار سهل‌انگاری شده است. این تیم نسبت به محدوده پرواز ممنوع بی‌اطلاع بوده است». همدانی درباره انهدام یک پهپاد در آسمان تهران، به «تسنیم» گفت: «آن شیء پهپاد نبوده، بلکه یک هلی‌شات متعلق به سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بوده است».
معاون امنیتی استانداری تهران تصریح کرد: «طبق قوانین و دستورالعمل‌ها، این هلی‌شات مورد هدف قرار گرفته و موضوع نیز امنیتی نبوده است». او با بیان اینکه احتمالا هلی‌شات برای تهیه یک برنامه تلویزیونی به پرواز درآمده بود، گفت: «به هر حال، منطقه خیابان جمهوری جزو مناطق ممنوعه پرواز به حساب می‌آید و دوستان صداوسیما نیز بی‌دقتی کرده‌اند». همدانی افزود: «این شیء یک شیء کوچک بوده و پیدا کردن آن سخت است و موضوع نیز همان‌گونه که گفتم، اصلا امنیتی نبوده و قرارگاه ثارالله تهران نیز پیگیر ماجراست».
ساعاتی پس از این اظهارات، «محمدمهدی رحمتی»، مدیرکل برنامه‌ریزی و مالی معاونت توسعه و فناوری صداوسیما، در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما تعلق این کواد کوپتر به سازمان متبوعش را رد کرد و گفت: «کوادکوپتری که جمعه در آسمان تهران ساقط شد، متعلق به صداوسیما نیست». او با اشاره به انتشار اخباری درخصوص تعلق این پرنده به سازمان صداوسیما افزود: «ترابری هوایی سازمان در این زمان، نه برنامه‌ای برای پرواز داشته و نه در آن محل پرنده‌ای را در حال پرواز داشته است». او گفت: «ما امروز (جمعه) درخواستی را برای پرواز ثبت نکرده‌ایم و هیچ‌کدام از پرنده‌های سبک سازمان در آن منطقه در حال پرواز نبودند». رحمتی افزود: «ممکن است تهیه‌کننده‌ای شخصا، پرنده سبکی داشته و آن را در آن منطقه پرواز داده است که این موضوع هم خیلی بعید به نظر می‌رسد که چنین اتفاقی در محدوده ممنوعیت پروازی خاص در تهران رخ دهد».
شلیک برای مستند‌سازی بوددر همین رابطه، روابط عمومی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) ارتش هم بیانیه‌ای منتشر کرد. در این بیانیه آمده است: «با توجه به اعلام قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) ارتش مبنی بر ضرورت هماهنگی هرگونه اقدام پروازی،امروز 4 دی 95 یک فروند پرنده که بدون هماهنگی اقدام به پرواز بر فراز شهر تهران کرده بود مورد اصابت سامانه‌های پدافندی قرارگاه پدافند هوایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) ارتش قرار گرفت. پس از بررسی‌های انجام شده این پرنده یک فروند «کوادکوپتر» بود که معمولا برای مصارف فیلم‌برداری و عکاسی مورد استفاده قرار گرفته و در پرواز فوق نیز در جهت ساخت یک مستند مورد استفاده قرار گرفته بود.»
محدوده پرواز ممنوع در تهران آن روز – 4 دی 95- در صدر اخبار خبرگزاری‌ها قرار داشت. جایی رسما از این محدوده صحبت نشده، ولی با توجه به گفته‌های مقامات، می‌توان این محدوده را حدس زد؛ میدان انقلاب، خیابان جمهوری و خیابان کارگر. محدوده‌ای که در آن مراکز حساس حاکمیتی حضور دارند؛ از جمله نهاد ریاست‌جمهوری، قوه قضائیه، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و البته حسینیه امام خمینی.
نگاهی به شلیک های پدافندیبر اساس گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی قرارگاه پدافندی خاتم‌الانبیا(ص) به دستور مقام معظم رهبری در سال ١٣٧١، این قرارگاه مسئولیت هماهنگی فعالیت‌های پدافند هوایی ارتش و سپاه را عهده‌دار شد. قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا(ص) در ساختار تشکیلاتی جدید با تحویل گرفتن کامل یگان‌های پدافند هوایی نیروی هوایی و اعمال فرماندهی کامل بر یگان‌های مذکور، با در اختیار گرفتن فرماندهی اطلاعات و شناسایی، شبکه راداری، موشکی و توپخانه‌ای و دیده‌بانی و سامانه‌های پشتیبانی رزمی و عمومی یگان‌های مذکور، مسئولیت کنترل عملیات هوایی کشور را بر عهده دارد و کلیه جنگ‌افزارها و یگان‌های پدافند هوایی سپاه و ارتش تحت فرامین عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی عمل می‌کنند.
از فعالیت‌های این قرارگاه می‌توان به هدف قرار دادن پهپاد و همچنین اخطار به آنها و همچنین نشاندن پرواز ناتو از افغانستان به دوبی که بدون مجوز وارد آسمان ایران شده بودند، اشاره کرد. شهریور ١٣٩٣ بود که پهپاد اسرائیلی «هرمس» قصد ورود به منطقه هسته‌ای «نطنز» را داشت و به وسیله پدافند مستقر در منطقه حفاظت‌شده، ساقط شد. آذر ماه ١٣٩٣ هم امیر «فرزاد اسماعیلی» فرمانده این قرارگاه گفت: «در نقطه‌ای از کشور به هواپیمای جاسوسی و پیشرفته یو-۲ اخطار داده و سامانه موشکی نیز برای هدف قرار دادن آن آماده شد؛ اما هواپیما به محض دریافت اخطار، بازگشت.
شهریور ماه ١٣٩٥ هم امیر «اسماعیلی» از تکرار چنین اخطاری به هواپیمای یو-٢ آمریکایی خبر داد. شهریور ١٣٩٣ هم یک فروند هواپیمای بویینگ ٧٣٧ ناتو حامل ١٠٤ آمریکایی و سرباز ناتو وارد فضای ایران شد؛ این هواپیما از پایگاه هوایی آمریکا در بگرام افغانستان به مقصد دوبی به پرواز درآمد و در نیمه راه، به دلیل معرفی جعلی خود به سامانه پدافند ایران برای بررسی و احراز هویت مجبور به فرود در بندرعباس شد. آخرین فعالیت قرارگاه پدافندی خاتم‌الانبیا هم که رسانه‌ای شد، در مرکز تهران اتفاق افتاد؛ شلیک به پرنده مشکوک.
همه اش فیلم بود که یعنی ما (از ترس) هستیم .