به گزارش «تابناک» به نقل از بهداشت نیوز، سالانه هزاران مورد ابتلا به سرطان در ایران و میلیون ها مورد در جهان رخ می دهد. طبق اسناد سازمان جهانی بهداشت، از ۴۰ درصد سرطان ها می توان پیشگیری کرد و مواردی هم که قابل پیشگیری نیست را نیز می توان به کمک خودمراقبتی، امید به اثربخشی روش های تشخیصی و درمانی، مراجعه به موقع و زودهنگام به آسانی تشخیص داد؛ به طوری که نیمی از سرطان ها قابل درمان است. بسیاری از عوامل محیطی و از همه مهم تر استعداد ژنتیکی در ایجاد سرطان نقش دارد، اما می توان با خودمراقبتی و رعایت اصول ده‌گانه زیر برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان اقدام کرد و احتمال بروز سرطان را کاهش داد یا بروز آن را به تعویق انداخت.
۱- پرهیز از مصرف دخانیات
استفاده از هر یک از فرآورده های توتون مانند سیگار، پیپ و قلیان خطرناک است و موجب انواع سرطان از جمله ریه، مثانه، کلیه و دهانه رحم می شود. حتی جویدن توتون نیز خطرناک است و احتمال بروز سرطان دهان و لوزالمعده را افزایش می دهد.
۲- فعالیت بدنی منظم
روزانه دست کم ۳۰ دقیقه ورزش، احتمال بروز سرطان پستان و روده بزرگ را کاهش می دهد.
۳- مدیریت وزن در حالت مطلوب
اضافه وزن و چاقی، احتمال بروز انواع سرطان به خصوص پستان، پروستات و روده بزرگ را افزایش می دهد.
۴- تغذیه سالم
استفاده از غذاهای کم چرب و تا حد امکان فاقد چربی های حیوانی، مصرف روزانه پنج وعده از میوه ها و سبزی ها، پرهیز از مصرف انواع گوشت های دودی شده، نمک سودشده یا فرآوری شده با مواد شیمیایی و نگه دارنده مانند کنسرو، سوسیس، کالباس و کاهش مصرف قند و شکر تصفیه شده، محدود کردن مصرف نمک و استفاده از ادویه و چاشنی های گیاهی برای طعم دار کردن غذا و پرهیز از مصرف مشروبات الکلی احتمال بروز سرطان ها را کاهش می دهد.
۵- پیشگیری از ابتلا به عفونت ها
توصیه می شود افراد در معرض خطر مانند کسانی که با فرآورده های خونی سر و کار دارند، برای پیشگیری از ابتلا به ویروس هپاتیت B واکسن بزنند؛ همچنین برای پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی و سرطان های ناشی از آن مانند از وسایل محافظت کننده برای آمیزش جنسی استفاده شود.
۶- محافظت از پوست
اشعه فرابنفش خورشید حتی در روزهای ابری نیز به سطح زمین می رسد. بنابراین توصیه می شود هر روز از کرم ضدآفتاب استفاده شود و در صورت تماس طولانی مدت با نور خورشید علاوه بر کرم ضدآفتاب، از کلاه آفتاب گیر، عینک آفتابی و پوشش مناسب مانند لباس سفید، آستین دار و یقه بلند استفاده شود.
۷- رعایت اصول ایمنی در محیط کار
برخی از مشاغل شامل کشاورزی، سم پاشی، نقاشی، مبل سازی، کار در صنایع آهن، فولاد، زغال سنگ، لاستیک و تولید یا تعمیر پوتین و کفش، خطر برخی سرطان ها را افزایش می دهد. جذب آفت کش ها بیش تر از راه پوست صورت می گیرد. بنابراین توصیه می شود از تماس با آفت کش ها خودداری شود و در صورت تماس باید بدن را به سرعت شست و شو داد. از برخورد غیرضروری با اشعه ایکس تا حد امکان پرهیز شده و به هنگام کار با حلال ها تهویه به صورت کامل انجام شود. در صورت کار کردن در محیطی که تراکم بالایی از ذرات ریز، الیاف و گرد و غبار وجود دارد، از ماسک محافظ مناسب برای حفاظت از دهان و بینی استفاده شده و برای جلوگیری از ایجاد گرد و غبار، روش های تمیز کردن مرطوب به کار گرفته شود.
۸- زندگی روانی و معنوی سالم
وجود اهداف واقع بینانه در زندگی، پرهیز از تنش و اضطراب، مراجعه به پزشک در صورت دارا بودن علایم بیماری روانی مانند افسردگی، داشتن خواب کافی (هفت ساعت در شب)، احترام گذاشتن به جسم و روان خود، خلوت کردن با خود و پرداختن به نماز و نیایش موجب ایجاد زندگی روانی و معنوی سالم در فرد می شود.
۹- زندگی اجتماعی سالم
رفتار مناسب و احترام به عقاید در برخورد با دیگران، پرهیز از رقابت های ناسالم و تنش زا، پرهیز از قضاوت زودهنگام، کنترل خشم خود و تلاش برای بخشیدن دیگران، نداشتن توقع غیرواقع بینانه از خود و دیگران، مشورت با دیگران در زندگی، هدایت احساسات و هیجانات می تواند به ایجاد زندگی اجتماعی سالم در فرد کمک کند.
۱۰- مراجعه به پزشک در صورت وجود علائم هشدار دهنده سرطان
ابتلا به سرطان در اقوام درجه یک، تغییر در خال های پوستی، زخم های بدون بهبود، توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی طولانی مدت صدا، اختلال بلع یا سوء هاضمه طولانی، استفراغ یا خلط خونی، اسهال یا یبوست طولانی، بی اشتهایی یا کاهش وزن بدون علت مشخص، خونریزی غیرطبیعی از واژن و نوک پستان، وجود خون در ادرار و مدفوع از جمله علائم هشدار دهنده بروز سرطان است که فرد در صورت مشاهده آنها باید به پزشک مراجعه کند.
