مراسم تشییع پیکر یدالله صمدی کارگردان سینما و تلویزیون در خانه سینما شماره یک با حضور سینماگران، مدیران تلویزیون و وزارت ارشاد، فرماندهان نیروی هوایی ارتش و خانواده مرحوم صمدی برگزار شد.
مسعود جعفری جوزانی کارگردان پیشکسوتان سینما و تلویزیون در گفتوگویی با خبرنگار فرهنگی تسنیم، از بیتوجهی مدیران و اهالی فرهنگ و هنر نسبت به سینماگرانی همچون یدالله صمدی گفت: شاید بسیاری خبر نداشتند که او ماهها در نقاهت به سر میبرد و حتی در بیمارستان ابن سینای شیراز بستری شده است اما خوشبختانه من همچون برخی در روزهایی که سینماگران و هنرمندان نیستند به مراسم تشییع آنها نمیآیم، من قبل از آنکه یدالله صمدی به روزهای آخر برسد، موضوع پزشکی او را بارها پیگیری کرده بودم و در جریان بودم که وی چه روزهای سختی را میگذراند.
وی تاکید کرد: واقعا شایسته نیست که در روزهای آخر فیلمسازان و بزرگان سینما و تلویزیون تنها بمانند و خبر نداشته باشیم که چه روزهای سختی را میگذرانند. آنها در روزهای آخر و روزهای سخت بیماریشان نیاز به حضور اهالی فرهنگ و هنر در کنار خود دارند نه اینکه زمانی که از دنیا میروند بیاییم و نبودنش را به سوگ بنشینیم. تا زمانی که هستند باید آنها را دریابیم و اینها همه یک فرهنگی شده که من از این نوع عملکرد که برای مرگ فیلمسازان و هنرمندانمان دور هم جمع میشویم بیزارم. امیدوارم که یدالله صمدی این قصور را بر برخی از سینماگران و فعالان عرصه فرهنگ و هنر ببخشند.
ستاره اسکندری بازیگر سریال تلویزیونی شوق پرواز با اشاره به شرافت و انسانیت یدالله صمدی در سینماگری و فعالیت صنفی تصریح کرد: میدانیم که با تمام تلاشها و زحمات فیلمسازی و صنفی شما استاد یدالله صمدی در روزهای آخر بیمارستان ابن سینای شیراز تنهای تنها بودید. آنقدر چشمهایتان به در خیره بود تا دوستی از روزهای دیرینه سینماگریتان شما را ملاقات کند. انگار نمیدانستید این تاریخ و این روزگار همه چیز را میشوید و همه چیز در مجاز گم میشود و حساب و کتاب جایگزین مهر و اندیشه میشود.
این بازیگر سینما و تلویزیون تاکید کرد: امروز جامعه ما شهرآشوب شده و کسی با کسی سخن نمیگوید و شما استاد صمدی چشم انتظار ماندید. شما خسته و دلشکسته چشمهایتان را با شوق پرواز بستید و پرکشیدید به دل آسمان.
در ادامه این مراسم، سیروس الوند پشت تریبون حاضر شد و با یادی از فیلمسازانی که در این چند ماهه اخیر دار فانی را وداع گفتند سال 97 را سالی شوم و غریب برای جامعه سینمایی دانست و گفت: بعد از ناصر چشمآذر، ضیاءالدین دری، عزتالله انتظامی، حسین عرفانی، مهدی آریننژاد حالا نوبت به چهره شیرین دهه 60 رسید که جزء اولین فیلمسازانی بود که یک فرم جدید و ایدهپردازی شگرف به دنیای تصویر ارائه داد. سینما راه افتاد و جلوه به یادماندنی به نام یدالله صمدی مردی که زیاد میدانست را خلق کرد.
وی با بیان اینکه صمدی روحیه فیلمسازی انسانی را به تاریخ جامعه سینمایی آموخت خاطر نشان کرد: یدالله صمدی قبل از اینکه خودش فیلمسازی را شروع کند به عنوان دستیار کارگردان در کنار من به جامعه سینمایی کشور خدمت میکرد و یادم نمیرود وقتی که میخواست اولین فیلم خود را بسازد با یک خجالتی این موضوع را با من در میان گذاشت. من به او گفتم که اگر در اولین فیلم خود موفق نشود دیگر دستیاری هم نمیتواند انجام دهد و او رفت و کارهای بزرگ و به یادماندی را برای عرصه سینما و تلویزیون رقم زد. «مردی که زیاد میدانست» را ساخت که فرم فیلمسازیاش بلامنازع بود. یدالله صمدی با «اتوبوس» شکفته شد و یک فرهنگ خاصی را به فیلمسازان آموخت که همه فیلمسازی در تهران خلاصه نمیشود و باید سینمای ملی و هویت ملی را دریابیم چرا که صمدی تعصب تاریخی و جغرافیایی بینظیری داشت و هیچگاه در طی طریق خود اجازه نمیداد که قیمت و قدر علمی و دانش فراگیر تاریخ و جغرافیای ایران فراموش شود.
الوند در ادامه اضافه کرد: صمدی علاوه بر سینمای ملی و توجه به تاریخ و جغرافیا از طنز هم دور نماند و با «معجزه خنده» تجربه طنزآمیز روانشناختی را در تاریخ سینمای کشور به یادگار گذاشت و «ایستگاه» هم کار غریبی بود که در کنار پخته شدن فیلمسازی یدالله صمدی اما نتوانست خوب بفروشد و اصولا فیلمهای خوب آنطور که باید و شاید نمیفروشند و امروز میبینید که فیلمهای بد در صدر فروش سینماها قرار میگیرند.
کارگردان پیشکسوت سینما با اشاره به فعالیتهای صنفی یدالله صمدی تاکید کرد: یدی سینمای ایران وقتی «آپارتمان شماره 13» را میساخت آنقدر خوب دیده شد که هنوز بازپخش آن برای برخی از فیلمسازان ما درس آموز است چون یدالله صمدی هیچگاه در عین کار فنی و تخصصی فیلمسازی ادای روشنفکری را در نمیآورد و خالصانه برای مردم، انسانیت، تاریخ و مفهوم هنر را فریاد میزد. از طرفی در ادامه وارد فعالیتهای صنفی شد و ریاست کانون کارگردانان سینما و مدیر عاملی خانه سینما را برعهده گرفت. خیلی از فیلمسازان ما به واسطه پیگیریهای مجدانه یدالله صمدی خانهدار شدند و با توجه به عزت و شرافت در فعالیتهای سینمایی که داشت اما در کنار من، ناصر تقوایی و دیگر دوستان بزرگ فیلمسازی ما خودش را رئیس کانون کارگردانان نمیدانست.
هنگامه قاضیانی در ادامه این مراسم، با اشاره به اینکه صمدی از 99 خصلت انسانی که کارشناسان و پژوهشگران در کتابها و توصیهنامههایشان به آن اشاره کردند برخوردار بود، گفت: واقعا برخی رفتنشان یک حفره بزرگ برای فرهنگ، ملت و انسانیت ایجاد میکند. صمدی به تعبیر پژوهشگران و محققین فلسفه و انسانیت از 99 خصلت انسانی که در سبک زندگی ما جایش خالی است، برخوردار بود. او با تمام کولهباری از تجربه و عزتآفرینی برای دنیای تصویر، حالا دیگر در کنار ما نیست و دردهایی که مالامال از اندوه و غصه فراوان بود با خود به جهان باقی برد چرا که بایدم نمیرود که بارها و بارها دردهایی در سینه داشت که از او میخواستم فریادش کند اما به من میگفت شانیت ما نیست که گلایه کنیم.
این بازیگر سینما و تلویزیون تاکید کرد: امروز در این مشکلات اقتصادی که جامعه ما را فرا گرفته بگذارید از توصیه یدالله صمدی که همواره به ما و دوستانش داشت بگویم که از همه مردم میخواهم که اتحادمان را حفظ کنیم و کنار هم باشیم. یدالله صمدی سعادت مرگ را انتخاب کرد ولی تا ابد با معجزه خنده، آپارتمان شماره 13 و مرور زندگی شهید بابایی در دل سعادت مردم جا خواهد داشت و باز هم در کنار هم به توصیه یدالله صمدی عمل کنیم و اتحادمان را از دست ندهیم.
در ادامه مراسم، محسن امیریوسفی رئیس کانون کارگردانان خانه سینما نیز با اشاره به دو ویژگی سینمایی یدالله صمدی اذعان کرد: یدالله صمدی در دنیای تصویر و فیلمسازی دو ویژگی مهم داشت؛ او با ساخت فیلمهای موثر و ماندگار همواره یک الگو و نشان برای سینمای امروز ما به شمار میرود. چرا که مردی که زیاد میدانست، اتوبوس، آپارتمان شماره 13 و معجزه خنده فرمول و راهحلی که برای تجربه انسانیت و حتی طنز درس آموز فیلمسازان امروز ماست. ویژگی دوم فرهیختگی یدالله صمدی در آن است که او در کسوت ریاست کانون کارگردانان و مدیر عاملی خانه سینما فعالیتهای ماندگاری را انجام داد که در 30 سال گذشته اهالی سینما نمونهای از آن ندیدند.
گفتنی است سریال تلویزیونی شوق پرواز آخرین ساخت تلویزیونی یدالله صمدی و یادگاری او برای زندگی شهید عباس بابایی ساعت 16 از شبکه یک سیما پخش خواهد شد.