افزایش ارزش ارزهای خارجی، بیش از هر چیزی بر روی قیمت کاغذ اثر گذاشته و منجر به افزایش قیمت این کالا تا دو برابر شده است؛ رویدادی که با واکنشهایی همراه شده و از آن جمله میتوان به تعطیلی یک هفتهای یک روزنامه اشاره کرد که در اعتراض به این افزایش شدید قیمت کاغذ، انتشار نسخه کاغذیاش را به مدت یک هفته متوقف ساخته و تاکید کرده که صرفاً نسخه الکترونیک را منتشر میکند.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه «سینما» در اعتراض به افزایش شدید قیمت کاغذ روزنامه که عمدتاً وارداتی است و رسیدن ارزش این کاغذ به دو برابر قیمت پیشین، امروز در صفحه نخست خود اعلام کرد که به مدت یک هفته نسخه کاغذی منتشر نخواهد کرد و صرفاً نسخه الکترونیک منتشر میکند. این روزنامه از سایر نشریات نیز خواسته تا به این حرکت اعتراضی بپیوندند و بدین ترتیب در راستای کاهش قیمت کاغذ گامی بردارند.
حجم کاغذ مصرفی روزنامهها با توجه به تیراژ پایین آنها، چندان بالا نیست و حتی اگر گروهی از روزنامهها نیز به چنین حرکتی بپیوندند، تاثیر چشمگیری بر قیمت کاغذ نخواهد داشت و در واقع اساساً به نظر نمیرسد میزان تقاضا تاثیری در افزایش چشمگیر قیمتها داشته باشد. به نظر میرسد آنچه اکنون رخ داده متاثر از افزایش قیمت ارز و همچنین دورخیز بازار نشر برای افزایش بیش از پیش قیمت کاغذ متاثر از افزایش ارزش دلار و یورو در مقایسه با تومان است.
شواهد نشان میدهد برخی روزنامهها درصدد افزایش قیمت برآمدهاند اما با توجه به آنکه روزنامهها با همین قیمت کنونی نیز خریدار چندانی ندارند، برخی صاحبان روزنامهها به دنبال تامین هزینه روزنامهها از محلی به جز قیمت روی جلد هستند؛ رویکردی که تاکنون نیز انتشار روزنامه را ممکن کرده بود، چرا که اگر قرار بود بر اساس سوددهی حاصل از فروش روزنامه، نشریات ایرانی اداره میشد، بسیاری از روزنامهها و مجلات نباید منتشر میشد.
حقیقت آن است که روزنامههای صبح ایران با قیمت نسبتاً بالایی که در قیاس با محصول مورد عرضه شان از مخاطب طلب میکنند، محتوای مهمی برای عرضه ندارند. این محتوا زمانی دارای پسوند «مهم» خواهد بود که جنبه خبری داشته باشد و قطعاً محتوای تحلیلی و گفت و گوهای بلند را میتوان در مجلات نیز خواند. تقریبا هیچ روزنامهای صبح هر روز حاوی خبرهای تازهای نیست که مخاطب را به تحرک وادارد برای از دست ندادن این خبرها به گیشه مراجعه کند.
بر خلاف نشریات داخلی، نشریات معتبر که در توفان شبکههای اجتماعی هنوز سرپا ماندهاند، با خبر زندهاند. نیویورک تایمز، یکی از مهم ترین روزنامههای کنونی جهان که توزیع بین المللی دارد، در سالیان اخیر با افت تیراژ همراه شده اما در عوض، میلیونها نسخه دیجیتال را میفروشد و در واقع با تغییر قالب مورد علاقه مخاطبانش، همراه شده است. البته نشریات داخلی نمیتوانند خود را با این تحول منطق کنند، زیرا محتوایی شبیه به نیویورک تایمز که مخاطب را به خرید نسخه آنلاین وادارد، ندارند. این رویکرد میتواند نشریات ایرانی را نیز نجات دهد و نسخه آنلاین ارزان قیمت را عرضه کنند و با هزینه کمتر، درآمد بیشتری داشته باشند.
به نظر نمیرسد برچیده شدن نشریات کاغذی ایران با عنایت به آنچه مورد اشاره قرار گرفت و با توجه به حجم بالای رسانههای فارسی زبان، تاثیر جدی در سرعت و کیفیت اطلاع رسانی داشته باشد. در مقابل، افزایش فشار بحران کاغذ که به تازگی در نشریات نمایان شد، در سایر حوزهها آثار مخربی خواهد داشت. برای درک آثار این افزایش قیمت کاغذ باید تا نمایشگاه کتاب تهران در اردیبهشت ماه 1397 و رونمایی از چاپ تازه کتاب با قیمتهای پشت جلد نجومی صبوری کرد.