به نقل از دکتر منشادی فوق تخصص غدد و متابولیسم پرکاری تیروئید باید تحت درمان قرار گیرد اما ایجاد برخی تغییرات مانند خوردن یا نخوردن برخی غذاها – و فعال بودن – نیز به کاهش علائم و حفظ احساس خوب شما کمک میکند. خوردن غذاهای سالم، ورزش کردن و مدیریت استرس به کاهش علائم پرکاری تیروئید کمک میکنند.
پرکاری تیروئید یا هایپرتیروئیدیزم زمانی اتفاق میافتد که تیروئید، تیروکسین زیادی تولید میکند. این باعث بروز علائم مختلفی نظیر احساس خستگی شدید، بیخوابی، کاهش وزن ناخواسته، افزایش نرخ ضربان قلب و... میشود. زمانی که پرکاری تیروئید تحت کنترل قرار میگیرد، علائم آن نیز بهبود مییابد.
هنوز درمان پرکاری تیروئید چالشبرانگیز است. برخلاف کمکاری تیروئید که با مصرف داروهای هورمونی تیروئید قابل کنترل است، برای پرکاری تیروئید باید جلوی تولید بیش از حد هورمون تیروئید گرفته شود. اقدامات درمانی در این رابطه عبارتند از مصرفید رادیواکتیو، داروهای ضد تیروئید و گاهی اوقات نیز عمل جراحی.
علیرغم گزافهگوییهایی که در اینترنت نوشته میشود هیچ نوع "درمان طبیعی" برای رفع پرکاری تیروئید وجود ندارد. شما میتوانید رژیم غذایی و سبک زندگی خود را تغیر دهید تا به درمان پرکاری تیروئید کمک شود – برخی از این تغییرات حتی به مدیریت علائم شما نیز کمک کرده و باعث میشود که احساس بهتری پیدا کنید.
به نظر میرسد که برای هر بیماری یک برنامه غذایی خاص وجود دارد اما برای درمان پرکاری تیروئید چنین رژیم غذایی طراحی نشده است. یک رژیمم غذایی متعادل و سالم به شما کمک میکند که احساس خوبی داشته باشید. مصرف متعادل منابع سبزیجات، میوهها، غلات سالم و پروتئین خالص در دریافت مواد غذایی بدون کالری اضافی از اهمیت زیادی برخوردار است.
ممکن است پس از شروع ابتلا به پرکاری تیروئید، وزن زیادی اضافه کنید که به معنی رویکردی متضاد در رژیم غذایی است و شما باید بر مصرف غذاهای مغذی مانند سبزیجات، پروتئین خالص برای کمک به عدم دریافت کالری اضافی تأکید داشته باشید.
در نهایت، پزشک ممکن است پیروی از یک رژیم غذایی کمید را به شما توصیه نماید زیرا مصرف زیادید باعث تشدید پرکاری تیروئید میشود. تیروئید شما، ید را دریافت کرده و از آن برای تولید هورمون تیروئید استفاده میکند.
سبزیجات تازه، میوهها، عدس، پروتئین خالص و غلات کامل از مواد غذایی ضروری در یک رژیم غذایی متعادل هستند. مصرف مواد غذایی زیر برای افراد مبتلا به پرکاری تیروئید توصیه میشود:
سالمون آبهای شیرین
ماهی حاوی چربیهای سالم است که به حفظ وزن کمک میکند. مصرف این غذا برای افرادی که پرکاری تیروئید دارند و باید وزن خود را به طور مستمر کاهش دهند ضروری است. شما باید مصرف ماهیهای آبهای شور را به دلیلید اضافی که به دلیل نمک دریا در آنها وجود دارد از برنامه غذایی خود حذف کنید.
عدس
عدس یک منبع عالی از پروتئین و فیبر است که بر خلاف گوشتها، چربی اشباع ندارد.
غذاهای سرشار از کلسیم
اگر پرکاری تیروئید تحت درمان قرار نگیرید موجب تضعیف استخوانها میشود. برای مقابله با این عارضه باید حداقل سه مرتبه در روز کلسیم مصرف کنید. از آنجا که محصولات لبنی حاوی ید هستند شما باید برای منابع غیر لبنی کلسیم تمرکز کنید.
غذاهای غنیشده منابع خوبی برای شروع هستند اما اگر شما کمتر از 1000 میلیگرم در روز کلسیم دریافت میکنید باید در مورد مصرف مکملهای کلسیم با پزشک خود مشورت کنید. توصیه میشود که زنانی که بیش از 51 سال دارند و مردانی که سن آنها بالای 71 سال است تا 1200 میلیگرم کلسیم در روز دریافت کنند.
افراد مبتلا به پرکاری تیروئید باید از مصرف برخی غذاها به خصوص غذاهای حاوی ید پرهیز کنند. مردم به طور کلی به دلیل مصرف غذاهای غنیشده و استفاده از نمکهای یددار، ید زیادی دریافت میکنند. از آنجا که تیروئید به راحتی ید را جذب میکند، مصرف مقادیر زیادید باعث تشدید علائم پرکاری تیروئید میشود.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که به طور موقتی از یک رژیم غذایی کمید پیروی کنید. برخی بیماران ممکن است تحتید درمانی رادیواکتیو قرار گیرند و ممکن است برای آنها یک رژیم غذایی کمید در نظر گرفته شود بدان معنی که باید از مصرف نمکهای یددار، پنیر، شیر، تخم مرغها و ماهی آبهای شور پرهیز کنند.
اما این بدان معنی نیست که شما باید برای همیشه از مصرفید پرهیز کنید. پزشک به شما خواهد گفت که تا چه موقع باید از مصرف غذاهایید دار پرهیز کنید.
ورزش منظم باعث میشود که شما احساس بهتری داشته باشید و در بلند مدت برای سلامت شما مفید است. افراد مبتلا به پرکاری تیروئید نیز میتوانند برای بهبود خلق و خوی خود، ورزشهای قلبی عروقی را انجام داده و با کمک تمرینهای تقویتی، تراکم استخوانها خود را افزایش دهند. (برگرفته از سایت دکتر عسگرپور متخصص قلب و عروق)
زمانی که شما در حال درمان پرکاری تیروئید هستید، ورزش از افزایش وزن شما نیز جلوگیری کرده و حتی به کنترل اشتهای شما نیز کمک میکند. اگر پرکاری تیروئید شما به دلیل مصرف برخی داروها یا انجام برخی عملهای جراحی باشد این ورزشهای اهمیت مضاعفی پیدا میکنند.
برای تعیین وزن سالم خود باید با پزشک صحبت کنید. بسیاری از بیماران فکر میکنند که اگر به پرکاری تیروئید مبتلا شوند، وزن آنها کاهش مییابد. در حالی که کاهش وزن ناخواسته به دلیل ابتلا به پرکاری تیروئید شایع است اما همیشه این طور نیست. بیمارانی که از کاهش وزن خود به دلیل پرکاری تیروئید خوشحال و راضی هستند باید بدانند که این یک روش سالم برای کاهش وزن نیست.
بهتر است با تمرینهای ورزشی سبک شروع کنید. پیادهروی، یوگا و تای چی از این گونه ورزشها هستند. شاید بهتر باشد که از یک مربی که تجربه کمک به افراد مبتلا به پرکاری تیروئید را دارد کمک بگیرید. همیشه قبل از شروع ورزش جدید با پزشک خود مشورت کنید زیرا وی میداند شما در چه مرحله درمانی هستید و آیا برای انجام تمرینهای سنگینتر آمادگی دارید یا نه.
چرا و چگونه باید در هنگام ابتلا به پرکاری تیروئید، استرس را مدیریت کرد؟
پرکاری تیروئید باعث افزایش اضطراب و تحریکپذیری میشود. استرس نیز به طرق مختلف بر بدن تأثیر میگذارد و میتواند علائم پرکاری تیروئید را تشدید کند. پزشکان بر این باورند که استرس باعث افزایش عملکرد تیروئید میشود پس مدیریت استرس یکی از مؤلفههای درمان پرکاری تیروئید است. این موضوع به خصوص در مدیریت عواملی که احتمال ابتلا به پرکاری تیروئید را افزایش میدهند مانند بیماری گراویس (یک اختلال خودایمنی که یکی از دلایل اصلی ابتلا به پرکاری تیروئید است) اهمیت پیدا میکند.
برای مدیریت استرس میتوانید از روشهای مختلف آرام بخشی شروع کنید. لازم نیست چندین ساعت مراقبه کنید بلکه انجام چند دقیقه مراقبه و مدیتیشن در روز مؤثر واقع میشود. بیرون از منزل پیادهروی کنید و هوای تازه تنفس کنید تا اثرات آرام بخشی آن را درک کنید. تمرینات ورزشی منظم قلبی عروقی و یوگا نیز در کاهش استرس مؤثر هستند.
تاثیر تیروئید بر روی پوست
اگر کمکاری غده تیرویید برای مدت طولانی به طول انجامد، تاثیرهای روی پوست و موی فرد به جا میگذارد که این تغییرها در موها باعث خشکشدن، ریزش و از بین رفتن جلای آنها میشود. این عوارض بر پوست نیز قابلمشاهدهاند که از مهمترین آنها میتوان به پوستهپوستهشدن و خشکشدن پوست اشاره کرد. (بر گرفته از سایت کلینیک پوست و مو رازی)
اثر درمانی اقدامات طبیعی خانگی و مصرف مکملهای گیاهی، روغنها و کارهای دیگر جایگزین اقدامات پزشکی برای درمان پرکاری تیروئید تأیید نشده است. تا آنجا که پزشکان دریافتهاند، هیچ نتیجه عینی برای نشان دادن تأثیر رژیمهای غذایی خاص یا مصرف مکملهای گیاهی در درمان پرکاری تیروئید مشاهده نشده است.
درمانهای خانگی طبیعی ممکن است خطرناک باشند. پزشکان معمولاً برای بیشتر موارد به کارگیری این روشها را توصیه نمیکنند. رژیم غذایی، ورزش کردن و مصرف دارو مورد توصیه پزشکان است.
فقط اگر آزمایش خون شما نشان دهد که برخی از مواد غذایی در بدن شما با کمبود مواجه است ممکن است پزشک استفاده از مکملهای غذایی را به شما توصیه نماید. کمبود کلسیم یکی از عواقب شایع ابتلا به پرکاری تیروئید است و اگر غدد تیروئید و پاراتیروئید شما برداشته شوند این مشکل تشدید میشود.
برخی مکملهای غذایی که بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید احتمالاً باید مصرف کنند عبارتند از:
در حالی که نمیتوان فقط بر این اقدامات درمانی برای پرکاری تیروئید تکیه کرد اما پیروی و رعایت این نکات به موفقیتآمیز بودن برنامه درمانی کامل ما کمک میکنند. قبل از مصرف هر گونه مکمل باید با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن است مصرف آنها باعث ایجاد تداخل دارویی شده و مصرف بدون نظارت آنها باعث بروز برخی عوارض جانبی خطرناک میشود.