فرقی نمی‌کند محصل باشید یا خیر. ممکن است شما برای اهداف متفاوت مطالعه کنید. برخی مردم صرفا برای تفریح و سرگرمی در کنار کارهایشان، زمانی را برای مطالعه کتاب اختصاص می‌دهند. اما برخی دیگر به قصد یادگیری و رسیدن به هدفی در کلاس‌های آموزشی شرکت کرده و ملزم به خواندن مطالبی می‌شوند.
به گزارش جام جم به نقل از مجله howtostudy، این افراد بویژه محصلان، معمولا در نحوه مطالعه کتاب های مورد نظرشان مشکل دارند و گاهی اوقات با شکست مواجه می شوند. اما چگونه می توان حجم وسیعی از اطلاعات ارائه شده در کتاب های آموزشی را به نقطه ای مطمئن در ذهن سپرد؟ باید روش های درست مطالعه را بیاموزید.
پس قبل از هر چیز باید در خود انگیزه مطالعه ایجاد کنید که در این خصوص دلایل منطقی چندان کاربرد ندارند. مثلا به عنوان محصل اگر با خود بگویید درس هایم را خوب می خوانم تا در بهترین دانشگاه قبول شوم و در نهایت با تحصیل در بهترین رشته، شغل خوبی داشته باشم، هرگز شما را به خواندن علاقه مند نمی کند. همیشه لحظاتی وجود دارد که حوصله خواندن و به ذهن سپردن را نخواهید داشت؛ بنابراین به جای این نوع بحث ها، یک چیز جالب در مورد سوژه مورد مطالعه تان بیابید. مثلا اگر باید ریاضی بخوانید ابتدا چند نوع بازی در زمینه ریاضی انجام دهید تا نسبت به این درس حس خوبی پیدا کنید. مثلا اگر باید در زمینه مدیریت مطلبی بخوانید با خود بیندیشید که اگر می خواستید جایی را ساماندهی کنید باید چه تکنیک هایی یاد می گرفتید. با پیدا کردن زیبایی هر سوژه می توان راحت تر به مطالعه آن پرداخت.
برنامه ریزییک برنامه مطالعه در واقع برنامه ای سازمان یافته است که در آن باید زمان های مخصوص مطالعه و اهداف یادگیری را یادداشت کنید. داشتن زمان مخصوص مطالعه نه تنها به شما نظم می دهد، بلکه باعث می شود در قبال مطالعه احساس مسئولیت کنید. هرکس براساس نیازهای مورد نظر خود به مطالعه می پردازد، بنابراین براساس آن نیازها باید برنامه مطالعه ای برای خود تنظیم کنید و هرگز وقت مطالعه تان را به تاخیر نیندازید.
مدیریت زمان
مقدار زمان اختصاص داده شده به مطالعه به موارد متعددی بستگی دارد. اگر محصل هستید تعداد کلاس هایی که در آنها حضور دارید مقدار زمان مطالعه تان را تعیین می کند. در غیر این صورت به عادت های مطالعه شخصی و اهداف آموزشی تان مربوط می شود. زمان های مطالعه تان را به بخش های 20 تا 50 دقیقه ای تقسیم کنید و بین این زمان ها به خودتان تنفس بدهید. تشکیل حافظه های بلند مدت در مغز کمی طول می کشد و هرگز نمی توان مطلبی طولانی را در یک بازه زمانی کوتاه و یکسره به ذهن سپرد. بنابراین به مغز باید فرصت کافی بدهید. همچنین موضوعات درسی تان را اولویت بندی کنید و برای سوژه های سخت تر زمان بیشتری اختصاص دهید.
گاهی اوقات هنگام مطالعه چنان خسته می شویم که به یاد کارهای شخصی دیگرمان که برایمان جذابیت بیشتری دارند، می افتیم و دربرابر وسوسه آنها نمی توانیم مقاومت کنیم و زمان مطالعه را براحتی از دست می دهیم. یکی از راه های مقابله با چنین اتلاف وقتی، تعیین جایزه برای خود است. مثلا با خود بگویید «اگر این بخش از کتاب را خواندم می توانم یک قسمت از سریال مورد علاقه ام را ببینم.» این روش به شما انرژی بیشتری برای خواندن کامل مطلب مورد نظرتان می دهد.
محیط مناسبانتخاب محیط مناسب برای مطالعه بسیار ضروری بوده و در هدر نرفتن زمان با ارزش تان بسیار موثر است. با توجه به روحیه تان محیطی برای مطالعه انتخاب کنید که بیشترین بازدهی را داشته باشد. به طور مثال برخی باید در محیطی کاملا ساکت مطالعه کنند، اما برخی دیگر باید صدایی آرام در محیط بشنوند تا احساس آرامش کنند، بنابراین محیط مطالعه تان را بدقت انتخاب کنید.
از طرفی منظم باشید تا وقت تان بیهوده هدر نرود. در حقیقت وقتی چند موضوع درسی برای مطالعه دارید باید کتاب ها و جزوه های مربوط به هر موضوع را مرتب در جای مناسب قرار دهید تا هرزمان که قصد مطالعه دارید به سبب بی نظمی در پیدا کردن جزوه های آموزشی تان دچار دردسر نشوید و وقت باارزش تان از دست نرود.
یادداشت برداری صحیحیادداشت برداری یکی از روش های عالی به خاطر سپردن مطالب مهم است. این کار باعث می شود شما به مطالب مورد مطالعه بیشتر دقت کنید. البته بهتر است قبل از شروع مطالعه در مورد مطلبی که می خواهید بخوانید کمی فکر کرده و نظرتان را یادداشت کنید. این کار باعث می شود به مطلب مورد نظر توجه بیشتری نشان دهید.
روش کلید واژه: در این روش شما برای به خاطر سپردن موضوع مورد نظر، واژه یا واژگان مهمی را به خاطر می سپارید و هربار که به آن واژه نگاه بیندازید کل مطلب خوانده شده به خاطرتان خواهد آمد.
برای یادداشت برداری صحیح می توانید از دفترچه، فلش کارت و حتی خودکارهای رنگی استفاده کنید و بخش های مهم را یادداشت و برجسته تر کنید. همچنین می توانید از علائم یا کلمات اختصاری استفاده کنید.
گاهی می توانید یادداشت های خود را با همکلاسی هایتان مقایسه کنید و اگر نکته ای را فراموش کردید به آنها بیفزایید. در ضمن به یادداشت هایتان نظم بدهید و قبل از شروع مطالعه مطلب جدید آنها را یک بار مرور کنید.
درست خواندنبرای یادگیری یک مطلب باید آن را درست بخوانید. بسیاری از افراد روش های درست خواندن را نمی دانند و نمی توانند مطالب را به ذهن بسپارند. چندگام زیر را انجام دهید و به نتیجه دلخواه برسید:
گام اول: بررسی
قبل از این که خود را درخواندن غرق کنید چند لحظه ای فصل های کتابی را که می خواهید بخوانید بسرعت مرور کنید و عناوین آنها را ببینید. با این کار متوجه مضمون کلی کتاب می شوید و با دقت بیشتری به مطالعه می پردازید.
گام دوم: پرسشاز خودتان بپرسید، هدف کتاب چیست و چه چیزی را می خواهد آموزش دهد. موضوع کتاب در مورد چه کسی، چه چیزی، چه وقت، کجا، چرا و چگونه است. با خواندن کتاب و یافتن پاسخ این پرسش ها، مطلب مورد مطالعه را بهتر می فهمید و به ذهن می سپارید.
گام سوم: خواندنپس از انجام دو گام فوق اکنون زمان خواندن رسیده است. هنگام خواندن بخش هایی را که پاسخ سوال هایتان را داده است، برجسته کنید تا هرزمان لازم بود براحتی به آنها مراجعه کنید.
گام چهارم: از حفظ گفتنهربار که بخشی از کتاب را خواندید، قسمت های مهم آن را از حفظ با صدای بلند بگویید تا مطمئن شوید مطالب مهم را بخوبی به یاد دارید.
گام پنجم: مرورهمیشه بخش هایی وجود دارد که باید مرور شوند. همیشه یادداشت ها و قسمت های مهمی را که مجزا کرده اید مرور کنید تا ملکه ذهن تان شود.
روش های خلاقانه مطالعه
تجسم
برخی افراد برای حفظ کردن مطالب مهم از روش های خلاقانه ای همچون تجسم استفاده می کنند. آنها برای کلمه یا مفهومی، تصویری قائل شده و به ذهن می سپارند. هنگام یادآوری کتاب مورد نظر مفهومی که در کتاب مطالعه کرده بودند را نیز به خاطر می آورند.
استفاده از اختصارات یا جملات برای حفظ مطالبمثلا برای حفظ کردن عبارت یا اصطلاحی می توان حروف اول کلمات آن عبارت را برداشت و کنارهم گذاشت و حفظ کرد. هربار که آن حروف را تکرار کنید، عبارت مورد نظر به خاطرتان خواهد آمد یا حتی می توان برای حفظ کردن موضوعی، جمله ای بظاهر نامربوط، اما در اصل یادآور مفهوم مورد نظر استفاه کرد.
داستان گفتنفرض کنید مطالب کتاب تان همچون داستان جالبی است که باید برای عده ای تعریف کنید. بنابراین پس از مطالعه آن سعی کنید همچون قصه ای جذاب برای افرادی تخیلی که روبه رویتان نشسته اند تعریف کنید.
قیاسقیاس در حقیقت مقایسه دو موضوع یا بیشتر است. با این کار شما می توانید چند عبارت یا عقیده را با هم مقایسه کنید و به مفهوم آنها عمیقا پی برید. با این روش هرگز مفهوم یادگرفته شده را فراموش نخواهید کرد.
تکرارتکرارکردن، رایج ترین روش مطالعه بین محصلان و دانشجویان است. بارها خواندن مطالب به شما کمک می کند تا بالاخره مفهوم مطلبی را درک کنید و آن را برای همیشه به خاطر بسپارید. (ابن سینا برای درک کتاب متافیزیک ارسطو، آن را 40 بار خواند، به طوری که تمام جملاتش را از حفظ می گفت.)
با به کارگیری روش های مطالعه بالا می توانید انتظار یادگیری موارد آموزشی و در نهایت کسب موفقیت داشته باشید.
