خصوصی‌سازی؛ در انحصار "رد دیون"

اطلاعات و آمار جدید نشان می‌دهد که از ابتدای سال تا 15 مهر ماه کمتر از 10 درصد واگذاری صورت گرفته و بیشترین میزان واگذاری به رد دیون اختصاص یافته است و با ورود سال به نیمه دوم ، تنها چهار درصد به بخش غیر دولتی واگذار شده است.
 
به گزارش ایسنا، آمار واگذاری شرکت‌ها از ابتدای سال تاکنون نشان می دهد که از ابتدای سال تا نیمه مهر ماه تنها 9.8 درصد واگذاری صورت گرفته است که از این میزان 5.8 درصد بابت رد دیون و چهار درصد به بخش غیر دولتی واگذار شده است به این ترتیب می توان گفت که با گذشت هفت ماه از سال و واگذاری تنها چهار درصد به بخش غیر دولتی، عملا روند خصوصی سازی متوقف شده و به حالت تعیلق درآمده است.
 
بر این اساس و درحالی‌که در طول چند‌ماه گذشته روند خصوصی‌سازی‌ در برخی وزارتخانه ها متوقف شده است که وزیرصنعت، معدن و تجارت نیز در نامه‌ای به معاون اول رییس‌جمهور درخواست کرده است تا خصوصی‌سازی‌ در ایمیدرو(سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی) به‌مدت 2سال مسکوت باقی بماند.
 
در حالی این درخواست از تعلیق واگذاری سهام شرکت‌های تولید‌کننده مواد معدنی و فلزی و اختلاف جدی برای واگذاری آنها حکایت دارد که مطابق سیاست‌های اصل44 و قانون برنامه چهارم توسعه باید پرونده خصوصی‌سازی‌ تا سال93 یعنی سال آینده بسته شود.
 
علاوه بر این برخی از شنیده ها حاکی از آن است که در روز‌های آینده قرار است خبرهایی نیز در مورد توقف واگذاری مابقی سهام شرکتهای پالایشگاه بندرعباس، مپنا، فولاد مبارکه اصفهان، آلومینیوم، ملی حفاری و بسیاری از معادن و شرکت‌های تولید‌کننده سنگ آهن منتشر شود.
 
همچنین قرار است علی رغم پاسخگو نبودن مسئولان جدید سازمان خصوصی سازی از اتفاقات رخ داده در سازمان و علت توقف خصوصی سازی در دولت جدید ،روند خصوصی‌سازی‌ در چهار کمیسیون اقتصادی، صنایع، برنامه و بودجه و کمیسیون ویژه اصل44 مجلس مورد بررسی قرار گرفته و نحوه واگذاری سهام شرکتهای دولتی واکاوی شود.
 
بر این اساس موضوع توقف خصوصی سازی در حالی مطرح می شود که دولت با بازنگری در مدیریت و مالکیت شرکت‌های واگذارشده دولتی به نهادهای عمومی شبه‌ دولتی قصد دارد تا بنگاه‌های شبه‌دولتی را به بخش خصوصی واگذار کند؛ برای این منظور روند خصوصی سازی فعلا مورد توقف قرار گرفته است تا اصلاحات لازم صورت گیرد.
 
رد دیون برنده خصوصی سازی شد
 
آمار واگذاری سهام شرکتها از ابتدای سال تا 15 مهر ماه نشان می‌دهد که در این مدت بر خلاف مخالفت نمایندگان مجلس، واگذاری بابت رد دیون برنده خصوصی سازی شده و از 146 هزار و 409 میلیارد ریال، بیشترین میزان واگذاری معادل 87 هزار و 335 میلیارد ریال به نهادهای عمومی غیر دولتی بابت رد دیون دولت اختصاص یافته است و تنها 59 هزار و 74 میلیارد ریال معادل چهار درصد واگذاری به بخش غیر دولتی واگذار شده است.
 
به این ترتیب از 9.8 درصدی که از ابتدای سال تا 15 مهر ماه واگذار شده است، 5.8 درصد بابت رد دیون بوده و تنها چهار درصد واگذاری به بخش غیر دولتی صورت گرفته است که این بخش نیز با روی کار آمدن دولت جدید مسکوت مانده است.
 
بر این اساس نگاهی به میزان واگذاری شرکت‌ها نشان می دهد که از ابتدای سال تاکنون تنها سهام 30 شرکت واگذار شده است که 25 شرکت به بخش غیر دولتی و سهام شش شرکت نیز به نهادهای عمومی غیر دولتی بابت رد دیون تعلق گرفته است.
 
همچنین از ابتدای سال تا نیمه مهر ماه 27 هزار و 760 میلیارد ریال به حساب خاص خزانه بابت انتقال به دستگاه های طلبکار واگذار شده و 11 هزار و 189 میلیارد ریال تهاتر صورت گرفته است و در مجموع 80 هزار و 642 میلیارد ریال وجوه واریزی به خزانه به علاوه تهاتر بوده است.
 
علاوه بر این آمار واگذاری سهام به تفکیک بازار عرضه نشان می دهد که در این مدت از 9.8 درصد واگذاری انجام شده،7.6 درصد معادل 112 هزار و 943 میلیارد ریال از طریق بورس،25 هزار و 718 میلیارد ریال معادل 1.7 درصد از طریق فرابورس و 7 هزار و 748 میلیارد ریال معادل 0.5 درصد از طریق مزایده واگذار شده است.
 
واگذاری بلوکی اول شد
 
علاوه بر این از میان واگذاری های اندک صورت گرفته از ابتدای سال تاکنون، می توان گفت که بیشترین میزان واگذاری معادل 8.2 درصد به صورت بلوکی واگذار شده و تنها 1.6 درصد به صورت تدریحی واگذار شده است.
 
از میان وزاتخانه ها نیز وزارتخانه های نفت با 6.3 درصد معادل 93 هزار و 743 میلیارد ریال و وزارت صنعت و معدن با 3.1 درصد معادل 46 هزار و 739 میلیارد ریال بیشترین واگذاری را به خود اختصاص دادند.
 
در عین حال وزارتخانه های نیرو، جهاد کشاورزی، اقتصاد، راه و شهر سازی و آموزش و پرورش نیز سهمی در واگذاری های انجام شده نداشته و هیچ یک از شرکت‌های زیر مجموعه خود را واگذار نکرده‌اند.
 
به این ترتیب طبق آمار مشخص می شود که با روی کار آمدن دولت جدید و نیز تغییر رییس سازمان خصوصی سازی عملا هیچ گونه واگذاری جدیدی صورت نگرفته و واگذاری سهام شرکتها با وجود الزام به واگذاری 326شرکت دولتی تا پایان سال به حالت تعلیق درآمده است.
 
این در حالی است که مجلس در قانون بودجه سال92 پیش‌بینی کرده بود دولت 37هزار میلیارد تومان از منابع مالی‌اش را از طریق واگذاری تأمین کند که در اصلاحیه بودجه‌ دولت این رقم را به پنج هزار میلیارد تومان کاهش داد که در نهایت مجلس واگذاری 25هزار میلیارد تومان را به تصویب رساند.
 
بر این اساس در چهار ماه باقی مانده از سال مسئولان جدید سازمان خصوصی سازی باید تلاش کنند علاوه بر واگذاری 326 شرکت دولتی،مبلغ 25 هزار میلیارد تومان را واگذار کنند تا به تکلیف بودجه خود عمل کرده باشند.
 
بر این اساس موضوع توقف خصوصی سازی در حالی مطرح می شود که به گفته ی مسئولان،دولت با بازنگری در مدیریت و مالکیت شرکت‌های واگذارشده دولتی به نهادهای عمومی شبه‌ دولتی قصد دارد تا بنگاه‌های شبه‌دولتی را به بخش خصوصی واگذار کند؛ این در حالی است که دولت باید به تکالیفش درخصوصی‌سازی‌ عمل‌کرده و به ‌جای توقف روند خصوصی‌سازی‌، ساختار نهادهای عمومی دولتی را اصلاح کند.
 
حال در این میان اگر دولت قصد دارد واگذاری‌های صورت گرفته به بنگاه‌های شبه دولتی را اصلاح کند باید سرعت خود را در این خصوص افزایش داده و از توقف خصوصی سازی جلوگیری کند تا اجرای سیاست های اصل 44 از این بیشتر با انحراف مواجه نشود.