حسین امیر عبداللهیان امروز -یکشنبه 28 اسفندماه- در آخرین نشست خبری با اصحاب رسانه در سال ۱۴۰۱، به سوالات خبرنگاران حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی پیرامون موضوعات مختلف منطقه ای و بین المللی پاسخ داد.
وی در مورد بزرگترین دستاورد سیاست خارجی در سال ۱۴۰۱ گفت: قبل از هر چیز تشکر میکنم از تلاشهای ارزشمند یکایک شما اصحاب رسانه در یک سال گذشته. سهم شما در دیپلماسی سهم بسیار بالا و ارزشمندی است و قدردان زحمات آن هستیم.
وی ادامه داد: در دولت آقای رئیسی دو مسیر برای بی اثر کردن تحریم ها و همچنین تلاش برای لغو تحریمها در دستگاه دیپلماسی هستیم و خرسندیم که در چارچوب دکترین سیاست خارجی متوازن دستگاه دیپلماسی و دولت در یک سال گذشته دستاوردهای زیادی را با نگاه به آسیا و اولویت نگاه به همسایگان نصیب کشور کرده است.
امیر عبداللهیان افزود: در این چارچوب و در حوزه دیپلماسی اقتصادی، ما شاهد افزایش چشمگیر حجم تبادل تجاری هستیم به طوری که فقط در دو کشور همسایه، در یکی از کشورها حجم تبادلات تجاری بالغ بر ۱۴ میلیارد دلار و در کشور دیگر بالغ بر ۲۲ میلیارد دلار است.
وزیر امور خارجه در مورد مناسبات با همسایگان تاکید کرد: در مناسبات سیاسی با همسایگان در اواسط سال ۱۴۰۱ روابط دو کشور همسایه امارات و کویت با جمهوری اسلامی ایران به سطح سفیر ارتقا پیدا کرد و در روزهای گذشته شاهد بازگشت ایران و عربستان به روابط طبیعی بودیم. ما پنج دور مذاکره امنیتی با سعودی در بغداد داشتیم و در جریان سفر آقای رئیسی به پکن ابتکاری را از قبل رئیسجمهور پیکن مطرح کرده بود که این ابتکار مورد موافقت سران دو کشور ایران و عربستان قرار گرفت و آخرین گفتگوهای آیت الله رئیسی و آقای شی رئیس جمهور چین در این خصوص در جریان سفر به ماه آقای رئیس جمهور انجام شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور گفت: پیشنهاد ما این بود که مدیران کل سیاسی وزارتخانههای امور خارجه دو کشور ایران و عربستان گفتوگویی را در پکن و یک هفته بعد از سفر آیت الله رئیسی به ابتکار طرف چینی داشته باشند. رفت و برگشت پیام ها به پیشنهاد طرف سعودی مبتنی بر این بود که ما هنوز نیازمند یک دور مذاکره سطحبالای امنیتی به این دو کشور هستیم لذا در نتیجه فردی را که طرف سعودی معرفی کرد و همتای امیر دریابان شمخانی بودند و تیمی متشکل از بخش های امنیتی نظامی و وزارت امور خارجه آقای شمخانی و همتای سعودی را همراهی کردند.
وی تاکید کرد: در آینده نزدیک با وزیر امور خارجه عربستان دیدار خواهیم کرد تا این لحظه توافق داریم بر سر اینکه هیئت های فنی دو طرف از سفارتخانهها و سرکنسولگری ها بازدید کنند و مقدمات عملی بازگشایی سفارتخانه ها را فراهم کنند کنیم.
امیر عبداللهیان در پاسخ به سوالی در مورد توافق ایران و عربستان در مورد بحران یمن گفت: آنچه که در گفتگوهای آقای شمخانی و همتای امنیتی ایشان در پکن انجام شد. مهارت و اصول اساسی آن در بیانیه ۳ جانبه ای که منتشر شده است به استحضار همه شما عزیزان رسیده است اما موضوع یمن را مسئله کاملاً مرتبط با جهات یمنی می دانیم و این موضوعی است که طرفهای یمنی درباره آن باید تصمیم بگیرند. البته تاکید بر صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه از موضوعات مورد توافق تهران و ریاض در این گفتگوها بوده است آنچه که اتفاق افتاده این است که در مسئله مناسبات تهران و ریاض طرفین توافق داریم که روابط به حالت طبیعی خود برگردد.
وزیر امورخارجه درباره وزارت عملکرد وزارت خارجه درباره روابط ایران و عربستان اظهار داشت: برخی طرفها به دنبال این هستند که دامن دوقطبی های جدیدی را تولید کنند آنچه که کاملاً در حوزه سیاست خارجی به وقوع پیوسته است در هماهنگی کامل با مقامات عالی نظام و شخص آیت الله رئیسی و رئیس جمهور به عنوان مسئول اصلی از جمله موضوعاتی که مدیریت می کنند. وزارت امور خارجه و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و سایر بخش هایی که به نحوی در حوزه سیاست خارجی وظایف ذاتی دارند باید انجام بدهند که در هماهنگی با وزارت امور خارجه این کار انجام میشود اگر اشاره شما به سفرهای آقای شمخانی است وجه غالب سفرهای آقای شمخانی که این روزها متراکم شده است بعد امنیتی دارد و در موضوع ایران و عربستان به دلیل پیشنهاد طرف سعودی ما پذیرفتیم که یک دوره پایانی مذاکرات سطح بالای امنیتی انجام شود.
وی تاکید کرد: متناسب با مقام امنیتی که طرف سعودی معرفی کرد ما هم طرف خودمان را معرفی کردیم و ممکن بود طرف عربستان سعودی برای دور نهایی مذاکرات قبل از ورود به پروسه دستگاههای دیپلماسی دو طرف یک مقام امنیتی هم سطح با فرد دیگری در داخل کشور را معرفی می کرد و ما هم در همان تراز نماینده ایران را معرفی می کردیم .
امیر عبداللهیان افزود: در موضوع امارات ما مسائلی در حوزه امنیتی با امارات داریم بارها در سفری که هم در گفتگوهای من با وزیر امور خارجه امارات و هم در آخرین سفری که به امارات داشتند ،دغدغه ها و نگرانی های امنیتی خودمان را از جمله در خصوص هرگونه تهدید از ناحیه رژیم صهیونیستی از خاک امارات بیان کردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور گفت: آقای شمخانی از ۴ ماه پیش قرار بود تا این سفر را انجام دهند و در این زمان این سفر انجام شد. ابعاد دیگری در چارچوب گفتگوهای امنیتی که داشتند مورد توجه قرار گرفت که امروز آقای شمخانی به عراق رفتند. از حدود ۴ ماه پیش در جریان هستید برای برای چندمین بار در دو دهه گذشته تهدیداتی از خاک اقلیم شمال عراق متوجه جمهوری اسلامی ایران شده است اعلام شد که هم در مسیر دیپلماتیک و هم در مسیر امنیتی به مقامات اقلیم شمال عراق و به برادرانمان در دولت مرکزی عراق که جمهوری اسلامی به هیچ وجه از این به بعد تهدید علیه امنیت ملی کشور از مبدا کشور همسایه دوست و برادر عراق را تحمل نخواهد کرد.
امیر عبداللهیان تاکید کرد: سپاه پاسداران در یک اقدام حسابشده مراکز گروههای تروریستی از مبدا شمال اقلیمه عراق را مورد هدف قرار دادند. یک دور توافق کردیم که کمیته مشترک امنیتی شکل بگیرد و یک دور مذاکرات در بغداد متشکل از مقامات دولت مرکزی و اقلیم شمال عراق و وزیر خارجه عراق صورت گرفت. در بغداد تیم های امنیتی و نظامی دو طرف حضور داشتند و دور بعد در تهران این گفتگوها را من با این تیم امنیتی برگزار کردم که در نهایت بخش های امنیتی ما با کمک بخش حقوقی دولت و وزارت امور خارجه سند توافق امنیتی را آماده کردند.
وی ادامه داد: این سند برای اولین بار بین دولتین ایران و عراق به امضا برسد و پیش از این با صنعت های امنیتی را در محدوده اقلیم شمال عراق به امضا رسانده بودیم. سفر آقای شمخانی به بغداد امروز با هدف امضای این سند مهم در بغداد و با حضور نخست وزیر عراق و رئیس اقلیم شمال عراق قرار است انجام شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: آنچه که در توییتر اعلام کردم تقسیم کار است و هماهنگی کامل وجود دارد درباره جزئیات موضوعات امنیتی در شورای امنیت ملی و بین دستگاه دیپلماسی و سایر مجموعه ها هماهنگی کاملی وجود دارد.
امیر عبداللهیان در مورد گفت وگوهای ایران و اتحادیه اروپا گفت: سه شب پیش با آقای بورل گفتگو داشتم و آقای باقری و مورا هم در مسیر ادامه کاری که از ماه ها قبل شروع شده بود تبادل پیام هایی را با هم دارند.
وزیر امور خارجه در مورد آزادی اسدالله اسدی گفت: ما در اوج اغتشاشات شاهد مواضعی غیرسازنده از سوی سه کشور اروپایی آلمان انگلیس و فرانسه بودیم اما در همان مقطع حساب بخشهای دیگر اروپا جدا بود و آنها تماس ها و ارتباطات خود را داشتند از جمله دیدار هایی که در ژنو در حاشیه نشست شورای حقوق بشر با تعدادی از مقامهای اروپایی انجام شد و تماس های تلفنی که برقرار است ما در موضوع استعداد مفهوم این توافقات روی میز داریم و آخرین گفتگوهای ما علاوه بر مناسبات دوجانبه ناظر بر این موضوع کنسولی بود و امیدوار هستم که هرچه زودتر موانع از طرف مقابل برطرف شود و شاهد تبادل در این مسئله باشیم.
وی در مورد چشم انداز توافق هسته ای گفت: در این در این رابطه صحبت کردم، وظیفه ذاتی دستگاه دیپلماسی در راستای تلاش برای لغو تحریمها در این رابطه در شرایطی که باهم صحبت میکنیم که ابتکاری روی میز است که من امیدوار هستم در هفتههای آینده بتوانیم اخبار نهایی آن را به استحضار ملت ایران برسانیم اما در هر صورت در سال آینده ما امید فراوانی داریم و به گشایش های هرچه بیشتر در بهار آینده امیدوارم. در نتیجه اقداماتی که در جریان است اما هنوز زمان بیان آن فرا نرسیده است، حامل اخباری بسیار امیدبخش و خوشحال کننده در راستای گشایش های متنوع برای ملت بزرگ ایران باشیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: ما بسیار خوشبین هستیم و همه تخم مرغ های خودمان را در سبد برجام و توافق برجام ای قرار نداده ایم اما از همه فرصت ها برای کسب حداکثری منافع ملی استفاده کرده و خواهیم کرد و بهترین ها را در سال جدید برای کاری که شما همکاران آرزو دارم انشالله در سال آینده سالی پر از شادی و شادابی و موفقیت برای یکایک شما رقم زده شود.
امیرعبداللهیان در ادامه و در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه، درباره توافق ایران عربستان بعد از توافق با عربستان بحثهایی درخصوص ارتقا روابط با مصر، اردن و حتی بحرین وجود دارد حتی امروز یکی از نمایندگان مجلس درباره بازگشایی سفارت ایران در بحرین خبر داده آیا این خبر را تایید میکنید؟ و اینکه آیا پادشاه اردن به دعوت سفر به تهران پاسخ داده است یا خیر؟ گفت: سلطان عمان در جریان سفری که منامه پایتخت بحرین داشتند ابتکار و ایده را برای بازگشت روابط دو کشور به حالت طبیعی مطرح کردند. حدود دو ماه پیش یک توافق اولیهای از این طریق برای بازدید هیاتهای فنی ایرانی و بحرینی از سفارتخانههای دو کشور حاصل شد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: در این چارچوب ما هیات فنی خودمان را به منامه اعزام کردیم از سفارتخانه و اماکن دیپلماتیک ما بازدید به عمل آمد. هیات پارلمانی ما اخیراً برای نشست «ای پی یو» اتحادیه بینالمجالس جهانی به منامه سفر کردند.
امیرعبداللهیان بیان کرد: ما از بازگشت روابط عادی با کشورهای همسایه و کشورهای منطقه استقبال میکنیم و امیدوارم برخی موانعی که اکنون در این مسیر میان تهران و منامه وجود دارد از میان برداشته شود و بتوانیم در این مسیر نیز گامهای مناسب را برداریم.
وی افزود: در حاشیه نشست عراق 2 گفتوگوی کوتاهی با آقای سیسی رئیس جمهور مصر داشتیم پس از آن از طریق دفتر حفاظت ما در قاهره با برخی از مقامات مصر تبادل اطلاعات و گفتوگوهایی در مسیر چگونگی ارتقای مناسبات سیاسی تهران و قاهره انجام شد. ما همواره مصر را کشوری مهم در جهان عرب میدانیم و از هرگونه توسعه و پیشرفت در مناسبات تهران و قاهره استقبال میکنیم.