سد سوم افغانستان مقابل آب مشهد!

مدیر دفتر مطالعات آب منطقه ای استان: با احداث سد «کبکان»، حقابه ایران از هریرود 100 در صد قطع خواهد شد

به گزارش روزنامه خراسان، مشکلات خشکسالی های چند سال اخیر تنها معضل و نگرانی برای تامین آب استان نیست و مسائل بین المللی و تامین حقابه ایران در مرزهای شرقی نیز به تدریج دامن گیر خراسان رضوی می شود. اگرچه گفته می شود با تعاملات و رایزنی های بین المللی بین ایران و افغانستان، توافقاتی بر سر تامین حقابه ایران از رود هیرمند و رفع بخشی از مشکلات کم آبی در استان سیستان و بلوچستان انجام شده است، اما به گفته رئیس کمیته آب کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، مشکل تامین حقابه ایران از هریرود همچنان وجود دارد و با تکمیل سومین سد افغانستان روی هریرود، تامین آب استان خراسان و به خصوص شهر مشهد، با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

«ابوالفضل حسن بیکی» در گفت و گو با خانه ملت در این باره اظهار کرد: کشور افغانستان به معاهدات امضا شده در خصوص حقابه هیرمند پایبند بوده اما درباره هریرود هنوز این اتفاق نیفتاده است. حسین بیکی در خصوص سرانجام مذاکرات ایران و افغانستان در زمینه حقابه های رودهای منتهی به ایران، گفت: ما در بحث حقابه رودهایی که از افغانستان سرچشمه می گیرد و به ایران می ریزد، دارای حق و حقوق بین المللی و تاریخی هستیم. نماینده مردم دامغان افزود: در یک مقطعی که آمریکایی ها بر افغانستان حاکم شدند با همدستی طالبان بعضی از رودخانه های ما مانند هیرمند و رودخانه ای را که به زابل منتهی می شد منحرف کردند که این موضوع مورد اعتراض جمهوری اسلامی قرار گرفت و با فشارهای بین المللی آن ها آب را رها سازی کردند. به عبارتی در خصوص هیرمند، کشور افغانستان به تعهد خود در معاهده ای که بین جمهوری اسلامی و افغانستان در این باره امضا شده بود، عمل و حقابه ایران را رها سازی کرده است.

آینده خطرناک آب شرب مشهد با سد سازی های افغانستان

وی ادامه داد: اما در بحث هریرود متاسفانه افغانستان دو سد بزرگ در مسیر این رود احداث و حقابه ایران را قطع کرده است، هم اکنون نیز در حال احداث سد سوم هستند که این اقدام می تواند آینده خطرناکی را برای تأمین آب شرب استان خراسان و به خصوص مشهد رقم بزند. این نماینده مجلس با اشاره به این که در خصوص سد سازی های افغانستان، سران قوا جلساتی را برگزار کردند و تیمی از وزارت کشور، وزارت خارجه و وزارت نیرو تعیین شدند که با پشتوانه شورای عالی امنیت ملی برای مذاکره به افغانستان رفتند، گفت: در این مذاکرات علی رغم این که در مراحل اول به دلیل حاکمیت محدود افغانستان بر مناطق خود و حکومت های قبیله ای و پراکنده، تیم مذاکره کننده با دشواری هایی همراه شد اما در نهایت این حق به ایران داده شد که هر جایی که خود کشور افغانستان توانایی تأمین منافع ما را ندارد از جمهوری اسلامی کمک بگیرد و با متجاوزان و متخلفان برخورد کند. رئیس کمیته امنیت آب کمیسیون امنیت ملی تاکید کرد: در این خصوص کمیسیون ها و کمیته هایی تشکیل شده و حق و حقوق جمهوری اسلامی کاملاً مشخص است.

حقابه و سهم جمهوری اسلامی باید تحت هر شرایطی در این مسیر تامین شود که این موضوع را آقای اشرف غنی و دولت افغانستان در قالب معاهده ای پذیرفت و طبق قراردادی که بین دو کشور به امضا رسیده حق و سهم جمهوری اسلامی کاملاً مشهود است.

حقابه ایران از هریرود صد در صد قطع خواهد شد

احمد قندهاری، مدیریت دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان نیز با تایید این موضوع به خراسان رضوی گفت: کشور افغانستان هم اکنون با بهره‌برداری از سد سلما جلوی سرازیر شدن آب به پایین‌دست این رودخانه و سد دوستی را تا حد زیادی گرفته است.

وی افزود: همچنین این کشور در حال احداث سد پیشدان روی این رودخانه و در حال برنامه ریزی برای احداث سد سومی به نام کبکان است که با احداث این سدها دیگر هیچ آبی از هریرود به سد دوستی سرازیر نخواهد شد و حقابه ایران از این رودخانه 100 درصد قطع خواهد شد.

اعلام آمادگی وزیر نیرو برای مسئولیت بیشتر در مذاکرات با افغانستان

وزیر نیرو نیز در گفت و گوی اختصاصی با خراسان که دو روز قبل منتشر شد، برای افزایش مسئولیت در کمیته آب و مذاکره با افغانستان اعلام آمادگی کرد. دکتر «رضا اردکانیان» در این باره گفت: امسال، سال فوق العاده خشک و کم آبی برای همه ماست، چه کشوری که بالادست و چه کشوری که پایین دست است، اما ساز و کار قانونی تامین حقابه وجود دارد. هم اکنون وزارت کشور مسئول کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و افغانستان است و در ساز و کار کمیسیون های مشترک یک کمیته آب وجود دارد، مسئول کمیته آب، وزارت امورخارجه است و ما هم عضویت داریم و فکر می کنیم که اگر وزارت نیرو نقش و مسئولیت بیشتری در خصوص کشور افغانستان داشته باشد، دامنه ارتباطات ما حول محور مجموعه مسائلی که به توسعه منطقه بستگی دارد از جمله آب، می تواند بروز مناسب تری داشته باشد، همان طور که در اوایل دهه 80 شمسی توانستیم به پیشرفت های خوب و اقدامات موثری برسیم، می توانیم مجدد این فضا راحاکم و در جهت منافع هر دو کشور حرکت کنیم.