تبارشناسی منتقدین کابینه پزشکیان؟ ، رای اعتماد به دولت اول پزشکیان به روایت مهاجرانی و شلیک کردن، شلیک نکردن؟!

به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز شنبه ۲۷ مرداد در حالی چاپ و منتشر شد که آغاز ماراتن رای اعتماد به وزرای پیشنهادی پزشکیان، رونمایی حزب‌الله از سکوی پرتاب موشک زیر زمینی و بازپرسی تخصصی قاضی‌القضات در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:

تبارشناسی منتقدین کابینه پزشکیان؟ 

محمد‌علی وکیلی طی یادداشتی در شماره امروز ابتکار با عنوان تبارشناسی منتقدین کابینه پزشکیان؟ نوشت: هفته گذشته تحت تاثیرمعرفی کابینه، شاهد طوفان انتقادات به‌سمت دکتر پزشکیان بودیم. بسیاری زود هنگام طلب فاتحه کردند. برخی نیز از مردم عذرخواهی کردند. شاید اگر سید محمد خاتمی پا درمیانی نمی‌کرد و دعوت به صبر نداشت، تاکنون نهضت اعتزالیه راه افتاده بود. در اینجا نیم نگاهی به تبارشناسی منتقدین می‌اندازم. اهمیت این تبارشناسی آنجاست که به احتمال زیاد منتقدین دکتر پزشکیان خود زمینه‌ساز آرایش سیاسی آینده ایران خواهندبود.

آقای پزشکیان شخصیت حزبی و جریانی نبود و نیست اگرچه مشمول حمایت تمامی اصلاح طلبان (حزبی و غیرحزبی) قرارگرفت. از سویی مورد پشتیبانی بخش‌هایی از اصولگرایان نیزبود. با لحاظ هرم جامعه می‌توان گفت دامنه هرم که توده مردم هستند برایشان مهم نیست عمله دولت چه کسانی باشند. مطالبه دامنه هرم، عمل دولت و تحقق وعده‌های پزشکیان و انجام مطالبات معوقشان می‌باشد. برای مردم تفاوت زیادی بین زید و احمد، ژنرال و افسر وجود ندارد. چرا که پیش از این دولت با ژنرال و دولت با افسر را دیده‌اند و تاثیر زیادی در کارآمدی نداشته‌اند. میانه هرم که کنشگران و فعالین سیاسی هستند برعکس دامنه، تمام تمرکزشان بر «چه کسی» می‌باشد. بر این اساس شعار وفاق پزشکیان به کامشان خوش نیامد و با این استدلال، حال که نوبت ما رسیده این چه وقت وفاق است!

وفاق را به نفاق تفسیر کردند حضور حداقل هفت نفر از کابینه مرحوم رئیسی و چند نفر از دیگر نحله اصولگرایی، برایشان گران و غیرقابل هضم شده است. برخی در جناح تندرویی پایداری هم هستند که آغوش باز پزشکیان آنان را جسورتر کرده و گمانشان این است که پزشکیان همان جلیلی است و همان مطالبه را دنبال می‌کنند دو سه وزیر اصلاح‌طلب کابینه را برنتابیده و تلاش وافر برای حذفشان دارند. نگارنده با اهتمام به متن خواسته دامنه هرم عرض می‌کنم درسال ۹۶ روزی با جمعی از دوستان امیدی مجلس دهم خدمت جناب آقای حسن روحانی رسیدیم و درخواست کردیم که کابینه را با نظر رهبری و دیگر ارکان نظام ببند، اما ماموریت دولت که انجام وعده‌هاست فراموش نشود. معتقد بودیم اگر بناست وعده رفع حصر و تداوم برجام و گشایش در سیاست خارجه و امکان جلب سرمایه‌گذاری خارجی انجام پذیرد ناچارا در محیط تفاهم و اتحاد و اعتماد، امکان‌پذیر است. پزشکیان برای مطالبات مردم گردن گرو گذاشته است نه حضور بنده وامثال بنده درکابینه. درگذشته حضور برخی را در کابینه با معیار اصلاح طلبی برنتابیدیم، ولی عملکردی بمراتب اصلاح طلب‌تر و مردمی‌تر داشتند و آنان که درسقف اصلاح طلبی می‌پنداشتیم در کف وعده‌ها موفق نبودند. تعصب و تصلب بر حضور خودی‌های حزبی، و جناحی و باندی و محفل دوستان ادامه راه شکست خورده چهل ساله است و برای مردم هیچ دست آوردی ندارد.

شلیک کردن، شلیک نکردن

حسین فصیحی طی یادداشتی در شماره امروز جوان با عنوان شلیک کردن، شلیک نکردن نوشت: شلیک کردن یا شلیک نکردن پلیس در حالی با بروز برخی اتفاق‌ها در جامعه موضوعیت پیدا می‌کند که قانون تکلیف را روشن کرده‌است، با این حال در صورتی که هر شلیک پلیس منجر به جرح یا فوت شود، راستی‌آزمایی درباره اینکه مأمور مورد نظر قانون به کارگیری سلاح را رعایت یا از آن تمرد کرده‌است از سوی کارشناسان پلیس صورت می‌گیرد. در مواردی که پلیس قانون را رعایت کرده‌باشد، قانون از وی حمایت می‌کند و در صورتی که قصوری در اجرای مأموریت وی ثبت شود، پرونده در دادگاه بررسی و رأی صادر می‌شود. روشن است پلیس یکی از بازو‌های امنیتی جامعه است و شهروندان هم در جریان اجرای مأموریت‌های پلیس باید از فرمانش تبعیت کنند. 

حادثه‌ای که دوم مرداد ماه برای آرزو بدری در پارک جنگلی نور اتفاق افتاد و منجر به مصدومیت وی شد، از این قاعده مستثنی نیست. آن‌گونه که پلیس گزارش داده، مأموران شب حادثه در حال گشت‌زنی بودند که سواری پراید شیشه دودی با سرعت زیادی از پارک جنگلی خارج شد. دودی بودن شیشه‌ها سبب شد مأموران نتوانند تشخیص دهند چند نفر سوار خودرو هستند و اینکه آیا سرنشینان زن یا مرد هستند، با این حال و با توجه به اینکه دودی‌کردن شیشه‌های خودرو اساساً تخلف محسوب می‌شود، مأموران به راننده فرمان ایست دادند؛ یعنی به وظیفه قانونی خود عمل کردند و از راننده که با سرعت زیاد رانندگی می‌کرد خواستند توقف کند، اما او به فرمان پلیس توجه نکرد و بدون توجه به دستور پلیس به فرارش ادامه داد. پس از آن بود که مأموران به سمت لاستیک‌های خودرو شلیک کردند و زمانی که خودرو متوقف شد، مشخص شد آرزو بدری، یکی از دو زنی که سوار خودرو بودند، زخمی شده‌است که به مرکز درمانی منتقل شد. انتشار خبر، چرایی وقوع حادثه را مطرح کرد، این خبر خیلی زود مورد اقبال رسانه‌ها قرار گرفت. از آنجا که مصدوم حادثه زن بوده‌است ابتدا تلاش شد مأموریت پلیس به طرح نور پیوند داده‌شود، با این حال این ماجرا برای این دسته از رسانه‌ها آن‌قدر ارزش خبری دارد که بتوانند از آن بهره‌برداری کنند. 

مثل اتفاقی که اردیبهشت ماه دو سال قبل در سد لتیان اتفاق افتاد. آن روز مأموران کلانتری سدلتیان با ایجاد پست ایست و بازرسی به خودروی سواری که با ایجاد حرکات مخاطره‌آمیز در حال عبور بود، فرمان ایست دادند، اما آن‌ها بدون توجه از ایست و بازرسی فرار کردند تا اینکه در تعقیب و گریز پلیس خودرو متوقف شد. خیلی زود روشن شد راننده و سرنشین دو دختر هستند. وقتی مأموران خواستند خودرو را بازرسی کنند، راننده پایش را روی پدال گاز گذاشت و با زیر گرفتن پلیس از محل دور شد. با این حال پلیس در ادامه تعقیب و گریز موفق به دستگیری متخلفان شد. انتشار این خبر هم با واکنش‌های بسیاری مواجه بود و آن گونه که پیش‌بینی می‌شد، مورد اقبال بسیاری از جریان‌های رسانه‌ای معاند هم قرار گرفت، با این حال روشن بود پلیس در اجرای قانون درست عمل کرده‌است و دامن زدن به انتشار خبر، صرفاً برای قرار دادن جریان‌های اجتماعی مقابل پلیس صورت گرفته‌است. 

اینکه مأمور پلیس در اجرای این مأموریت به وظیفه قانونی‌اش عمل کرده‌است یا شلیک وی از روی خطا صورت گرفته‌است، موضوعی است که از سوی پلیس و کارشناسان قضایی بررسی می‌شود، با این حال در اجرای قانون نمی‌توان فراتر از قانون عمل کرد. براساس ماده یک قانون استفاده از سلاح مأموران مسلح موضوع این قانون که به منظور استقرار نظم و امنیت و جلوگیری از فرار متهم یا مجرم یا در مقام ضابط قوه قضائیه به تفتیش، تحقیق و کشف جرائم و اجرای احکام قضایی یا سایر مأموریت‌های محوله، مجاز به حمل و به‌کارگیری سلاح هستند، موظفند به هنگام به کارگیری سلاح در موارد ضروری کلیه ضوابط و مقررات این قانون را رعایت کنند. 

بروز اتفاق‌هایی که با شلیک پلیس شکل می‌گیرد، همواره موضوعات بسیاری را در بستر اجتماعی شکل می‌دهد. روشن است که این حادثه از دل تخلف شکل گرفته‌است، تخلف دودی کردن شیشه خودرو که زمینه برای بروز حادثه را رقم زده و پلیس را در موقعیتی قرار داده است که به سمت خودرو تیراندازی کند. قانون به کار‌گیری سلاح همواره در اجرای مأموریت‌های پلیس موضوعیت پیدا می‌کند، با این حال تلاش ساختار پلیس به موضوعاتی که در قانون استفاده از سلاح در آن تأکید شده‌است از جمله سلامت جسمانی و روانی متناسب با مأموریت محوله، داشتن آموزش‌های لازم در راستای مأموریت‌های محوله، تسلط کامل در به کارگیری سلاحی که در اختیار آن‌ها گذارده می‌شود و آشنایی کامل به قانون و مقررات مربوط به به کارگیری سلاح می‌تواند موفقیت پلیس را در اجرای مأموریت‌هایش بیشتر کند. در چنین شریطی قانون باید توان خود را برای حمایت از بدنه انتظامی به کار گیرد، در غیر این صورت مأموران در اجرای عملیات‌ها برای دست بردن به ماشه تردید می‌کنند.

رای اعتماد به دولت اول پزشکیان

سید عطاءالله مهاجرانی طی یادداشتی در شماره امروز اعتماد با عنوان رای اعتماد به دولت اول پزشکیان نوشت: مجلس شورای اسلامی در این هفته کار بسیار مهم رای اعتماد به دولت پزشکیان را در دستور کار خود دارد. معمولا در هر دوره‌ای از مجلس یک بار چنین اتفاق مهمی می‌افتد. در واقع مجلس تمام هنر و توانایی و تدبیر خود را در بحث موافقت و مخالفت و رای اعتماد به وزیران نشان می‌دهد. مسعود پزشکیان در مبارزات انتخاباتی به چهار نکته مهم اشاره کرد: 
۱- به برنامه هفتم و سیاست‌های کلی نظام پایبند و متعهد است.
۲- با یک جناح نمی‌توان کشور را اداره کرد، می‌بایست از افراد توانا و دانا و متخصص و کارشناس در گرایش‌های مختلف استفاده کرد.
۳- او درصدد است که دولت وفاق ملی تشکیل دهد.
۴- بایست به دعوا‌ها پایان داد و درصدد حل مشکلات مردم برآمد و به توسعه و آبادانی ایران توجه داشت.
ایشان با ترکیب هیات وزیرانی که به مجلس معرفی کرد، نشان داد، بر سر عهد و پیمان خود صادقانه و صبورانه ایستاده است. حتی برخی از چهره‌های شناخته شده اصلاح‌طلب به انتقاد از ایشان پرداختند که گویی نامزد‌ها در حد لازم متناسب با انتظارات آن‌ها نبوده است. فضای مجازی رنگ و بوی تند انتقاد از پزشکیان را گرفت. برخی به اشاره گفتند: «پروژه عبور از خاتمی در دولت دوم خاتمی کلید خورد، عبور از روحانی از همان سال اول دولت اول او و پزشکیان قبل از تشکیل دولت اول!» اگر پزشکیان می‌خواست با همین رویکرد اصلاح‌طلبان مدعی رفتار کند، در واقع دعوا از همین روز نخست معرفی کابینه شروع شده و طرح دولت وفاق ملی منتفی شده بود. چنانکه می‌دانیم، معرفی دولت و رای اعتماد سه ضلع روشن و تعیین‌کننده دارد، رییس‌جمهور، رهبری و مجلس. این‌گونه نیست که رییس‌جمهور بتواند فهرست ۱۹ نفر نامزد‌های مطلوب خود را معرفی و در فضای عمومی اعلام کند و دولت تشکیل شود! این ابتکار که از سوی برخی دوستان پیشنهاد شده بود، برای خلق هیجان در فضای حقیقی ـ مجازی و دامن زدن به زنده باد و مرده باد، البته خوشایند بود. اما با کار مدبرانه و سنجیده تشکیل دولت فاصله دارد. حضور چهره‌هایی از جناح اصولگرا و یا از دولت مرحوم رییسی در فهرست وزیران، نقطه قوت دولت و وجود چند صدایی در دولت و نشانه فاصله گرفتن از کشاکش‌های سیاسی و دعوا‌های بیهوده و آسیب زننده به وحدت ملی و نظام است. حجت‌الاسلام اسماعیل خطیب وزیر موفق و کاردان اطلاعات، در مصاحبه کوتاهی با خبرنگار صدا و سیما به این نکته اشاره کرد که «به دلیل باور رییس‌جمهور به دولت وفاق ملی او معرفی شده است و انتظار دارد مجلس به همه هیات وزیران پیشنهادی رای اعتماد یکپارچه بدهد.» حال به اصطلاح توپ در زمین مجلس است! در این باره چند نکته مهم وجود دارد: 
۱- رییس مجلس شایسته است که نقش فعال در جلسات رای اعتماد و مدیریت پشت صحنه مجلس ایفا کند. در موافقت با دولت صحبت کند. در کنترل نمایندگان ماجراجو و افراطی پایداری با قدرت و تدبیر عمل کند. مثل نقشی که مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در رای اعتماد به همه دولت‌ها ایفا می‌کرد. در واقع نقش‌آفرین اصلی رای اعتماد‌ها شخص رییس مجلس بود.
۲- نمایندگان جبهه پایداری که البته صدایشان بسیار بلند است و طبل می‌زنند و در شیپور می‌دمند، اما در مجلس اکثریت ندارند، باید به این نکته توجه کنند که آنان در انتخابات در عرصه ملی شکست خورده‌اند. شکست را بایست به نحو منطقی بپذیرند و ادب شکست را مراعات کنند. نمی‌توانند انتقام شکست در ساحت ملی انتخابات را در مجلس از پزشکیان و دولت او بگیرند. آنان باید با دولت کار کنند تا بتوانند زمینه رای برای دوره دیگر را داشته باشند!
۳- نمایندگان اصلاح‌طلب و مستقل و عاقل! در این دوره مسوولیت بیشتر و حساستری دارند. بایست از شأن و اعتبار مجلس دفاع کنند. در دفاع از وزیرانی که نسبت به آن‌ها حساسیت بیشتری دامن زده شده است، به ویژه ظفرقندی و میدری، فعال و نقش‌آفرین باشند. در مجموع بکوشند که با همکاری و یاری رییس مجلس و هیات رییسه مجلس، نتیجه رای به نفع کشور و ملت باشد.
۴- در یک کلام همه مجلس، همه جناح‌ها به این نکته توجه داشته باشند که رهبری به عنوان یک توصیه راهبردی اشاره کردندکه: «موفقیت پزشکیان و دولت او موفقیت همه ماست.»
۵- با توجه به شرایط منطقه و حساسیت اقدام ایران در برابر اسراییل و هم‌پیمانان ضرورت دارد که دولت یکپارچه و قوی و با رای بالا از همین آغاز کار خود را شروع کند و هیچ وزارتخانه‌ای بدون وزیر باقی نماند.